Morgunblaðið - 15.03.1977, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15> MARZ 1977
15
Frá
barnabókasvningunni finnsku
eins konar úttekt og yfirlit um
þróun myndabóka fyrir börn í
Finnlandi, en hvernig til hefur
tekizt í þvi efni vill undirritaður
ekki álykta vegna ónógra kynna.
Mig undrar mjög hve fáir hinna
ágætu grafík-listamanna Finn-
lands í dag eiga hér verk, og
máski bendir það til þess að Finn-
ar séu undír sömu sök seldir og
íslendingar í því efni að leita ekki
til beztu listamanna sinna um
verkefni á þessu sviði. Allt um
það er sýning þessi mjög áhuga-
verð og verðskuldar að bæði lista-
menn og almenningur gefi henni
fyllsta gaum, að ekki sé talað um
útgefendur barnabóka hérlendis.
Hér er um vandasamt menningar-
svið að ræða og er ljóst að Finnar
hafa hvergi kastað til höndum við
gerð myndabóka fyrir börn,
a.m.k. ekki að því er varðar þær
bækur er við sjáum á þessari sýn-
ingu, svo og þau frumverk er
einnig getur að líta þar á veggjum
og skilrúmum. Skilrúm þau er nú
eru komin í Norræna húsið eru
mjög hentug og gefa mikla mögu-
leika á aukinni fjölbreytni bæði í
anddyri og sýningarsölum í kjall-
ara.
Ljóst er að finnsku listamenn-
irnir kunna sitt fag, og skynja
mikilvægi þess að opna æskunni
heima ævintýranna.
Bækur eru hér fallegar og vel
til þeirra vandað og hér er vissu-
lega gengið út frá þeirri frum-
reglu að fj’rir börn sé einungis
það vandaðasta nógu gott. Gef ég
þessari sýningu mín beztu með-
mæli og vona að sem flestir leggi
leið sina i Norræna húsið til að
njóta hennar sér til mikils ávinn-
ings.
Kynning
Ástu Sigurðardóttur
Nýlokið er hér kynningu á verk-
um Ástu Sigurðardóttur. í sam-
komusal voru hljómleikar og upp-
lestrar úr verkum hennar ásamt
ræðuhöldum um list hennar og
persónuleika. í anddyrinu gat svo
að lita nokkur verk hennar i
myndlist, svo og myndverk er aðr-
ir gerðu af henni sjálfri, en hún
var sem kunnugt er fyrirsæta í
listaskólum borgarinn um árabil
og festu þá margar listspírur svip-
mót hennar á blað og léreft.
Verk Ástu á myndlistarsviði
bera vott um að hér var á ferð
mjög tilfinningarík persónu,
máski um of hreinskilin í harla
lokuðu samfélagi. Raunverulega
var hér um hetju að ræða, stór-
brotna manneskju og mætti ævi-
skeið hennar verða mörgum til
nokkurs lærdóms. Hún var nakin
fyrirsæta i listaskólum á þeim
timum er slikt vakti athygli og
miður loflegt umtal i hennar um-
hverfi. Hér kom ekki að haldi þótt
slikir fordómar séu nú fundnir
léttvægir af flestum þótt minni-
hluti sem allstaðar er til láti
hneykslast, — og meira ber á hér
í fámenninu en erlendis. Mikið
var andrúmið eðlilegra og frjáls-
ara er komið var í erlenda lista-
skóla þar sem menn teiknuðu
naktar fyrirsætur á öllum aldri og
litið var á fyrirsætustarfið sem
hvert annað starf. Þar lærði
maður um fegurðina i nektinni —
fordómalausa fegurð. Fordómum
og siðvenjum verður þó ekki
breytt að geðþótta án þess að til
áfalla leiði fyrir þann er gengur i
berhögg.
Asta Sigurðardóttir
Myndverk Ástu bera vott um
heitar kenndir, eirðarlausa sál og
tilfinningarikt hjarta og vissulega
koma hér fram hæfileikar, en
eðlilega óþroskaðir og lítt mót-
aðir. Ásta átti dreymandi innsýn
til hins dulúðga og þeir sem litu í
augu hennar á þessum tímum
munu seint gleyma þeim hugar-
heimi er þau opinberuðu. Ég
kynntist Ástu ekki persónulega,
en mætti henni oft og er hún mér
minnisstæð og hugþekk. Það er
lofsvert framtak að koma þessari
kynningu á framfæri, öll kynning
listar og listamanna er þakkar-
verð sem framlag til framtiðar,
forvitnileg og athyglisverð í einni
eða annarri mynd.
Bragi Asgeirsson.
skemmtilegu glettni. Leikrit af
slíku tæi eru engu sfður vand-
meðfarin en sum veigameiri verk,
ef gamanið og glettnin eiga ekki
að vera að ýkju- og ærsla-
kenndum óskapnaði. En það
hefur litt vönum leikstjóra og
leikendum á Logalandi tekizt
mætavel að varast, án þess þó að
glopra niður þeim kostum, sem
leikritið er gætt.
Aðal kvenhlutverkin leika Ósk
Guðlaugsdóttir og Steinunn
Garðarsdóttir, sem báðar eru hús-
freyjur á Grímsstöðum, en með
hlutverk eiginmanna þeirra fara
Ármann bóndi Bjarnason á K^al-
vararstöðum og Þorsteinn Péturs-
son kennari á Hömrum. Eru öll
þessi hlutverk leikin með ólíkind-
um vel, og er erfitt að gera mun á
hverjum bezt tekst. Hlutvek hins
sýndarvelviljaða heimilisvinar
leikur settlega og af viðeigandi
glæsimennsku Kristófer kennari
Kristinsson í Reykholti. Þá er
þjónustustúlka, sem frú Ólöf
Guðmundsdóttir í Reykholti
leikur. Hún kemur ekki mikið við
sögu, en samt tekst henni að gera
sig minnisstæða með mjög eðlileg-
um svipbreytingum og málrómi,
sem hvort tveggja hæfir stöðu
hennar, en túlkar þó heilbrigða
dómgreind og spottkennda kfmni.
Loks eru tveir „burðarmenn",
sem eru ekki á sviðinu nema fáar
mfnútur en koma þannig fram, áð
þeir verða alls ekki utangátta f
minni leikhúsgestanna. Burðar-
mennina leika Þórir trésmfða-
meistari Jónsson í Reykholti og
Bernhard Jóhannesson í Sólbyrgi.
Leikstjórn hefur annazt Jónína
Kristjánsdóttir úr Keflavík, sem
ég hef ekki heyrt áður getið sem
leikstjóra. En hvað sem því líður
hefur tekizt svo gott samstarf með
henni og hinum átta leikendum,
að ég tel ekkert ofmælt af þvf sem
ég hef sagt um það efni.
Allt það fólk sem fram kemur i
leiknum, vinnur daglangt tíma-
frek störf heima fyrir, og samt
hefur það lagt á sig vikum saman
seigþreytandi æfingar án þess að
geta gert sér von um önnur laun
en góðan og velmetinn árangur.
Og hvort sem þetta gerist f Reyk-
holtsdal eða annars staðar á landi
hér gefur það fordæmi, sem vert
er um að geta einmitt nú, þegar
margur maðurinn virðist fá litla
fullnægju f skyldustörfum sínum,
en finnur þó að þeim loknum
ekkert jákvætt sér til hugnunar
og streitubóta.
Guðm. Gfslason Hagalfn
Kammertónleikar
Pina Carmirelli og Ámi Kristjánsson
FIÐLUSÖNOTUR Mozarts eru
um margt sérkennileg tónlist.
Eins og til þeirra er stofnað,
standa þær í flokki með svo
nefndri „kammertónlist", en
ekki með átaksverkum, þar
sem einleikarar, geta sýnt getu
sina. Einfaldleiki verkanna leyf-
ir ekki hástemmdan og kraft-
mikion flutning en gerir aftur á
móti mjög strangar kröfur um
nákvæmni i tóntaki og þó sér-
staklega þann hæfileika að
merkja þetta einfalda tónmál
inntaki og tilfinningu. Að
hlusta á slíka tónlist og þá
átaksmiklu, má likja við að
njóta náttúrunnar annað hvort
með því að ganga á fjöll, sam-
lagast henni eða njóta hrika-
leika hennar af góðum útsýnis-
stað Mozart var i meðferð
Carmirelli og Árna eins og ein-
verustund í friðsaelum hvammi.
Duo í A-adúr eftir Schubert er
fögur og yndisleg tónsmið í
tónlist Schuberts verður meira
vart við manninn og þær til-
finningar sem samtið hans
voru heilagar, en i verki
Mozarts. í leik Carmirelli gætti
nú meiri hita og brá víða fyrir
þeim glampa heiðrikju, sem
Schubert trúði á og taldi frá
Guði komna, en hann sjálfur
væri aðeins verkfæri stórkost-
legrar sköpunar almættisins.
Allur flutningur verksins var
mettaður virðingu og lotningu
Tðnllst
eftir JÓN
ÁSGEIRSSON
Pina Carmirelli
Ámi Kristjánsson
fyrir fegurðinni. Þeir sem vilja
frekar njóta stórkostlegs út-
sýnis náttúrunnar en að sam-
lagast henni, hefðu kosið að
hlýða á þróttmeiri viðfangsefni
í meðferð þessara snillinga, og
i siðasta verki tónleikanna gafst
þeim kostur á að hlýða á eitt
svipmesta tónverk tónbók-
menntanna, fiðlusónötu nr. 9,
op 47 eftir Beethoven, sem
nefnd hefur verið
Kreutzersónatan eftir manni
þeim er hann tileinkaði verkið .
Verkið er bæði tæknilega og i
túlkun mjög erfitt, en i höndum
þessara snillinga var verkið
mettað skapandi krafti án allrar
áreynslu. Samleikur Carmirelli
og Árna var i einu og öllu
stórkostlegur.
mest seldi bíll 1976
. ,A*£-' 7i.