Morgunblaðið - 25.03.1977, Blaðsíða 4

4
<g
BÍLALEIGAN
51EYSIR
LAUGAVEGI 66
CAR RENTAL
24460
28810
Hótel- og flugvallaþjónusta.
LOFTLEIDIfí
C 2 1190 2 11 88
® 22 022
RAUOARÁRSTÍG 31
V_______________■'
Mikið úrval af viðarskreyt-
ingum og listum fyrir t d
hurðir, húsgögn og inn-
réttingar
Málarabúðin
Vesturgötu 21 s. 21600
Byggingavöruverslun
Kópavogs s. 41000
OPIÐ TIL
KL. 7 í KVÖLD.
OG HÁDEGIS
Á MORGUN.
MORGUNBLAÐIЄ FÖSTUDAGUR 25. MARZ 1977
Útvarp Reykjavík
FÖSTUDTkGUR
25. marz
MORGUNNINN
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15 og
10.10.
Morgunleikfimi kl. 7.15 og
9.05.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. dagbl.), 9.00 og 10.00.
Morgunbæn kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.00: Knútur R. Magnússon
byrjar lestur sögunnar
„Gesta á llamri" eftir Sigurð
Helgason.
Tilkynningar kl. 9.30. Þing-
fréttir kl. 9.45. Létt lög milli
atriða.
Spjallað við bændur kl.
10.05.
Passíusálmalög kl. 10.25: Sig-
urveig Hjaltested og
Guðmundur Jónsson syngja
við orgelundirleik Páls ts-
ólfssonar.
Morguntónleikar kl. 11.00:
Tékkneskur tónlistarflokkur
leikur Septett fyrir blásara
eftir Paul Hindemith —
Fflharmínfusveitin f
Lundúnum leikur „Töfra-
sprota æskunnar", svftu nr. 1
op. la eftir Edward Elgar;
Sir Adrian Boult stj. — John
Browing og Sinfónfuhljóm-
sveitin f Boston leika
Pianókonsert nr. 2 op. 16 eft-
ir Sergej Prokofjeff; Erich
Leinsdorf stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veðurfregnir. Tónleik-
ar. Tilkynningar.
Við vinnuna: Tónleikar.
14.30 Miðdegissagan: „Ben
Húr“ eftir Lewis Wallace
Sigurbjörn Einarsson þýddi.
Ástráður Sigursteindórsson
les (6).
15.00 Miðdegistónleikar
Gérard Souzay syngur söngva
eftir Gounod, Chabrier,
Bizet, Franck og Roussel;
Dalton Baldwin leikur á
pfanó.
Rena Kyriakou leikur
Pfanósónötu f g-moll op. 105
eftir Mendelssohn.
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.20 Popphorn
Vignir Sveinsson kynnir.
17.30 (Jtvarpssaga barnanna:
„Systurnar f Sunnuhlfð" eft-
ir Jóhönnu Guðmundsdóttur.
Ingunn Jensdóttir leikkona
les (6).
17.50 Tónleikar.
Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. D:gskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki.
Tilkynningar.
19.35 Þingsjá
Umsjón: Nanna Ulfsdóttir.
20.00 Tónleikar Sinfónfu-
hljómsveitar Islands f
Háskólabfói kvöldið áður; —
fyrri hluti.
Stjórnandi: Páll P. Pálsson.
Einleikari á flautu: Manuela
Wiesler.
a. Nýtt tónverk eftir Pál P.
Pálsson.
b. Flautukonsert eftir Karl
Philipp Stamitz.
— Jón Múli Árnason kynnir.
20.40 Leiklistarþáttur f umsjá
Sigurðar Pálssonar.
21.10 Kórlög úr óperum
Kór og hljómsveit Þýzku
óperunnar í Berlfn flytja
Stjórnandi: Janos Kulka.
21.10 Kórlög úr óperum
21.30 Utvarpssagan: „Blúndu-
börn“ eftir Kirsten Thorup
Nfna Björk Árnadóttir lýkur
lestri sögunnar f þýðingu
sinni (17).
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir
Ljóðaþáttur Óskars Halldórs-
son sér um þáttinn.
22.40 Áfangar
Tónlistarþáttur f umsjá Ás-
mundar Jónssonar og Guðna
Rúnars Agnarssonar.
23.30 Fréttir. Einvfgi Horts og
í^jtasskýs: Jón Þ. Þór lýsir
lokun 12. skákar. Dagskrár-
lok um kl. 23.45.
SKJANUM
FÖSTUDAGUR
25. mars
20.00 Fréttir og veður.
20.25 Auglýsingar og dag-
skrá.
20.30 Skákeinvfgið.
20.45 Kastljós.
Þáttur um innlend málefni.
Umsjónarmaður er Eiður
Guðnason.
21.45 Moll Flanders.
Fyrri hluti breskrar sjón-
varpskvikmyndar, sem
byggð er á frægri, sam-
nefndri sögu eftir Daniel
Defoe (1659 — 1731).
Aðalhlutverk Julia Foster,
Kenneth Haigh og lan
Ogilvy.
Söguhetjan er ævintýrakon-
an Betty eða Moil Flanders,
eins og hún kallar sig sfðar,
en hún var uppí á 17. öld.
Betty er óskilgetin. Framan
af ævinni flækist hún m.a.
um með sfgaunum, en þegar
myndin hefst, er hún að ráð-
ast f víst hjá hefðarkonu að
nafni Verney.
Þýðandi Dóra Hafsteinsdótt-
ir.
Sfðari hluti myndarinnar
verður sýndur laugardags-
kvöldið 26. mars kl. 21.30.
23.45 Dagskrárlok.
SÍÐDEGIÐ
KVÖLDIÐ
Klukkan 21.45:
MOLLFLANDERS
KLUKKAN 21.45 f kvöld verður
sýndur fyrri hluti brezku sjón-
varpsmyndarinnar MOLL
FLANDERS, sem byggð er á
frægri, samnefndri sögu eftir
Daniel Defoe (1659—1731).
t aðalhlutverkum eru Julia
Foster, Kenneth Haig og Ian
Ogilvy.
Söguhetjan er ævintýrakonan
Betty eða Moll Flanders, eins og
hún kallar sig sfðar, en hún var
uppi á 17. öld.
Betty er óskilgetin. Framan af
ævinni flækist hún meðal annars
um með sfgaunum, en þegar þessi
mynd hefst, er hún að ráðast f vist
hjá hefðarkonu að nafni Verney.
Þýðandi er Dóra Hafsteinsdótt-
ir.
Síðari hluti myndarinnar verð-
ur sýndur annað kvöld, 26. marz
klukkan 21.30.
DANIEL DEFOE mun
mörgum kunnur, sérstaklega fyr-
ir sögu sína um ævintýri Róbins-
sons Krúsós. Hann er fæddur í
Lundúnum iíklega einhvern tíma
seint á árinu 1660, þótt það sé
ekki alveg vitað (sbr. ártal ófan).
Foreldrar hans voru flæmskir að
uppruna og nafn fjölskyldunnar
var Foe, en upprunalega talið
vera „Du-Foe“ og því tók Daniel
síðar upp nafnið Defoe.
Faðir hans, James Foe, sá fjöl-
skyldu sinni farborða með þvi að
steypa vaxkerti og selja.
Fjölskyldan var utan ensku
þjóðkirkjunnar, og þrátt fyrir það
að enskir háskólar væru lokaðir
fólki, sem ekki tilheyrði ensku
þjóðkirkjunni, hlaut Daniel
Defoe ágætis menntun. Einn
kennara hans, sem síðar varð
varaforseti Harvardskóians, hét
Morton og er sagður hafa haft
mikil áhrif á ritstíl Defoe, þótt
svo talið sé að hann hafi einnig
verið undir sterkum áhrifum frá
Biblíunni og ritum Bunyans.
byggðá
sögu
Daniels
Defoe
Eftir að hann hafði lokið skóla-
námí var honum ætlað sæti í
kirkjuráði en var mjög andvigur
því, og gerðist kaupmaður (1683)
og sagði verzlun vera sitt
uppáhaldsviðfangsefni og hélt
hann þeim áhuga allt sitt líf. Sak-
ir þessa starfs ferðaðist hann
bæði víða um Bretlandseyjar og
einnig um meginindið og þótti
mjög snjail í viðskiptum og að
mörgu leyti á undan sinni samtið.
En hann varð fyrir ýmsum áföll-
um á þessu sviði og fór í hundana,
eins og sagt er, en sjálfur lýsti
hann þessu í Ijóði:
„No man has tasted differing for-
tunes more—
Það skal vakin athygli á
því að frá og með deginum á
morgun, laugardag, verður
merkt við þá dagskrárliði
sjónvarpsins, sem sendir
eru út I lit — og verða þeir
þá merktir með stóru L í
sviga aftan við dagskrár-
iiðinn.
Sjónvarpið vill einnig
taka það fram, að það getur
ekki ábyrgzt gæði litaút-
sendinga.
And thirteen times I have been
rich and poor“.
Á síðata tug sautjándu aldar
varð hann fyrir miklu tjóni vegna
þess að hann hafði tryggt skip í
orrustu Frakka og Breta. Tjón
hans nam sautján þúsund pund-
um, en hann var heiðarlegur í
viðskiptum og borgaði skuldir sín-
ar upp að mestu á tíu árum, en
varð þó aldrei eftir það skuldlaus
maður.
Daniel Defoe hafði mörg áhuga-
mál en eitt hans stærsta voru
stjórnmál og þá ekki eingöngu
stjórnmál heimalands hans held-
ur og erlendis. En skuldirnar
gerðu honum oft erfitt fyrir og
notuðu pólitískir andstæðingar
það vopn gegn honum óspart og
stjórnmálalegir samherjar hans
notfærðu sér það að hann stóð
höllum fæti í fjármálum til að
halda honum á „línunni“.
Árið 1703 var hann fangelsaður
vegna stjórnmálaskoðana sinna,
en þá hafði skollið á hann hvert
áfallið á fætur öðru og allt sem
hann tók sér fyrir hendur i sam-
bandi við viðskipti og fram-
kvæmdir hafði að miklu leyti mis-
tekizt. Lánardrottnar hans voru
alltaf á hælum honum til að
krefja hann um ævagamlar skuld-
ir. Það er talið að hann hafi dáið í
felum, og skuldum vafinn. í bók-
inni Moll Flanders, «em er skrif-
uð i Newgate-fangelsinu, lætur
hann Moll tala um fátækt eins og
martröð og varð sú hugsun eða sá
ótti siðar meginviðfangsefni
margra ritverka hans.
Þar sem hann tilheyrði ekki
ensku þjóðkirkjunni var hann í
mikilli andstöðu við James II.,
sem var kaþólskur en gerðist hins
vegar dyggur stuðningsmaður
Vilhjálms af Óraníu, „Vilhjálms
hins glæsta, mikla, góða og
væna“, eins og Defoe kallaði
hann. Og meðan Vilhjálmur af
Óraníu var við vöid frá 1688, var
Defoe dyggur stuðninsmaður
hans og ritaði mikið í hans þágu,
má þar nefna: „The True Born
Englishmen“, en það ljóð varð
það vinsælasta, sem þá hafði verið
ort á enska tungu.
Á þessum tímum var eðlilega
mjög erfitt að skilja á milli stjórn-
málalegra skoðana og trúarlegra
og fyrir rit sín um utankirkju-
menn, eða þá, sem ekki tilheyrðu
ensku þjóðkirkjunni, „The Short-
est Way With the Dissenters“, var
hann ákærður og dæmdur til
fangelsisvistar. Vilhjálmur af
Óraníu var ekki lengur við völd
og um þetta leyti átti sér stað
mikið trúarofstæki og „trúvilling-
ar“ voru óspart handteknir. Hann
var handtekinn vorið 1703 eftir að
hafa verið þó nokkurn tima í fel-
um.
Hann var látinn sæta þungum
sektum og þótti handtakan mjög
pólitísk og álitu flestir að jarlinn
af Nottingham hefði ætlað að
þvinga Defoe til að svíkja flokks-
bræður sina. Var hann látinn
greiða tvö hundruð mörk i sekt og
lofa góðri hegðun næstu sjö árin.
Meðan Defoe beið eftir handtöku-
tilskipaninni reit hann bókina
„Hymn to the Pillory", sem þótti
skrifuð af miklu hugrekki (1703)
og sneri næstum refsingu hans
upp I sigur. Bók þessi vakti mikl-
ar vinsældir meðai alþýðu manna,
sem drukku heill Daniel Defoe, á
meðan hann sat enn í Newgate-
fangelsinu. Nítján árum áður
hafði hann kvænzt Mary Tuffley
og átt með henni átta börn. Hann
hafði miklar áhyggjur af því
hvernig hans stóru fjölskyldu
reiddi af á meðan hann sæti í
fangelsi og gæti ekki aflað neins
til heimilisins. Að lokum var séð
aumur á honum og hann látinn
laus úr fangelsi eftír eins árs dvöl
þar.