Morgunblaðið - 07.05.1977, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. MAÍ 1977
3
„Vonast til að koma
hingað aftur og þá
með fjölskylduna”
— sagði Trudeau við brottförina í gær
„ÞESSI stutta dvöl mín hér á íslandi hefur verið sérstak-
lega ánægjuleg og ég hef notið frábærrar gestrisni," sagði
Pierre Elliott Trudeau forsætisráðherra Kanada, er hann
hélt á brott frá íslandi laust eftir hádegið I gær eftir 16
klukkustunda opinbera heimsókn. Trudeau sagði í örstuttu
samtali við Morgunblaðið að hann hefði fullan hug á að að
koma hingað aftur með eiginkonu og börn í sumarleyfi.
Sagði Geir Hallgrímsson forsætisráðherra þá að Trudeau
væri velkominn aftur hvenær sem væri. Um viðræður sinar
við forsætisráðherra og forseta íslands sagði Trudeau að
þær hefðu verið mjög ánægjulegar. Þeir hefðu rætt sam-
skipti landanna og sameiginlega hagsmuni, hafréttarmál
og varnarmál og ýmis alþjóðleg mál.
Þota kanadíska forsætisráð-
herrans lenti á Keflavíkurflugvelli kl.
rúmlega 22.00 í fyrrakvöld eftir
tæpra fimm klukkustunda flug frá
Ottawa Með ráðherranum var fjár-
málaráðherra Kanada, Donald Mac-
Donald. 18 embættismenn og ráð-
gjafar og 28 fréttamenn Geir
Hallgrímsson og Matthías Á
Mathiesen fjármálaráðherra tóku á
móti gestunum ásamt íslenzkum
embættismönnum, aðalræðismanni
Kanada á íslandi og Campell sendi-
herra Kanada á íslandi og frú Eftir
stutta viðdvöl á Keflavíkurflugvelli
var haldið rakleiðis til Reykjavíkur
þar sem gestirnir tóku á sig náðir
í VORVEÐRI
Á ÞINGVÖLLUM
Kl 8 30 i rnorgun fóru fslenzku
ráðherrarnir með hina kanadísku
starfsbræður sina i skotferð til Þing-
valla Fagurt vorveður var á Þing-
völlum, hlýtt en skýjað og þurrt
Staðnæmst var við útsýnisskífuna
hjá Almannagjá, þar sem Geir
Hallgrímsson lýsti hinum sögulega
stað fyrir Trudeau Spurði Trudeau
margs og virtist hrifinn af því sem
fyrir augu bar, en sagðist gjarnan
vilja sjá staðinn í sumarskrúða.
Þaðan var gengið niður Almannagjá
og að Lögbergi Að lokinni stuttri
viðdvöl þar var haldið í Þingvalla-
bæinn, þar sem sr. Eiríkur J. Eiriks-
son þjóðgarðsvörður tók á móti
gestum og bauð upp á hressingu.
Sýndi þjóðgarðsvörður gestunum
húsið og Þingvallakirkju og hrifust
gestirnir greinilega af helgi
staðarins. Aðeins var hægt að hafa
um hálftima viðdvöl. því að Trudeau
átti að hitta forseta íslands, dr
Kristján Eldjárn, í stjórnarráðinu kl
1115 og var komið þangað stund-
vislega Eftir hálftima viðræður við
forsetann, sat Trudeau hádegis-
verðarboð Geirs Hallgrimssonar í
ráðherrabústaðnum. þar sem þeir
héldu viðræðum sinum áfram, en
fréttamönnum og fylgdarliði var
boðið til hádegisverðar að Hótel
Sögu. Frá Reykjavík fóru ráðherrarn-
ir kl 13.15 og rétt um klukkan
4 08 hóf þota Trudeaus sig til flugs
áleiðis til Lundúna. þar sem hann
situr i dag og á morgun leiðtoga-
fund sjö auðugustu iðnríkja heims
og heldur síðan á leiðtogafund
aðildarríkja NATO í Brússel
MIKIL TENGSL
Við komuna til Keflavíkurflugvall-
ar i fyrradag rabbaði Trudeau örstutt
við blaðamenn Lýsti ánægju sinni
yfir að vera kominn til íslands Hann
sagði að sterk tengsl væru milli
íslands og Kanada vegna fjölda
Trudeau og Geir Hallgrimsson á Logbergi
Forsætisráðherrarnir ræða við forseta íslands, dr. Kristján Eldjárn
Kanadamanna af islenzkum ættum.
Þá ættu löndin sameiginlegra hags-
muna að gæta á sviði hafréttarmála
og fisksölu til Bandarikjanna og
samstarfs innan Atlantshafsbanda-
lagsins Aðspurður um þróun 200
milna málsins í Kanada sagði
Trudeau að Kanadamenn teldu sig
mega sæmilega við una Samið
hefði verið um kvótaskiptingu á fisk-
tegundum innan NV-
Atlantshafsfiskveiðinefndarinnar og
menn vonuðust til að það nægði til
að vernda fiskstofnana.
Trudeau er einkar geðþekkur
maður. brosmildur og léttur í lund
og skiptist hann á mörgum spaugs-
yrðum við gestgjafa sina meðan á
dvölinni stóð
Donald MacDonald fjármálaráð-
herra Kanada er einn reyndasti
ráðherrann i stjórn Trudeaus Hann
er 45 ára að aldri, lögfræðingur að
mennt og hefur setið á þingi frá því
1962 Hann varð aðstoðardóms-
málaráðherra 1963—65 aðstoðar-
fjármálaráðherra 1965—66 og
aðstoðarutanríkisráðherra
1966—68 Ráðherra án ráðuneytis
1968—70 Hann varð varnarmála
ráðherra 1970—72. orkumálaráð-
herra 72—75 og fjármálaráðherra
frá 1975 Matthias Á Mathiesen
fjármálaráðherra sagði að
viðræðurnar við Macdonald hefðu
að sjálfsögu snúist um fjármál og
efnahagsmál Góður timi hefði gefist
til viðræðnan.ia við Macdonald. sem
væri þrautreyndur og fróður stjórn-
málamaður, sem mjög gagnlegt
væri að hitta Matthias sagði að i
hádegisverðarboði. sem hann og
kona hans hefðu haldið Macdonald
og eiginkonu hans ásamt nokkrum
úr fylgdarliðinu og ráðuneytis-
stjórum fjármálaráðuneytisins,
hefðu einnig farið fram viðræður og
embættismönnum ráðuneytisins
gefist timi til að skiptast á skoðun-
um við ráðherrann Sagði Matthias
að þessi stutta viðkynning hefði
verið mjög ánægjuleg enda
Macdonald hjónin sérlega elskulegt
fólk.
V ÍSLENDINGAR
í ÁHRIFASTÖÐUM
Geir Hallgrímsson forsætisráð-
herra sagði í stuttu samtali við Mbl ,
að þótt viðdvöl Trudeaus hefði verið
stutt, hefði gefist óvenjugóður tími
til að ræða saman, í bílnum frá
Keflavíkurflugvelli og i ferðinni til
Þingvalla Hádegisverðurinn hefði
verið með fundarsniði og málin
rædd vitt og breitt, hafráttarmál og
samstarfið innan NATO og helztu
alþjóðamálin í viðræðunum hefði
komið fram að Kanadamenn hefðu
sett takmarkanir á innflutning ullar-
peysa frá íslandi. sem hefði komið
sér illa fyrir framleiðendur hér á
landi. en útlit væri fyrir að það mál
hefði tekist að leysa Geir sagði að
Trudeau hefði rætt um hina fjöl-
mörgu Vestur-íslendinga i Kanada
og sagt að mjög margir þeirra væru
i ábyrgðarstöðum i Kanada og
raunar mun fleiri en ætla mætti af
fjölda þeirra — ihj.
,, Morgunblaðið hefur tekið afstöðu gegn kristínm
boðun og lútherskri þjóðkirkju á íslandi,>
/ /
— segir sr. Guðmundur Oli Olafsson, rit
stjóri Kirkjuritsins i grein í riti sínu
KIRKJURITIÐ, timarit Prestafélags
íslands, 4. hefti 1976. hefur að
geyma ritsmiS eftir ritstjórann.
GuSmund Óla Ólafsson, prest I Skál-
holti. sem ber heitið „Orðabelgur".
Segir höfundur þar að Morgunblaðið
hafi tekið afstöðu gegn kristinni
boðun og lútherskri þjóðkirkju á
íslandi. Morgunblaðinu þykir rétt að
gefa lesendum sinum kost á þvi að
kynna sér skrif Guðmundar Óla
Ólafssonar og birtist úrdráttur úr
greininni hér áeftir. Ennfremur sneri
Mbl. sér i gær til biskupsins yfir
íslandi. herra Sigurbjörns Einars-
sonar, og innti eftir hans áliti I grein-
inni og þeim orðum ritstjórans. að
Morgunblaðið hefði tekið afstöðu
gegn kristinni boðun og lútherskri
þjóðkirkju á íslandi. Herra Sigur
björn Einarsson kvaðst ekki geta tjáð
sig um efni greinarinnar. þar sem
hann hefði ekki lesið hana og því
ekki séð I hvaða samhengi framan-
greind orð væru sögð.
„Furðustríð
uppvakninganna"
Undir framangreindri fyrirsögn
byrjar sr. Guðmundur Óli Ólafsson
greinina og segir „Nú eru þeir orðnir
kunnir að því á Morgunblaðinu að
vekja upp drauga. — og kemur hver
draugurinn upp úr öðrum. Sú merki-
lega uppvakningasaga eða kómedía
hófst, er grein birtist í Kirkjuriti um
hreina trú Á augabragði komust
nokkrir athafnasamir andar á kreik eins
og af sjálfsdáðum Og höfundur grein-
arinnar varð þjóðkunnur „vondur"
maður á fám dægrum
Svo illt verk er það að boða Krist,
krossfestan og upprisinn, og kalla
hann lífsvon mannkyns, lllt og Ijótt
virðist það og orðið, sem forfeður vorir
settu traust sitt á um aldir, — því
kristnir voru þeir flestir lengst af, þótt
ýmsir láti nú svo heita, að þeir hafi
trúað á álfa í hólum Þeir hinir sömu
ættu að kynna sér til dæmis sambýli
þjóðtrúarinnar og rétttrúnaðarins á
Islandi
Þó vænkaðist fyrst til muna hagur
uppvakninganna, þegar prestastefna
var haldin í Skálholti. og andlegir leið-
togar kristinna safnaða á íslandi. heið-
arlegir og samvizkusamir menn. að
ætla má, og allir sérfræðir um trúar-
brögð, leyfðu sér þá ósvinnu að vara
við því, sem þeir töldu andlega óholl-
ustu. Þá vöknuðu upp býsna margir
liðsmenn hinna fyrri anda, svo líklegir
sem ólíklegir, og lesa mátti fyrirsagnir
um „aumingja prestana" í blöðum og
sitthvað fleira skrifað af áþekkri geðs-
hræringu. Það eru vitanlega engir
Guðs volaðir andlegir vesalingar. sem
hafa efni á því að vorkenna prestastétt-
inni með þeim hætti!
Einna furðulegast má þó heita i öllu
þessu striði, að stjórnendur stærsta
Sr. Jón AuSuns: „Lúskrar á ýmsum
meginatriðum kristinnar kenning-
ar".
dagblaðs í Reykjavík hafa tekið mjög
svo eindregna afstöðu með upp-
vakningasveitinni og þar með gegn
kristinni boðun og lútherskri þjóðkirkju
á íslandi. Nú má ætla, að all stór hópur
lesenda blaðsins sé kirkjufólk. og er
þetta þeim mun annarlegra Virðist
tími til kominn, að það fólk hafi gát á.
hverju það Ijær lið, þegar það kaupir
og les dagblöð "
„Dó dó ocj
dumma
Undir þessari fyrirsögn gerir sr
Guðmundur Óli það að umtalsefni er
Jesús reið inn í Jerúsalem á asna, e .is
og afbrotamaður að austurlenzkum
hætti, eins og hann orðar það Föru-
nautar hans hafi ekki verið hátíðarkór
úr musteri heldur eflaust fátækt fólk og
syndarar. Heimurinn hafi mátt vita
hver hann var, hinn blessaði
konungur.
Og síðan segir sr Guðmundur Óli
orðrétt:
„Þann dag varð margur ósáttur við
hann. Og æ síðan hafa uppi verið
GuSmundur G. Hagalín:
„Bergnuminn".
menn, sem vildu færa margt til betri
vegar, klæða kristinn dóm í hrjálegri
búning Morgunblaðsmenn virðast nú
hafa tekið upp slíka umbótastefnu
Síra Bolli Gústafsson í Laufási hafði
þann starfa með höndum að rita
sunnudagahugvekjur fyrir Morgun-
blaðið um þær mundir, er mest gekk á
út af prestastefnunni margnefndu
Hann er ritsnjall maður og gæddur
hóglátri kímni, enda fórst honum allt
vel. En frá því hann lét af hugvekju-
smíðinni, hafa ekki aðrir komizt þar að
en þeir, er fylgdu „umbótastefnu"
blaðsins En þeir fá þar einnig góðan
„dóm" og háa einkunn. Kveður þar
mest að síra Jóni Auðuns, fyrrum dóm-
prófasti, enda er hann manna kunn-
astur að þvi að lúskra á kreddumönn-
um og ýmsum meginatriðum kristinnar
kenningar, svo og ýmsum forynjum er
hann sá þar i kring. — vigreifur eins
og Dón Kikóti í mjög svo hentugan
tíma kom og hvalreki mikill á fjörur
Morgunblaðsins, þvi að síra Jon birti i
vetur æviminningar sinar og greinar-
gerð fyrir lífsskoðun sinni ásamt
palladómum nokkrum um samferða-
menn Er ekki að orðlengja að les-
endum Morgunblaðsins má nú Ijóst
vera, að þvilík bók hefur ekki lengi
komið út á íslandi
Ef rétt er munað. fóru að birtast
kaflar úr bók þessari i Morgunblaði
nokkru áður en hún kom út Var til
þess varið heilum siðum eða opnum
blaðsins Hvort sem það var hending
eða ekki. voru m a til valdir kaflar um
fólk, sem á sinni tíð hafði verið i
forystu fyrir kristilegum félögum er
prófastinum var heldur í nöp við Nú
var þetta fólk horfið af þessum heimi
og óhætt að segja um það. hvað sem
var, jafnvel láta i skina, að það hefði nú
verið blendið í trúnni og ekki
góðmennskan einber Dr Bjarni Jóns-
son. vigslubiskup var einn þeirra
tilnefndu, forveri bókarhöfundar i
embætti dómprófasts og um skeið
samverkamaður hans við Dómkirkjuna
Þó tók nú fyrst i hnjúkana, þegar
Páskaleiðari Morgunblaðsins.
ritdómur um bókina kom i Morgun-
blaði Þar dugði ekki minna en einar
fjórar eða fimm siður af alkunnri mælgi
Gumundar Hagalins Virtist hann sem
bergnuminn, enda skorti ekki lýsingar-
orð í dóminn þann Auk þess. að
bókarefnið var þar mjög svo endursagt
svo sem háttur er Hagalíns. voru þar
innan um og saman við nokkrar
mergjaðar athugasemdir eða íhuganir
frá eigin brjósti rithöfundarins um
kristnilíf Norðmanna, Lýðháskólann í
Skálholti. forstöðumann hans og fleira
Ekki var þess að neinu getið, hversu
rithöfundurinn hefði hagað úttekt sinni
á kristni frænda vorra i Austurvegi.
ekki orð um hversu oft hann hefði lagt
leið sína i kirkjur þar. hversu marga
predikara heyrt. hversu marga trúaða
hann hefði verið samvistum við til að
athuga trúrækni þeirra og dagfar Nei.
hér var einungis verið að éta eitthvað
upp eftir Arnúlfi Överland reynt að
stæla gamla og heldur óhrjálega
skrípamynd eftir hann Það tók þvi þá!
Aðrar athugasemdir úr ritdóminum
er líklega bezt að leiða hjá sér Einhver
var raunar að segja, að gamla kennara-
skólaviðsýmð væri í þessu skrifi Haga-
lins Það er slæm umsögn. ef sönn
reynist Gjarna vildi sá, er þetta ritar.
hafa hærri huqmyndir um það viðsýni
Framhald á bls. 18