Morgunblaðið - 16.10.1977, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 16. OKTÓBER 1977
Bréf verkfallsnefnd-
ar brot á fyrirmæl-
um kjaradeilunefndar
HELGI V. Jónsson, formaður Kjaradeilunefndar, sagði i
viðtali við Morgunblaðið i gær að bréf það, sem verkfalls-
nefnd BSRB hefði sent lögreglumönnum i gær þess
efnis, að þeir ættu að sinna öllum slysatilfellum, smáum
og stórum, en aðeins árekstrum ef um stórfellt eignatjón
væri að ræða, væri hreint brot á fyrirmælum kjaradeilu-
nefndar. Orskurður kjaradeilunefndar varðandi lögregl-
una væri að lögreglunni bæri að vinna öll sín vanalegu
verk. Allir lögregluþjónar eru háðir vinnuskyldu, nema
14, sem eru starfsmenn á skrifstofum lögreglustjóra-
embætta.
Gauti Arnþórsson yfirlœknir á Akureyri:
VerkfaUið farið að hafa
alvarlegar afleiðingar
lendinganefndin hefði ákveðið að
fela Bror Rydén, skrifstofustjóra
hjá rikislögreglu Svíþjóðar, að
koma fram fyrir hönd nefndar-
innar á fundum um vegabréfa-
málin. Fimm fundir hafa verið
haldnir frá árinu 1968, hinn síð-
asti í Stokkhólmi í sept. s.I. Þá
yrói málið væntanlega á dagskrá á
fundi Norrænu útlendinga-
nefndarinnar í desember n.k.
„Síðastiiðið sumar kom Ryden
skrifstofustjóri hingað til lands til
þess að gera mér, Ólafi W.
Stefánssyni skrifstofustjóra í
dómsmálaráðuneytinu og Árna
Sigurjónssyni forstöðumanni Ut-
Iendingaefitirlitsins grein fyrir
því á hvaða stigi vegabréfamálin
væru nú. Hafði hann meðferðis
sýnishorn af ýmsum gerðum
vegabréfakorta, sem lögð höfðu
verið fram á umræðufundunum.
Gat hann þess sérstaklega að
mjög skiptar skoðanir væru
meðal þjóða um hvaða upplýsing-
ar ættu að vera á kortunum og um
gerð og notkunarsvið. Kostnaður
við nýtt kerfi yrði einnig óhjá-
kvæmilega mikill þannig að
væntanlega líður langur tími
þangað til samkomulag næst milli
þjóða um notkun vegabréfakorta
þeirra, sem að framan getur.“
— Verkfallsverð
ir yfirheyrðir
Kramhald af bls. 36 i.
kvöld, sem utanrikisráðuneytið
hefði haft samband við verk-
falisnefnd BSRB og beðið um
að bandarískur sjúklingur
fengi að fara með vélinni og
málið hefði verið afgreitt strax
um kvöldið.
„Fyrir misskilning reyndu
verkfallsverðirnir að stöðva
sjúklinginn í að fara um borð í
vélina á föstudagsmorgun, síð-
an var gengið I málið og varð að
samkomulagi að læknir iiti á
sjúklingana fyrst og að endingu
fengu sjúklingarnir^að fara um
borð. Eftir þennan atburð var
kallað á verkfallsverðina og
þeir beðnir að gera grein fyrir
sinu máli og kom í ljós að hér
var um algjöran misskilning að
ræða. Verkfallsverðirnir báru
því við, að ekki hefði verið haft
samband við þá og þeirra af-
staða markazt af því,“ sagði
Margrét.
Margrét sagði að upphaf
málsins væri það, að undan-
þágubeiðni um flutning á ís-
lenzka sjúklingnum hefói strax
verið veitt þegar það hefði kom-
ið til tals og ekki verið nema
sjálfsagt, að flugvél kæmi frá
Flugleiðum, hefði hér viðkomu
og flygi með hann til Luxem-
borgar. og hefði veriö hægt að
gera það á fyrsta degi.
„Hins vegar taldi hjúkrunar-
kona sjúklingsins, að hann
þyidi ekki aö fara um flugstöð í
Luxemborg i vél til London,
þ.e. að hann þ.vldi ekki að
ganga eftir göngum flug-
stiiðvarbygginganna. Þá gerðist
það að til tals kom hvort hægt
væri að samræma að flytja
sjúklinginn út, með tómri vél
héðan, sem aftur fjytti Islend-
inga heim, og var hugsanlegt að
bæði Arnarflug og Flugleiöir
hefðu fallist á það. Það var
haldiö áfram að hugsa um mál-
ið og meöal annars kannað í
samvinnu við samgönguráð-
herra hvaða leiöir komu til
greina. Við vissum. að
sjúklingurinn átti -,sjúkrahús
pláss í London á föstudegi og að
hann átti að gangast undir upp-
skurð á mánudegi. Sjúklingur-
inn var ekki rúmliggjandi, á
sjúkrahusi. eins og sumir hafa
haldið fram, og hann átti ekki
að flytjast í sjúkrakörfu úr
landi." sagði Margrét.
Þá sagði Margrét að hún
hefði haft samband við lækna,
sem höfðu annast sjúklinginn.
þá Árna Kristinsson og Guð-
mund Oddsson, og hefðu þeir
staðfest aó ekki var hægt að
láta hann ganga eftir flug-
stöðvargöngunum. Þegar hins
vegar hefði veriö gengið frá
því, aö hægt væri að fá hjóla-
stóla til að aka manninum,
heföu læknarnir sagt að óhætt
væri að flytja hann í gegnum
Luxemborg. „Undanþágan
fyrir islenzka sjúklinginn
breyttist því ekkert frá fyrsta
degi til hins siðasta og verk-
fallsnefnd Iagði sig alla fram að
stuðla að því að hann kæmist til
London á föstudegi. Varð sem
kunnugt er ofan á, að Flug-
leiðavél kæmi frá New York
með um 100 íslendinga og tekið
sjúklingana með sér til Luxem-
borgar."
Innanlands-
flug gekk vel
INNANLANDSFLUG gekk vel
hjá Flugfélagi Islands í gærmorg-
un og var þá mikið flogið, enda
hægt að fljúga sjónflug til flestra
staða á landinu. Að sögn Sveins
Sæmundssonar blaðafulltrúa
Flugleiða átti þá að fara tvær
ferðir til Akureyrar, 2 til Egils-
staða, 1 til Neskaupsstaðar og 2 til
ísafjarðar.
Sundþing
Arsþing Sundsambands Islands
verður haldið í dag, sunnudag, og
hefst það í Snorrabæ við Snorra-
braut klukkan 14.
— ÞVÍ er ekki að neita að verk-
fali opinberra starfsmanna er far-
ið að koma ansi illa við okkur hér
á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akur-
eyri,“ sagði Gauti Arnþórsson
yfirla'knir, þegar Morgunhlaðið
r%‘ddi við hann í gærmorgun.
Gauti sagði aö allt starfslið
sjúkrahússins nema skrifstofuliö
væri við störf, en samgönguleysi
og símasambandsleysi væri farið
að hafa alvarleg áhrif. T.d. væru
flest öll sýni, sem tekin væru af
sjúklingum send til Reykjavíkur
Koma
grátandi
og biðja
um
heimferð
SUMIR þeirra fjölmörgu útlend-
inga, sem eru innilokaðir í land-
inu vegna verkfalls opinberra
slarfsnianna hafa hreinlega kom-
ið grátandi tii okkar og spurt
hvort ekki væri neinn möguleiki
fyrir þá, að komast úr landi. Þetta
fólk er hreinlega að verða örvingl-
að yfir því að vera innilokað í
landinu. Það má líka segja að við
Flugleiðamenn höfum oft lent í
alls konar brasi i verkföllum, en
þetta hefur gengið langt út fyrir
það sem við höfum áður lent í,
s:gði Sveinn.
Þá sagði hann, að fulltrúar
Flugleiða hefðu rætt við aðila inn-
an BSRB um að koma út-
lendingunum úr landi. en ekkert
svar hefði fengist við þeirri
beiðni. Þá biði einnig fjöldi ís-
lendinga eftir að komast heim frá
Evrópu og í Luxemborg væru nú í
kringum 1000 manns, sem biðu
eftir heimferö.
Skákþingi, sem halda átti að
Hrafnagili I Eyjafirði 14.—16.
október, hefur verið frestaó um
óákveðinn tíma vegna þeirra sam-
gönguerfiðleika sem orðið hafa
vegna verkfalls opinberra starfs-
manna.
og reyndar hefði yfirstjórn
sjúkrahússins reynt að tryggja að
þau kæmust ávallt strax suður, en
margt hefði komið í veg fyrir að
svo hefði orðið. Þá kvað Gauti það
mjög alvarlegt að ekki væri hægt
að senda neinn póst frá sér og
sjúkrahúsið fengi ekki þann póst,
sem það þyrfti.
— Sprengigos
Framhald af bls. 36
orðið vart við að eitraö jarðgas
hefur streymt upp úr Bjarnar-
flagi undanfarna daga, svipað því
sem var í Vestmannaeyjum á
sfnum tíma.
„Þó að landris sé nú orðið meira
en það var fyrir síðustu umbrot á
Kröflusvæðinu, eru mælingar
ekki eins marktækar nú og þá
sökum jarðrasks sem mældust á
öllu Kröflusvæðinu.
Ef gos kemur upp í Bjarnar-
flagi, svipað og hefur átt sér stað
á sprungunni við Leirhnúk, þá er
mikil hætta á gufusprengingu,“
sagði Sigurður Þórarinsson
jarðfræðingur og prófessor þegar
Morgunblaðið ræddi við hann í
gær.
Sigurður sagðist vilja taka fram
að þótt landris væri nú mest tölu-
vert miklu sunnar en I undan-
förnum umbrotum, þá spáðu
flestir gosi á Leirhnúkssvæðinu,
,,en engu að síður er Bjarnarflag
á hættusvæðinu“.
Guðmundur Sigvaldason jarð-
fræðingur, forstöðumaður
Norrænu eldfjallastöðvarinnar,
sagði þegar Morgunblaðið ræddi
við har.n, að vegna símasam-
bandsleysis hefði hann ekki haft
fregnir af hve mikið landris væri
orðið og engar tölur komið i tvo
daga.
Þá sagði Guðmundur að menn
hefðu nú nokkrar áhyggjur af
gasútstreymi í Barnarflagi, og
væri útstreymið svipað því sem
var í Vestmannaeyjum á sinum
tíma. Maður frá Raunvísinda-
stofnun myndi senn fara norður
og kenna mönnum í Mývatnssveit
að mæla útstreymið.
„Það er afskaplega erfitt að
segja um hvar næstu hamfarir
verða mestar, þetta er allt svolítið
öðru vísi en verið hefur, en maður
veit það að kvikan liggur grynnra
undir Bjarnarflagi núna en verið
hefur, eins og gosið úr borholunni
sýndi og hin feikilega upphitun á
svæðinu siðustu vikur. Og maður
verður að gera ráð fyrir þvi að
næsta hrina verði i Bjarnarflagi,"
sagði Guðmundur.
— Ný vegabréf
Framhald af bls. 2
verið úr iandi eða frarrlið alvarleg
bort, er snerta öryggi almennings.
„Mál þetta hafði m.a. verið rætt
hjá ICAO Alþjóðaflugmála-
stofnuninni í Montreal í maimán-
uði 1968 og þess óskað þar að
Norðurlöndin tækju þátt i viðræð-
um um þessi mál," sagði Sigurjón.
Þá sagði hann. að Norræna út-
— Skeyti
Framhald af bls. 2
þessi orðsending var send var
Helgi Andrésson, formaður
Starfsmannafélags Akraness.
Helgi sagði um tilurð
orðsendingarinnar að með því
hefðu þessi starfsmannafélög
viljað láta vita af þvi að þau væru
til, þótt sum af þeim væru þegar
búin að semja. Þetta væri aðeins
hvatning til félaganna um að
standa á sínu og ná eins góðum
samningum og hugsanlegt er að
ná. „Við ætlum ekki að hafa áhrif
á einn eða neinn, frekar en að við
viljum að aðrir reyni að hafa
áhrif á okkar samninga," sagði
Helgi Andrésson.
Þá tóku menn eftir því á úti-
fundinum, að þrjár kveðjur, sem
bárust voru undirritaðar af starfs-
mönnum við Bæjarbókasafn
Reykjavikur, Starfsmönnum
Félagsmálastofnunar Reykjavík-
urbæjar og síðan sendi Guðrún
Kristinsdóttir á Fræðsluskrif-
stofu Reykjavíkurbæjar einnig
kveðju. Samkvæmt upplýsingum,
sem Morgunblaðið fékk í gær, er
þar enginn starfsmaður með því
nafni, en raunar skal á það bent
að allmörg ár eru frá því er hætt
var að tala um Reykjavíkurbæ en
í þess stað hefur verið talað um
Reykjavikurborg.
— Tollvarða-
félagið . .
Framhald af bls. 2
og tolleftirlit stendur eftirfar-
andi:
„„Öheimilt er að leggja
aðkomuskip að bryggju eða öðru
hafnarmannvirki fyrr en að
fengnu leyfi tollgæzlunnar, sem
einnig getur ákveðið í samráði við
hafnaryfirvöld hvar í höfn skipið
skuli leggjast.“
I 20. gr. sömu laga stendur:
„Starfsmenn hafna og skipaðir
hafnsögumenn skulu gefa toll-
gæzlunni allar nauðsynlegar upp-
lýsingar um ferðir skipa. Þeir
skulu einnig gera henni viðvart,
ef þeir í starfi sínu eða stöðu
komast að því, að brotin hafi verið
eða brjóta eigi ákvæði laga þess-
ara.“
I yfirstandandi verkfalli BSRB
hefur lágmarksstarfslið starfað,
samkvæmt úrskurði kjaradeilu-
nefndar. I úrskurði kjaradeilu-
nefndar stendur eftirfarandi:
„ ... Iágmarksstarfslið skipa og
flugvéladeildar starfi að útgáfu
samskiptaleyfa fara og innsiglun-
ar á vistum þeirra og tollaf-
greiðslu áhafna og farþega og toll-
frjálsum farangri. Ekki fer fram
tollafgreiðsla á farmi."
Og ennfremur stendur í úr-
skurði kjaradeilunefndar:
....lágmarksstarfslið verði til
eftirlits með því að ekki sé skipað
í land öðrum varningi en að fram-
an greinir."
Að framansögðu er ljóst, að
kjaradeilunefnd hefur ekki úr-
skurðað að' tollverðir starfi að
fullnaðarafgreiðslu skipa eða
flugfara. Eru þess vegna engir
tollverðir til að vinna þau störf.
Þar sem skipin sjálf eru ótollaf-
greidd, er þvi ekki hægt að hleypa
þeim upp að bryggju. Það er yfir-
lýst í ályktun stjórnar TFl dags.
7. okt. sl. að verkfallið stöðvi ekki
farmenn eða farþega um borð i
aðkomuförum.
Gripi stjórnendur aðkomufara
til þess að sigla þeim að bryggju
ótollafgreiddum hlýtur það að
vera brot á lögum um tollheimtu
og tolleftirlit.
— Hvað er kjara-
deilunefnd . . .
Framhald af bls. 2
verkfall sé hafið er starfs-
mönnum, sem í verkfalli eru,
skylt að starfa, svo að haldið
verði uppi nauðsynlegri ör-
yggisvörzlu og heilsugæzlu.
Kjaradeilunefnd ákveður
hvaða einstakir menn skuli
vinna í vérkfalli og hún skiptir
vinnuskyldu á milli manna.
Um laun og kjör þessara
manna meðan á verkfalli
stendur skal fara eftir þeim
kjarasamningi, sem gerður
verður að loknu verkfalli."
Samkvæmt þessu er kjara-
deilunefnd hæsti úrskurðarað-
ili um það hver skuli vinna og
hver ekki. Urskurðum nefnd-
arinnar verður eigi áfrýjað —
hún er eins konar Hæstiréttur
I þessum málum. Þeir sem
óhlýðnast eru því í raun að
brjóta lög um kjarasamning
BSRB, en samkvæmt lögunum
eru viðurlög við brotum á þeim
eins og segir i 45. grein lag-
anna: „Brot á lögum þessum
varða stöðumissi, sektum eða
varðhaldi.“
— Flestir virðast
bíða ....
Framhald af bls. 2
Þá var búizt við að fleiri samning-
ar bærust flugleiðis til ísafjarðar
í gær og ef svo yrði, kvaðst hann
vonast til að unnt yrði að hafa
samningafund síðdegis í gær. Þó
kvað hann óvíst að unnt yrði að
ganga frá samningum, fyrr en
Reykvíkingar hefðu gert það. Það
hefði lengi tiðkast á ísafirði að
hafa sama launataxta þar og gilti i
Reykjavík.
Samkvæmt upplýsingum Sverr-
is Pálssonar, fréttaritara Morgun-
blaðsins á Akureyri, var þetta um
samningsstöðuna þar að segja í
gær:
„Engar beinar sainningaviðræð-
ur hafa farið fram milli samn-
inganefnda Akureyrarbæjar og
Starfsmannafélags Akureyrar-
bæjar, STAK, siðan á mánudag,
en þó hafa forystumenn deiluað-
ila hitzt öðru hvoru þannig að
ekki ríkir algjör þögn þeirra í
milli.
Samkvæmt upplýsingum Agn-
ars Árnasonar formanns STAK,
hefur stjórn og samninganefnd
félagsins endurskoðað fyrra sam-
komulag, sem gert hafði verið á
mánudag, en fellt var á fél.ags-
fundi í STAK á þriðjudagskvöld.
Bætt hefur verið inn nokkrum
hugmyndum, svo að hægt sé að
taka upp nýjar viðræður út frá
einhverjum ákveðnum atriðum.
Þessar tillögur voru siðan afhent-
ar bæjarstjóra i fyrrakvöld, en
ekki var búið að ákveða neinn
formlegan samningafund.
Helgi M. Bergs bæjarstjóri stað-
festi að formaður STAK hefði af-
hent sér nýjar samningskröfur í
fyrrakvöld. Samninganefnd
bæjarins hefði ekki komið saman
enn til að fjalla um þær, en myndi
sennilega halda fund siðdegis i
gær. Ekki kvað hann að vænta
neins gagntilboðs frá nefndinni i
gær en ef til vill í dag. Þó taldi
bæjarstjóri líklegt að beðið yrði
þar til tilkynnt verður um úrslit
samningamála milli Reykjavikur-
borgar og starfsmanna hennar, en
það verður i fyrsta lagi í kvöld,
sunnudag."
Þá gerði Morgunblaðið tilraun
til þess að spyrjast fyrir um samn-
ingaumleitanír i Mosfellssveit, en
ekki náðist í Jón Baldvinsson
bæjarstjóra. m.a. vegna þess að
erfitt er að ná símasambandi við
Brúarland.