Morgunblaðið - 08.01.1978, Blaðsíða 19
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8, JANUAR 1978
19
gamaldags. Ég ge't vel ímyndað
mér að slíkir dansarar nenni
ekki að leggja neitt aukreitis á
sig, þeir hafa sitt fastakaup og
örugga atvinnu.
Ahugi Bandaríkjamanna á
listdansi hefur stóraukizt á síð-
ustu árum og tilkomin er alveg
ný stétt áhorfenda. Það þykir
til dæmis enginn viðburður
lengur þótt þrír dansflokkar'
sýni samtímis í New York.“
„Hann þarf
ekki endilega
að vera
fallegur. . ."
— Að frátöldum hæfileikan-
um, hvað þarf góður listdansari
þá að hafa til brunns að bera?
„Hæðin skiptir miklu máli,“
svarar Helgi. „Viss hæð og viss
likamsvöxtur. Balenchine vill
til dæmis mjög hávaxna dans-
ara, honum finnast þeir koma
betur út á sviði. Þá þarf dansari
að geta teygt vel úr ristinni,
geta stokkið, snúið sér og lyft
kvendansaranum. Karldansari
þarf að vera sterkur. Þá þarf
dansarinn að vera músíkalskur
og uppfylli hann fyrrnefndar
kröfur þá getum við óhikað
bætt við áttatiu prósent vinnu.
Andlit dansarans skiptir
einnig miklu máli. Hann þarf
ekki endilega að vera fallegur
en þokka verður hann að hafa.
Flestir áhorfendur hafa Iitið vit
á tækninni bak við dansinn og
einblína því oft á andlit dansar-
ans eða yfirbragð. Það er þetta
sem er krefjandi við ballettinn,
allt þarf að vera svo fullkomið."
„Nú keppi
ég við
sjálfan mig”
Það er ró yfir svip Helga
Tómassonar þegar hann talar.
Jafnvel þegar hann segir að
honum finnist tíminn líða alltof
hratt og hann sé hræddur við
að geta ekki komið öllu þvi í
verk sem hann hafi áhuga á i
sambandi við dansinn, þvi ævi
ballettdansarans sé stutt.
„Síð^stliðið. ár hefur verið
eitt það bezta í lífi minu. Ég er
ánægður með sýningarnar og
mér hefur fundizt að lítið hafi
þurft að bæta. Þótt leitin að
fullkomnuninni í dansinum sé
óendanleg."
— Hver er tilfinningin þegar
góður árangur hefur náðst og
þú hefur fengið stórkostlegar
viðtökur eins og eftir Giselle í
Parisarpóperunni?
„Alger fullnæging og stolt.
Ég veit að þetta hefur tekizt
stórkostlega þótt ég hafi
kannski skolfið í hnjáliðunum
áður en ég fór inn á sviðið. Það
er samt ekki oft sem maður
finnur þessa tilfinningu, en ég
fann hana í París nú um dag-
inn. Tilfinning þessi er brot af
þvi, sem ég hef verið að leita að
allt mitt líf og allt í einu stend
ég andspænis henni, upplifi
hana og get ekki lýst því nánar
með orðum.
En ég er aldrei fullkomlega
ánægður. Ég hef náð þeim
árangri að þurfa ekki lengur að
keppa við aðra dansara. Nú
keppi ég við sjálfan mig. Ég
keppi að því að gera betur.“
— Hvert er takmark þitt í
lífinu nú?
„Að ná fullkomnun í dansin-
um enn sem fyrr. Að henni hef
ég leitað allt frá byrjun og í
gegnum þá leit hef ég lært að
þekkja sjálfan mig — sem
mann. Því meira sem maður
kynnist sjálfum sér því forvitn-
ari verður maður...“
— Hefur þú komizt að ein-
hverri niðurstöðu?
„Já. Ég er hamingjusamur
maður bæði í gegnum list mína
og með fjölskylduna, konu
mína og syni.
Ég er ánægður yfir því
hversu langt ég hef náð, þótt ég
þurfi oft að minna sjálfan mig á
það að leitin sé óendanleg og
ekki megi láta staðar numið.
Þá horfi ég um öxl og hugsa
með mér: Það er ágætt að hafa
náð langt en ég má aldrei
gleyma hver ég er, hvaðan ég
kom og úr hverju ég kom!
Ég hef þurft að vinna að
þessu takmarki. Þetta hefur
verið þrotlaus barátta. Eini
utanaðkomandi stuðningurinn
hefur komið frá fjölskyldu
minni. Tækifærin, sem ég hef
fengið, hafa oft verið hrein
heppni eða ég hef verið réttur
maður á réttum stað. Oft hefur
mér þó fundizt ég óréttlæti
beittur enda er þetta ranglátur
heimur, þar sem maður upp-
sker sjaldnast til fullnustu það
sem maður hefur sáð.
En ég má ekki gefast upp þótt
á móti blási og það hef ég
heldur ekki gert hingað til.
Maður þarf að hafa seiglu.
Stærsti sigur minn sem list-
dansara var þegar ég hlaut
silfurverðlaunin í Moskvu. Það
er einsdæmi ef á það er litið að
allir toppdansarar í dag hafa
komið frá þekktum skólum eða
leikhúsum — já eða þekktum
stórveldum," og nú-hlær Helgi.
„Eftir að ég hlaut silfurverð-
launin breyttist ég. Áður var ég
svolítið villtur og vissi ekki
hvert ég stefndi.**
Ari eftir sigurinn í Moskvu
var Helga boðið starf við New
York City Ballettinn — þeim
ballett sem honum var einu
sinni tjáð að hann ætti aldrei
eftir að dansa með. Nú er hann
annar aðaldansaranna eins og
fyrr getur og bandarískur gagn-
rýnandi lét svo um mælt að
enginn túlkaði Balenchine bet-
ur en Helgi Tómasson.
31. janúar næstkomandi mun
Helgi Tómasson ásamt aðalmót-
dansmey sinni, Patriciu
MacBride, dansa aðalhlutverk-
ið í Koppelíu í Lincoln Center
og verður því sjónvarpað beint
um öll Bandaríkin. Er þetta í
annað sinn sem slík bein út-
sending er frá ballettsýningu, í
fyrra skiptið var því sjónvarpað
þegar Barysnikov og Makarova
dönsuðu í Giselle og Svanavatn-
inu á sama stað.
— Þetta er mikill heiður
fyrir íslenzkan rikisborgara í
Bandaríkjunum?
„Já.“ Helgi hlær. „Enginn er
spámaður i sínu föðurlandi.
Þetta er líklega í fyrsta sinn
sem ég hef rætt við íslenzkan
blaðamann um eitthvað annað
en list mína eingöngu.
I öll þau ár sem ég hef dvalið
erlendis og heimsótt Island
finnst mér að enginn hafi Iagt
sig fram við að kynnast mann-
inum Helga Tómassyni. Mér
hafa verið veittar viðurkenn-
ingar sem ballettdansara og
blaðaskrifin hafa verið nóg. En
þau hafa snúizt um dans minn,
ekki mig.“
Texti:
Herdís Þorgeirsdóttir.
Ljósm.:
Friðþjófur.
Rockwell Delta
12”-14” sög
9” sög og 4” afréttari sambyggt.
Pússvél 6” pússband og 12” diskur
G. Þorsteinsson & Johnson h.f.
Ármúla 1. — Sími 8 55 33.
nýttár...
nýtt bókhaldsár...
MEÐ NÝJU ÁRI KOMA NÝJAR FÆRSLUR,
NÝJAR ÁKVARÐANIR, NÝJAR BÓKHALDSBÆKUR.
HJÁ OKKUR FÁST RÉTTU BÓKHALDSBÆKURNAR.
ÚRVALIÐ ALDREI MEIRA.
Hallarmúla 2
Hafnarstræti 18 Laugavegi 84