Morgunblaðið - 26.03.1980, Side 12

Morgunblaðið - 26.03.1980, Side 12
12 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. MARZ 1980 Tannlækna- félag íslands 3. grein Atlagan gegn flúorblöndun Sex aðferðir til að leiða yfirvöld í villur litninga gegn áhrifum þekktra skaðvalda. Andstæðingar flúor- blöndunar reyna, með ýmiss konar gervirann- sóknum, að halda því á loft að vísindamenn séu ósammála um ör- yggi flúrorblöndunar drykkjarvatns. Sann- leikurinn er sá, að eng- inn vísindalegur ágrein- ingur er um öryggi flúor- blöndunar drykkjar- vatns. Disraeli sagði aö til væri þrenns konar lýgi: „Lýgi, hauga- lygi og statistíkk". Sannarlega hafa allr þær tegundir lýgi veriö notaðar gegn flúorblöndunni og raunar gott betur. Villandi upp- lýsingar birtast reglulega í tíma- ritinu National Fluoridation News, og öll blæbrigöi þessarar tegundar áróöurs komu nýlega fram á 176 síöum af „Cancer Control Journal'1, tímariti sem gefiö er út á vegum Lactril- áhangenda í Los Angeles. í fyrri grein var getiö þýö- ingarmestu staöhæfingarinnar um aö flúor væri krabbameins- valdur og komist að niöurstöðu um aö þær væru staölausar. En því er einnig haldið fram aö flúor valdi fjöld annarra sjúkdóma, allt frá sþrungnum nöglum til van- sköpunar. Þar sem staöhæfingar þessar birtast alls staöar þar sem taka á afstööu til flúorblönd- unar, skal hér getiö hinna ósvífn- ustu og þess sem fært er fram þeim til stuðnings. 1. fullyrðing: Flúorið er eitur Eins og járn, zink og mörg önnur steinefni er flúor (í flúoríð- formi) taliö, af National Academy of Science, til hinna nauösynlegu bætiefna í fæöu mannsins. En eins og mörg önnur efni sem nauösynleg eru heilbrigöi manna, s.s. járn, A og D fjörefni, súrefni og jafnvel vatn, getur flúor veriö hættulegt í miklu magni. í sterk- um blöndum má nota flúoríð sem meindýraeitur. Drekki menn hins vegar venjulegt flúroblandaö neysluvatn, þ.e. meö 1 ppm (part per milljón eöa 1 mg í lítra) þyrfti maöur aö drekka hiö minnsta fleiri hundruö lítra í einu til aö fá lífshættulegan skammt. Vatns- magniö sjálft yröi fyrr til aö drepa mann. Hver er þá hættan á eitrun þegar neytt er lítils magns í lengri tíma? Skv. áliti Vísindastofnunar Bandaríkjanna veröur dag- skammtur flúoríös aö vera 20— 80 mg til aö eitureinkenni komi fram eftir fleiri ára neyslu, eöa langtímum meiri en meöal neysla. Til að ná sltkum risa- skömmtum þyrfti neysluvatniö aö innihalda 10 ppm af flúoríöi, en þaö magn er frá náttúrunnar hendi í neysluvatni á nokkrum stööum á Indlandi. Eitrunarhætt- an af aö drekka flúorblandað í tannverndunarskyni er nákvæm- lega engin. Sú aöferð er stundum notuö í andróörinum aö birta myndir af nautgripum eöa öörum dýrum sem orðiö hafa fyrir flúoreitrun. Myndirnar eru ófalsaöar en þær gefa alranga hugmynd. Fyrir all- mörgum árum uröu stálbræöslur í Englandi og Wales valdar aö stórkostlegri flúormengun á gróðri jarðar í nágrenninu. Svip- aö hefur átt sér staö í Bandaríkj- unum. Gripir sem gengu á megn- uöu beitilandi innbyrtu mikiö magn flúoríös og uröu fyrir beinaskemmdum og lömun af völdum þess. Þessar myndir voru notaöar í andróörinum gegn flúorblöndunni. Aftur á móti varö árangur skipulagöra tilrauna meö aö gefa búfé flúor allt annar. Fénaöurinn fékk breytilegt magn flúoríöa í mat sínum um V/z árs skeiö. Þótt magniö væri allt aö 27 ppm varð þaö hvorki fyrir beinaskemmd- um, lömun, né skaölegum áhrif- um á mjúka vefi, frjósemi eða mjólkurframleiðslu. Ekki varö heldur vart neinna óeölilegra áhrifa á afkomendur þeirra næstu ættliöi. 2. fullyrðing: Flúor veldur fæðingargöllum Rétt fyrir 1960 tilkynnti fransk- ur læknir aö nafni Rapaport aö mongólismi væri algengari í bæj- um meö flúorblönduöu neyslu- vatni en í bæjum þar sem lítiö eöa ekkert flúor var í neysluvatni. Sérfræöingar, sem fóru yfir rann- sóknir hans komust aö raun um aö athugun hans var mjög ófull- komin, einkum aöferðin sem hann notaöi til aö staðsetja einstök tilfelli. Samkvæmt tölum Rapaports var fjöldi mongólóida- fæöinga helmingi minni en al- mennt var áöur taliö, bæöi þar sem drykkjarvatniö var meö flú- ori og án. Þetta þótti í sjálfu sér mjög ósennilegt. Því þótti líklegt aö Rapaport heföi ekki tekist aö finna nema lítinn hluta mongól- óidafæöinga í bæjum þeim sem hann haföi tekiö til rannsóknar. Þessi ályktun var fljótlega staöfest af nákvæmari rannsókn sem gerö var í Englandi. Meö því aö nota nákvæmari aöferöir viö aö finna sjúkdómstilfellin sýndu breskir vísindamenn aö ekki var neinn munur á fjölda mongól- óida, hvort sem var lítiö eöa mikið flúor í drykkjarvatninu. Síðar hafa tvær víötækar rannsóknir staöfest bresku at- hugunina. Önnur fjallaöi um flestallar mongólóida-fæöingar í Massachusetts frá 1950—66. Niöurstaöan, sem birtist í lækna- ritinu New Englapd Journal of Medicine, áriö 1974, sýndi aö ekkert samband var milli flúor- blöndunar og mongólóisma. Enn yfirgriþsmeiri athugun, sem fram fór í sex stórum borgum Banda- ríkjanna áriö 1976, náöi til 1.4 milljóna fæöinga. Athugunin sem framkvæmd var af vísindamönn- um frá „Center for Disease Control", Sjúkdómavarnastöö Bandaríkjanna, náöi auk mong- ólóisma einnig til holgóms, hjartagalla, vansköpunar á fótum og annarra fæöingargalla. ekki var heldur um aö ræöa neitt samband milli flúorblöndunar og þessara líkamsgalla. í stuttu máli sagt eru allar staöhæfingar flúor- andstæöinga í . þessu efni, byggöar á lítt trúveröugum at- hugunum Rapaports. 3. fullyrðing: Flúor velur erfðagöllum Eitt afbrigöi umræöunnar um vansköpun er staöhæfingin um, aö flúor geti breytt erföaeigin- leikum. Fullyrðingin byggðist til skamms tíma á vafasömum rannsóknum á bananaflugum og plöntum. Áriö 1976 birtu tveir vísindamenn í Kansas City rann- sóknarskýrslu um aö mismun- andi flúormagn ylli tjóni á litning- um í beinmerg og kynfrumum músa. Enda þótt niöurstööur rannsóknarinnar sýndu nokkurt ósamræmi var taliö nauösynlegt aö rannsaka máliö frekar. I kjölfar þessa fóru fram víötækar rannsóknir í samvinnu ýmissa rannsóknarstofnana á sviöi fósturfræöi, tannheilþrigð- isfræöi, lífefnafræöi, lífeölisfræöi og öldrunarfræöi (Laboratory of Developmental Biology and An- omalies, National Institute of Dental Research, Department og Biochemistry viö Minnesota Há- skóla og Laboratory og Cellular and Comprative Physiology viö National Institute on Aging). Váindamennirnir framkvæmdu ferns konar aöskildar athuganir, þ.á m. á músum sem fengu verulegan flúorskammt og einnig á músum sem í margar kynslóöir voru aldar á vatni meö 50 ppm flúoríðs. Engin rannsóknanna gaf neitt til kynna sem benti til litningabreytinga, jafnvel þótt neysluvatniö innihéldi 100 sinn- um meira flúor en notað er í drykkjarvatni. Á sama tíma haföi óháö rann- sókn farið frm í Þýzkalandi þar sem rannsökuð voru hvít blóö- korn frá fólki sem er mjög viökvæmt fyrir áhrifum litninga- breytandi efna. Ekki tókst aö framkalla litningaskaöa meö flúoráhrifum, en aftur á móti fundust verndaráhrif flúors á 4. fullyrðing: Flúor veldur ofnæmi Fullyrðingin um ofnæmi fólks gagnvart flúoríöi fékk byr undir báöa vængi þegar dr. George L. Waldbott, gamall andstæöingur flúorblöndunnar, birti skýrslur í sagnaformi um þaö efni. Dr. Waldbott er stofnandi National Fluoridation News. Hann skýröi á arunum 1955 til 1965 frá fjölda sjúklinga sem töldu sig fá aðsvif, höfuöverk, magakrampa og ýmis önnur einkenni, sem hann hélt fram aö væru af völdum flúoríðs. Rannsóknir alþjóöa hellbrigö- isstofnunarinnar (The World Health Organisation), sem fyrr hefur veriö greint frá, fjölluðu um skýrslu Waldbotts án þess þó að finna neitt sm styddi fullyröingar hans. Niöurstaðan var sú að hér væri samsafn óskyldra fullyrö- inga. Eftir athugun Alþjóöa heil- brigöisstofnunarinnar var óskaö eftir mati Ofnæmisrannsóknar- stofnunar bandarísku heilbrigö- isþjónustunnar. Þaö var sam- dóma niðurstaöa rannsóknar- nefndarinnar eftir aö hafa farð yfir sjúkraskýrslurnar aö: „Engin sönnun er fyrr ofnæmi gagnvart flúoríði eins og þaö er notaö til blöndunar í neysluvatn'*. 5. fullyrðing: Flúorfð veldur krabbameini í dýrum Ef til vill er hiö fjarstæöasta sem lagt hefur verið fram gegn flúroblöndun sú staöhæfing, aö flúoríö valdi krabbameini í dýr- um. Rannsókn sem flúorand- stæðingar vitna gjarnan til var framkvæmd af vísindamönnum í Texas eftir 1950. í fyrstu ran- nsókninni voru notaðar mýs sem gjarnan fá krabbamein. Sýndust mýsnar sem fengu flúorblandað neysluvatn fá æxli nokkru fyrr en hinar sem neyttu vatns án flúoríös. En smá gallar voru þó á rannsókninni. Allar mýsnar fengu einnig hundamat sem innihélt 42 mg flúoríös í hverjum lítra án þess aö vísindamaöur sá sem framkvæmdi rannsóknina hefði hugmynd um það. Þannig fengu mýsnar 10 til 100 sinnum meira magn af flúoríöi en var í vatninu og þar meö var allur samanburö- ur gagnslaus. Þar aö auki var

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.