Morgunblaðið - 28.06.1980, Page 15

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. JÚNÍ1980
15
Matthías Bjarnason:
Höldum á lofti okkar baráttufána og
vinnum að sigri Péturs Thorsteinssonar
íslenska þjóðin velur sér forseta
á sunnudaginn kemur. Þetta er í
þriðja skiptið í 36 ára sögu lýðveld-
isins, sem þjóðin á að velja á milli
manna í æðsta embætti landsins. I
fyrstu kosningum, sem fram fóru
um val forseta, voru þrír frambjóð-
endur, en þær kosnir.gar fóru fram
1952.
Flokksstjórnir tveggja stærstu
stjórnmálaflokka komu sér saman
um að styðja sama frambjóðand-
ann, valinkunnan sómamann, sem
ekkert átti annað en gott skilið. Þó
fór svo að hann náði ekki kosningu,
þó litlu munaði, og var höfuðástæð-
an talin vera sú, að mikill hluti
þjóðarinnar taldi að við forseta-
kosningar ætti ekki að draga menn
í dilka eftir flokkspólitík. I næstu
forsetakosningum, sem fram fóru
1969 dugðu flokksbönd harla lítið,
og flestir fóru sínu fram, hvað sem
líður viðhorfum til ákveðinna
stjórnmálaflokka.
Nú eigum við að velja á milli
fjögurra frambjóðenda á sunnudag-
inn kemur og er því ekki úr vegi að
líta á hvernig umhorfs er í þeirri
veröld, sem við lifum í, um leið og
við lítum á ástand og horfur í okkar
litla þjóðfélagi, og þau gífurlegu
vandamál sem við er að glíma.
Framfarir í vísindum og tækni hafa
orðið ótrúlegar á síðustu áratugum.
Menntun og framþróun menningar
meðal hinna svokölluðu menningar-
þjóða hefur fleygt fram. En þrátt
fyrir allar þessar framfarir búa
hundruðir milljóna íbúa jarðarinn-
ar við fátækt, hungur og hörmung-
ar. Grimmd, ágirnd, kúgun og hvers
konar ranglæti er ekki minni nú en
fyrir heilli öld. Milljónir manna eru
ofsóttar, flýja lönd sín undan óvin-
um sínum og kúgurum. Samtök
þjóða heims mega sín lítils til að
rétta þeim kúguðu og ofsóttu hjálp-
arhönd. Þó megum við ekki gleyma
því, að Sameinuðu þjóðirnar hafa
gert gagn, en engan veginn það
gagn, sem siðmenntaðir, friðsamir
og friðelskandi menn gerðu sér
vonir um, þegar þessi samtök voru
stofnuð. I okkar landi eru þrátt
fyrir góðæri liðinna áratuga, blikur
á lofti. Það er óvenjulegt ástand í
stjórnmálum þessa lands. Verð-
bólgan flæðir yfir hindrunarlaust.
Þeir sem minnst mega sín verða
harðast úti. Samdráttur er í sölu
afurða okkar, birgðir útflutnings-
vöru hrannast upp og menn horfa
með kvíða og töluverðri svartsýni
til þess, sem framundan er. Ástand-
ið á vinnumarkaðinum er lævi
blandið, og í útflutningsframleiðsl-
unni horfir til samdráttar og jafn-
vel stöðvunar. Hvenær er meiri
þörf að velja reyndan, vitran og
hugrakkan hæfileikamann til for-
seta ef ekki nú?
Pétur Thorsteinsson er vaxinn
upp úr íslenskum jarðvegi, þar
þroskaðist hann til mennta, og
gerði að lífsstarfi sínu að vera
útvörður þjóðarinnar, kynna mál
hennar, viðskiptahagsmuni, menn-
ingu og sögu, bæði vestan hafs og
austan. Hann varð síðar ráðuneyt-
isstjóri í utanríkisráðuneytinu í
nokkur ar. Enn vildi hann ryðja
braut, sem áður var óþekkt að
mestu. Hann hefur nú um nokkurt
árabil verið sendiherra landsins
meðal fjölmennustu þjóða heims í
Asíu. Sú mikla óvissa og ófriðar-
blikur, sem mest eru áberandi í
heiminum hljóta að vekja í hverjum
manni þá ábyrgð og skyldu að velja
Matthías Bjarnason
sjálfum sér og þjóðinni þann for-
seta, sem hefur mestu og víðtæk-
ustu reynslu í samskiptum víð
frammámenn fjölda þjóða og ber
um leið kunnugleika á lífskjörum,
þörfum og hugsun fólksins sem
byggir þessi lönd. Þá er mikils virði
fyrir þjóðina og ríkisstjórnir, sem
ráða hverju sinni, að eignast þjóð-
höfðingja, sem býr yfir allri þessari
þekkingu og hefur víðtæka reynslu
á sviði utanríkisviðskipta og ger-
þekkir markaðsmál fyrir flestar
þær afurðir, sem við þurfum að
selja til annarra þjóða. Það er
nokkuð áberandi hjá sumu fólki að
halda því fram, að forsetaembættið
sé valdalaust og störf forsetans séu
í reynd lítið annað en að halda
veislur og að sýna sig við ýmis
tækifæri. Það er skiljanlegt að
fólk, sem á þennan hátt lýsir starfi
og hlutverki forseta íslands telji, að
ekki þurfi að gera kröfur til þess að
forseti þurfi að hafa hliðstæða
þekkingu og ég var að nefna að
Pétur Thorsteinsson hefði.
Þegar Pétur Thorsteinsson til-
kynnti frámboð sitt í byrjun ársins,
þá heyrði ég marga segja: „Við
þekkjum hann ekki, því hann hefur
verið svo lengi erlendis og sama og
ekkert komið fram í sjónvarpi."
Eftir því, sem Pétur hefur oftar
komi fram í sjónvarpi og útvarpi og
ferðast um landið, rætt við fólk á
fundum og á vinnustöðum, þá hefur
þetta hljóð gersamlega breyst. Ég
hefi heyrt í mörgu fólki, og komið
nokkuð víða í minni heimabyggð.
Það er áberandi, að því nær sem
dregur kosningunum vinnur Pétur
gífurlega á.
Við, sem styðjum Pétur Thor-
steinsson í þessum forsetakosning-
um gerum það vegna þess, að hann
hefur marga þýðingarmikla kosti
og reynslu í samskiptum sínum við
aðrar þjóðir fram yfir keppinauta
sína. Hann þorir að svara spurning-
um fólks um skoðanir sínar, þó að
þær skoðanir séu ekki í samræmi
við það, sem allir stuðningsmenn
hans óska.
En hvers virði er maður, sem ekki
þorir að segja hug sinn af ótta við
að einhverjum kunni að mislíka?
Hvernig getum við ætlast til þess,
að við séum sammála og samstiga í
Ollum skoðunum og áformum?
Ríkisfjölmiðlarnir hafa alls ekki
lagt sig nægilega vel fram að kynna
forsetaframbjóðendur fyrr en nú,
þegar lokasóknin er hafin.
Skoðanakannanir síðdegisblað-
anna voru snemma á ferðinni og má
ekki líta á þær sem neinar stað-
reyndir, en þó sýnir síðasta skoð-
anakönnunin, sem annað síðdegis-
blaðanna stóð fyrir, að sá frambjóð-
andinn, sem er í langmestri sókn er
Pétur Thorsteinsson.
Nokkrir menn hafa að undan-
förnu lætt því að fólki, að baráttan
standi milli Guðlaugs og Vigdísar.
Við, sem styðjum kosningu Péturs,
látum það lönd og leið, hvort þeirra
fái fleiri atkvæði. Okkar kappsmál
er að Pétur fái sem allra flest
atkvæði, og fleiri atkvæði en aðrir
frambjóðendur.
Einn frambjóðandinn segist vera
eini sjálfstæðismaðurinn í kjöri, því
telji hann að allt sjálfstæðisfólk
eigi að kjósa sig. Síðar sagði hann,
og raunar hafa allir frambjóðendur
sagt, að þeir telji, að hver og einn
eigi að kjósa eftir sannfæringu
sinni. Og hvers vegna eiga sjálf-
stæðismenn að kjósa þennan fram-
bjóðanda þó hann sé flokksbundinn,
eða réttara sagt, sé meðlimur
flokksins? Sjálfstæðismenn kjósa
eins og aðrir eftir sannfæringu
sinni.
Mér hefur orðið tíðrætt um
Pétur, hæfileika hans og óbilandi
traust, sem ég hef á honum sem
manni og væntanlegum þjóðhöfð-
ingja, en hann stendur ekki einn að
hafa sér við hlið konu eins og
Oddnýju, sem hefur fylgt honum og
stutt í vandasömum störfum. Hún
mun sóma sér með prýði sem
húsfreyja á Bessastöðum og rækja
skyldur sínar af dugnaði, trú-
mennsku og þeirri reisn, sem er
henni eðlileg og hefur jafnan fylgt
henni.
Hvort sem við erum stjórnmála-
legir samherjar eða andstæðingar,
þá höldum við á lofti okkar baráttu-
fánum og vinnum af fullum krafti
og sönnum drengskap að sigri
Péturs Thorsteinssonar 29. júní
undir kjörorðinu að láta raunsæi
ráða gerðum okkar og kjósa þann,
sem er öruggastur að kosningum
loknum að verða forseti allrar
þjóðarinnar, en ekki eingöngu
þeirra, sem veittu honum brautar-
gengi.
Heill og hamingja fylgir gerðum
þjóðarinnar 29. júní.
Tökum
öll þátt
í íbrótta-
hatíóinni
Lokahátíð í
Lokahátíð íþróttahátíðarinnar hefst kl. 19.30 á morgun sunnudag á
Laugardalsvelli, og lýkur í Laugardalshöllinni kl. 2 e.m. með
flugeldasýningu.
—
Kl. 19.30 Hornaflokkur Kópavogs undir stjórn Björns Guöjónssonar.
Kl. 19.50 Hestaíþróttir: íslenzki hesturinn sýnir listir sýnar eins og honum einum er lagiö
Kl. 20.10 Brimkló i öllu sínu veldi ásamt Björgvin og Pálma leika nokkur lög.
Kl. 20.35 Fimleikasýning.
Kl. 20.55 Fóstbrseöur syngja nokkur lög af sinni alkunnu snilld.
Kl. 21.15 Vélhjólakeppni. Ungir vélhjólakappar leiöa saman hesta sína.
Kl. 21.30 Knattspyrna atvinnumanna. Leikarar og alþingismenn keppa.
Liöin skipa m.a.:
Leikarar: Bessi Bjarnason, Randver Þorláksson. Qísli Rúnar, Gísli Alfreösson, Siguröur
Skúlason. Guömundur Pálsson. Gísli Halldórsson, Þórhallur Slgurösson, o.fl.
Alþingismenn: Ellert B. Schram, Friörik Sophusson, Árni Gunnarsson, Karvel Pálmason,
Finnur Torfi Stefánsson, Siguröur Magnússon, Baldur Oskarsson og Jóhann Einvarös-
son, o.fl.
HVORT LIDIÐ SÝNIR BETRI LEIK?
Kl. 22.00 Hátíöarslit.
Kl. 22.00 Lokadansieikur. Hljómsveitin Brimkló og Björgvin Halldórsson ásamt
Pálma Gunnarssyni. Kosningasjónvarp. Sjónvarpaö veröur á þremur
stööum í Höllinni frá úrslitum forsetakosninþa.
Kl. 02.00 Flugeldasýning.