Morgunblaðið - 18.07.1980, Síða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 18. JÚLÍ 1980

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 5.000.00 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 250
kr. eintakiö.
Sameinumst
gegn sósíalistum!
E ijíinn Kftur mælt á móti því, aö Alþýðubandalatíiö
efur komist til þeirra áhrifa í íslensku þjóðfélagi, sem
raun ber vitni, á þeirri f rrsendu, að í ríkisstjórnarsamstarfi
færi það vinnufriðinn með sér á silfurbakka. Valdaaðstaðan
byggist sem sé á því, að með forkólfa í verkalýðshreyfing-
unni að bakhjalli, hafa stofukommúnistar og félagar í
„gáfumannahópi" Alþýðubandalagsins verið leiddir til
hinna æðstu metorða. Það er svo í samræmi við annað á
þeim bæ, að aldrei er öngþveitið eða óvissan um afkomu
manna meiri, en þegar Alþýðubandalagið á menn í
ríkisstjórn.
I ræðu sinni á Bolungarvík um helgina vék Geir
Hallgrímsson, formaður Sjálfstæðisflokksins, að miklum
áhrifum sósíalista og sagði: „Nú verðum við sjálfstæðis-
menn að horfast í augu við þann veruleika að leiðir sumra
okkar hefur skilið um skeið. Við höfum ekki borið gæfu til
að standa saman. Afleiðingin blasir við. Vinstri öflin eru nú
áhrifameiri en þau nokkru sinni hafa verið frá lýðveldis-
stofnun. Sósíalistar seilast til áhrifa um allt þjóðlífið. Þeir
sitja í stjórnarráðinu. Þeir ráða ferðinni í höfuðborginni.
Þeir stjórna verkalýðshreyfingunni. Þessa valdaaðstöðu
nota þeir til þess að treysta stöðu sína um þjóðlífið allt.
Sundrung í Sjálfstæðisflokknum þýðir sterkari stöðu
sósíalista. Ef við berjumst innbyrðis koma þeir sér betur
fyrir í valdastólunum. Haldi svo fram sem horfir, kemur að
því innan tíðar, að sósíalistar og aðrir vinstri menn þurfa
ekki á neinum sjálfstæðismanni að halda til þess að tryggja
völd sín og áhrif.“
I þessu mati formanns Sjálfstæðisflokksins felst áminn-
ing til allra þeirra, sem unna lýðræðislegum stjórnarháttum
á Islandi og hafa í heiðri þær menningarlegu og kristilegu
forsendur, sem íslenskt þjóðfélag byggir á. Hvarvetna þar
sem sósíalistar með marxísk grundvallarsjónarmið, eins og
kjarni Alþýðubandalagsins, hafa náð völdum, hefur það
verið sérstakt keppikefli þeirra að ráðast að rótum
þjóðfélagsgerðarinnar í því skyni að umbylta henni. Þetta er
einnig yfirlýst markmið Alþýðubandalagsins, þótt því sé
varla hampað nú orðið nema á sellufundum. En yfir því
verður ekki þagað af flokknum lengur en hann telur sér það
henta miðað við valdaaðstöðu sína.
Geir Hallgrímsson minnir réttilega á þetta í Bolungarvík-
urræðu sinni, þegar hann segir: „Sósíalistar og aðrir vinstri
menn eru óvandir að meðulum til þess að komast í
valdastólana og leggja allt í sölurnar til að halda þeim.“
Sósíalistar á Islandi hafa notað verkalýðshreyfinguna til
að komast til valda og þeir hika ekki við að hafa baráttumál
hennar að engu, þegar þeir hafa náð völdunum. Dæmin
undanfarna mánuði og misseri þessu til staðfestingar eru
mýmörg. Þeim mun hróplegri sem svik Alþýðubandalagsins
við málstað verkalýðshreyfingarnar verða þeim mun veikari
ætti staða þess innan hreyfingarinnar að verða. Og það
hefur einnig komið í ljós nýlega, að ekki er lengur um
þýlyndan hóp þar að ræða, þegar beinir flokkshagsmunir
Alþýðubandalagsins eru annars vegar.
Lýðræðissinnar í verkalýðshreyfingunni verða nú að blása
til orrustu. Þeir verða að sameinast um kynningu á þeim
hörmungum, sem yfir hreyfinguna hafa dunið í stjórnartíð
kommúnista. Aldrei fyrr hefur það verið liðið möglunar-
laust af verkalýðsrekendum Alþýðubandalagsins innan
BSRB og ASÍ, að mánuðir og jafnvel ár liðu án þess að
gengið væri til lausnar á kjaradeilum þessara aðila. Sú
óvirðing ein að virða kröfugerðina ekki viðlits um margra
mánaða skeið er í hróplegri andstöðu við glamur komma-
forkólfanna í stjórnarandstöðu. Verkalýshreyfingin er í
senn styrkur Alþýðubandalagsins og Akkillesarhæll. Án
hreyfingarinnar yrði flokkurinn eins og loftlaus biaðra. Og
það er sannarlega tími til þess kominn, að hleypt verði
loftinu úr þeirri blöðru, sem Alþýðubandalagið er í raun og
veru utan um ómengaðan kjarna harðsvíraðra marxista,
sem gera allt til að ná völdum í því skyni að útrýma
núverandi þjóðfélagsgerð á íslandi.
Anna Bjarnadóttir skrifar frá landsþingi repúblika
Ronald Reagan útn
ur forsetaefni repúb
Fréttaritari Mbl. í Handarikjunum.
Anna Bjarnadóttir. skrifar frá Detroit.
STJÓRNMÁLAKERFIÐ i Banda
ríkjunum hefur sína kosti ok Kalla.
Frelsis- ok lýðræðissinnar eru þó
flestir sammála um. að einmitt það
tvennt, freisi ok lýðræði. sé hver_KÍ
meira en i Bandaríkjunum. An
þess að kosninKakerfi þjóðarinnar
sé hallmælt á nokkurn hátt. er því
ekki að neita, að kvöldin sem
frambjóðendur stjornmálaflokk-
anna í eitt mikilvæKasta embætti
heimsins alls eru útnefndir, breyt-
ast landsþinK flokkanna í hrein-
asta sirkus.
Margar vikur eru síðan Ijóst var,
að Ronald Reagan myndi hljóta
útnefningu repúblikanaflokksins.
Þó umturnaðist þingið allt, þegar
það varð loks að veruleika. Jafnvel
áður en nokkru atkvæði var kastað,
klappaði allt þingið saman höndun-
um, stappaði niður fótunum, vagg-
aði sér í lendunum og sneri sér í
hring af einskærum fögnuði og
ánægju með Ronald sinn.
í upphafi kosningabaráttunnar í
janúar sl., kepptu 10 menn um
útnefningu flokksins. Þeir heltust
úr lestinni hver á fætur öðrum, þar
til Reagan var loks einn eftir.
Atkvæði féllu þannig á landsþing-
inu á miðvikudagskvöld, aö Ann
Armstrong, fv. sendiherra í Bret-
landi, hlaut 1 atkvæði, George Bush,
harðasti keppninatur Reagans í
forkosningabaráttunni 13 atkvæði,
John Anderson, sem nú býður sig
fram sjálfstætt til forseta, 37 at-
Simamynd AP.
Ronald Rcagan og kona hans, Nancy, veifa til fulltrúa á
landsþingi repúblikana eftir að Reagan hafði formlega verið
útnefndur forsetaefni flokksins.
Reagan útnefnir
sem varaforsetae
Fréttaritari Mbl. í Bandaríkjunum. nna
Bjarnadóttir. skrifar frá Detroit. 17. júli.
RONALD Reagan. sem hlaut for-
setaútnefningu repúblikana-
flokksins í kvöld. braut tvo siði.
þeKar utnefningin var yfirstaðin.
Hann heimsótti landsþingið og
nefndi varaforsetaefni sitt. Venjan
er. að forsetaefni flokksins láti
ekki sjá sík fyrr en daginn eftir
útnefninguna. flytjl þá þakkar-
ra*ðu sína ok nefni varaforsetaefn-
ið. GeorKe Bush varð fyrir valinu
ok var þingið ánægt með það.
Ástæðan fyrir því, að hann
nefndi Bush þegar í kvöld er sú, að
allt kvöldið gengu sögur fjöllunum
hærra um, að Gerald Ford yrði
fyrir valinu og að hann myndi taka
boðinu. Ford sagði í viðtali við
Walter Cronkite, fréttaþul CBS
sjónvarpsstöðvarinnar snemma, um
kvöldið, að það hefði verið lagt hart
að honum að taka boði Reagans og
hann hefði hugsað alvarlega um
það. Hann hefði sett Reagan ýmis
skilyrði, sem Reagan virtist um
tíma vera tilbúinn að ganga að.
Meðal þeirra, að því að sagt er, vildi
hann fá að vera virkur þátttakandi
í stjórn landsins og hafa Henry
Kissinger með í ráðum varðandi
utanríkismál. Talið var, að repú-
blikanar myndu vinna kosningarn-
ar í nóvember auðveldlega, ef Ford
yrði með Reagan í framboði.
barðist lengi á móti Reagan í
forkosningabaráttunni og dró sig
ekki í hlé fyrr en Reagan hafði
hlotið yfir 998 fulltrúa á landsþing-
ið, en hann þurfti svo marga til að
hljóta útnefningu flokksins við
fyrstu atkvæðagreiðslu. Hann dró
sig í hlé um hvítasunnuna skömmu
fyrir fjölmennustu forkosningarn-
ar, sem voru í Kaliforníu, Ohio og
New Jersey 3. júní, en hann hafði
lengi sagt, að það yrði mikilvægasti
dagur forkosningabaráttunnar
fyrir sig.
Jack Kemp, fulltrúadeildarþing-
maður frá New York, ávarpaði
landsþingið á þriðjudagskvöld.
Honum var fagnað mjög og ótrú-
lega mörg spjöld báru nafn hans við
hlið Reagans. En George Bush
ávarpaði þingið í kvöld og allt
ætlaði um koll að keyra, þegar nafn
hans var nefnt og fundarstjóri
þurfti margsinnis að skipa þing-
fulltrúum og gestum að hætta
látunum og setjast niður og hlusta
á Bush.
Bush sagði, að þetta væri mjög
mikilvægt kvöld fyrir flokkinn. því
sigurvegari kosninganna í nóvem-
ber yrði fljótlega útnefndur.
Hann sagðist vita manna bezt
hversu góður frambjóðandi Reagan
og sagðist styðja útnefningu hans
heilshugar. Hann vissi ekki, þegar
hann flutti ræðu sína, að nokkrum
Reagan sagði á þinginu, að hann
og Ford hefðu komizt að samkomu-
lagi um, að Ford myndi hjálpa
flokknum meira, ef hann yrði ekki í
framboði, og hann væri sannfærður
um einlægan stuðning Fords.
George Bush var einn af átta
mönnum, sem oftast voru nefndir
undanfarnar vikur sem hugsanleg
varaforsetaefni Reagans. Hann
Nancy, Bei
Fróttaritari Mbl. i Bandarikjunum. Anna
Bjarnadóttir skrifar frá Detroit. 17. júli
í BANDARÍKJUNUM tíðkast sá
siður að gera mikið úr konum
stjórnmálamanna. Áður fyrr stóðu
þær aðeins við hlið manns sins,
brostu sinu blíðasta og lögðu
blessun sina yfir sjálfboðavinnu
annarra kvenna. Nú fcrðast þær á
eigin vegum út um aliar trissur.
boða boðskap manna sinna og
reyna að sannfæra kjósendur um
gáfur þeirra og hæfni til að
stjórna landinu.
giftast á morKun. En þau hittusl
Hollywood fyrir 31 ári, þc^ar þt
voru bæði leikarar. Ronald vi
fyrsta flokks leikari í annai
flokks myndum, en Nancy vi
tilbúin að hætta að vinna úti t
fara heidur að hugsa um karl c
krakka.
Nancy Reagan. eiginkona Ron-
alds Reagan. kýs helzt að fylgja
manni sinum hvert sem hann fer.
Hún horfir á hann aðdáunaraug-
um á hverjum fundinum á fætur
öðrum og helzt mætti halda. að
þau heföu hitzt i Kær og ætluðu að
Reagan segir reyndar þá
skemmtisögu af ferðum sínum í
Suðurríkjunum, að eitt sinn, þegar
hann og Nancy hefðu komið í
einhvern smábæ, hefðu þau átt
erfitt með að gera fólki ljóst hver
þau væru. Hann hafði byrjað á að
segjast vera stjórnmálamaður, síð-
an að þau hefðu verið kvikmynda-
leikarar og að lokum, að fangamark
hans væru RR. Þá hafði kviknað á
peru viðmælanda hans, hann hafði