Morgunblaðið - 18.11.1980, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 18. NÓVEMBER 1980
t ERLENDURJÓNSSON, fyrrverandi vegaverkstjóri, Hórlaugsstööum Ásahreppi, lést aö heimili sínu, laugardaginn 15. nóvember. Vandamenn.

t Faöir okkar, INGÓLFUR ÁRNASON, fyrrum framkvæmdastjóri ó ísafirði, lést 15. nóvember í Landakotsspítala Halldóra, Sigríóur, Helga, Árni.

t Faöir minn, GUÐMUNDUR KRISTJÁNSSON, Hjallaveg 3, Ytri-Njarövík, andaöist í Borgarspítalanum, sunnudaginn 16. nóvember. Fyrir hönd vandamanna. Einar Guömundsson.

t Eiginmaöur minn og faöir okkar, FRIDRIK ÞORSTEINSSON, húsgagnasmíöameistarí, Túngötu 34, lést 4. nóv. sl. Jaröarförin hefur fariö fram í kyrrþey aö ósk hins látna. Ragnheiöur Jóhannsdóttir og börn.

t Elskuleg systir mín og mágkona, GUÐRÚN A. BELLMAN, lést 12. nóvember aö heimili sínu 35 Radnor Mews, London. Ólöf Guömundsdóttir, Andrés Bjarnason, gullsmiöur.

t Jaröarför bróöur okkar, SVERRIS SÆMUNDSSONAR, Templarasundi 3, sem lést 7. nóvember sl., veröur gerð frá Fossvogskirkju, miðvikudaginn 19. nóvember kl. 13.30. Systkini hins lótna.

t Útför BJARGARJÓNSDÓTTUR fró Akureyri, fer fram frá Fossvogskirkju, miövikudaginn 19. nóvember kl. 3 e.h. Vinir hinnar lótnu.

Fósturmóöir okkar, LILJA SIGURDARDÓTTIR fró Hellissandi, sem lést fimmtudaginn 13. nóvember, veröur jarösungin frá Ingjaldshólskirkju, laugardagínn 22. nóvember kl. 2. Minningarathöfn fer fram í Fossvogskirkju, fimmtudaginn 20. nóvember kl. 10.30. .. ... Stefón Jóhann Sigurösson, Siguröur Sigurösson.

t Hjartkær eiginmaöur minn, faöir okkar, tengdafaöir og afi, RAGNAR JÓNSSON, Stórholti 26, sem lést í Borgarspítalanum 12 þ.m., veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju, fimmtudaginn 20. nóvember kl. 13.30. Magnúsina Bjarnadóttir, Sólrún Lilja Ragnarsdóttir, Jóhannes Noröfjörö, Pólína Aöalheiöur Ragnarsdóttir, Oddur Halldórsson, og barnabörn.
Minning:
Þórður Stefánsson
Vestmannaeyjum
Fæddur 15. júní 1892.
Dáinn 9. nóvember 1980.
Þeir hverfa nú óðum hver á eftir
öðrum aldamótamennirnir —
þessir fulltrúar þeirrar kynslóðar
sem með fulltingi tækninnar lyftu
ísiensku þjóðfélagi upp úr alda-
gamalli örbirgð í allsnægtar þjóð-
félag nútímans. Gerðu kotbýlið að
stórbúi og héldu á miðin á vél-
knúnum skipum í stað gömlu
árabátanna. Sumir þessara
manna sóru sig í ætt við fornkapp-
anna hvað atgervi og lundarfar
varðar. í stað þess að sveifla
brandi eða glíma við fornynjur
áttu þeir fangbrögð við Ægi á
smáum og vanbúnum fleytum.
Margur góður drengur varð undir
í þeirri glímu og náði aldrei landi
— aðrir komust alltaf í höfn um
síðir þó oft skylli hurð nærri
hælum.
I dag kveðjum við einn þessara
manna, Þórð Stefánsson, útgerð-
armann og smið frá Vestmanna-
eyjum. Hann var fæddur á Hrúta-
felli undir Austur-Eyjafjöllum
þann 15. júní 1892. Foreldrar hans
voru hjónin Stefán Tómasson
bóndi á Raufarfelli, Austur Eyja-
fjöllum, er síðast bjó í Selkoti og
Vilborg Þórðardóttir, Tómasson-
ar, bónda og formanns á Rauða-
felli og bar Þórður nafn afa sins.
Kona Þórðar á Rauðafelli var
Guðrún dóttir Tómasar bónda í
Varmahlíð. Stefán faðir Þórðar
drukknaði 16. maí 1901 í hinu
hörmulega sjóslysi er róðraskipið
Björgólfur fórst við Vestmanna-
eyjar og með því 27 manns.
Þau Stefán og Vilborg áttu níu
börn og var Þórður tekinn í fóstur
af afa sínum og ömmu á Rauða-
felli þegar hann var skírður. Bar
hann alla ævi mikinn hlýhug til
fósturforeldra sinna. Snemma
hneigðist hugur Þórðar að sjón-
um. Eyfellingar höfðu um iangan
aldur stundað róðra á opnum
skipum frá Fjallasandi. Tólf ára
gamall réðst hann sem fullgildur
háseti á róðrarskip við Sandinn og
varð strax mjög fiskinn.
Árið 1914 kvæntist Þórður
Katrínu Guðmundsdóttur, en for-
eldrar hennar voru hjónin Guð-
mundur Vigfússon og Anna Jóns-
dóttir er lengst af bjuggu í
Gíslakoti. Katrín átti ættir sínar
að rekja til Önnu frá Stóru-Borg
og Hjalta sem kallaður var
Barna-Hjalti. Þórður og Katrín
hófu búskap í Berjaneskoti undir
Austur-Eyjafjöllum. Býlið var lít-
ið og illa hýst en eigi að síður
búnaðist ungu hjónunum vel.
Hýstu þau jörðina og komu sér
upp dágóðum bústofni á skömm-
um tíma enda bæði harðdugleg og
t
Eiginkona mín, móöir, tengdamóðir, amma og dóttir,
HRAFNHILDUR SIGUROARDÓTTIR,
sem andaöist 9. nóvember, veröur jarösungin frá Hafnarfjaröar-
kirkju, miövikudaginn 19. nóvember kl. 13.30.
Guðmundur Ingvason,
Siguróur Th. Guömundsson, Elsa Sveinbjörnsdóttir,
Guömundur Rúnar Guómundss., Yngví Óöinn Guömundsson,
Jóhanna Kristín Guömundsd., Valgeróur Laufey Guömundsd.,
Hrafnhildur Siguröardóttir, Valgeröur Laufey Eínarsdóttir.
t
Elskuleg móöir okkar, tengdamóöir og amma,
INGIBJÖRG SIGRÍÐUR BJÖRNSDÓTTIR,
Noröurbrún 34,
áöur Skúlagötu 70,
veröur jarösungin þriöjudaginn 18. nóvember kl. 10.30 frá
Fossvogskirkju.
Björg Pálína Jóhannsdóttir, Halldór Kristinsson,
Sigurrós Jóhannsdóttir, Friögeír Sigurgeirsson,
Björn Jóhannsson, Efemía Halldórsdóttir,
Hannes Jóhannsson,
Jónína Jóhannsdóttir, Ingólf Ágústsson,
Ragnar Jóhannsson,
og barnabörn.
t
Þökkum innilega auösýnda samúö og alla þá aöstoö sem okkur
var veitt vegna andláts og jaröarfarar eiginmanns míns, fööur,
tengdafööur og afa,
ÞORSTEINS ÞORSTEINSSONAR,
skipasmíðameistara,
Norðurgötu 60, Akureyri.
Sérstakar þakkir færum viö Oddfellowum, Flugbjörgunarsveit-
inni og Hjálparsveit skáta á Akureyri ásamt Landhelgisgæsl-
unni.
Þóra Steindórsdóttir,
Þorsteinn Þorsteinsson, Þórhildur Valdemarsdóttir,
Sigfrióur Þorsteinsdóttir,
Erla Þorsteinsdóttir, Ágúst Bjarnason,
Anna Soffia Þorsteinsdóttir, Sturla Jónsson,
og barnabörn.
hagsýn. Ekki bjuggu þau samt
lengi í Berjaneskoti og lágu til
þess ýmsar ástæður. í suðri út frá
Eyjafallasandi blöstu við Vest-
mannaeyjar. Það fór ekki fram
hjá bóndanum unga að þar var að
gerast mikið ævintýri eins og í
verstöðvum á þeim tíma. Með
tilkomu vélbátanna hófust miklir
uppgangstímar og áður óþekkt
tækifæri buðust hvarvetna við
sjávarsíðuna.
Árið 1919 fluttu þau Þórður og
Katrín til Vestmannaeyja og þar
eyddi hann síðan mestum hluta
ævi sinnar. Þó sjómennskan yrði
aðalstarf Þórðar, blundaði þó allt-
af í honum löngun til sveitabú-
skapar. Sést það gleggst á því að
nær allan tímann sem hann bjó í
Eyjum átti hann skepnur og var
stundum með veruleg umsvif í
búskap á mælikvarða eyjaskeggja.
Er enginn vafi á því að hann hefði
orðið stórbóndi, ef hann hefði
haldið áfram búskap á fastaland-
inu. Þegar Þórður flutti til Vest-
mannaeyja keypti hann íbúðarhús
á Seljalandi undir Vestur-Eyja-
fjöllum, reif það niður og flutti til
Eyja. Reisti hann svo þetta hús
aftur við Vestmannabraut og kall-
aði Rauðafell.
Áður en Þórður flutti til Eyja
hafði hann verið þar formaður
nokkrar vertíðir þótt ungur væri
og hafði fljótlega eignast hlut í
vélbát. Varð sjómennskan síðan
ævistarf hans eins og áður getur
þótt hann fengist einnig mikið við
smíðar, bæði húsa- og bátasmíðar,
enda hlaut hann meistararéttindi
í skipasmíði. Formaður var hann á
vélbátum í tæp 40 ár enda kom
snemma í ljós að hann var með
hörðustu sjósóknurum í Eyjum og
völdust jafnan til hans í skipsrúm
hinir vöskustu menn. Árið 1920
keypti Þórður þriðja part í v.b.
Frið VE 156 og setti hann íbúðar-
hús sitt að veði. Næsta vertíð gekk
illa enda vél bátsins oft í ólagi.
Varð mikið tap á útgerðinni þann
vetur og fé til greiðslu skulda lá
ekki á lausu. Einn „Eyjajarlinn"
gekk þá að veðinu og hirti íbúðar-
hús Þórðar upp í skuldir. í þá daga
var það talin siðferðileg skylda að
standa við skuldbindingar sínar
og ekki þýddi að hlaupa í fang
landsfeðranna með beiðni um
hjálp. Aldrei varð undirritaður
þess var að Þórður bæri minnsta
kala til þessa manns þótt hann
gengi eftir greiðslu skuldarinnar
með þessum hætti, enda var það á
móti eðli Þórðar að vera í skuld
við nokkurn mann eða vera öðrum
háður. Ekki lagði Þórður árar í
bát þótt svona væri komið. Gekk
hann þegar á fund annars kaup-
manns í Eyjum og fékk lánað hjá
honum allt efni í nýtt hús. Hóf
hann einn smíði hússins í maí á
lóð við Hvítingaveg, sem þá hét
Hvítingatraðir, og flutti inn í það
með fjölskyldu sína í nóvember
sama ár. Meðan á smíði hússins
stóð tókst svo illa til að hluti af
uppslættinum hrundi í hvassviðri
eitt kvöldið. En í stað þess að fara
heim og hvíla sig tók Þórður til við
smíðina á ný og hafði endurreist
það sem aflaga hafði farið næsta
morgun um sama leyti og menn
voru að rísa úr rekkju. Lýsir þetta
atvik vel skaplyndi Þórðar. Hús
þetta skýrði hann Fagrafell og bjó
hann þar lengi vel.
Lengi átti Þórður báta þá sem
hann var formaður fyrir — ýmist
einn eða í félagi með öðrum.
Síðasti vélbáturinn sem hann átti
var v.b. Lítillátur sem var 12%
lest að stærð og var hann formað-
ur á honum í 11 vertíðir. Lítillátur
var nafnið á áraskipi afa hans á
Rauðafelli.
Eins og áður segir var Þórður
mjög hneigður til sveitabúskapar.
Eftir að hann fluttist til Eyja hóf
hann þar ræktun og átti jafnan
kýr og sauðfé. Einnig tók hann
Ystaklett á leigu og heyjaði þar
um árabil og lá við í Klettinum um
sláttinn. Vita þeir sem til þekkja
hversu erfiður þessi heyskapur
hefur verið á Ystakletti þar sem
mjög bratt er upp að sækja og
allir heyflutningar fóru fram á
sjó. Þórður reyndi eftir megni að
vera sjálfum sér nógur og var
afburða duglegur að draga björg í
bú. Heimilið var fjölmennt, börnin
mörg og fjöldi sjómanna var á