Morgunblaðið - 24.01.1981, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. JANÚAR 1981
23
"BflNOflRfiOHMÖNNUM HEFP/ M\Q \ LOfR Lfl6\0 %Q Lt-VSfl
G\SLflVlflL\9 EfTifc OíRLÓMflT/SKOM LeiW'WLlMlLO'.WflVOfl)
Prentarar Times
taka Murdoch vel
London, 23. jan. — AP.
LEIÐTOGAR prentara hjá „The
Times“ í London föKnuðu því í
dag, að ástralski blaðakóngurinn
Rupert Murdoch hefði verið val-
inn úr hópi þeirra aðila, sem
áhuga hafa á að kaupa blaðið.
Undirtektir þeirra skiptu
miklu máli fyrir framtíð The
Times, The Sunday Times og
þriggja fylgiblaða Times, þar
sem Murdoch hafði veitt þriggja
vikna frest fyrir samkomuiagi
við prentara og blaðamenn, en
kvaðst að öðrum kosti mundu
draga tilboð sitt til baka.
Leiðtogar tveggja helztu félaga
starfsmanna tæknideildar „The
Times“ sögðust telja mögulegt að
komast að samkomulagi við Mur-
doch um „töluverðar uppsagnir",
sem hann talar um, í ' næsta
mánuði.
Hins vegar eru ekki allir þing-
menn og blaðamenn hrifnir af því
að Murdoch varð fyrir valinu, þar
sem blöð hans í Bretlandi, Banda-
ríkjunum og Ástralíu hafa orð
fyrir litaðar fréttir og æsiskrif.
Þingmenn Verkamannaflokks-
ins hafa hvatt til þess á þingi, að
salan á The Times verði tekin til
athugunar í einokunarnefnd rikis-
ins, þótt Murdoch hafi sagt að slík
athugun yrði til þess að ekkert
yrði úr kaupunum. En Sally
Oppenheim neyzlumálaráðherra
lét á sér skilja i dag, að málinu
yrði ekki vísað til einokunarnefnd-
arinnar.
Murdoch hefur lofað að ábyrgj-
ast, að The Times og Sunday
Times fái að halda óskertum
virðuleika sínum og sjálfstæði.
Handtekinn í
Schleyermáli
Karlnruho. 23. jan. — AP.
PETER Boock, sem er grunaður
um að vera félagi í Baader-Mein-
hof-samtökum hryðjuverka-
Endurskins-
merki á báta
Oaló, 23. janúar. trá Jan Erik
lauro fréttaritara Mbl.
ÁKVEÐIÐ hefur verið að 26.000
norskir bátar, sem eru undir 35
fetum að lengd, verði útbúnir
sérstökum endurskinsröndum
til að auðvelda ieit i myrkri og
neyðartilfellum.
Merkjunum verður komið fyrir
á sitt hvorri hlið aftur undir skut
og ennfremur á stýrishúsi.
Endurskinsútbúnaður af þessu
tagi hefur verið á stórum hluta
norskra skipa og báta í tæpa tvo
áratugi, en hér eftir verða allir
bátar og öll skip er stunda
fiskveiðar með þennan útbúnað.
manna, var handtekinn í Ham-
borg i dag að sögn yfirvalda.
Boock var óvopnaður og lögregl-
an í Hamborg kvaðst fegin að ekki
hefði komið til blóðsúthellinga við
handtökuua.
Fingraför Boocks fundust á bíln-
um, sem var notaður til að ræna
iðnrekandanum Hanns-Martin
Schleyer í september 1977, og á
bréfi, sem Schleyer skrifaði þegar
hann var á valdi mannræningj-
anna.
Einnig leikur grunur á að Boock
hafi tekið þátt í morðinu á banka-
stjóranum Jurgen Ponto í júlí 1977
og misheppnaðri eldflaugaárás á
skrifstofur ríkissaksóknarans í
Karlsruhe.
Boock var handtekinn í Júgóslav-
íu í maí 1978, en látinn laus þegar
Vestur-Þjóðverjar neituðu að
skipta á króatískum þjóðernis-
sinna, sem þeir höfðu í haldi, og
Boock og þremur öðrum grunuðum
hryðjuverkamönnum.
FRÉTTASKÝRING
Þegar Begin fer frá er ísra-
el þrotabú í efnahagslegum
og mannlegum skilningi
Texti: JÓHANNA
KRISTJÓNSDÓTTIR
Þegar Menachem Begin forsæt-
isráðherra ísraels tók á móti
Sadat Egyptalandsforseta í
Jerúsalem, í nóvember 1977,
mun einhver hafa látið þau orð
falla aö Begin myndi líkast til
aldrei tapa kosningum eftir
þetta. Vinsældir Begins komust
síöan í algert hámark, eftir
heimkomu hans frá Camp
David og vitað er, aö margir
lögöu þá fast að Begin aö efna
til kosninga. Þá er ekki nokkur
vafi á aö Likud-bandalagiö
heföi treyst meirihluta sinn í
Knesset. En Begin vísaöi þessu
á bug og sagöi í sigurvímunni
aö hann heföi veriö aö semja
um friö fyrir alla ísraela en ekki
til aö Likud tryggöi stööu sína.
En auk þess var Begin mikiö
kappsmál aö sitja út kjörtíma-
biliö, því aö hann vildi geta
státaö af því aö hann heföi
setið samfellt lengur en nokkur
annar forsætisráöherra í 33ja
ára sögu ísraelsríkis. Hann hef-
ur þegar slegiö metiö, þó svo
aö honum sé ekki sætt lengur
og hafi neyðzt til þess aö boöa
til kosninga í júlímánuöi nk. í
staö nóvember. Og þaö dettur
engum heilvita manni í hug nú
aö Likud haldi velli, enda
benda skoöanakannanir til
þess aö fylgl bandalagsins sé í
algjöru lágmarki.
Þaö er sérkennilegt aö velta fyrir
sér hvernig Begin hefur á
þessum fjórum árum nánast
snúiö öllu á hvolf í ísrael.
Friðarviöræöurnar eru í sjálf-
heldu, verðbólgan heldur áfram
upp úr öllu valdi, þvermóöska
Begins í sambandi viö land-
nemabyggðir á Vesturbakka
Jórdanár er dæmalaus og svo
ögrandi gagnvart Aröbum, aö
þaö hefur valdið ágreiningi og
ólgu innan ísraels og oröiö til
aö draga úr stuöningi viö ísrael
utanlands. ímynd ísraela í hug-
um fólks er ekki sú hin sama og
hún var. Valdagírugir og
ósveigjanlegir menn hafa hald-
iö þar um stjórnvölinn. Aögerö-
ir Israelsstjórnar gegn Aröbum
á Vesturbakkanum aö ööru
leyti hafa oröiö haröskeyttari
en áöur, skattaálögur hafa ver-
iö þyngdar á Aröbum meira en
Israelum og miklar kvartanir
hafa heyrzt um illa meöferö á
arabískum föngum sem settir
hafa veriö í fangelsi fyrir mis-
munandi miklar eöa litlar sakir.
Þegar Begin tók viö í júní 1977
var sannfæring Begins sú aö
Vesturbakkinn væri hluti ís-
raels, og hann ögraöi Aröbun-
um meö því aö tala jafnan um
Júdeu og Samaríu og hefjast
fljótlega handa um aö ýta undir
landnemabyggöir þar á viö-
kvæmum stööum þar sem land
var beinlínis tekiö eignarnámi
af Aröbum. Eftir aö friöarsamn-
ingurinn var geröur viö Egypta
var trúlegt aö Begin hafi búizt
viö því aö Sadat væri svo
ánægöur aö fá aftur Sinai aö
hann myndi meö þegjandi sam-
komulagi fallast á áframhald-
andi yfirráö ísraela yfir Vestur-
bakkanum. En Sadat kraföist
sjálfstjórnar Palestínumanna á
Menachem Begin
svæðinu og síöan hefur hvorki
gengið né rekiö.
Nú hafa samtals 60 landnema-
þorp verið reist á Vesturbakk-
anum. ísraelar hafa ákveöiö
Jerúsalem sem höfuöborg sína
— sem er út af fyrir sig eölilegt
sjónarmiö fyrir þá, en sérdeilis
vandmeöfariö mál og hreint
ekki svo einfalt aö þar geti
ísraelar bara kveöiö upp úr
meö þaö í eitt skipti fyrir öll.
Þessi haröneskjulega afstaöa
Begins sérstaklega og hauk-
anna í stjórn hans, hlaut fyrr
eöa síöar aö leiða til árekstra.
Ezer Weizman, einn vinsælasti
ráöherrann, sagöi af sér eftir
aö hafa margsinnis reynt aö fá
Begin til aö sýna meiri mannúö
og sveigjanleika og Moshe
Dayan utanríkisráöherra vildi
heldur ekki una viö svo búiö og
hætti. Samt hélt Begin stefnu
sinni til streitu og lengi vel fékk
hann nýja menn í staöinn fyrir
þá sem yfirgáfu ráöherrastól-
ana í fússi. En það gat auðvitað
ekki haldið áfram til lengdar,
ekki hvaö sízt þar sem fleira
kom til: óðaveröbólga, aukið
atvinnuleysi og á þessum 4
árum hefur verölag í landinu
hækkaö um 800%, sambands-
leysi milli stjórnarinnar og
þegnanna, dráttur hefur orðiö á
félagslegum umbótum, inn-
flutningur Gyöinga til ísraels
hefur nánast stöövazt og nú
eru ísraelar meira aö segja
farnir aö flykkjast burt frá landi
sínu, einkum sækja þeir í aö
komast til Bandaríkjanna til
búsetu. Þetta hefur kannski
ekki oröið minna áfall ísraelum
en verðbólgan, þótt á annan
veg sé. Gjaldmiöill ísraela,
pundiö, sem nú heitir reyndar
sikill, hefur rýrnaö um 700% á
þessum árum.
Friöarsamningurinn viö Egypta
sem aö vísu leiddi til þess aö
ísraelar gátu í friöi farið og
klifraö upp í egypska píramída
og egypskir feröamenn fariö
um Jerúsalem reyndist líka
hrökkva skammt.
En ekki hvaö sízt hefur stjórnar-
tíö Begins einkennzt af rifrildi,
sundrungu og afbrýöissemi
milli ráðherranna innbyröis.
Þeir hafa kallaö hver annan
þvílíkum ónöfnum bæöi á fund-
um og út á viö, aö vart er
samboðið fullorönu fólki.
Og samt hefur Begin þrjózkazt
viö aö sitja. Hann er hugsjóna-
maöur, sem telur flest réttlæt-
anlegt sé þaö í nafni hugsjóna
gert. Hann er hörkutól, dugleg-
ur maöur og greindur. Skap-
brestir hans hafa hins vegar
ekki síður oröiö honum og
löndum hans fjötur um fót en
aö hann væri fræöilega séö
vanmegnugur til aö stjórna.
Hann er óvenjulegur maöur um
flest og hefur fariö meö ísrael
út í þær ógöngur, aö sárgræti-
legt hefur veriö aö horfa upp á
þaö. Verkamannaflokkurinn er
ekki ofsæll af því aö eiga aö
taka viö þessu búi, en Shimon
Peres hlýtur þaö líka aö vera
kappsmál aö snúa dæminu viö:
flikka upp á ímynd ísraels út í
frá, auka sjálfsviröingu meö
löndum áínum og aö ekki sé nú
minnzt á ef honum tekst aö
koma verðbólgunni niöur og
síöast en ekki sízt ef honum
tekst aö sannfæra meirihluta
landa sinna um aö þá fyrst
veröi sómi ísraels samur aftur,
ef þeir semja viö Palestínu-
menn.
Þetta gerðist 24. janúar
1547 — Jarlinn af Surrey líflátinn á
Engiandi fyrir landráö.
1616 — Willem Schouten siglir
fyrir Hornhöfða fyrstur manna.
1644 — Fairfax lávarður sigrar
írska konungssinna í orrustunni við
Nantwich — Skotar gera innrás í
England.
1798 — Uppreisn á íriandi undir
forystu Emmet og Wolf Tone.
1848 — Gull finnst í Kaliforníu.
1879 — Þjóðverjar gera viðskipta-
samning við Samoa.
1907 — Baden-Powell stofnar
fyrsta skátafélagið á Englandi.
1915 — Sjóorrustan á Dogger-
banka. Þýzka beitiskipinu „Blúcher"
sökkt af Bretum.
1924 — Petrograd skýrð Leníngrad
— Verkalýðsfélög afnumin á Ítalíu.
1943 — Ráðstefnunni í Casablanca
lýkur.
1966 — Flugvél indverska flugfé-
lagsins ferst á Mont Blanc og 117
með henni.
1%9 — Franco þjóðarleiðtogi lýsir
yfir neyðarástandi á Spáni vegna
óeirða.
1978 — Biiaður sovézkur gervi-
hnöttur með kjarnaofni um borð
springur í tætlur yfir norðvestur-
hluta Kanada.
Afmæli: Friðrik mikli Prússakon-
ungur (1712—1786) — - Sir John
Vanbrugh, enskur arkitekt og leik-
ritahöfundur (1664—1726) — Pierre
de Beaumarchais, franskur leikrita-
höfundur (1732—1799) — Gústaf III
Svíakonungur (1746—1792) —
Charles James Fox, breskur stjórn-
málaleiðtogi (1749—1806) — E.T.A.
Hoffmann, þýzkur rithöfundur
(1776 -1822).
Andlát: 1944 Edvard Munch, list-
málari — 1965 Sir Winston Church-
ill, stjórnmálaleiðtogi.
Innlent: 1309 Brann Skálholts-
kirkja — 1738 Gestaréttur stofnað-
ur — 1870 d. Brynjólfur Benedictss-
on kprn í Flatey — 1908 Fjórar
konur kjörnar í bæjarstjórn Reykja-
víkur — 1913 d. Eiríkur Magnússon
prófessor í Cambridge — 1939 NLFÍ
stofnað — 197^ Viðræður Geirs
Hallgrímssonar og Harold Wilsons
hefjast í London.
Orð dagsins: Reynslan er bezti
kennarinn — en skólagjöldin eru
bara anzi há — Thomas Carlyle,
skozkur sagnfræðingur (1795—
1881).