Morgunblaðið - 24.01.1981, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. JANÚAR 1981 3 1
Hlutverk Fjórðungs-
sjúkrahússins á Akureyri
Greinargerð frá Læknaráði FSA
„Blaðinu hefur borist eftirfar-
andi frá Læknaráði F.S.A.:
Sjúkrahúsið á Akureyri hefir
verið deildasjúkrahús síðan árið
1954. Það er almennt og deilda-
sjúkrahús fyrir Akurevri, Eyja-
fjarðarsýslu, Dalvík, Olafsfjörð,
þrjá vestustu hreppa Suður-
Þingeyjarsýslu og vegna flugsam-
gangna fyrir Þórshafnar- og
Vopnafjarðarlæknishéruð. Að
auki hefir það verið að hluta
deildasjúkrahús fyrir önnur iækn-
ishéruð á Norðurlandi. Jafnlengi
hefur farið fram kennsla og þjálf-
un fólks í heilbrigðisstéttum á
sjúkrahúsinu.
Síðan árið 1954 hefir sáralítið
húsnæði bætst við spítalann til
afnota. Á þessu tímabili hefir
orðið veruleg íbúafjölgun á Akur-
eyri og nokkur fólksfjölgun í
öðrum byggðarlögum á Norður-
landi þeim, sem sjúkahúsið þjón-
ar. Á þessu árabili hafa orðið
miklar og vaxandi framfarir í
læknisfræði. Jafnframt hefir átt
sér stað aukin sérhæfing og fjölg-
un starfs- og læknaliðs sjúkra-
hússins, vaxandi aðsókn að því og
aukin starfsemi þess.
Á árabilinu 1965—1978 fjölgaði
innlögnum á sjúkrahúsið um 85%
en á sama tíma styttist meðal
Iegutími á sjúkling um meira en
helming. Á þessum árum þreföld-
uðust ríflega röntgen og almennar
rannsóknir á sjúkrahúsinu,
göngudeildarstarfsemi þess fjór-
faldaðist og starfs- og læknalið
þess tvö til þrefaldaðist. Á hinn
bóginn hefir sjúkrahúsið á Akur-
eyri dregist mjög aftur úr í
fjárveitingum til nýbyggingar og
býr nú við mikið þrengri húsakost
en flest önnur sjúkrahús í landinu
miðað við íbúatölu þess svæðis,
sem þau þjóna.
Ef íbúatala þjónustusvæðis Ak-
ureyrar er talin 21 þúsund manns
og húsnæði Kristneshælis,
Læknamiðstöðvarinnar og Heilsu-
verndarstöðvar Akureyrar er talið
með sjúkrahúsinu á Akureyri,
hefir það á að skipa 1.1 rúmetra á
ibúa þjónustusvæðis. Á sama tíma
hefir sjúkrahúsið á Sauðárkróki á
að skipa 1,9 rúmmetra á íbúa
þjónustusvæðis og sjúkrahúsið á
Húsavík 2,0 rúmmetra á íbúa
þjónustusvæðis. Ef 130 þúsund
manns eru talin vera á þjónustu-
svæði sjúkrahúsanna í Reykjavík
hafa Landspítalinn að frátalinni
geðdeild hans, Borgarspítalinn og
Landakotsspítali ásamt tilheyr-
andi húsnæði á að skipa 3,7
rúmmetra á íbúa þjónustusvæðis.
Sjúkrahúsið á Akureyri hefir
því orðið mjög hart úti i húsnæð-
ismálum. Þrengsli í sjúkrahúsinu
eru hvarvetna mikil og eru því
fjötur um fót. Vinnuaðstaða er
yfirleitt örðug af þeim sökum.
Húsnæðisskortur háir sjúkrahús-
inu meira en nokkuð annað, setur
starfsemi þess skorður, hindrar
eðlilega þróun þess og veldur því,
að það er vaxandi erfiðleikum
bundið fyrir spítalann að anna
hlutverki sínu sem almennt og
deildasjúkrahús fyrir þjónustu-
svæði sitt.
Tvennskonar þarfir sjúkrahúss-
ins eru einkum aðkallandi í bráð,
annars vegar aukið vinnurými,
hins vegar aukið hjúkrunarrými.
Brýna nauðsyn ber til að taka í
notkun og fullgera sem fyrst hluta
af þeirri þjónustubyggingu, sem
verið hefir í smíðum við sjúkra-
húsið síðan árið 1975 ásamt hluta
af tengiálmu. Þjónustubygging-
unni ásamt tengiálmu er einmitt
ætlað að vera að meginhluta
vinnurými. Þegar að því kemur að
skurðstofur, slysastofa, gjörgæsla
og röntgendeild fiytja í þjónustu-
bygginguna og innréttuð verður
þar legudeild til bráðabirgða,
skapast möguleiki á, að aðrar
deildir spitalans stækki og þróist í
samræmi við aukna starfsemi
þeirra.
Nauðsyn ber til að fá fullnaðar-
gerð þjónustubyggingarinnar
ásamt tengiálmu viðurkennda sem
eitt af þremur forgangsverkefnum
í heilbrigðisþjónustunni ásamt
B-álmu Borgarspitalans og
K-byggingu Landspítaians. Þess
háttar tilmæli eða kröfugerð af
hálfu sjúkrahússins á Akureyri er
ekki ósanngjörn, þegar haft er í
huga, hversu sjúkrahúsið hefir
verið sniðgengið og er orðið illa
sett í húsnæðismálum miðað við
hlutverk sitt. Með því móti einu
fengi sjúkrahúsið á Akureyri leið-
réttingu á því misrétti, sem það
hefir orðið fyrir og fær að þróast
sem almennt og deildasjúkrahús i
samræmi vð framfarir í læknis-
fræði, kröfur tímans og íbúatölu
þess svæðis, sem það hefir þjónað.
Með því móti yrði ráðin bót á
þeirri kyrrstöðu, sem ríkt hefir í
byggingarmálum sjúkrahússins í
27 ár að miklu leyti.
Eðlilegt má telja, að sjúkrahús-
ið á Akureyri þróist í sérdeilda-
sjúkrahús og verði jafnframt aðal-
varasjúkrahús landsins í al-
mannavörnum þess, það er
stærsta sjúkrahúsið utan Reykja-
víkur. Á sjúkrahúsinu starfa eins
og sakir standa þrír skurðlæknar,
þrír lyflæknar, einn fæðinga- og
kvensjúkdómalæknir, einn barna-
læknir, annar að hluta og einn
svæfingarlæknir, einn geðlæknir
og á röntgendeild tveir læknar. Að
hluta starfa á sjúkrahúsinu tveir
augnlæknar og einn háls-, nef- og
eyrnalæknir. Á sjúkrahúsinu er í
viðbót þðrf fyrir sérfræðing i
meinafræði, sérfræðing í lækn-
ingarannsóknum, sérfræðing í
röntgengreiningu og kvensjúk-
dómalækni, annan geðlækni,
bæklunarlækni, hjartalækni og
sérfræðing í orkulækningum.
Tímabært má telja, að eitt
þróað sérdeildasjúkrahús sé stað-
sett úti á landsbyggðinni. Akur-
eyri má heita eini staðurinn, sem
þar kemur til greina. Kemur þar
til stærð og starfsemi sjúkrahúss-
ins á Akureyri, lega Ákureyrar,
fjarlægð hennar frá Reykjavík og
sú byggð, sem nú er á Akureyri og
Norðurlandi. Akureyri er staðsett
miðsvæðis á Norðurlandi. Hún er
stærsti bærinn utan höfuðborgar-
svæðisins. Samgöngur eru greiðar
þangað frá öðrum bæjum og
sýslum og Norðurlandi og Norð-
Austurlandi allt árið að kalla.
íbúafjöldi Norðurlands og norður-
hluta Austurlands mun vera hátt í
40 þúsund manns.
Fullvíst má telja, að stækkun
sjúkrahússins á Akureyri í þróað
sérdeildasjúkrahús myndi bæta
stöðu og hag annarra sjúkrahúsa
á Norðurlandi. Samskipti og gagn-
kvæm miðlun á gögnum og
fræðslu myndi aukast innbyrðis
milli sjúkrahúsa og heilsugæslu-
stöðva í þessum landshluta.
Styttra og auðveldara yrði að
senda sjúklinga til sérfræðinga
innan og utan sjúkrahússins og
betri sérfræðingaþjónusta myndi
fást. Styttra og auðveldara yrði
fyrir sérfræðinga að fara sem
ráðgefandi læknar til annarra
sjúkrahúsa í fjórðungnum. Það
myndi bæta mjög heilbrigðisþjón-
ustu á Norðurlandi öllu.
Það er sanngirnis- og réttlætis-
mál og er þjóðhagslega hagkvæmt
og það er þýðingarmikill þáttur í
almannavörnum landsins, að eitt
þróað sérdeildasjúkrahús sé stað-
sett úti á landsbyggðinni. Það
myndi efla landsbyggðina og
stuðla að auknu jafnvægi í heil-
brigðismálum landsins. Það
myndi vega á móti þeirri röskun,
sem óneitanlega er í byggð lands-
ins, á meðan búseta er að meiri
hluta bundin við einn landshluta,
sem allt stendur og fellur með, ef
nokkuð ber út af í þjóðlífinu.
Tilkoma þróaðs sérdeildasjúkra-
húss á Akureyri yrði ótvírætt spor
fram á við í heilbrigðismálum
Norður- og Norð-Austurlands og
raunar alls landsins.
SPARIÐ RAFORKU
með nýju Osram flúrpípunum
Áður 38 mm 0
65W
Nú 26 mm 0
58W
Hvítt de Luxe 22.
3.300 LM
1. flokks litarendurgjöf.
Lumilux hvítt 21.
5.250 LM
1. flokks litarendurgjöf.
Lumilux 26 mm 0
Sparar 10% rafmagnsorku. 18W í
staö 20W, 36W í staö 40W og 58W
í staö 65W. 26 mm rör í staö 38
mm í þvermál. Léttara og liprara í
meöförum, en gengur þó í alla
venjulega flúrskinslampa. 1. flokks
litarendurgjöf. 72% meira Ijósmagn
Jóh. Ólafsson & Co. hf.,
43 Sundaborg 13, 104 Reykjavík
Sími82644
OSRAM
L58W/21
w«st LUMILUX1
MADI IN atHMAWr
í sumum tilfellum (de Luxe) og því
hægt aö komast af meö allt aö
42% færri Ijósrör og spara þannig
helming raforkunnar en fá sömu
birtu.
Standard 26 mm 0
Sparar 10% raforku.
OSRAM
vegna gæöanna