Morgunblaðið - 01.05.1981, Blaðsíða 14

46
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. MAÍ 1981
„Flestir bera sig
vel þrátt fyrir
óhemju aukavinnu44
Þorvarður Jónsson (t.v.) og Lárus F. Sigurðsson í kerskála álversins. 1 m
„Það er nóg kaup að
hafa fyrir mikla vinnu“
„Það skal ég segja þér, að hér
er ákaflega gott að vera og
aðbúnaður ákaflega góður,“
sagði roskinn maður en hress,
Bjarni Einar Bjarnason í sam-
tali við Morgunblaðið í álverinu í
vikunni. Bjarni er starfsmaður í
steypuskála álversins, hefur
starfað í álverinu frá byrjun, eða
ellefu ár í vor. „Og ekki hef ég
fundið á mér neina breytingu frá
byrjun, hef ekki orðið fyrir
barðinu á mengun, sem ýmsir
ótilkvaddir menn segja að hér
sé“.
„Við erum búnir að vera hér
margir frá upphafi, vorum um
60 sem náðum tíu ára starfsaldri
á 'síðastliðnu vori,“ sagði Bjarni,
en í álverinu öllu starfa um 700
manns, að jafnaði. í steypuskála
er fljótandi málmurinn leiddur í
mót ýmiss konar og steyptur í
stengur eða hleyfa til útflutn-
ings. Þar starfa 14 menn á
hverri vakt þegar allt er í fullum
gangi, og standa menn jafnan
átta tíma vaktir.
„Það er hvatningarvinna, sem
við stundum hér,“ sagði sam-
starfsmaður Bjarna, Friðrik Sig-
urðsson. „Það vinnufyrirkomu-
lag sem hér ríkir er hvetjandi á
allan hátt, og aðbúnaðurinn og
kjör okkar einnig. Hér er mikið
fyrir menn gert,“ sögðu þeir
félagar og nefndu í því sambandi
ýms dæmi.
„Það fer að vísu alltaf við hvað
er miðað, hver afkoma manna
er“, sögðu Friðrik og Bjarni og
sögðust þeir báðir komast vel af
með þær tekjur sem þeir hefðu
fyrir störf sín í álverinu.
„Það er hins vegar ljóst, að
margir þeir sem hér hafa at-
vinnu, stunda jafnframt óhemju
aukavinnu hist og her. Sumir
fara m.a. á sjó fríum sínum. Hér
ávinna menn sér mikil frí með
meiri starfstíma og álagsvinnu á
almennum frídögum og hátíðum.
Og þótt aðstæður og umsvif
hvers og eins séu að sjálfsögðu
misjafnlega mikil, og menn leggi
á sig misjafnlega mikla auka-
vinnu, þá sýnist okkur sem
samstarfsmenn okkar beri sig
flestir vel,“ sögðu þeir Friðrik og
Bjarni, „og það þrátt fyrir það að
íslendingar séu þeirrar náttúru
að vilja alltaf meira og meira,"
skaut Bjarni að.
Það var sama hvað drepið var
á í samtalinu, þeir félagarnir
voru alltaf jafn hressir í bragði.
Þannig sögðu þeir ástæðulaust
að ergja sig lengur út af þróun
efnahagsmála og þvíumlíku, það
væri sama hvað gert væri, flest-
allar aðgerðir virtust ekki bera
tilætlaðan árangur, þótt allt
gæti ef til vill endað með ósköp-
um áður en langt um liði.
Þá sögðust þeir báðir hafa átt
auðvelt með að laga sig að
gjaldmiðilsbreytingunni í vetur
og engu undan að kvarta í því
sambandi, en flestir viðmælend-
ur okkar voru ekki jafn ánægðir
með breytinguna og þeir. Þó
sögðust þeir öðru hverju, einkum
fyrst um sinn, hafa borið saman
við gömlu krónuna. „En okkur
dylst það ekki, að verðlag hefur
hækkað talsvert við gjaldmiðils-
breytinguna, og þrátt fyrir
verðstöðvunina,“ sögðu Bjarni og
Friðrik að lokum.
Morgunhlaðsmenn lögðu leið
sína í álverið við Straumsvik i
vikunni og tóku þar tali starfs-
menn víðs vegar á svæðinu, og
hugmyndin var að rabba við þá
um líf þeirra og störf og afkomu.
nú á tímum verðstöðvunar, verð-
hækkana, vísitöluskerðinga,
verðbóta kaupmáttarrýrnunar
o.þ.h. í austari kerskálanum voru
tveir ungir menn að undirbúa
svokallaða kerskiptingu. en með
reglulegu millibiii er skipt um
kcrin sem álið er framleitt i.
Ungu mennirnir heita borvarður
Jónsson og Lárus F. Sigurðsson.
Hafði Þorvarður að mestu orð
fyrir þeim félögum.
Þeir félagar sögðust hafa starf-
að í rúmt ár í álverinu, hefðu lokið
bóklegu iðnnámi, en biðu eftir að
komast á samning til að geta
haldið áfram iðnnámi. Þeir sögð*
ust vera starfsmenn í svokallaðri
kersmiðju, þar væri ekki unnin
vaktavínna, heldur dagvinna, en
jafnan gæfist kostur á talsverðri
yfirvinnu.
„Þaðer auðvitað alltaf nóg kaup
að hafa fyrir nóga vinnu, og ef
mikil yfirvinna fellur til, þá eru
laun okkar býsna drjúg, því er
ekki að neita,“ sögðu þeir Þorvarð-
ur og Lárus.
„Það er alveg Ijóst, að við erum
á betri töxtum en verkamenn á
almennum -vinnumarkaði, ef svo
má að orði komast, það hefur
náðst í gegn með samningum og
samstarfi allra aðilja.
Okkar afkoma er af þessum
sökum tiltölulega góð, en samt
virðist tónninn alls staðar vera sá
sami, eins og oft áður, jafnt hér
sem annars staðar. Það bera allir
sig illa.“
Það kom fram í spjallinu, að
þeir Þorvarður og Lárus eru ekki
fjölskyldumenn og hafa ekki lagt
út í fjárfestingar vegna stofnunar
heimilis, og því eru þeir ekki
skuldum vafnir, hafa því úr meiru
að spila og meira afgangs en
fjölskyldufeður sem eru að eignast
eigið húsnæði.
Þessir ungu og hressilegu menn
voru að því spurðir hvernig þeim
gengi að halda taktinn við þjóð-
málin, aðgerðir í efnahagsmálum,
nýja krónu og fleira í þeim dúr.
„Það virðast allir frekar daufir
og menn gera sér ekki lengur
grillur út af því þótt kaup þeirra
sé skert i stórum stíl, þótt verðlag
hækki og kaupmáttur launa
rýrni," sagði Þorvarður.
„Það hefur víst verið verðstöðv-
un hér í mörg ár, voru þeir að
segja um daginn. Samt hefur allt
hækkað og allt heldur áfram að
hækka. Nú bölva menn ekki leng-
ur öllum þessum hækkunum, þeir
reikna sjálfkrafa með þeim.
Og nýja krónan, maður veit ekki
hvort hún á eftir að verða til góðs
eða ills, og það má um það deila
hvort gjaldmiðilsbreytingin eigi
eftir að hafa tilætlaðan árangur.
Það er allavega ljóst að margir
hafa átt erfitt með að átta sig á
breytingunni, og það fara margar
sögur af því að vörusalar hafi
notað tækifærið og ruglinginn,
sem breytingun hafði í för með
sér, til að hækka vörur sínar
stórlega í þeirri von að ekki yrði
eftir því tekið.
Tökum sem dæmi, að vara, sem
kostaði 23.000 gamlar krónur ætti
að kosta 230 krónur eftir breyt-
ingu. Það hefði verið tiltölulega
auðvelt að hækka verðið í t.d. 280
krónur án þess að flestir tækju
eftir því, upphæðirnar eru af
ólíkum stærðargráðum og saman-
burður á gömlu og nýju gengi
gerir fólk jafnvel ruglaðra í rím-
inu. Það eru sagðar margar sögur
af því að hinir ýmsu aðilar hafi
notað gjaldmiðilsbreytinguna til
að hækka vörur sínar á þennan
veg,“ sögðu þeir félagar að lokum.
Friðrik Sigurðsson (t.v.) og Bjarni Einar Bjarnason.
Veitt sænsk
konungsorða
ÞANN 18. marz síðastlið-
inn var Sigurjóni Sæ-
mundssyni, ræðismanni
Svía á Siglufirði veitt
orðan „Riddari hinnar kon-
unglegu Norðurstjörnu",
sem veitt er af Svíakonungi
fyrir vel unnin störf og
dygga þjónustu í þágu Sví-
þjóðar.
Orðuveitingin fór fram
að heimili sænska sendi-
herrans á íslandi frú Ethel
Wiklund að viðstöddum
nánustu ættingjumi og
starfsmönnum sendiráðs-
ins. Sigurjón Sæmundsson
hefur verið ræðismaður
Svía á Siglufirði frá árinu
1968.
Kór Langholtskirkju
með sjónvarpsgátur
KÓR Langholtskirkju er nú
að æfa fyrir hljómplötuupp-
tökur og söngferð til Banda-
ríkjanna og Kanada í ágúst
nk. Til fjáröflunar hefur ver-
ið ákveðið að hjóða sjónvarps-
áhorfendum í getraunaleik,
sem nefndur er Sunnudags-
gátan.
Sunnudagsgátan fer þannig
fram að þrjá síðustu sunnu-
dagana í maí birtist í auglýs-
ingatíma sjónvarpsins, strax
eftir fréttir og veðurfregnir,
gáta sem áhorfendum gefst
kostur á að svara á þar til
gerða miða sem boðnir verða
til kaups vikuna 10. til 17. maí.
Dregið verður úr innsendum
réttum lausnum 10. júní og
þegar að drætti kemur verða
miðarnir hlutaðir í sundur og
dregið sérstaklega um hverja
lausn. Þannig hefur sá sem er
með einn lið réttan einn mögu-
leika á vinningi, á meðan sá
sem hefur þrjár réttar lausnir
hefur þrjá möguleika á vinn-
ingi auk þess sem þrjár réttar
lausnir gefa möguleika á
fjórða liðnum réttum og þar
með fjórða vinningnum.
Vinningar fyrir hverja
hinna þriggja lausna eru: 1)
Bíll af Lancia 112A gerð. 2)
Pioneer hljómflutningstæki.
3) Pioneer hljómflutningstæki
og fyrir aukareitinn: 1) Bíll af
Lancia 112A gerð. 2) 3ja vikna