Morgunblaðið - 17.11.1982, Page 14

14 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 1982
Ég er enn mitt
skáld og smiður
— rabbað við Indriða G. I»orsteinsson í tilefni útkomu Ijóðabókar hans
„Fyrir það fyrsta er þessi bók
að stærstum hluta byggð á bók,
sem var gefin út sem handrit
1973. Ég hef bætt nokkrum ljóð-
um við og þetta er hin endanlega
útgáfa á mínum ljóðum til þessa
dags, eins og ég vil hafa hana,“
sagði Indriði G. Þorsteinsson, er
ég rabbaði við hann um ljóðabók
hans, Dagbók um veginn, sem
Almenna bókafélagið hefur gefið
út.
„Stofninn eru ferðaljóð, sem
ég hef ort á servíettur, snifsi og
hótelreikninga, sem ég stakk síð-
an ofan í umslög," hélt Indriði
áfram. „Síðan koma til sögunnar
ný ljóð, bæði erlendis frá og þó
einkum ort hér heima.
Ég sé í tilkynningu frá Al-
menna bókafélaginu, sem ég
held, að Eiríkur Hreinn Finn-
bogason sé höfundur að, að þessi
ljóð mín fjalli um efni „allt frá
íslensku bændasamfélagi fyrir
tæknibyltinguna til stórborga
nútímans hinum megin á hnett-
inum.“ Þetta finnst mér
skemmtilegt, af því að ég er nú
alltaf fyrst og fremst skagfirzk-
ur sveitamaður og þessi sveita-
mennska og umheimurinn eru
púlía, sem ég hafði ekki hugsað
út í fyrr. Ég held, að Sturla Sig-
hvatsson hafi fyrst skálda nefnt
íslenzk augu í skáldskap. Að vísu
voru það konuaugu, sem hann
kvað um. En að þessu leytinu eru
öll mín ljóð íslenzk, að það er-
lenda efni, sem í þeim er, var séð
með íslenzkum augum.
Það er erfitt að senda frá sér
ljóð. Ljóðið er svo miklu per-
sónulegra en annar skáldskapur.
Það hleypir lesandanum nær.
Hann stendur dálítið upp í
manni við þetta. Skáldið hefur
enga þriðju persónu til að skýla
sér á bak við. Og þótt ég sætti
mig við í skáldskapnum að velkj-
ast milli manna, þá gegnir öðru
máli með ljóðið. Það er allt ann-
arrar gerðar. Ljóðið er svona
svolítið tilhugalíf í skáldskapn-
um og maður vill hafa sitt til-
hugalíf svolítið yfirskyggt. Ekki
fyrir aðra að góna á.
En ljóðlistin er líka stórkost-
legasta grein bókmenntanna, ef
menn standa að henni eins og
menn ortu á síðari hluta nítj-
ándu aldar og fram á þessa öld.
Ég er ekki á móti nútímaljóðum,
en mér finnst hafa losnað svo
mikið um ljóðið, sem er óheppi-
legt fyrir bundið mál. Það verður
nefnilega að vera stíll yfir
bundnu máli. Ljóðið er deklara-
sjón og það verður að hljóma."
— Það vekur athygli þess,
sem ber saman handritið frá
1973 og bókina nú, að þú hefur
aðeins fellt eitt ljóð niður, Næt-
urþanka, dálítið skorinorða yfir-
lýsingu, en í stað þess er síðasta
ljóð bókarinnar Aldur og skuld. í
Næturþanka varst þú þitt skáld
og smiður en í nýja ljóðinu
sverfa aldur og skuld að fótum
þínum og framtíðarsýnin virðist
þunglamaleg. Hefur Indriði G.
Þorsteinsson breytzt svona?
„Ég orti Næturþanka mjög
ungur; á mjög miklum unglings-
árum. Og einhvern veginn
fannst mér, þegar ég var búinn
að yrkja Aldur og skuld og mig
langaði að hafa það síðast, þá
rákust þessi ljóð svolítið á. Svo
fannst mér bara fara vel á því að
Morgunblaðið/RAX
vera ekki svona ofsalega ungur
lengur. En Næturþankar eru á
sínum stað í handritinu.
Út af fyrir sig hef ég ekkert
breytzt. Ég er enn mitt skáld og
smiður og mun aldrei gefa það
eftir. En þegar sett er saman
svona ljóðabók, þá er það eigin-
lega tvöfalt verk. Fyrst setur
maður saman ljóðin og svo er
bókin sett saman og það er út af
fyrir sig jafn agað verk og ljóða-
gerðin sjálf.
Hinu get ég auðvitað ekki
neitað, að ég er orðinn 56 ára og
miklu agaðri persóna, heldur en
þegar ég setti Næturþanka sam-
an. Ég er ekki að segja að það sé
betra, en þetta kemur með aldr-
inum. Maður fer hægar."
— Hvað með skáldsöguna?
„Ég hef ekkert gefið hana upp
á bátinn. Skáldsögu hef ég alltaf
skrifað, þegar mig langar til.
En ég er dálítið upptekinn við
það núna að vinna fyrir mér. Ég
er að skrifa um Kjarval. Ég vil
ekki bregðast borgarstjóranum í
neinu máli og hans vegna er ég
nú bundinn í báða skó við að
skrifa um Kjarval. En ég er líka
að hugsa um skáldsögu, sem ég
er alveg ákveðinn í að skrifa.
Hún á að gerast í blaðamennsku,
svona frá 1956, frá þeim tíma,
sem ég lauk við 79 af stöðinni.
Þessi bók verður skrifuð, þegar
ég hef hugsað nóg.
Ég er nefnilega ekkert hrifinn
af þessu nútímajarmi krítíker-
anna. Þeir eru alltaf að heimta
eitthvað. Einu sinni heimtuðu
þeir Reykjavíkurróman. Ekkert
var skáldskapur nema það. Og
nú er krafan um samtímann.
Helzt á maður að skrifa um síð-
ustu klukkustundina áður en
bókin kemur út. Það má ekkert
hugsa. Engu velta fyrir sér. Og
svo koma út bækur með blaða-
efni. Ég geri greinarmun á
dagblaði og bók. Ég vil að dag-
blað sé dagblað og bók sé bók.
Dagblað er sett saman fyrir
daginn. Næsta dag kemur svo
nýtt blað og um leið er hitt orðið
úrelt. Svona snöggsoðin lífs-
reynsla dugar ekki til að vera
skáldskapur. Skáldskapur getur
ekki komið svona beint af skepn-
unni. Þetta er eins og þegar
Abessíníumenn fá sér kjötflís og
skera hana úr lærinu á skepn-
unni lifandi. Það er kannibal-
ismi. Krítíkerarnir geta heimtað
sinn kannibalisma fyrir mér. Ég
hlusta ekki á þá.“
- tí
Fréttabréf
frá Þingeyri
búningi, en ég get ekki sagt til um
það hvenær þær hefjast.
Við þurfum að endurnýja vatns-
veituna, fá betri aðstöðu fyrir
flugið og klára flugstöðina, sem er
i byggingu. Þá er orðið mjög að-
kallandi að endurbæta félags-
heimilið. Það var byggt 1937 og
viðbygging aftur 1955, en nú er
það gamalt og úrelt og þarfnast
mikilla endurbóta og stækkunar."
Taldi Jónas það eðlilegra að
frjáls félagasamtök sæju um
þessa framkvæmd, en ekki
hreppsfélagið, því það væri mjög
takmarkað hvað hreppurinn gæti.
Félagsleg þjónusta, sem hann yrði
að sjá um, væri svo mikil og dýr að
lítið yrði eftir til framkvæmda.
Guðbjörg.
Þingeyri, 10. nóvember.
VIÐ Þingeyringar höfum undanfarin
ellefu ár haft sama sveitarstjórann,
Jónas Ólafsson, og var hann i vor
endurráðinn til næstu fjögurra ára.
Jónas var spurður um framkvæmdir
sveitarfélagsins í sumar.
„Aðalframkvæmdirnar hafa
verið áframhaldandi gatnagerð,"
sagði hann. „Við höfum verið að
taka í notkun nýja götu, svokall-
aða Hlíðargötu, þar sem eru til-
búnar tuttugu og fjórar lóðir fyrir
einbýlishús. Sex hús eru komin nú
þegar, þar af eru fjögur enn í
byggingu, en þarna ættu að vera
lóðir fyrir einstaklinga til næstu
tveggja til þriggja ára.“
í ágúst voru teknar í notkun
fimm leiguíbúðir, sem hreppurinn
hefur verið að byggja síðastliðið
ár. Nú er langt komið með að setja
slitlag á götur í bænum og sagðist
Jónas vona, að innan þriggja ára
yrði lokið við að leggja bundið
slitlag á allar göturnar. Næsta vor
á svo að hefjast handa við gang-
stéttalagningu og er stefnt að því
að ljúka því verki á svipuðum
tíma.
Lítið er að sögn Jónasar að
frétta af brúarframkvæmdum yfir
Dýrafjörðinn, nema hvað niður-
stöður eiga að liggja fyrir hjá
Vegagerð ríkisins um kostnaðar-
áætlun í byrjun næsta árs.
„Hér er mikið af börnum undir
sex ára aldri og óvenju mikið hef-
ur verið af barnsfæðingum í ár.
Því er mikil þörf á barnaheimili.
Hreppurinn mun hefja fram-
kvæmdir við barnaheimili næsta
sumar og er ætlunin að kaupa ein-
ingahús, sem væntanlega verður
tilbúið til notkunar næsta haust.
Hér hófst bygging sundlaugar
1952 og var hún gerð fokheld.
Þannig stendur sú bygging í dag.
Við Þingeyringar getum víst ekki
átt von á sundlaug á næstu árum,
þar sem fyrrnefnd bygging stenzt
ekki nútíma kröfur og þarf því
væntanlega að hefja byggingu
nýrrar sundlaugar og þá í sam-
bandi við íþróttahús. Telur sveit-
arstjórinn það ofvaxið sveitarfé-
lagi, sem er ekki með nema um 500
íbúa að reka slíka stofnun.
Hvað grunnskólakennsluna
varðar munu nemendur í níunda
bekk áfram þurfa að fara að Núpi,
þar sem ekki er fyrirsjáanlegt að
við fáum þá kennara, sem til þarf.
Einnig eru nemendur mjög fáir,
þannig að breyting á þessu verður
ekki á næstu árum.
Nú eigum við Dýrfirðingar von
á nýjum togara, Sléttanesi, í byrj-
un næsta árs. Þá vaknar sú spurn-
ing, hvort aðstæður við höfnina
séy nægilega góðar. Síðastliðin tíu
ár höfum við verið að byggja upp
höfnina okkar. Að vísu er hún ekki
stór, en það er mjög góð aðstaða í
henni sagði Jónas. Hann telur að
aðstæður í höfninni dugi fyllilega
fyrir tvo togara og sagði það að-
eins í þeim tilfellum, þegar veður
stendur beint uppí hafnarmynnið,
að tveir togarar gætu ekki legið
þar öruggir. Eftir að seinni áfangi
hafnarinnar var tekinn í notkun,
hafa aldrei orðið skemmdir á þeim
togara, sem fyrir er, en áður var
hann alltaf að skemmast við
gamia hafnargarðinn og skipti
tjónið tugum þúsunda. Þannig
hefur orðið gjörbreyting á hafnar-
aðstöðunni. ,
Hér er verið að taka í notkun
nýtt frystihús jafnframt því séfn
Frá Þingeyri
við fáum nýjan togara. Því má
vænta aukinnar atvinnu, en engar
íbúðabyggingar eru í framkævmd
á vegum hreppsins með tiiliti til
þessa. Hreppurinn er alltaf að
byggja leiguíbúðir og hefur sótt
um byggingu sex verkamannabú-
staða. Er áætlað að hefja fram-
kvæmdir næsta ár, fáist staðfest-
ing frá húsnæðismálastofnun.
Hér hefur verið mikið rætt um
þörfina fyrir einhvern léttan iðn-
að, og þá helzt í sambandi við slát-
urhúsið. Nauðsynlegt er að hér
verði sköpuð atvinnutækifæri í
fleiru en fiski, en vandamálið er
að tryggja afkomu slíks fyrirtæk-
is. Mörg sveitarfélög hafa verið að
setja á fót fyrirtæki með léttum
iðnaði, en því miður hafa þau yfir-
leitt gengið illa og er undantekn-
ing, ef svo er ekki. En þetta er eitt
af því, sem okkur hér á Þingeyri
vantar nauðsynlega fyrir fólk, sem
af einhverjum ástæðum getur ekki
unnið í frystihúsi. í mörgum til-
fellum hefur þetta fólk orðið að
hverfa burt af staðnum vegna þess
að hér getur það ekki fengið at-
vinnu við sitt hæfi.
„Okkar óskalisti er langur,"
sagði Jónas Ólafsson sveitarstjóri.
„Verkefnin eru næg, en það er
fjármagnið sem segir til. Við ætl-
um að reyna að gera þetta þorp
meira aðlaðandi fyrir íbúana. A
dagskrá eru bygging nýrrar
heilsugæzlustöðvar og elliheimilis.
Þessar framkvæmdir eru í undir-
Hveragerði:
Bjarni Kristinsson formaður Ingólfs
llveragerði, 2. nóvember.
AÐALFIJNDUR Sjálfstæðisfélagsins
Ingólfs i Hveragerði var haldinn
fimmtudaginn 28. október í Hótel
Hveragerði.
Þar fóru fram venjuleg aðal-
fundarstörf. Helgi Þorsteinsson
múrarameistari var kjörinn for-
maður, en Bjarni Kristinsson
framkvæmdastjóri gaf ekki kost á
sér aftur, þar eð hann hefur nú
tekið sæti í hreppsnefndinni.
Gestur fundarins og aðalræðu-
maður var Þorsteinn Pálsson
framkvæmdastjóri Vinnuveit-
endasambandsins. Ræddi hann
um atvinnumál landsmanna og
svaraði fyrirspurnum um ýmis
málefni, sem fundarmenn beindu
til hans.
í fundarlok, sem voru um mið-
nættið, þökkuðu fundarmenn gest-
inum innilega fyrir komuna.
Sigrún
Helgi
Þorsteinsson