Morgunblaðið - 17.11.1982, Blaðsíða 39

. MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. NÓVEMBER 1982
39
Ljósmyndir Mbl. EmilU.
SéA yfir ráðstefnusalinn. Salóme Þorkelsdóttir I ræðustól.
Yfir 200 manns sækja
ráðstefnu um yinnuvernd
Vinnueftirlit ríkisins í sam-
vinnu við aðila vinnumarkað-
arins stóð fyrir ráðstefnu um
vinnuvernd að Hótel Loft-
leiðum dagana 11. og 12.
nóvember. Yfir 200 manns
sóttu ráðstefnuna víðsvegar
af landinu og voru þar mætt-
ir fulltrúar margra ólíkra
starfsgreina.
Ráðstefnan skiptist í þrjá hluta.
Fyrsti hlutinn fjallaði um við-
fangsefni vinnuverndar og var
fjallað um þann þátt mestallan
fyrri dag ráðstefnunnar. Af því
efni, sem þar var tekið fyrir, má
nefna: vinnuslys, hávaða og
heyrnarskerðingu, atvinnusjúk-
dóma, varhugaverð efni í starfs-
umhverfi, hönnun vinnustaða,
tækniþróun og vinnuvernd o.fl.
Annar þáttur ráðstefnunnar
fjallaði um framkvæmd vinnu-
verndarstarfs. Var þar kynnt
löggjöf um vinnuvernd og saga
hennar, fjallað um skipulag og
starfsemi vinnueftirlits og um
áhættuþætti í starfsumhverfi. Þá
var síðari dag ráðstefnunnar fjall-
að um gildi fræðslu- og upplýs-
ingastarfs fyrir vinnuvernd og
fyrirbyggjandi heilsuvernd
starfsmanna. Að því loknu voru
umræður.
Þriðji og síðasti hluti ráðstefn-
unnar fjallaði um þjóðfélagslegt
gildi vinnuverndar. Ræddi þar
Eyjólfur Sæmundsson forstjóri
Vinnueftirlits ríkisins um vinnu-
vernd og efnahag, Leif Rasmus-
sen, framkvæmdastjóri danska
vinnuveitendasambandsins fjall-
aði um viðhorf og starfsemi þess
að vinnuverndarmálum og Jergen
Elikofer fjallaði um þetta efni frá
sjónarmiði danska alþýðusam-
bandsins. Þá reifuðu aðilar vinnu-
markaðarins sín viðhorf í þessum
efnum og að síðustu ávörpuðu full-
trúar þingflokkanna þingið og
kynntu stefnu flokka sinna í þess-
um efnum.
í tengslum við ráðstefnuna var
haldin sýning á öryggis- og vinnu-
vcrndarbúnaði. Þar var kynntur
ýmis öryggis- og vinnuverndar-
búnaður. Jafnframt var Vinnueft-
irlit ríkisins með sérstakan bás og
sjúkraþjálfarar með kynningu á
því hvernig menn geta skaðað sig
með röngum vinnubrögðum og um
hættur sem af því geta stafað.
Leiftur frá liðnum
árum - annað bindi
HÖRPUÚTGÁFAN á Akranesi
sendir nú frá sér nýja bók undir
nafninu Leiftur frá liðnum árum,
en fyrsta bókin kom út á sl. ári og
hlaut mjög góðar viðtökur. Sagnir
frá fyrri tímum eru vinsælt lesefni
íslendinga.
Séra Jón Kr. ísfeld hefur
sáfnað efninu á löngu árabili. í
bókinni eru fjölbreyttar frá-
sagnir. Sagt er frá margháttuð-
um þjóðlegum fróðleik, reim-
leikum, dulrænum atburðum,
skyggnu fólki, skipsströndum,
skaðaveðrum, sérstæðum
hjúskaparmálum o.fl. Nöfn eft-
irtalinna þátta gefa hugmynd
um efni bókarinnar:
Þegar frönsku skipin strönd-
uðu í Fáskrúðsfirði — Jól á tog-
ara 1914 — Reimleikar í
Hlaðsbót — Ofviðrið mikla í
Suðursveit — Stofnað til hjú-
skapar á síðustu öld — Ingunn
skyggna — Sagnir af Þorleifi á
Bíldudal — Hann varð úti á
Gagnheiði — Sagnir úr Dölum
— Giftusamleg björgun —
Hleypt upp á Akranes.
Séra Jón Kr. ísfeld er höfundur
Leifturs frá liðnum árum.
Bókin er 215 bls. Prentuð og
bundin í Prentverki Akraness
hf. Káputeikningu gerði
Prisma, Björn H. Jónsson.
„Ást og
ný bók Guðbjargar
Hermannsdóttur
ÚT ER komin hjá Skjaldborg hf.
á Akureyri bókin „Afbrot og ást-
ir“ og er þetta fimmta skáldsaga
höfundar, Guðbjargar Her-
mannsdóttur. Sagan fjallar um
ungt fólk, ástir þess og örlög.
Þetta er nútímasaga, sem lýsir
ýmsum þeim vandamálum, sem
margt fólk á við að stríða á ís-
landi í dag.
Fyrri bækur Guðbjargar
heita „Allir þrá að elska“,
„Krókaleiðir ástarinnar",
„Víða liggja leiðir", og „Ást og
dagur".
afbrotu
Afbrot og ástir heitir ný skáldsaga
eftir Guðbjörgu Hermannsdóttur.
„Englarn-
ir hennar
Marion“
— ný bók fyrir börn
og unglinga
HJÁ Máli og menningu er komin
út ný bók fyrir börn og unglinga
eftir höfund Patrick-bókanna,
K.M. Peyton, og heitir hún Engl-
arnir hennar Marion.
í frétt frá félaginu segir m.a.:
„Marion á stóreflis kirkju alveg út
af fyrir sig, mörg hundruð ára
gamla, með útskornum englum í
loftinu sem eru einstæð listaverk.
Marion kynnist Patrick Penning-
ton, unga píanóleikaranum sem
sagt er frá í Patrick-bókunum og
hann ætlar að hjálpa til við að
safna fé til viðhalds kirkjunni. En
kirkjan þarf meira fé en Patrick
og Marion ráða við að safna. Þess
vegna biður Marion guð um ríkan
Ameríkana og bæn hennar er upp-
fyllt. Marion kemst þó að því að
slík kraftaverk eru ekki einfalt
mál og vísast að þau setji allt á
annan endann."
Það er Silja Aðalsteinsdóttir
sem þýðir þessa bók eins og aðrar
bækur Peyton.
Englarnir hennar Marion er 153
bls., prentuð í Hólum.
Sofendadans - ný ljóða-
bók Hjartar Pálssonar
HJÖRTUR Pálsson hefur sent frá
sér nýja ljóðahók, Sofendadans, og
er það þriðja ljóðabók skáldsins.
Útgefandi er Almenna bókafélag-
ið. I bókinni eru 42 ljóð um margs
konar efni ýmist í rímuðu eða
órímuðu formi.
Sofendadans er 78 bls. að stærð
og unnin í Prentsmiðju Hafnar-
fjarðar.
Hellir með mannvistar-
leifum finnst við Svartsengi
í SÍÐUSTU viku fannst fyrir
hreina tilviljun hellir við Svarts-
engi með menjum um einhverjar
mannvistir. Var verið að jafna út
jarðveginn og undirbúa borun
holu þegar ýta féll skyndilega
niður um helíisþakið.
Guðmundur Ólafsson, safn-
vörður, fór og skoðaði hellinn á
fimmtudaginn, og sagði hann að
þar væru tveir hlaðnir grjótvegg-
ir, 2—3 metra langir og tæpur
metri á hæð.
„En fleira gæti leynst þarna
af mannvistarleifum, því mikið
grjót féll niður í hellinn þegar
þakið hrundi. Eitthvað gæti
komið í ljós þegar grjóthrúgan
verður fjarlægð."
Hellirinn mun vera um 30
metra langur og allt upp í 6—8
metra breiður. „En það er ekki.
hægt að ganga í honum upp-
réttur," sagði Guðmundur, „því
hann er ekki meira en l'A
metri á hæð þar sem hann er
hæstur."
Sagði Guðmundur að á hell-
inum værú tvö op. „Annars
vegar er megininngangur, ef
svo má segja, rétt við þann
stað sem ýtan féll niður. Það
hefur verið lokað fyrir þann
inngang og gengið þannig frá
honum að illmögulegt er að
finna hann. Það bendir til að
einhver hafi viljað dyljast
þarna. Hins vegar er önnur leið
inn í hellinn inn í rangala,
svona 25 metra langan, sem
hægt er að skríða eftir inn í
hellinn."
En síðan hvenær eru þessar
menjar og hverjir gætu hafa
haft þarna bústað?
Guðmundur taldi að þetta
væru talsvert gamlar menjar,
sem þarna fundust, jafnvel
nokkurra alda gamlar. Hins
vegar vildi hann ekki vera með
neinar getsakir um það hverjir
kynnu að hafa hafst þarna við.
„En það lítur út fyrir að þetta
hafi verið skammtímabústað-
ur.“
Gísli Sigurðsson, fyrrverandi
lögregluþjónn í Hafnarfirði, er
fróður um þjóðleg efni, og
blaðamaður Mbl. innti hann
eftir því hvort nokkuð væri
hægt að segja um hver eða
hverjir hefðu dvalist þarna.
„Það er ómögulegt að segja
með nokkurri vissu. En það
hafa fundist menjar um
mannvistir í Eldvarpinu þarna
skammt frá, og einnig í
Grindavíkurhrauni. Manni
dettur helst í hug að þegar
Tyrkir voru hér — sem voru
reyndar alls ekki Tyrkir heldur
Alsírbúar — þá hafi fólk flúið
þarna uppeftir og haft þarna
einhverja dvöl. Þessi byrgi sem
hafa fundist eru talin vera frá
þeim tíma.
Meira get ég nú ekki sagt
þér, nema þá kannski að það er
til saga um þrjá stráklinga sem
struku úr sveit einhvern tíma á
16. öld og voru á þvælingi
þarna í stuttan tírna."
Björn Þorsteinssori, prófess-
or í sagnfræði, taldi tilgátu
Gísla sennilega. Björn var
spurður að því hvort þetta gæti
ekki verið útilegumannabúst-
aður.
„Það er til í dæminu kannski.
Það hefur verið eitthvað um
útilegumenn þarna. Árið 1703
voru teknir útilegumenn í
Henglinum, tveir eða þrír, að
mig minnir. Þeir höfðu reynd-
ar kerlingu með sér til að elda
oní sig sauðina, og gekk víst
seinlega að ná henni. Mennirn-
ir voru drepnir, en kerlingin
var sett á.“