Morgunblaðið - 26.11.1982, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. NÓVEMBER 1982
23
Utanríkisráðherra svarar Sam-
tökum herstöðvaandstæðinga
HINN 26. október sl. barst utanríkisráðuneytinu fyrirspurnalisti til Olafs
Jóhannessonar, utanrikisráðherra, frá Samtökum herstöðvaandstæðinga.
Þennan fyrirspurnalista afhentu samtökin fjölmiðlum og óskuðu jafnframt
eftir að sami háttur yrði á hafður við svörin.
Morgunblaðið birti spurningar samtakanna á sinum tíma, en hér fara á
eftir svör utanríkisráðherra, Ólafs Jóhannessonar:
„Frá Samtökum herstöðva-
andstæðinga hefur mér nýlega
borist fyrirspurnalisti um fram-
kvæmdir á vegum varnarliðsins og
mál þeim tengd. Þann lista hafa
samtökin látið birta í fjölmiðlum
og er því ástæðulaust að taka
hann upp hér. Jafnframt var sú
ósk sett fram að ég birti svör mín
opinberlega.
Þau málefni, sem vikið er að á
spurningalistanum hafa flest ver-
ið til umræðu í fjölmiðlum um
lengri eða skemmri tíma og að
mínum dómi fullnægjandi grein
fyrir þeim gerð. En þótt spurn-
ingar þær, sem samtökin bera upp
á lista sínum séu flestar óneitan-
lega hvort tveggja í senn villandi
og að ýmsu leyti reistar á röngum
forsendum, tel ég rétt að fara um
þær nokkrum orðum.
Endurnýjun og viðhald á sér
stað í flestum greinum án þess að
slíkt þyki verulegum tíðindum
sæta. Reyndar hafa tæknifram-
farir orðið hvað örastar á sviði
flugmála og er því ekki óeðlilegt
að aðstaða til eftirlits, viðhalds og
hagnýtingar tækninýjunga sé
bætt á Keflavíkurflugvelli. Bygg-
ing þriggja nýrra flugskýla úr
hertri steinsteypu er þáttur í slík-
um endurbótum auk þess sem slíkt
tryggir betur öryggi þeirra flug-
véla, sem taka eiga þátt í vörnum
landsins.
Hvers konar fjarskipti fara nú
meira og meira um gervihnetti og
jarðstöðvar 1 stað jarðstrengja og
sæstrengja. íslendingar hafa not-
fært sér þessar tækninýjungar
eins og aðrir og nægir að minna á,
að nú fer verulegur hluti símtala
og telex-þjónustu til og frá íslandi
um gervihnetti og jarðstöðina
„Faðir minn
skólastjórinn“
Auðunn Bragi Sveinsson ritstýrði
ÚT ER komin hjá Skuggsjá bókin
Faðir minn — Skólastjórinn, sem
Auðunn Bragi Sveinsson skóla-
stjóri hefur safnað efni í. „Er um
að ræða fimmtán þætti um þjóð-
kunna og mikilsvirta skólamenn,
sem hafa haft ómetanleg áhrif í
uppeldis- og fræðslumálum þjóðar-
innar,“ segir í frétt frá útgefanda.
Þættirnir eru skráðir af börnum
þeirra og er þessa þætti að finna í
bókinni:
Stefán Hannesson eftir Gunn-
ar Stefánsson, Benedikt Björns-
son eftir Guðmund Benedikts-
son, Þorsteinn M. Jónsson eftir
Halldór Þorsteinsson, Hannes
Hannesson eftir Sigurlínu
Hannesdóttur, Friðrik Hjartar
eftir Ólaf F. Hjartar, Sveinn
Gunnlaugsson eftir Baldur
Sveinsson, Eiður Albertsson eft-
ir Kristmann Eiðsson, Jón Stef-
ánsson eftir Hólmfríði Jónsdótt-
ur, Steingrímur Davíðsson eftir
Brynleif Steingrímsson, Páll
Jónsson eftir Kristinn Pálsson,
Gísli Gottskálksson eftir Sig-
rúnu Gísladóttur, Guðmundur
Gíslason eftir Guðlaugu Eddu
Guðmundsdóttur, Sigurður
Thorlacius eftir Örnólf Thor-
lacius, Arngrímur Kristjánsson
eftir Unni Arngrímsdóttur og
Skúli Þorsteinsson eftir Þor-
stein Skúlason.
Skuggsjá hefur áður gefið út
fjórar hliðstæðar bækur um
lækna, bændur, skipstjóra og
presta, sem allar hafa orðið
vinsælar. Faðir minn — Skóla-
stjórinn er 247 bls. að stærð auk
myndaarkar, þar sem birtar eru
myndir af öllum skólastjórun-
um, sem um er ritað og börnum
þeirra; höfundum ritgerðanna.
Nýtt blað í Reykjaneskjördæmi:
SV — Suðvesturhornið
NÝTT blað leit dagsins Ijós í
Reykjaneskjördæmi um síðustu
helgi. Blaðið ber heitið SV — \Suð-
vesturhornið og segir í leiðara fyrsta
tölublaðs að því sé ætlað að flytja
fréttir af því sem efst er á baugi í
Reykjaneskjördæmi.
í blaðhaus segir að upplag þess
sé 20 þúsund eintök og að því sé
dreift ókeypis inn á hvert heimili í
kjördæminu. Blaðið er 19 blaðsíð-
ur að stærð. Framkvæmdastjóri
SV er Erlendur Guðmundsson, rit-
stjórn skipa: Jón B. Pétursson sem
einnig er ábyrgðarmaður, Ólafur
Geirsson og Gi^sur Sigurðsson.
Auglýsingastjóri er Kristín
Gunnlaugsdóttir.
Skyggni. Sama hátt má hafa á um
sjónvarpssendingar milli landa og
jafnvel er einstaklingum nú unnt
að ná hér sjónvarpssendingum frá
gervihnöttum. Ég fæ ekki séð
nokkra skynsamlega ástæðu til að
koma í veg fyrir að varnarliðið
geti notfært sér slíkar tækni-
framfarir, enda er til þess ætlast
að það gegni hlutverki sínu sem
best á hverjum tíma.
Væntanlega er það flestum
kunnugt, að Alþingi ályktaði 21.
maí 1981 að fela utanríkisráð-
herra að vinna að því að fram-
kvæmdum til lausnar á vandamál-
um, er skapast hafa fyrir byggð-
arlögin Keflavík og Njarðvík
vegna eldsneytisgeyma varnar-
liðsins, skyldi hraðað svo sem
kostur væri. Það sem síðan hefur
verið unnið er í fullu samræmi við
þessa viljayfirlýsingu Alþingis og
á það bæði við um undirbúning
löndunaraðstöðu og nýrra geyma í
stað þeirra, er verða að hverfa.
Að frumkvæði íslenskra stjórn-
valda var árið 1974 gert um það
samkomulag milli ríkisstjórna ís-
lands og Bandaríkjanna að starf-
semi tengd almennu farþegaflugi
yrði á raunhæfan hátt aðskilin frá
þeirri starfsemi, sem varnarliðið
hefur með höndum á Keflavíkur-
flugvelli samkvæmt varnarsamn-
ingnum frá 1951. I samræmi við
þetta hafa íslensk og bandarísk
stjórnvöld unnið að flugstöðvar-
málinu svokallaða og er því fjarri
lagi að segja að áhugi á að hrinda
í framkvæmd ákvæðum sam-
komulagsins frá 1974 sé eitthvert
bandarískt séráhugamál.
Hlutverk flugsveitar banda-
ríska flughersins á Keflavíkur-
flugvelli er mjög mikilvægt í vörn-
um landsins og varnarsamstarfi
vestrænna ríkja. Það er því hags-
munamál okkar sjálfra og banda-
manna okkar að eðlileg endurnýj-
un eigi sérstað á flugvélakostinum
svo að hann sé ætíð hæfur til að
gegna hlutverki sínu. Það sem nú
er á dagskrá eru skipti á eldri
flugvélum fyrir nýrri, sem m.a.
hafa þann kost að vera hljóðlátari
í flugtaki og hafa meira flugþol.
Loks var í fyrirspurnalista
Samtaka herstöðvaandstæðinga
varpað fram spurningu um störf
nokkurra íslenskra rikisstofnana
að ýmsum þeirra þátta, sem hér
að framan er vikið að. Henni skal
svarað með því að undirstrika, að
það er í fyllsta samræmi við
stefnu núverandi og fyrrverandi
utanríkisráðherra allt frá gerð
varnarsamningsins, að fela ís-
lenskum aðilum sem mest af þeigi -
framkvæmdum og annarri Starf-
semi á Keflavíkurflugvelli sem
þeir geta tekið að sér og ekki telst
hernaðarlegs eðlis. Ætti ekki að
þurfa að rökræða þann þátt sér-
staklega nema einhverjir telji í al-
vöru æskilegra að fela þessi störf
erlendum aðilum."
Sýning Karls T.
Sæmundssonar
Myndlíst
Valtýr Pétursson
í Ásmundarsal við Freyjugötu
stendur nú yfir sýning á verkum
eftir mann, sem dreymt hefur
um það alla sína tíð að verða
málari og geta stundað þá list-
grein eingöngu. En veruleiki er
oft á annan veg en draumurinn
og Karl T. Sæmundsson hefur
verið iðnaðarmaður allt sitt líf.
Alinn upp á kreppuárunum og
því dæmdur til að helga sig
brauðstritinu fyrst og fremst. Á
þeim árum urðu menn að fram-
fleyta sér og sínum á eigin spýt-
ur og á fárra færi að láta listina
sjá fyrir því. Þessu eiga eftir-
stríðskynslóðir erfitt með að
kyngja, en svona var nú veröldin
í þann tíð, og þá voru tækifærin
færri en nú.
Karl hefur haldið einar þrjár
sýningar á verkum sínum, og er
þessi þeirra veigamest. Þegar ég
tek þannig til orða, meina ég að
vöxtum. Þarna eru olíumálverk,
vatnslitamyndir, og olíukrítar-
myndir. Karl fyllir bæði Ás-
mundarsal og einnig litla hliðar-
salinn, og af þessu má fullyrða,
að Karl stundar nú málverkið af
nokkrum krafti. Hann hefur átt
lengi við að mála í frístundum
sínum og hlotið litla tilsögn í
listgrein sinni, enda verður þess
vart, að hann virðist leggja
meira upp úr fyrirmyndum sin-
um en því að nota þær sem und-
irstöðu málverks. Þarna gætir
auðvitað nokkurs misskilnings,
og afraksturinn verður eftir því.
I sumum verkum sínum kemst
Karl mjög nálægt fyrirmyndum
sínum, og það má jafnvel telja
einstaka strá í túni, en það fer
ekki eins mikið fyrir listrænum
átökum, þar sem fyrirmyndin er
aðeins notuð sem útgangspunkt-
ur, ef svo mætti segja. Þarna er
landlægur misskilningur á ferð
hjá ýmsum, sem verið hafa að
fást við að mála myndir í frí-
stundum sínum. í flestum lista-
skólum samtíðarinnar er lögð
fyrir nemendur einmitt þau
verkefni að gera mynd, sem lifir
eigin lífi í tengslum við fyrir-
myndir, en ekki að herma ná-
kvæmt eftir þeim.
Það er einnig eitt undirstöðu-
atriði myndlistarinnar að vinna
svo saman liti málverksins, að
annaðhvort verði úr því spenna
sem byggist á andstæðum, eða
samhljómur, sem styrkir verkið
á þann hátt, að ekki verður um
villst, hvað liggur skapara þess a
hjarta. Því miður virðist mér
þessa þætti vanta illilega í þau
verk, er Karl sýnir að sinni.
Það er alltaf ánægjulegt að
vita til þess, að fólk getur unað
við að klambra saman málverki.
En það er ekki þar með sagt, að
slík verk eigi erindi fyrir al-
manna sjónir.
ItlorjjvtnliTnbiíi
Áskriftarsímim er 83033
PRÓFKJÖR SJALFSTÆÐISFLOKKS
Við styðjum
tilIÐMHHD H.
tiAKDARSSOX
vegna þess
að liann hcfur £rá upphnfí vcríð í forystusveit
talsmaima um frjálsan útvarpsrekstur.
STUÐNINGSMENN
SKRIFSTOFAN • STIGAHLÍÐ 87 • SÍMAR 30217 & 25966