Morgunblaðið - 04.01.1983, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. JANÚAR 1983
41
VÉLWU&ÍÍDI
SVARAR í SÍMA
10100 KL. 10—12
FRÁ MÁNUDEGI
FÖSTUDAC
Þessir hringdu . .
eina slíka pílu í augaö. Eg er bú-
inn að liggja á spítala í tæpan
hálfan mánuð, gangast undir
tvær aðgerðir og á eftir að gang-
ast undir eina í viðbót. Þessa
skaðræðis gripi er hægt að
kaupa í hverri búð innan um
saklaus leikföng.
Skaðræðisgripir
innan um saklaus
leikföng
Magnús Þórsson, Keflavík,
hringdi (29. des.) og hafði eftir-
farandi að segja: — Mig langar
til að nefna svolítið við þig vegna
umræðna um vopnlaus jól, þ.e.
að fólk ætti að forðast að gefa
börnum svokölluð stríðsleikföng
í jólagjöf. En enginn hefur
minnst á bogana sem hægt er að
kaupa í öllum búðum, með til-
heyrandi örvum, sem eru hrein
drápstæki eða skotpílurnar sem
skotið er í markskífur. Ég er
fjórtán ára gamall og var svo
óheppinn að fá af hreinni slysni
Bragð er að þá
barnið finnur
Amma austanfjalls hringdi og
hafði eftirfarandi að segja:
— Það sem mér liggur á hjarta
er að mig langar að segja ykkur,
að gömlu orðatiltækin eru enn í
fullu gildi. Ég á tvær gamlar
plötur með jólasöngvum; önnur
er sungin af Hauki Morthens,
Hátíð í bæ, hin sungin af Ómari
Ragnarssyni og heitir Krakkar
mínir komið þið sæl. Ég spila
þessar plötur alltaf öðru hvoru
um jólin, og hefur komið fyrir að
ég hafi brugðið þeim á rétt fyrir
jólin. Nýlega, þegar þær hljóm-
uðu hérna hjá mér, þá segir eitt
barnabarna minna: — Amma,
hvernig stendur á því, að ís-
lenskan á þínum plötum er svo
auðskilin? Maður skilur og heyr-
ir hvert einasta orð. En á nýju
plötunum er málið svo óskýrt og
svo ósköp erfitt að skilja hljóðin.
Ja, bragð er að þá barnið finnur.
Oröabók í
götumállýsku
Gyða Svavarsdóttir hringdi og
hafði eftirfarandi að segja:
— Ég er glóandi af reiði yfir út-
komu þessarar svokölluðu slang-
urorðabókar. Hvaða tilgangi
þjónar það að gefa út orðabók í
götumállýsku? Áður fyrr mátti
treysta því, að slíkar tímabundn-
ar mállýskur og orðskrípi týnd-
ust og gleymdust, en með út-
komu þessarar bókar veikist
vonin um að það gerist. Ætli það
endi ekki með því að við eldra
fólkið verðum að fara í skóla til
að skilja mælt mál í landinu? Út
yfir tekur þó auglýsingin frá út-
gefendunum, og að leggja þetta
rugl í munn virðulegrar peysu-
fatakonu. Ég sendi baráttu-
kveðju til allra þeirra sem vilja
reyna að gæta íslenskrar tungu
og heiti á þá að vera sjálfum sér
samkvæmir í varðveislu hennar.
Látum tötrughypjur götunnar
eiga og tala sínar mállýskur.
Jöfnun kosningaréttar
Skúli Ólafsson skrifar:
„Umræður um leiðréttingu mis-
vægis atkvæða hafa nú staðið
nokkurn tíma og niðurstöður þess-
ara mála virðast vera þær, að
fjölga eigi þingmönnum um þrjá
án þess að misvægi milli kjör-
dæma verði leiðrétt. Til þess að
fjölga þingmönnum um þrjá þarf
hvorki meira né minna en stjórn-
arskrárbreytingu og tvennar
kosningar.
Allir virðast fylgja breytingu á
uppbótarþingsætunum, svo að
meiri jöfnuður milli kjördæma ná-
ist. Þetta verður ekki gert á annan
veg en þann, að þau uppbótar-
þingsæti, sem fást með hlutfalli
atkvæða í fámennustu kjördæm-
unum, falli burt, og að Reykjanes
og Reykjavík eigi kost á fleiri upp-
bótarþingsætum en nú hefur feng-
ist vegna takmarkana miðað við
einn uppbótarþingmann fyrir
hvert kjördæmi á hvern flokk.
Þrír þingflokkar fá að jafnaði
einn uppbótarþingmann í Reykja-
neskjördæmi og sama er í Reykja-
vík. Þetta gerir sex þingmenn af
ellefu alls sem komast á þing sem
uppbótarþingmenn. Þessi kjör-
dæmi höfðu fleiri uppbótarþing-
menn þegar flokkarnir voru fimm,
svo að það er ekki mikil aukning
þó að þessi kjördæmi fengju þrjú
uppbótarþingsæti til viðbótar.
Eitt fyrir hvern flokk: sem fær
uppbótarsæti til jöfnunar milli
flokka. Þarna yrði að miða við at-
kvæðamagn og gætu tveir uppbót-
arþingmenn af sama flokki komist
á þing úr sama kjördæmi.
Tvö uppbótarþingsæti kæmu
síðan til að jafna misvægi milli
kjördæma utan Reykjaness og
Reykjavíkur. Þar kæmu Norður-
land eystra og Suðurland helst til
greina, þar sem atkvæðamagn en
ekki hlutfall atkvæða réði úrslit-
um.
Uppbótarþingmenn hafa öll
sömu réttindi og skyldur og kjör-
dæmakjörnir þingmenn og þing-
menn Reykjaneskjördæmis eru
fimm að viðbættum þremur upp-
bótarþingmönnum, þ.e. átta þing-
menn, og hafa verið níu þegar
flokkarnir voru fimm á þingi.
Einnig eru þingmenn Reykjavíkur
sextán að viðbættum þremur og
þar voru einnig fjórir uppbótar-
þingmenn eða alls tuttugu þing-
menn fyrir Reykjavík. Þessi tala
nægir þó ekki til jöfnunar at-
kvæða milli kjördæma. Þó verður
það að teljast nokkur leiðrétting
að hlutfallskjörnu þingmennirnir
í fámennustu kjördæmunum víki
af þingi. Þeir eru reyndar vara-
þingmenn flestir fyrir kjördæma-
kosna þingmemr. Leiðrétting mis-
vægis atkvæða ætti að ná til fleiri
kjördæma en til Reykjavíkur og
Reykjaness. Þar á ég fyrst og
fremst við Norðurland eystra, sem
er aðeins hálfdrættingur á við
Norðurland vestra á stundum.
Fleiri þjóðir en íslendingar hafa
lent í hálfgerðum ógöngum þegar
jafna átti misvægi atkvæða.
Þannig eru Irar búnir að kjósa
þrisvar á átján mánuðum og úr-
slitin benda ekki til að nein lausn
hafi fundist á þráteflinu þar.
Nokkrar raddir voru þó hér um að
við ættum að taka Ira okkur til
fyrirmyndar í kjördæmamálinu.
Ef til vill gætu írar tekið okkur til
fyrirmyndar þegar við höfum leið-
rétt hluta af misvægi atkvæða
með afnámi uppbótarþingsæta,
sem fengin voru með reiknikúnst-
um, þ.e. hlutfalli af lágum tölum."
GÆTUM TUNGUNNAR
Heyrst hefur: Þeir fóru í sitthvora áttina.
Rétt mun talið að segja: Þeir fóru sinn í hvora áttina.
En best færi: Þeir fóru í sína áttina hvor.
Dagatal
fylgiblaóanna
IÍROTTA
ALLTAFÁ FIMMTUDÖGUM
Alltaf á fóstudögum
IfetewjoigiteöiB
ALLTAF A LAUGARDÖGUM
ALLTAF A SUNNUDÖGUM
OG EFNISMEIRA BLAÐ!
Fimm sinnum í viku fylgir
auka fróöleikur og skemmtun
Mogganum þínum!