Morgunblaðið - 02.02.1983, Qupperneq 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 1983
I gær, 1. fcbrúar, voru fjögur ár liðin frá því að Khomeini erkiklerkur sneri heim úr útlegðinni til að taka við völdum í íran í kjölfar byltingarinnar gegn
keisaranum. Vegna þessa hefur verið efnt til mikilla hátíðahalda, sem nefnast „Tíu daga dögunin" og standa eiga fram til 11. þ.m. Myndin var tekin þegar
Ayatolah Kani (fyrir miðju) setti hátíðina. AP.
Aftökum fjölgar sífellt í íran
l'arís, 1. febrúar. Al'.
Aðalandspyrnuhreyfing írana,
sem staðsett er í París, sagði í
fréttatilkynningu í gær, að aftök-
um á vegum stjórnarinnar í Te-
heran færi fjölgandi jafnt og þétt.
Er átt við aftökur pólitískra fanga
og að sögn andspyrnumanna er
líkum fórnarlambanna komið
fyrir í leynilegum fjöldagröfum
eftir aftökurnar. Flestir ef ekki
allir eru hengdir og fjölskvldur
hinna látnu fá litlar eða rangar
upplýsingar um hvar hinir líflátnu
eru niðurkomnir.
í tilkynningunni sagði að ekk-
ert lát væri á daglegum aftök-
um í Evin-fangelsinu í Teheran,
þeim hefði fjölgað frekar en
hitt. Þá hefur aftökum einnig
fjölgað í norðurhéruðum íran,
t.d. voru tíu manns líflátnir
samdægurs í borginni Amol við
Kaspíahafið. í Teheran gerðist
það svo fyrir nokkru, að tveir
óopinberir fjöldagrafreitir
fundust. Aðstandendur póli-
tískra fórnarlamba fundu graf-
irnar er þeir leituðu ástvina
sinna.
________________________15
Útlend-
inga leitað
hús úr húsi
í Lagos
Lagos, I. febrúar. Al*.
Innflytjendaráðuneytið i Nígeríu
skýrði svo frá í dag, að her landsins
heföi byrjaö leit í gistihúsum, veit-
ingastöðum og á vinnustöðum að
ólöglegum útlcndingum, sem enn
dveljast í landinu þrátt fyrir fyrir-
mæli stjórnvalda um brottrekstur
þeirra, sem gengu í gildi á miðnætti
á mánudag.
Engar fréttir hafa þó borizt um
ofbeldisaðgerðir og leitin hefur
fram að þessu farið fram átakalít-
ið. Lögreglumenn og hermenn
voru í dag engu fjölmennari á göt-
um Lagos en venjulega. Miðborg
Lagos var ekki heldur með öðru
yfirbragði í dag en gengur og ger-
ist. Hins vegar ríkti nokkur
glundroði í hafnarhverfi borgar-
innar, þar sem þúsundir manna
frá Ghana biðu þess að komast um
borð í skip, sem áttu að flytja þá
burt. Tvö skip frá Ghana voru í
höfninni, en þau voru þegar orðin
yfirfull af fólki, sem hugðist yfir-
gefa Nígeríu. Hefur sjónvarpið í
landinu skýrt svo frá, að margt
fólk hafi drukknað við að reyna að
komast um borð í skipin.
Begin:
„Við erum
þrjósk þjóð“
Beirúl, 1. fobrúar. Al'.
Friðarviðræður Líbanonmanna og
ísraela með þátttöku Bandaríkja-
manna héldu áfram í gær, en fundirnir
hafa nú verið fluttir til ísraelsku borg-
arinnar Netanya. Kngin yfirlýsing var
gefin út eftir fyrsta fundinn í Netanya
f gær, en Avi Pazner, talsmaður ísra-
elska utanríkisráðuneytisins, sagði
hins vegar að samningum hefði miðað
nokkuð áfram og meiri stígandi væri
merkjanleg í viðræðunum.
Menachem Begin, forsætisráð-
herra fsrael, ávarpaði þingið í gær
og sagði að viðræðurnar gengu
brösulega. Hann bætti þó við: „En
við höfum glímt við meiri vandamál
og alvarlegri og unnið bug á þeim,
við erum þrjósk þjóð. Við verðum að
leggja áherslu á að tryggja að
ástandið geti aldrei leitað aftur í
sama horf. Við heimtum aðgerðir í
raun, ekki einungis á pappírum."
Þarna átti Begin við, að Israelar
krefjast þess að ísraelskt herlið
verði áfram í Líbanon til að hafa
eftirlit með hugsanlegum ferðum
Menarhem Begin
Palestínuskæruliða. Þessu hafna
Líbanir gersamlega, einnig
Bandaríkjamenn.
Kristnir hægri menn og Drúsar
börðust áfram með fallbyssuskot-
hríð í fjallahéruðum Mið-Líbanon.
Mannfall varð talsvert, 17 manns
féllu og 34 særðust. Talsvert eigna-
tjón varð auk þess í þorpum þeim og
borgum þar sem átökin fóru einkum
fram.
„Sjálfsmorð að beita kjarn-
orkuvopnum að fyrra bragði“
l.ondon, 1. frbrúar. Al*.
FYRRUM hershöfdingjar frá Banda-
ríkjunum, Vestur-Þýskalandi og
Bretlandi hvöttu til þess í gær að
ríkisstjórnir Vesturlanda lýstu yfir
sameiginlega að þau myndu aldrei
verða fyrri til að beita kjarnorku-
vopnum gegn Sovétríkjunum eða
fylgiríkjum þeirra. Þá hvöttu þeir til
þess að Vesturlönd einbeittu sér
fremur að því að styrkja hinar hefð-
bundnari hernaðarþætti, skriðdreka-
deildir, landgönguheri o.fl.
Það eru samtök vísindamanna
sem sömdu tilkynninguna og for-
sendan er sú, að Rússar og Var-
sjárbandalagslöndin hafa nokkra
yfirburði í hinum hefðbundnari
vopnabirgðum í Evrópu og banda-
lagið gæti náð Vestur Evrópu á
sitt vald án þess að beita
kjarnorkuvopnum. Sérfræðingar í
Bandaríkjunum hafa viðurkennt
að styrkur Rússa sé slíkur að það
gæti gerst. Því hefur Reagan lýst
því yfir að hugsanlegt væri að
beita kjarnorkuvopnum gegn
slíkri árás.
Vísindamennirnir telja að það
megi aldrei gerast og tala hers-
höfðingjarnir gömlu máli þeirra.
Einn þeirra, Lord Carver hinn
breski, segir Bandaríkjamenn
annað hvort vera að blekkja Rússa
eða að þeir ætli sér hreinlega að
fremja sjálfsmorð með yfirlýstum
mögulegum aðgerðum sínum, „Það
er gersamlega út í hött að svara
árás með hefðbundnum hernaði
með kjarnorkuvopnum þegar mót-
herjinn er fullfær um að svara í
sömu mynt. Þess vegna gæti það
gert friðarhorfum óendanlega
mikið gagn ef NATO-ríkin lýsa
yfir að þau myndu aldrei beita
kjarnorkuvopnum að fyrra bragði,
það hafa Sovétríkin og þeirra
fylgilönd gert," segir Carver og
bætir við að rétta leiðin sé að efla
hefðbundnar hernaðarvarnir
Vestur Evrópulandanna.
Skæruliðar vinna
borg í E1 Salvador
San Salvador, 1. frbrúar. Al*.
SKÆRULIÐAR vinstrimanna í El
Salvador náðu í gær, mánudag, á
sitt vald iðnaðarborginni Berlin í
austurhluta landsins eftir tveggja
daga ákafa bardaga. í Berlin búa
um 30.000 manns og er hún
stærsta borgin, sem skæruliðar
hafa komist yfir til þessa.
Hörðustu bardagarnir voru í
miðborginni þar sem höfuð-
stöðvar þjóðvarðliðsins eru til
húsa og stóðu margar byggingar
í björtu báli áður en yfir lauk.
Talsmaður Rauða krossins í
Berlin taldi, að um 40 óbreyttir
borgarar hefðu fallið í átökun-
um. Borgarbúar hafa flúið
unnvörpum en um 2000 þeirra
hafa leitað hælis í tveimur
stöðvum Rauða krossins.
Fréttamenn segja frá liðs-
flutningum stjórnarhersins til
borgarinnar og er búist við, að
hann muni fljótlega leggja til
atlögu við skæruliðana á ný.
Skæruliðar eru vanir að hafa
þann háttinn á að reyna að
leggja undir sig borgir og bæi en
hörfa síðan til fjalla að því
búnu. I héraðinu Morazan í
Norðaustur-El Salvador heldur
stjórnarherinn áfram sókn sinni
á hendur skæruliðum og virðist
hafa orðið nokkuð ágengt. Til
marks um það er, að útvarpsstöð
skæruliða hefur hætt að flytja
fréttir af átökunum þar.
Grænland:
Kaldasti vetur
í manna minnum
Nuuk, Grænlandi, 31. janúar. Al*.
Á SAMA tíma og margir skírtastartir í
Evrópu eru snjólausir með öllu er harrt-
asti vetur sem sögur fara af á Græn-
landi.
Til marks um það er Davis-sundið,
sem er um 560 metra breitt, frosið
þannig, að hægt er að ganga milli
Grænlands og Kanada um þessar
mundir, hafi einhverjir áhuga á
slíku. Bátar við strendur Vestur-
Grænlands eru einnig lokaðir inni
vegna ísa og farþegabáti sem flytur
Grænlendinga> á milli bæja hefur
orðið að leggja.
Jafnvel harðgerðustu menn viður-
kenna að kalt sé og blaðið „Græn-
lands-pósturinn" hefur ráðlagt öll-
um að klæðast selskinni frá toppi til
táa. „Þegar svona kalt er í veðri er
„Quallunaartat" eða fatnaður hvíta
mannsins ekki nægilega góður”
sagði í frétt blaðsins.
Hitastigið hefur ekki farið niður
fyrir mínus tuttugu gráður á celsíus
í Nuuk um nokkurt skeið, og í Syðra
Straumfirði, þar sem aðalflugvöllur
landsins, er var forstið um 48 gráður
á celsíus á laugardag.
Nýr árangur interferons
Lyfinu nú beitt gegn krabbameini í nýrum
llouston, Texas, I. frbrúar. Al*.
KRABBAMEIN í nýrum, sem er
ólæknanlegur og venjulega
banvænn sjúkdómur, virðist nú í
fyrsta sinn í sögunni vera mót-
tækilegt gagnvart meðferð með
lyfinu „interferon" úr mönnum.
Er frá þessu skýrt í febrúarhefti
tímaritsins „Cancer Research",
sem gefið er út í Bandaríkjun-
um. Segir þar, að hópur lækna
við læknadeild Anderson-sjúkra-
hússins í Texas hafi með mikilli
inngjöf þessa lyfs tekizt að ná
nokkrum árangri í meðferð 12 af
19 sjúklingum, sem haldnir eru
þessum sjúkdómi.
Interferon er efni, sem
mannslíkaminn framleiðir af
sjálfu sér til varnar vírussýk-
ingu. Sjúklingar þeir í Hous-
ton, sem lyfið var reynt á, voru
allir haldnir krabbameini, sem
átt hafði uppruna sinn í nýr-
unum og síðan dreifzt til
lungna, út í bein eða lifur.
„Æxlismyndunin hætti eða
minnkaði í umtalsverðum
fjölda sjúklinganna af völdum
interferongjafar" er haft eftir
dr. Jordan U. Gutterman, sem
stjórnaði þessum aðgerðum.
Hann sagði hins vegar, að
þessar rannsóknir leiddu ekki í
ljós, hvort unnt væri að lækna
sjúkdóminn að svo komnu, en
bætti síðan við: „Þetta er þó
mikilvægt framfaraskref í
baráttunni gegn þessari teg-
und af krabbameini. Mikið
starf er enn framundan, en nú
höfum við lyft fætinum yfir
þröskuldinn."