Morgunblaðið - 30.12.1983, Qupperneq 24
24 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. DESEMBER 1983
Gullfiskabúrið
Grétar Hansson, formaður Lionsklúbbsins á Kjalarnesi, afhendir Hauki
Þórðarsyni, yfirlækni á Reykjalundi, blóðgasmælinn.
Vinnuheimilið á Reykjalundi:
Lionsmenn gáfu heim-
ilinu blóðgasmæli
FUNDUR Lionsklúbbs Kjalarnesþings á Reykjalundi var hald-
inn þann 13. október sl. Tilefni fundarins var afhending á
svonefndum blóðgasmæli, sem einkum er notaður við aö mála
súrefnismettun í blóði. Tæki þetta er læknum mikil hjálp við
mat á ástandi sjúklinga, einkum ef þeir veikjast skyndilega og
raunar algjör forsenda fyrir innritun lungnasjúklinga að
Reykjalundi.
sparnaðinn endurgreiddan með
verðmætari útflutningi og bættum
efnahag og afkomu í landinu öllu.
Tilfærslufé að vestan er ekki ann-
að en skyldusparnaður þjóðarinn-
ar í Ameríku á síðustu áratugum.
Sá sparnaður hefur vissulega gert
sitt gagn, en nú er kominn tími til
að nota hann heima. í þeim efnum
yrði því ekki um neinar endur-
greiðslur að ræða.
Fullyrða má að til að koma
fiskimálastefnu í framkvæmd á
næstu árum myndi eigið fé lands-
manna, það er skyldusparnaður
útgerðar og þó enn frekar í mat-
vælaverksmiðjum vestan hafs,
vega þyngra en 1200 milljóna
króna lán. Lánastofnanir óttuðust
varla vanefndir á endurgreiðslum
lántaka ef hann byggði á slíkum
höfuðstól, ásamt raunhæfum
áætlunum án gæsalappa, fyrst
sama lántaka er treystandi fyrir
600 milljónum, þó í því tilviki sé
Lesefni ístónon skömmtnm!
höfuðstóllinn ekki annað en betli-
gjöf.
Eftir engu að bíða
Þessir fjármunir sem um er
rætt, samtals nokkrir milljarðar
króna, duga til að breyta tugum
togara, og einnig línuveiðurum, í
frystiveiðiskip, og fjölmörgum
fiskvinnsluhúsum í fyrsta flokks
matvælaverksmiðjur. Að haf-
rannsóknum ógleymdum. Ef til
vill líður þessi áratugur undir lok
áður en síðasti ísfisktogarinn
verði kvaddur. En því fyrr sem
byrjað er, því færri verða þeir eft-
ir í óbreyttri mynd. Hafa þó gert
sitt gagn, svo sannarlega. En tím-
arnir breytast og mennirnir með
— og einnig togarar. Hvað með
gömlu seglarana ... ?
Þó óhagkvæmustu skipin yrðu
seld úr landi og önnur tekin úr
umferð á meðan vinnslu- og
frystibúnaði væri komið fyrir, er
samt hugsanlegt, að það sem eftir
yrði til skiptanna milli skipa á
veiðum yrði ekki nóg á meðan
aflamarkið er svo lágt sem nú. Þá
væri athugandi að leita strax eftir
fiskveiðiláni fyrir nokkra togara á
erlendum miðum, með veði í fisk-
afla næsta góðæris, þrátt fyrir að
enn sé ekki fyrirsjáanlegt hvenær
það verður. Ef slíkt lán er falt,
yrðu enn færri skip eftir um heild-
araflann, og kæmi þá meira í hlut
ÁTVR á Selfossi:
Utsala opnuð
„ÞAÐ ERU allar líkur á því að
áfengisútsalan á Selfossi verði
opnuð um mánaðamótin mars-apríl.
Það hefur ekki enn verið gengið
frá samningum um kaup á hús-
næði undir útsöluna, en það verð-
hvers og eins. Að svo komnu máli
væri ekki ástæða til fleiri sér-
stakra ráðstafana, nema kannski
heldur lengri skammtíma veiði-
stoppa um stórhátíðir og þegar sól
brennur heitast. Þessi aukni afli á
hvert skip, þrátt fyrir sama heild-
arafla, auðveldaði útgerð greiðslu
skyldusparnaðar.
Ekki er eftir neinu að bíða,
Geirgríma Alberts, flokksmenn og
aðrir ábyrgðarmenn fallinna
víxla. íslensk sjávarútvegsmál
verða ekki leyst úr viðjum með
ráðherratilskipunum um séreign-
arkvóta á sameign þjóðarinnar.
Víxlarnir verða óborgaðir eftir
sem áður. Þeir verða aðeins
greiddir á þann hátt að fram-
leiðslutækin í landinu, togarar
sem traktorar og fiskhús sem
vatnsvirkjanir, séu rekin með hag-
kvæmustum hætti og í samræmi
við tækni og rannsóknir hvers
tíma. Þannig borguðu þau sig
sjálf. Þau eru orðin til af vinnu
fólksins í landinu og því í þess
þágu, en fólkið varð ekki til vegna
þeirra. Það á því ekki að vera
hlutskipti hins starfandi manns
að þiggja hálf laun fyrir fulla
vinnu, en sjá á eftir hinum hlutan-
um renna til greiðslu á taprekstri,
þó látið sé svo heita á kaupkvitt-
uninni að hálfu launin séu full
laun.
Klárað á lokadegi Alþingis, þá
er þursinn íslandskvóti fékk
undir sig fæturna.
Arni Helgason er sjómadur á
Grenivík.
í lok mars
ur gert í byrjun janúar," sagði Jón
Kjartansson, forstjóri ÁTVR, í
samtali við Mbl. í gær.
Starf útibússtjóra hefur verið
auglýst og rennur umsóknarfrest-
ur út þann 7. janúar.
Um þessar mundir eru að jafn-
aði 15 lungnasjúklingar á Reykja-
lundi undir umsjón Björns Magn-
ússonar lungnasérfræðings.
Tækið kostaði um 190 þúsund
krónur þegar felld höfðu verið
niður aðflutningsgjöld. Þess má
geta að á þessum sama fundi af-
henti Svavar Gests, umdæmis-
stjóri Lionshreyfingarinnar, Guð-
mundi Jóhannessyni, fyrrverandi
umdæmisstjóra Lion á íslandi,
sérstaka viðurkenningu frá al-
þjóðaforseta Lionshreyfingarinn-
ar fyrir frábær störf.
Vinnuheimilið á Reykjalundi
þakkar gefendum þessa höfðing-
legu gjöf, sem nýtist stofnuninni
vel í þeirri grein endurhæfingar á
Reykjalundi sem er hvað nýjust,
það er endurhæfing lungna- og
hjartasjúklinga. (í’réiutilkynnmg.)
Amnesty International:
Fangar desembermánaðar
Líbýa — Tíu fangar
Um er að ræða tíu fanga, sem
ásamt ellefu öðrum einstaklingum
voru handteknir árið 1975. Rétt-
arhöld yfir þeim fóru fram í saka-
dómi þann 9. nóvember 1976.
(Fulltrúi AI var viðstaddur hluta
réttarhaldanna.) Nöfn þessara tíu
fanga eru: Al-Mehdi Muhammad
al-’Adl, Muhammad Muhammad
al-’Adl, Oreibi ’Amr Youssef,
Ibrahim Mahmoud al Sida’iy,
Abdullah AIi al Khouja, Mansour
Abdul Salam al Majdoub, Mu-
hammad al Makki al Imam, Salih
Inna’s Youssef, Muhammad Ali al
Shridi og Belgassim Muhammad
Abdullah al Sghier (hann var ekki
viðstaddur réttarhöldin).
Al-Mehdi Muhammad al-’Adl
var sakaður um að koma á fót
leynilegum samtökum, með
stefnuskrá er gengi í berhögg við
stefnuskrá Fateh-byltingarinnar
1969, Hinir tuttugu voru sakaðir
um að vera meðlimir þessara sam-
taka, og allir voru sakaðir um að
hafa í frammi áróður gegn Fateh-
byltingunni. Ellefu sakborn-
inganna voru sýknaðir — en þess-
ir tíu ofantöldu voru dæmdir í
lífstíðarfangelsi. Sjö þeirra áfrýj-
uðu dómnum. Þann 6. mars 1979
kvað hæstiréttur Líbýu upp þann
úrskurð að allir þessir tíu væru
saklausir af þeim ákærum sem á
þá voru bornar — og voru þeir þá
látnir lausir úr fangelsi.
Saksóknari byltingaröryggis-
ráðsins (The Prosecution for the
Security of the Revolution) breytti
síðar þessum úrskurði og lét hand-
taka þá alla aftur í apríl 1979.
Hinar „nýju“ ákærur á hendur
þeim voru efnislega nákvæmlega
eins og hinar fyrri. Fulltrúi AI var
einnig viðstaddur hluta af þessum
seinni réttarhöldum, en þau fóru
fram á tímabilinu janúar til apríl
1980.
Al-samtökin fengu síðar í hend-
ur óopinber gögn frá Líbýu þar
sem greint var frá því að al-Mehdi
Muhammad al-’Adl og Muhamm-
ad Muhammad al-’Adl hafi verið
dæmdir sekir og hlotið lífstíðar-
fangelsi, en hinir verið sýknaðir.
Allir munu þeir þó enn vera í
fangelsi.
Al-samtökin telja að þessir
menn hafi verið handteknir og
dæmdir fyrir að hafa látið í ljósi
sínar skoðanir, og látið þannig
reyna á sinn rétt sem frjálsra
manna. Það að þeir voru hand-
teknir aftur, eftir að hafa verið
sýknaðir af hæstarétti landsins,
brýtur í bága við Alþjóða mann-
réttindasáttmálann (the Interna-
tional Covenant on Civil. and Pol-
itical Rights) gr. 14 (undirgr. 7),
en þar er kveðið svo á um að ekki
megi refsa eða dæma menn fyrir
afbrot sem þeir hafi þegar verið
dæmdir fyrir eða sýknaðir af.
f Lögbók Líbýu, þætti um
glæpamál gr. 416, er svipuð fyrir-
bygging skráð.
Vinsamlegast sendið kurteis-
lega orðað bréf, og biðjið um að
þessir tíu fangar verði látnir laus-
ir.
Sendið bréfið til:
('olonel Mu’ammar al Gaddafi
I,eader of the Revolution
Tripoli
Socialist People’s Libyan Arab
Jamahiriya
Thailand —
Anant Senakhant
Anant Senakhant er fyrrver-
andi lögregluforingi og munkur.
Hann var virkur andstæðingur
herlaga í Thailandi, og hefur látið
það í ljósi opinberlega, án þess að
beita sjálfur eða hvetja til ofbeldis
af neinu tagi. Hann afplánar nú
3ja ára fangelsisdóm fyrir drott-
insvik (lese majesty). í byrjun
þessa árs sagði hann skilið við
hina búddísku munkareglu til þess
að geta mótmælt tilraunum hers-
ins til að breyta stjórnarskránni
sér í hag. f mars sl. tók hann þátt
í friðsamlegum mótmælaaðgerð-
um fyrir utan þinghúsið, sem
stóðu þar til þetta hernaðar-
frumvarp var fellt. Sá orðrómur
gekk í landinu um þetta leyti, að
Sirikil drottning og Arthit hers-
höfðingi, yfirmaður hersins, hefðu
skipulagt kosningar fyrr en ella
t.þ.a. tryggja áframhaldandi yfir-
ráð hersins í stjórnmálum lands-
ins. Þann 29. mars skírskotaði An-
ant Senakhant til þessa orðróms
og sagði sínum stuðningsmönnum
að það væri skylda allra góðra
borgara að vernda konungsvaldið
gegn meinsömum orðrómi sem
þessum. Þann 30. mars var hann
handtekinn og dæmdur fyrir
drottinsvik, rógburð, móðganir og
hótanir í garð konungsfjölskyld-
unnar — The Thai Royal Family.
Daginn eftir kosningarnar í land-
inu var hann látinn laus gegn
tryggingu. Þann 23. apríl talaði
hann að nýju á samkomu, — og að
mati yfirvalda var hann þar að
gagnrýna konungsfjölskylduna.
Anant var aftur handtekinn þann
27. apríl, og var nú neitað um að
verða látinn laus gegn tryggingu.
Réttarhöldin yfir honum fóru
fram fyrir herdómstóli í Bangkok,
og voru þau lokuð. Anant fékk
ekki að kalla til sín vitni, og hon-
um var neitað um áfrýjun. Hann
neitaði alfarið þeim ásökunum á
hendur sér þess efnis að hann hafi
ætlað að vanvirða konungsfjöl-
skylduna. Sagði hann að orð sín
væru töluð til þess að reyna að
koma í veg fyrir að aðrir notfærðu
sér konungdæmið á pólitískan
hátt (skv. gamalli hefð taka með-
limir konungsfjölskyldunnar ekki
þátt í stjórnmálum).
Þann 17. ágúst sl. var Anant
Senakhant dæmdur til þriggja ára
fangelsisvistar fyrir drottinsvik.
Talið er að hann dvelji nú í Lady-
aw-fangelsi — og bíði þar eftir
öðrum dómi um drottinsvik.
Vinsamlegast sendið kurteis-
lega orðað bréf og biðjið um að
Anant Senakhant verði látinn
laus.
Sendið bréfið til:
General The Right Hon.
Prem Tinsulanond
Prime Minister
Thai Fu Kah Ruilding
Nakorn Pathom Road
Bangkok 3
Thailand
Sovétríkin —
Vladimir Balakhonov
Vladimir Balakhonov er 48 ára
Sovétmaður, fyrrverandi þýðandi.
Hann hefur verið samviskufangi
sl. ellefu ár. Árið 1972 sótti hann
um hæli sem pólitískur flóttamað-
ur í Sviss, þar sem hann þá starf-
aði á vegum Alþjóða veðurathug-
unarstofnunarinnar í Genf. Síðar
ákvað hann að fara aftur til Sov-
étríkjanna, þar sem fjölskylda
hans bjó. Þegar hann hafði fengið
loforð sovéskra yfirvalda fyrir því
að hann yrði ekki sóttur til saka,
þá fór hann frá Sviss.
Þann 7. janúar 1973 var hann
handtekinn, sakaður um „landráð
er komi fram í því að neita að
snúa aftur heim frá útlöndum".
Hann var dæmdur í tólf ára fang-
elsi. Hann er nú í ströngum
þrælkunarbúðum í Perm-héraði,
og hefur hann ekki fengið neina
heimsókn í þessi ellefu ár. Þegar
hann sá dóttur sína, Irinu, síðast,
þá var hún 10 ára, núna er hún
orðin tvítug. Þegar hún sótti um
leyfi til þess að heimsækja pabba
sinn á síðasta ári, þá drógu yfir-
völd leyfið til baka stuttu áður en
þau áttu að fá að hittast. Ástæðan
fyrir þessu var sögð vera sú, að
faðir hennar hefði komið til starfa
með eina tölu á búningi sínum
óhneppta. Hann vinnur við að
setja saman rafmagnsvörur, og er
starfið sagt vera heitt, sóðalegt og
hættulegt. Árið 1982 þurfti Vladi-
mir að þola sérstaka refsingu í
a.m.k. 30 daga, og var hann þá
m.a. settur í einangrun. Var þetta
gert v.þ.a. hann hafði ekki staðist
fyllilega þær kröfur sem gerðar
voru til hans.
í gegnum þessi ár hefur hann
reynt að vekja athygli á þeim að-
búnaði sem hann og margir aðrir
samviskufangar þurfa að þola —
og hefur hann borið fram áfrýjun
til yfirvalda til handa samföngum
sínum. Oft hefur honum verið
refsað fyrir þetta, og hefur hann
m.a. verið sviptur rétti sínum til
bréfaskrifta og settur í „fangelsið"
— þ.e. á geðdeildir búðanna
(camp’s lock-up). Tvisvar á þess-
um ellefu árum hefur hann verið
settur í slíkt fangelsi, sem er
þyngsta refsing sem menn hljóta f
þessum þrælkunarbúðum í Sovét-
ríkjunum, og hefur hann þannig
verið samtals 6 ár í Vladimir- og
Chistopol-fangelsunum. Al-sam-
tökin hafa áhyggjur af heilsufari
hans. Hann er sagður vannærður,
þjást af of háum blóðþrýstingi,
bakverkjum og antritis.
Vinsamlegast sendið kurteis-
lega orðað bréf, og biðjið um að
Vladimir Balakhonov verði nú
þegar látinn laus úr haldi.
Sendið bréfið til:
V.V. Naidenov
Deputy Procurator General
of the USSR
Ul. Pushkinskaya 15 a
Moskva
USSR