Morgunblaðið - 14.02.1984, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRÚAR 1984
Frá Nýhöfninni.
Veggteppi Júlíönu Sveinsdóttur (Rya-röggvarfeldur). Mynd Gunnlaugs Blöndal af konu við vaskafat.
Eigendur Ilalldóra og Leifur Sveinsson.
Kaupmannahafiiarbréf
í febrúar
eftir Leif
Sveinsson
Hnípin þjóð í vanda
Danmörk er enn án fjárlaga,
119.000 atkvæði hafa verið endurtal-
in, en á meðan brá Poul Schliiter
forsætisráðherra sér suður á Kanarí-
eyjar með gamla kappreiðahjólið
sitt, þar sem hann taldi sig nánast
atvinnulausan meðan endurtalning
færi fram. Þar sem Spies hafði lagt
myndarlega í kosningasjóð íhalds-
manna, fékk Schliiter einnig frítt
fyrir hjólið sitt. f gær lágu fyrir úrslit
endurtalningarinnar og hafði 800 at-
kvæðum verið breytt, en það hafði
engin áhrif á endanleg úrslit þing-
kosninganna. í þessu sambandi rifj-
aðist upp fyrir mér saga úr Alþing-
iskosningum á 4. tug aldarinnar
austur í Rangárvallasýslu. Yfirkjör-
stjórn sat á lokuðum fundi og fékk
enginn aðgang að stofu sýslumanns,
nema sýslumannsfrúin, sem bar inn
kaffí annað slagið. Nú eru kjör-
stjórnarmenn með alveg óskiljanlegt
atkvæði, alls staðar ritað á kjörseðil-
inn, nema þar sem átti að merkja.
Þá kemur frúin inn í kasti miklu,
lítur á störf kjörstjórnar og kallar:
„Nei, eruð þið með atkvæðið mitt.“
Það var vist margt svipað með þessi
800 atkvæði á Kristjánsborg.
Scandinavian Modern
1880—1980
Við hjónin vorum boðin að vera
við opnun sýningarinnar Scand-
inavian Modern 1880—1980, en svo
nefnist listiðnaðar- og hönnunar-
sýning, sem var á 18 mánaða
ferðalagi í USA sem hluti af
menningarkynningunni Scandina-
via Today, 1982—1983. Nú er sýn-
ingin komin til Kaupmannahafnar
og verður opin þar til 1. apríl nk.
Sýningin var opnuð hér 2. febrú-
ar og er til húsa í Listiðnaðarsafni
Danmerkur í Breiðgötu 68, en það
er gamall spítali, sem Jónas Hall-
grímsson dó í 26. maí 1845. Var
spítalanum breytt í safn á 3. ára-
tugnum undir stjórn hins fræga
arkitekts Kaare Klint. Menning-
armálaráðherra Dana, frú Mimi
Stilling Jacobsen, opnaði sýning-
una að viðstaddri Margréti
drottningu og manni hennar,
Henrik prins.
Allmargt er þarna íslenskra
rauna, svo sem veggteppi þeirra
Júlíönu heitinnar Sveinsdóttur og
Ásgerðar Búadóttur, vasi Guð-
mundar heitins frá Miðdal, silfur-
munir eftir þá Jens Guðjónsson og
Guðbrand Jezorski, stólar eftir þá
Gunnar Magnússon og Svein heit-
inn Kjarval, lampi eftir Pétur B.
Lúthersson, glerlist eftir Sigrúnu
Einarsdóttir, Steinunn Marteins-
dóttir á þarna vasa, Jónína Guð-
nadóttir verkið „Vor í lofti",
Þorbjörg Þórðardóttir er þarna
með tauþrykk, og að lokum sýna
þarna tvenn hjón, Sigríður Jóns-
dóttir og Leifur Breiðfjörð sýna
veggteppi, en Sigrún (Rúna) Guð-
jónsdóttir og Gestur Þorgrímsson
sýna fat úr steinleir.
Þetta er lofsvert framtak hjá ís-
lendingum, sérstaklega þegar haft
er í huga, að þetta er í fyrsta sinn
síðan 1959 í París, að íslenskur
listiðnaður er sýndur á samnor-
rænni sýningu, ef frá eru taldar
vefnaðarsýningar. Allir eru mun-
irnir landi og þjóð til sóma, m.a.
er mynd af glerskál Sigrúnar Ein-
arsdóttur í sýningarskrá. Ber-
lingske Tidende segir í umsögn um
sýninguna: Nytjalist í heims-
klassa. Dönsku blöðunum er eðli-
lega tíðræddast um sína menn, þá
Arne Jacobsen, Hans Wegner og
Finn Juhl húsgagnaarkitekta, að
ógleymdum Kaare Klint. Alvar
Aalto fær einnig mikið umtal, svo
og norskir og sænskir hönnuðir,
en landinn er hvorki nefndur hjá
Berlingske eða Politiken og sann-
ast þar hið fornkveðna, að hverj-
um þykir sinn fugl fagur. En nú
má íslenskt listiðnaðarfólk ekki
láta deigan síga, heldur sækja nú
fram af krafti, þannig að ekki líði
25 ár á milli þátttöku í samnor-
rænum sýningum á sviði listiðnað-
ar.
Það er ómaksins vert fyrir ís-
lenska ferðamenn í Khöfn í febrú-
ar og mars að skoða sýninguna í
Breiðgötu 68.
Semja þarf um fjárlögin
Nú er Poul Schluter kominn úr
Kanaríeyjaferðinni brúnn og sæl-
legur. Hann telur sig þurfa að
semja við Anker Jörgensen um
fjárlögin, því hann telur ótryggt
að reiða sig á þrjú atkvæði frá
Grænlendingum og Færeyingum.
Sósíaldemókratar krefjast ríf-
legra framlaga á fjárlögum til
þess að minnka atvinnuleysi hjá
ungu fólki. Stjórnin er heldur ófús
til þess, en einhvers staðar verður
líklega mæst á miðri leið. Þetta
minnir á Fjárhagsráð í gamla
daga: Ef þú verður með þessari
jeppaumsókn, þá skal ég vera með
þinni. Enn er í minni svar Magn-
úsar Jónssonar dósents, er lengi
var formaður Fjárhagsráðs, er
maður einn sótti um jeppa fyrir
bróður sinn, sem var prestur aust-
ur á jörðum: „Kristnaði ekki Páll
postuli Rómaveldi jeppalaus,
næsti."
Velferðarríki á villigötum
Danir voru komnir út í algerar
ógöngur með félagslega hjálp. Ég
hlustaði á þátt í danska sjónvarp-
inu fyrir nokkrum árum og þá
ofbauð mér alveg. Einn þátttak-
andinn í umræðunum heimtaði að
allir ættu kost á „borgaralaunum"
án þess að vinna, við það myndu
svo mörg störf losna, að þeir, sem
endilega vildu vinna, fengju allir
atvinnu. Samkvæmt upplýsingum
Sameinuðu þjóðanna og OECD um
árið 1982 er kaupmáttur atvinnu-
leysisbóta hæstur í Danmörku,
þannig að skiljanlegt er, að menn
séu verkfælnir með allt að 92%
styrk, enda mun þetta vera heims-
met. Storm P. lýsti Danmörku
fyrir daga styrkjaöfganna þannig:
Róni kom að fínni villu og bankaði
upp á, húsfreyja kemur til dyra og
spyr með þjósti: „Hvad vil De?“
(Hvað viljið þér?), en róninn svar-
ar: „Hvad har De? (Hvað eigið
þér?).
Þetta minnti mig á Júlla gamla
skó, sem lengi hafði verkstæði í
Aðalstræti 9 og Þórbergur kallar
sérfræðing sinn í praktískri lífs-
fílósófíu í inngangi sínum að
Eddu. Júlli skó sagði um vin sinn
Óla frá Bæ: „Æi, hann er meiri
aumingi en hann þyrfti að vera.“
Danir eru nú að endurskoða alla
sína félagsmálalöggjöf með dæmi
Óla frá Bæ að leiðarljósi.
Veðrið
Janúar var sá vætusamasti í
Danmörku síðan 1921, rigndi 103
mm í mánuðinum, enda hver ein-
asta ferð uppseld hjá ferðaskrif-
stofunum, sem sérhæfa sig í sólar-
eyjum. En í dag, 5. febrúar, stytti
upp um hádegið og fórum við
hjónin þá með vinafólki okkar ís-
lensku út á Sjáland og snæddum
hádegisverð í Strandmöllerkroen,
Sjósókn og aflabrögð í Vestfirðingafjórðungi í janúar:
Línubáturinn Þrym-
ur með 159,7 lestir
ágæt rækjuveiði
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi yfírlit yfir aflabrögð og
sjósókn í Vestfirðingafjórðungi í
janúarmánuði frá skrifstofu Fiskifé-
lags íslands á ísafirði:
Veðurfar var mjög óstöðugt í
janúar og oftast skakviðri á mið-
unum útaf Vestfjörðum með mikl-
um fannkomum. Var sjósókn því
örðug allan mánuðinn. Afli var
mjög tregur bæði hjá línubátum
og togurum, nema helzt línubátum
frá Patreksfirði, sem voru með
dágóðan afla í mánuðinum.
I janúar stunduðu 13 (13) togar-
ar og 15 (19) bátar botnfiskveiðar
frá Vestfjörðum, en 56 (47) bátar
stunduðu rækjuveiðar. Botnfisk-
aflinn í mánuðinum varð 4.444
lestir, en var 4.350 lestir í janúar í
fyrra. Afli línubáta var nú 1.639
lestir í 252 róðrum eða 6,5 lestir að
meðaltali í róðri. Er það nokkru
betra en í fyrra, en þá var meðal-
aflinn 5,8 lestir.
Aflahæsti línubáturinn var
Þrymur frá Patreksfirði með 159,7
lestir í 19 róðrum, en í fyrra var
Vestri frá Patreksfirði aflahæstur
í janúar með 124,8 lestir í 18 róðr-
um. Guðbjörg frá ísafirði var afla-
hæst togaranna bæði árin, nú með
281,8 lestir, en í fyrra með 389,8
lestir.
Aflinn í einstökum verstöðvum:
PatrekHÍjördur
Sijrurey tv. 198,7 lestir í 4 feróum
Þrymur 159,7 lestir í 19 ferðum
Vestri 156,5 lestir í 19 ferðum
Patrekur 146,6 lestir í 20 ferðum
Tálknafjöróur: Tálknfirðingur tv. 274,8 lestir í 3 ferðum
Víaría Júlía 124,5 lestir í 19 ferðum
Stígandi 26,6 lestir í 5 ferðum
Bíldudalur: Jón Þóróarson 40,0 lestir í 1 ferð
Þingeyri: Sléttanes tv. 199,8 lestir í 3 ferðum
Framnes I tv. 155,5 lestir í 3 ferðum
Flateyri: Asgeir Torfason 129,6 lestir í 20 ferðum
(íyllir tv. 117,2 lestir í 3 ferðum
Sif 75,0 lestir í 13 ferðum
Dagstjarnan tv. 26,6 lestir í 1 ferð
Suðureyri: Klín l»orbj.d .tv. 225,2 lestir í 4 ferðum
Sigurvon 133,9 lestir í 20 ferðum
Bolunjrarvík: Dajfrún tv. 162,6 lestir í 3 ferðum
Jakob Valgeir 131,3 lestir í 20 ferðum
llujrrún 127,9 lestir í 20 ferðum
Heiðrún tv. 94,7 lestir í 4 ferðum
Ilalldóra Jónsd. 79,1 lestir í 15 ferðum
ísafjörður: (■uðbjörj; tv. 281,8 lestir í 3 ferðum
Páll Pálsson tv. 227,9 lestir í 3 ferðum
Júlíus (>eirm.s. tv. 203,2 lestir í 4 ferðum
Orri 133,6 lestir í 20 ferðum
(■uðbjartur tv. 113,5 lestir í 3 ferðum
Víkingur III 99,0 lestir í 15 ferðum
(■uðný 75,8 lestir í 17 ferðum
l>orlákur ÁR 11,7 lestir í 1 ferð
Súðavík: Bessi tv. 190,3 lestir f 3 ferðum
Aflatölur bátanna eru miðaðar
við óslægðan fisk, en aflatölur tog-
aranna við slægðan fisk.
Aflinn í hverri verstöð í janúar
1984: 1983:
Patreksfj. 682 lestir < 522 lestir)
Tálknafj. 441 lesl < 351 lest)
Bíldudalur 40 lestir < 155 lestir)
Þingeyri 391 lest < 320 lestir)
Flateyri 371 lest < 313 lestir)
Suðureyri 383 lestir < 239 lestir)
Bolungarvík 628 lestir < 629 lestir)
ísafjörður 1.283 lestir (1.543 lestir)
Súðavík 225 lestir ( 278 lestir)
Rækjuveidar 4.444 lestir (4.350 lestir)
Rækjuveiðar hófust á ný 5 janú-
ar, en þá höfðu veiðar legið niðri
frá því um miðjan desember.
Ágætur afli var á öllum veiði-
svæðunum. Heildaraflinn í mán-
uðinum var 869 lestir, en var 594
lestir í janúar í fyrra. Á haust-
vertíðinni veiddust 1.100 (1.194)
lestir. Eru því komnar á land 1.969
(1.778) lestir frá byrjun haustver-
tíðar. í janúar stunduðu 56 bátar
rækjuveiðar frá Vestfjörðum, en
það er níu bátum fleira en í fyrra.
Aflinn í janúar skiptist þannig
------ eftir veiðisvæðum:
1984 1983
Lestir Bátar Alls Lestir Bátar
Arnarfjörður 63 9 197 52 7
ísafjarðardjúp 565 34 1.196 393 28
llúnaflói 241 13 576 149 12
869 56 1.969 594 47