Morgunblaðið - 01.07.1984, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. JÚLÍ 1984
HUGVEKJA
eftir séra
Guðmund óskar ólafsson
2. sunnud. eftir þrenn.hátíð
„Maður nokkur gjörði mikla
kvöldmáltíð og bauð .. Og þeir
tóku allir i einu hljóði að af-
saka sig ..." Lk. 14:16—24.
Hvar er yndið mest og ljúf-
legast að vera? Liklega þar
sem eitthvað er að gerast, þar
sem er kapp og kæti og líf. Og
víða er eftirsótt að komast að,
til að mynda við öldurhús á
siðkvöldum, þar upphefst allt
að því grátur og gnístran
tanna hjá þeim sem ekki fá
smogið inn í dýrðina. Aðrir
leita á önnur mið sér til svöl-
unar og tilbreytingar, bylgjan
ris og hnígur, fjöldinn fer og
kemur, dvelur við einn brunn-
inn af öðrum, þar sem sælast
er hvterjum og einum frá degi
til dags. Ýmislegt er að hafa,
bæði ljúft og bætandi, annað
reynist lindarauga sorans, þar
sem margur ærist við imynd-
aðan gleðiheim. Kirkjudyr
standa einnig opnar. Þrýsting-
irnir meta mest, heldur bauð
hann öilum, vanheilum, hölt-
um, blindum, óróasömum og
ílla siðuðum. Þannig er Guð,
þannig er boð hans af vörum
og i verkum Jesú Krists.
Nietzsche mælti: „Mannkyn-
ið er óværa, illgresi á jarð-
skorpunni." Vissulega er unnt
að líta slíkum augum á van-
mátt okkar, háttalag og til-
burði flesta, að þessi nafngift
þyki við hæfi. En Jesús var
önnum kafinn við að hringja
boðsklukkum fyrir þennan
mislita söfnuð, boðsklukkum,
sem kölluðu þessa óværu sem
sumir álíta, inn í fögnuð himn-
anna. I einni sögu Dostojevskis
má, lesa um föður gleðikon-
unnar Sonju, er hann er tekinn
fastur fyrir óhugglegt líferni,
þá mælir hann við þá sem
handtaka hann: „Einn er sá,
sem hefur vald til að fyrirgefa,
hinum vondu og góðu, hinum
vitru og fávísu og þeir eru allir
Guðspjallið, sem tilheyrir
þessum degi færir okkur
dráttsterka mynd af kvöld-
máltíðinni miklu. Þar má
margur lesa úr þætti eigin
sögu, hvað hann ætlaði og
vildi, hvað var vanrækt og
hverju var snúið baki við. En
til að kunna á stafina til lestr-
ar, að til blessunar verði, þarf
Guð að kenna. Kristin kirkja
er opin til þess, þar er Orðið
flutt og þar er máltíð reiðubú-
in. Af hálfu kirkjunnar hefur
því ekki verð haldið fram af
neinum með réttu ráði, að sú
stofnun væri hrein og tær af
því að þeir, sem þar leituðu
skjóls, væri hreinir, heldur af
því að Guð væri heilagur og
gæti gróðursett visna sprota á
sínnm mikla meiði og gefið
þeim lífssafa.
Jesús veit að mannlífið er
áhyggja og barátta og hann
veit líka að það er ekkert nema
áhyggjan ein án Guðs, ef að við
ur úti fyrir þeim dyrum er með
minnsta móti, svona alla
jafna. Þó er þar inni sá Drott-
inn boðaður, sem sagður er
hafa hug og hjarta bundið
þeim mannfjölda, sem mestur
er úti fyrir og hyggur að því
sem þar finnst til þarfa,
raunverulegra sem ímyndaðra.
Svíi einn sagði: „Þegar sagt
er að Guð elski mennina, þá er
ekki verið að lýsa því yfir
hvernig mennirnir eru, heldur
hvernig Guð er.“ Og það var
einmitt nýjung í eyrum
manna, þegar Jesús mælti að
Guð þætti vænt um mennina,
án alls fyrirvara um ágæti
þeirra, eigindir og afstöðu.
Fátt lýsir þessu betur en frá-
sagan af kvöldmáltíðinni
miklu. Fyrstir voru þeir boð-
nir, sem voru eitthvað í ásynd
þjóðar, báru uppi stolt og heið-
ur samfélagsins. En þeir töldu
sig nægjanlega sadda í andleg-
um efnum, þó að þeir færu
ekki að matast við veisluborð
ósýnilegs konungs. Þeim þótti
meira um vert að rækja skyld-
ur dagsins við kaup og sölu,
stjórnun búa og allt það, sem
önnin krefst, en að stunda
bænahald og sálmasöng þó
aldrei nema borðhald fylgdi.
Það má orða þessar mótbárur
á ýmsan veg, en útkoman verð-
ur ætíð hin sama, að það eru
aðrar dyr en helgidóma Drott-
ins, sem heilla mest, önnur
mettun, en frá háborði Guðs í
kirkju hans, sem fjöldanum er
eftirsóknarverð.
Svo reiddist húsbóndinn. Þá
hljómar bæn spámannsins
þannig: „Herra minnstu mis-
kunnseminnar í reiði þinni."
Og húsbóndinn minntist þess
og spurði ekki framar um at-
ferli eða eðliskosti, sem menn-
í þörf fyrir það. Og þegar hann
hefur dæmt alla menn, þá mun
hann snúa sér að okkur og
segja: Komið hingað, einnig
þið veiku og lastafullu og
drykkfelldu, komið til mín. Og
við komum öll, án þess að
roðna og göngum fram fyrir
hann og þá segir hann: Þið lík-
ist dýrunum í drafinu, þið haf-
ið drætti dýrsins skráða í
ásjónur ykkar. En komið samt,
einnig þið. En þá munu hinir
vitru og slægu hrópa: Herra
hversvegna tekurðu einnig
þessa til þín? Og hann mun
svaTa: Vegna þess að enginn
þeirra hefur álitið sig verðan
þess. Og síðan breiðir hann
arma sína yfir okkur alla. Og
við föllum fram á ásjónur
okkar og munum komast til
þekkingar. 0 komi ríki þitt
Drottinn."
Já, svona er sannar upplýs-
ingar um kristindóminn einnig
að finna í skáldsögum, þær eru
líka tiltækar undur víða af
vörum fólks allra tíma. Kelos
nefndist maður einn, afar vel
siðaður. Hann stóð á tali við
kirkjuföðurinn Origenes.
Hann botnar ekkert í þessum
kristna átrúnaði og segir við
kirkjuföðurinn: Það er tiðast
okkar á meðal, að þeir sem
bjóða til sín fólki gæti þess að
það sé hreint um hendurnar,
tali af viti, hafi ekkert illt á
samviskunni og lifi vamm-
lausu lífi. En þið, hvað gerið
þið? Þið bjóðið syndurum og
einfeldningum, þeim sem hafa
lertt í hremmingum og hrakn-
ingum." Hverju gat kirkjufað-
irinn svarað? Hreint engu,
nema að svona væri þetta,
þannig væri kristindómur,
boðið næði aldrei til annarra
en þeirra, sem væru óverðugir.
köfum svo í hégómann og jafn-
vel nytjamál og hugsanir að
við gleymum kalli húsbóndans.
Það má auðvitað spyrja sem
svo: Hversvegna megum við
ekki vera alfarið í því sem ak-
ursins er? Er ekki nægjanlegt
að vita til Guðs, þó að við för-
um ekki endilega að sækja
heim boð hans í þau hús, sem
honum eru endilega helguð?
Þetta er um leið spurning þess
hvort við viljum yfirhöfuð eiga
nokkurn helgidóm eða hvort
við viljum þá ekki gera eitt-
hvert annað hús og önnur efni
að helgidómum en þær bygg-
ingar sem nefnast Guðshús.
Jesús hélt gjarnan til í kirkj-
um sinnar tíðar, eða svo grein-
ir Ritningin frá. Samfélag, já,
samfélag í söfnuði um heilagt
mál er lífsnauðsyn, ekki aðeins
til þess að boðskapurinn fái
haldist að erfðum, heldur og til
þess að einstaklingur geti átt
svölum þeirri þörf að lofa og
biðja og samtengjast þeim,
sem álíka finna til. Að hlýða
kalli kirkjunnar til guðsþjón-
ustu þýðir að stilla sig inn á
svið helgi, þar sem þjálfast það
skyn, sem nemur og skynjar
rödd Guðs. En hástig í helgi-
dóminum er siðan að finna við
altari kirkjunnar, sem saga
guðspjallsins getur minnt á,
þar sem líkamleg neysla jarðn-
eskra efna fer fram, sem vísar
um leið til himneskrar hátíðar
í eilífu ríki Drottins. Og við
það borð er enginn hærri öðr-
um, enginn sterkari og enginn
veikari, hvað sem annars ger-
ist í annríkinu fyrir dyrum úti.
Þar megum við öll minnast
fyrirheits Drottins, sem til
okkar er beint: hverju sinni
sem þú minnist mín, mun ég
koma til þín og blessa þig.“
P^4^IÐSTOÐ
VERÐBREFA-
VIÐSKIPTANNA
VILTU AUKA
TEKJUR ÞÍNAR
UM 34%, 44%, 72%?
HVERNIG ER ÞETTA HÆGT?
Hið opinbera lítur silfrið mismunandi augum. —
Þannig greiðir þú tekjuskatt af launum þínum — en
ekki af vaxtatekjum.
AÐFERÐ TIL TEKJUAUKNINGAR: FJÁRLOSUN
y^\Minnka fjárbindingu
' Jsi neyslufjárfest- /
ingum og setja
í sparifjár-
festingu.

1 milljón
Fé til sparifjárfestinga
er því samtals:
V2 milljón
s= IV2 millión
Ef ofangreind fjárupphæð er ávöxtuð t.d. í verð-
tryggðum veðskuldabréfum sem gefa í dag um 12 %
raunvexti á ári, gæti dæmið litið þannig út:
Skattskyld laun Hjón & 2 börn Nettó laun eftirskatta Hækkun tekna v/spari fjárfestinga Hækkun tekna %
750.000 536,500 180.000 34%
500.000 404.800 180.000 44%
250.000 250.000 180.000 72%
Spariskírteini og happdrattitlán ríkittjóði Veðskuldabréf — verðtryggð
OG - ÞAÐ SEM MEIRA ER:
Þessar tekjur eru skattfrjálsar og verðtryggðar,
en það er ekki sjálfgefið með launatekjur í dag.
SÖLUGENGIVERÐBRÉFA
2. júlí 1984
Ar-flokkur
1970- 2
1971- 1
1972- 1
1972- 2
1973- 1
1973- 2
1974- 1
1975- 1
1975- 2
1976- 1
1976- 2
1977- 1
1977- 2
1978- 1
1978- 2
1979- 1
1979- 2
1980- 1
1980- 2
1981- 1
1981- 2
1982- 1
1982- 2
1983- 1
1983-2
1974-D
1974-E
1974- F
1975- G
1976- H
1976- 1
1977- J
Sölugengi
pr. kr. 100
17.415.64
15.825.64
14.343,58
11.543.65
8.674.85
8.401.47
5.421,70
4.260,69
3.180.85
2.934,81
2.381.12
2.122,16
1.812,75
1.438,89
1.158,08
975,37
752,32
649,30
498,57
426,21
313,66
298,87
220,83
169,91
110,24
5,319,50
3.782,21
3.782,21
2.418.13
2.228.47
1.696,08
1.513,88
1981-1. fl. 328,25
Avöxtun-1 Dagafjöldi
arkrafa | til innl.d.
Innlv. í Seðlab. 5.02.84
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
1 á/
1 ár
2ár
3 ár
3 ár
4 ár
73 d.
203 d.
73 d.
73 d.
203 d.
73 d.
188 d.
203 d.
248 d.
203 d.
Innlv. i Seðlab. 25.03.84
5,80% 68 d.
Innlv. i Seðlab. 25.03.84
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
5,80%
\
1 ár
1 ár
2 ár
1 ár
1 ár
1 ár
68 d.
233 d.
73 d.
283 d.
113 d.
203 d.
103 d.
239 d.
89 d.
239 d.
149 d.
Innlv. i Seðlab. 20.03.84
8,00% 149 d.
8,00% 149 d.
8,00% 1 ár 149 d.
8,00% 1 ár 268 d.
8,00% 2 ár 148 d.
8,00% 2 ár 269 d.
8,00% 1 ár 299 d.
Sölugengi m.v. 2 afb. á ári Nafnvextir (HLV) Avöxtun umfram verötr.
1 ár 95.46 4% 10,75%
2 ár 92.56 4% 10,87%
3 ár 91,27 5% 11,00%
4 ár 88,94 5% 11,12%
5 ár 86.67 5% 11,25%
6 ár 84.49 5% 11,37%
7 ár 82,36 5% 11,50%
8 ár 80,32 5% 11,62%
9 ár 78.34 5% 11,75%
10 ár 76.45 5% 11,87%
11 ár 74,61 5% 12,00%
12 ár 72,87 5% 12,12%
13 ár 71,17 5% 12,25%
14 ár 69,57 5% 12,37%
15 ár 68,03 5% j 12,49%
Veðskuldabréf óverðtryg gð
Sölug.m/v 18% 20% (Hlv| Þak
1 atb a ári 21% 20%
1 ár 84 85 86 82
2 ár 72 74 75 69
3 ár 62 64 65 58
4 ár 54 56 57 49
5 ár 48 51 52 43
Sölug.m/v 2 afb. á ári 18% 20% Í(HÍ7) 21% Þak 20%
1 ár 88 90 90 87
2 ár 78 80 80 75
3 ár 68 70 71 64
4 ár 60 62 63 56
5 ár 54 56 58 49
Daglegur gengisútreikningur
Veröbréfamarkaöur
Fjárfestingarfélagsins
Lækjargötu12 101 Reykjavik
lónaóarbankahúsinu Sími 28566