Morgunblaðið - 10.07.1984, Blaðsíða 20

2Ó
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. JÚLÍ 1984
Eldsvoði eyðilagði suðurálmu dómkirkjunnar f Jórvík:
„Hér hefur mikill
harmleikur orðið“
— sagði dr. Robert Runcie, erkibiskup af Kantaraborg
Jónrík, 9. júlí. AP.
SUÐURÁLMA dómkirkjunnar í Jórvík á Noróur-Englandi, sem er
stærsta miðaldakirkja f Norður-Evrópu, skemmdist mjög mikið f elds-
voða sem þar varð í nótt og hrundi m.a. þak álmunnar. Upptök brunans
eru rakin til eldingar sem sló niður
nótt.
Eitt og hundrað og fimmtíu
slökkviðliðsmenn komu á vett-
vang og tókst þeim að ráða niður-
lögum eldsins á þremur klukku-
stundum. Þykir mesta mildi að
eldurinn skuli ekki hafa náö að
breiðast út f aðrar álmur kirkj-
unnar, sem er krosslaga, en þar
urðu þó einnig skemmdir af völd-
um vatns og reyks.
Séra Ronald Jasper, 66 ára
gamall djákni Jórvíkurdómkirkj-
unnar, og Betty, kona hans, voru
einna fyrst á vettvang eftir að
eldurinn kom upp og báru þau,
ásamt sjálfboðaliðum er fljótt
dreif að, fjölda dýrgripa, þ.á m.
veggteppi, messuklæði og silfur-
stjaka, út úr suðurálmunni, áður
en steikjandi hitinn af eldinum
neyddi þau til að hætta björgun-
arstarfinu.
„Hér hefur mikill harmleikur
orðið. En kirkjan verður endur-
reist,“ er haft eftir dr. Robert
Runcie, erkibiskup af Kantara-
borg, sem staddur er í Jórvík
vegna prestastefnu í háskólanum
þak kirkjunnar um hálf tvö leytið í
þar og kom i dag til að skoða
skemmdirnar. Hann kvað hina
giftusamlegu björgun dómkirkj-
unnar ganga kraftaverki næst.
Margrét Thatcher, forsætisráð-
herra Bretlands, hafði í morgun
samband við séra Ronald Jasper
og sagði honum að ríkisstjórnin
væri að íhuga fjárhagsaðstoð til
að endurreisa suðurálmuna, sem
er einn elsti hluti byggingarinnar,
en tjónið sem þar varð er metið á
um eina milljón sterlingspunda,
sem er jafnvirði um 40 milljóna
íslenskra króna.
Dómkirkjan í Jórvík var reist á
árunum 1220—1470 og hefur um
aldir verið vettvangur mikilla
sögulegra viðburða. í kirkjunni
eru frægir gluggar með steindu
gleri frá öndverðri fimmtándu öld
og er það stærsta safn sinnar teg-
undar í Evrópu. Talsverðar
skemmdir virðast hafa orðið á
gluggunum og einhverjir þeirra
hafa brotnað, en sérfræðingar
sem skoðað hafa skemmdirnar
voru í gær vongóðir um að unnt
yrði að gera við flesta þeirra.
Á föstudag fór fram biskups-
vígsla í dómkirkjunni, sem vakti
mikla athygli. Séra David Jenkins
var þá vígður til biskups í Dur-
ham, en yfirlýsingar hans þess
efnis, að hann trúi ekki á meyfæð-
inguna og upprisu frelsarans hafa
vakið mikla reiði rétttrúaðra.
Hefur jafnvel hvarflað að mönn-
um að borinn hafi verið eldur að
dómkirkjunni til að mótmæla
vígslu hans, en lögregla og kirkju-
yfirvöld vísa þeim orðrómi á bug
og segja að um íkveikju hafi alls
ekki verið að ræða.
Dómkirkja var fyrst reist í
Jórvík snemma á 7. öld og bisk-
upsembætti var stofnað þar árið
627. Kirkjan, sem var úr timbri,
eyðilagðist i eldsvoða nokkrum
árum eftir að hún var byggð.
Steinkirkja var þá reist í staðinn,
en hún brann einnig árið 741.
Þriðja dómkirkjan eyðilagðist að
mestu leyti i brunanum mikla í
Jórvík 1066, en leifar hennar eru
innan núverandi dómkirkju. Árið
1824 bar vitskertur maður, Jon-
athan Martin að nafni, eld að
dómkirkjunni og eyðilagðist þá
timburkór hennar. Siðast kom
upp eldur í kirkjunni árið 1840.
Dr. Ronald Runcie, erkibiskup af Kantaraborg, sem er höfuðleiðtogi
ensku biskupakirkjunnar, virðir fyrir sér skemmdirnar f suðurálmu
dómkirkjunnar í í Jórvfk í gær.
Stjórnarhermenn stoppa jeppa í fjallahéraði einu á Norður-Filippseyjum, en stórsókn hersins þar gegn skæruliðum
stendur nú yfir.
Filippseyjan
Stórsókn hersins
gegn skæruliðum
Bontor. FilippHeyjum. ». júlí. AP.
Nú stendur yfir mikil sókn stjórn-
arhersins á Filippseyjum gegn
kommúnískum skæruliðum í fjöllun-
um í norðurhluta eyjanna. Um þrjú
þúsund hermenn, sem studdir eru af
þyrlum og herþotum, taka þátt í
Aþenu, 9. júlí. AP.
STJÓRNVÖLD í Grikklandi sökuðu í
dag Bandaríkjastjórn um íhlutun í
grísk innanrikismál og enn fremur um
að útvega Tyrkjum vopn, „en slík
vopnasala ógnar öryggi Grikklands og
Kýpur“, sagði í yfirlýsingunni.
Þau afskipti af innanríkismálum
Grikkja sem kvartað er yfir, varða
kvörtun embættismanns i banda-
sókninni gegn skæruliðum, hinni
mestu til þessa.
Að sögn heimildarmanna innan
kirkjunnar féllu átta stjórnar-
hermenn og einn skæruliöi særð-
ist í bardögum í Kalinga-héraði í
síðustu viku, en yfirmaður hersins
ríska utanríkisráðuneytinu vegna
þess aö Grikkir létu lausan Jórdana
er ekki fundust nægar sannanir fyrir
því að hann væri hryðjuverkamaður.
Starfsmanni bandarisku leyniþjón-
ustunnar var jafnframt visað frá
Grikklandi, en hann var staðinn að
verki við að leita f heimildarleysi f
fbúð í borginni f tengslum við mál
Jórdans.
hélt því fram að 51 skæruliði hefði
fallið og einn stjórnarhermaður.
Markmiðið með sókn stjórnar-
hersins er að vinna bug á svoköll-
uðum „Nýjum alþýðuher" (NPA)
um 500 skæruliðum f Kalinga-
héraði og um 100 mönnum, sem
eru í fjallahéruðum í norðurhlut-
anum. Fréttamenn, sem hafa
fylgst með sókninni, segja að
skæruliðar hafi fram að þessu
reynt að forðast átök við stjórn-
arherinn.
Einn þeirra manna, sem stjórn-
arherinn reynir að handsama, er
kaþólskur prestur, Balviga að
nafni. Er hann nánast orðinn
þjóðsagnapersóna f fjallahéruðun-
um, og talinn stjórna aðgerðum
skæruliða.
Marcos forseti segir að um sex
þúsund manns heyri hinum Nýja
alþýðuher til á eyjunum, en
skæruliðar sjálfir segja 20 þúsund.
Grikkir veitast að
Bandaríkjamönnum
Frú Sakharov
leidd fyrir rétt?
London, 9. júlí. AP.
YELENA BONNER, eiginkona sov-
éska andófsmannsins Andrei Sakh-
arovs, verður sótt til saka fyrir
meinta „andsovéska hegðun“, segir
í Lundunablaðinu Sunday Express.
Blaðið ber ótilgreindar heimild-
ir í Moskvu fyrir fréttinni og segir
undirbúning málsóknarinnar þeg-
ar hafinn í borginni Gorky.
Segir Sunday Express, að meg-
insakargiftirnar á hendur Yelenu
Bonner séu samskipti hennar við
vestræna blaðamenn frá því að
eiginmaður hennar var dæmdur í
útlegð.
Vinkona frú Bonner, Irina
Kristi, sagði við AP-fréttastofuna, Yelena Bonner.
að vinkona sín hefði látið þau orð
falla 6. maí sl., að hún hefði verið
ákærð fyrir brot á 190 grein sov-
ésku hegningarlaganna, sem legg-
ur bann við „andsovéskum áróðri
og rógburði".
Sunday Express segir, að nýtt
áfall í máli Sakharov-hjónanna sé
„ruddaleg vísbending af hálfu
Sovétmanna um, að vonir Vestur-
veldanna um samstarf risaveld-
anna séu út i bláinn".
Likud-bandalagið
vinnur sér fylgi
Tel Avó, 9. júlí. AP.
SKOÐANAKÖNNUN á fylgi stjórnmálaflokkanna í ísrael, sem birt var f dag,
bendir til þess, að Likud-bandalagið, sem er helsti stjórnarflokkurinn, sæki á, þótt
enn sé Verkamannaflokkurinn, sem er
Samkvæmt könnuninni fær
Likud-bandalagið 37 þingmenn
kjörna, en Verkamannaflokkurinn
47. í skoðanakönnun fyrir mánuði
fékk Likud 36 þingmenn og
Verkamannaflokkurinn 51.
Á þingi ísraela, Knesset, sitja 120
menn, og þau 36 sæti sem eftir eru
skiptast samkvæmt könnuninni, sem
birt var i dag, á milli 16 smáflokka.
Þykir það visbending um aukna
óánægju kjósenda með höfuðflokka
landsins.
Menachem Begin, fyrrum forsæt-
stjórnarandstöðu, með mikla yfirburði.
isráðherra, er ekki í framboði i kosn-
ingunum, sem verða 23. júli, en hann
hefur hins vegar verið mjög áber-
andi f fjölmiðlum að undanförnu.
Hefur óspart verið leitað álits hans á
ýmsum þáttum kosningabaráttunn-
ar og fram hefur komið að margir,
sem hyggjast greiða Likud-banda-
laginu atkvæði sitt, gera það til að
lýsa stuðningi við Begin. Sjálfur hef-
ur hann ekki kvatt sér hljóðs Likud
til stuðnings, en margir eiga von á
þvf að hann geri það innan skamms,
enda hart lagt að honum.