Morgunblaðið - 10.07.1984, Síða 40
44
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIDJUDAGUR 10. JÚLÍ 1984
n s-----------------
/-31 t 1984 Univerul Prets Syndicile
„Úg spur&i ekki hvori reyktir, E9
sagbi „ parf t |pú ó. eldspf/tum db halda^"
Ast er ...
... að s/nZa />að
sem minnir á
hann.
TM Rea. U.S. Pat. Oft.—all rights re*;erve<J
°19M Los Angeles Timcs Syndicaie
Ekki áhyggjufullur. Ég skulda
skattana mína og þeir finna okkur
áreiðanlega.
Járnbrautir það sem koma skal
Ingjaidur Tómasson skrifar:
Velvakandi.
í Morgunblaðinu 30. maí síðast-
liðinn birtist athyglisverð grein
eftir Óskar Þór Karlsson um sam-
göngumál og fleira þeim tengt.
Hann bendir réttilega á núverandi
umferðaröngþveiti og gífurlegan
kostnað af hinni miklu bifreiða-
notkun hér (erum við ekki að
verða önnur bílríkasta þjóð ver-
aldar?) og líka á hin mörgu slys,
sem í kjölfar fylgir bæklun ung-
menna í hjólastól, oft ævilangt.
Auk þess fjallar hann um fjölda
minniháttarslysa og dauðaslysa
svo og geysilegar skemmdir öku-
tækjanna. Þetta jaðrar við stríðs-
ástand þeirra þjóða sem virðast
hafa það helsta markmið að
stunda vopnabrak og manndráp
sem að mestu lendir á hinum al-
menna borgara.
Oft hef ég skrifað um þessi mál
og fleira sem þeim er tengt. t.d.
um hinn mikla innflutning bens-
íns og olíu sem nú er, ásamt öðru,
að eyðileggja tilveru togaraflota
íslendinga og þar með efnahags-
afkomu okkar sem sjálfstæðrar
þjóðar. Varla er hægt endalaust
að slá erlend lán fyrir olíunni og
margri annarri hringavitleysu
sem látin er afskiptalaus af
stjórnvöldum. Kjarninn í grein
Óskars Þórs er sá að við hefðum
fyrir löngu átt að taka í notkun
rafknúnar járnbrautir á Stór-
Reykjavíkursvæðinu og lengri
leiðum.
Olíu- og bensínnotkun hér er
löngu orðin stórvandamál sem ég
hefi margoft áður minnst á, bæði
vegna mengunar og óhóflegs
verðs. Við eigum fjölmarga mjög
færa uppfinningamenn. Þessum
mönnum þyrfti að skapa bestu fá-
anlegu aðstöðu, þar sem þeir gætu
sameinað krafta sína og hugvit til
margskonar nýsköpunar. Stærsta
verkefni þessarar stofnunar yrði
að vinna að betri nýtingu okkar á
innlendri orku í stað rándýrrar
innfluttrar, sem er að steypa land-
inu í erlend lánakviksyndi. Það
kæmi líka til greina að smíða til-
raunaskip með vetnisorku undir
stjórn fyrrnefndrar stofnunar. Ég
efast ekki um að okkar ágætu upp-
finningamenn næðu sameiginlega
glæsilegum árangri.
Hvað skyldi vera langt síðan
farið var að bjóða Norðlendingum
að beisla hina miklu orku Blöndu
með virkjun tengdri einhvers kon-
ar stóriðju. Mikilli andstöðu hefir
alltaf gætt gegn helst öllum virkj-
unum fyrir norðan. öllum eru í
fersku minni hótanirnar sem
flugu þegar átti að stórauka af-
köst Laxárvirkjunar með mjög
hagkvæmri viðbót. Nú er hafinn
mikill samblástur á Akureyri
gegn stóriðju í Eyjafirði undir for-
ystu háttsetts skólaleiðtoga þar.
Hvað ætti svo að gera við stór-
virkjun ef flestar vélar bæði á sjó
og landi eiga að nota erlenda orku
til eilífðarnóns og stöðugt er kynt
undir stóriðjuhatri fyrir norðan
sem víðar. Auðvitað þarf fjár-
magn til að byggja upp rafknúið
samgöngukerfi, bæði á Stór-
Reykjavíkursvæðinu og lengri
leiðum t.d. milli Reykjavíkur og
Akureyrar. En í hvað fara erlendu
stórlánin sem stöðugt eru tekin?
Þau fara í alls konar flott-
ræfilshátt, sem búið er að venja
stóran hluta þjóðarinnar á. Eg
minni á milljónatap á Listahátíð,
sem mjög hefur verið umdeild.
Eitt listaverkið voru tvær mal-
arhrúgur. Ekki datt mér það í hug
þegar ég var að vinna í sandnámi
borgarinnar við Elliðaárósinn að
malarhrúgurnar þar yrðu ein-
hvern tíma gjaldgengar á Lista-
hátíð.
Segja má að virkjunar- og iðn-
aðarmálum hafi verið haldið í al-
gjöru lágmarki ailar götur síðan
viðreisnarstjórnin fór frá. Hún
tók á þessum málum með mikilli
reisn og stórhug með tilkomu
Búrfellsvirkjunar og Álvers sem
bæði hafa gefið stórfellda björg í
þjóðarbúið. Það er engu líkara en
stóriðju- og virkjanahatarar á
þessu landi ætli þjóðinni að lifa í
glæsihöllum verslana, skemmti-
og drykkjukrám á hverju götu-
horni, margs konar gervilist, sem
almenningur er skyldur til að
halda uppi með miklum styrkjum
og háum upphæðum til að greiða
halla svonefndra listahátíða. Fjöl-
margt fleira mætti nefna, því af
nógu er að taka, en það yrði of
langt mál.
Eitt dagblaðanna talaði um að
öll okkar vandræði stöfuðu af
strjálbýli landsins og alveg sér-
staklega vegna sveitabúskaparins.
Það má segja að þetta blað hafi í
langan tíma haldið uppi heilögu
stríði gegn bændum landsins.
Engu likara er en að þetta blað
eigi þá ósk heitasta að allir fslend-
ingar verði sem fyrst búsettir á
Reykjavíkursvæðinu.
Eins og Óskar Þór bendir á eru
járnbrautir ódýrustu og afkasta-
mestu samgöngutæki nútímans,
bæði í þéttbýli og á lengri leiðum.
Margar þjóðir hafa tekið í notkun
rafbíla til að minnka olíunotkun
og mengun, bæði hvað varðar and-
rúmsloft og hávaða. En hvernig
var það með rafbílinn hans Gísla i
Háskólanum. Er hann ef til vill
kominn á safn eða erum við uppúr
því vaxin að spara. Þegar sjómenn
okkar fá ekki lengur þorskbein úr
sjó, þá virðist vandalaust fyrir
forystumenn okkar að „kasta“ á
veiðisvæði erlendra lánastofnana
og koma heim með fullfermi í
hverri veiðiferð.
HÖGNI HREKKVÍSI
Þessir hringdu . . .
Að kasta glerjum
M. Ólafsdóttir hringdi og hafði
eftirfarandi að segja um um-
gengnisvenjur fólks.
í öllu írafárinu yfir hundahaldi
hér í borginni og þeirri móðursýki
sem því hefur fylgt vil ég benda á
eitt atriði sem alveg virðist hafa
gleymst hjá postulum þessarar
umræðu.
Ég á hund sjálf og bý í Selja-
hverfinu. Á hverjum degi fer ég
tvisvar til þrisvar með hann út og
ég hef ávallt plastpoka meðferðis
til að hirða upp eftir hann þegar
hann gerir stykki sín eins og
stendur í lögum að maður eigi að
gera. En nú er svo komið að okkur
er varla hættandi út undir bert
loft, því ekki er hægt að stinga
niður fæti fyrir glerbrotum. Það
er sama hvort gengið er á gang-
stéttum eða auðum svæðum hér
fyrir neðan, alls staðar eru þau og
ástandið er sérlega slæmt kring-
um strætisvagnastöðvarnar. Ný-
verið skar hundurinn sig illa á
fæti og hefur ekki getað staðið í
hann síðan.
En glerbrotin eru ekki einasta
hættuleg fyrir dýrin. Smábörnun-
um sem hér eru í hverju húsi er
líka hætta búin. En svo virðist
sem íbúarnir séu orðnir samdauna
draslinu og sóðaskapnum. Jafnt
unglingar sem fullorðnir fleygja
tómum glerílátum út um allar
trissur og hugsa ekkert um afleið-
ingar gerða sinna. Þegar þetta er
haft fyrir börnunum er ekki von á
góðu, enda læra þau fljótt að virða
ekki annað fólk eða almennar um-
gengnisvenjur sem tíðkast annars
staðar í heiminum, jafnvel í frum-
stæðustu samfélögum.
Ég mælist eindregið til þess að
eitthvað róttækt verði gert f þess-
um málum, áður en fleiri óhöpp
verða bæði á mönnum og dýrum.
Þegar gleri er hent er peningum
sóað og limum annarra hætta bú-
in.
Að lúsast út á mölina
Keiður bílstjóri hringdi og vildi
koma eftirfarandi athugasemd á
framfæri um umferðarþáttinn „Út
á mölina" sem sýndur var í sjón-
varpinu síðastliðinn laugardag.
Ég fylgdist með þættinum Út á
mölina og get ekki þagað yfir
óánægju minni með hann, og
finnst hann mjög gott dæmi um
það hvernig umferðarþáttur á
ekki að vera. í fyrsta lagi var hann
alltof langur sem fælir frá alla
yngri ökumenn sem mest þyrftu á
fræðslu að halda. Stjórnandi þátt-
arins gekk út frá fyrirfram gefn-
um niðurstöðum í umræðunum
með þvf að spyrja mjög leiðandi