Morgunblaðið - 24.04.1988, Blaðsíða 24

24 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. APRÍL 1988
S-30
. •. að vera tælandi.
TM Reg. U.S. Pat. Otf.—all rights reserved
o 1986 Los Angeles Times Syndicate
432
Mér varð á að gleyma viðnum
í eldinum, en hvar er sauma-
borðið mitt?
Ég ætla að afturkalla kvaðn-
inguna í kvennaathvarfið!
--
Númerakerfi bifreiða:
Hver er sparnaðurinn?
Til Velvakanda.
Lagt hefur verið fram á Alþingi
frumvarp um að leggja Bifreiðaeft-
irlit ríkisins niður og gera það að
hlutafélagi og að taka * upp fast
númerakerfi á bifreiðir, þannig að
sama númer sku!i fylgja bifreiðinni
alla tíð. Þetta er sagt nauðsynlegt
til að spara fé, allt að 100 til 200
milijonir króna eða meira á ári. En
hver er þá spamaðurinn? Rökstuðn-
ing fyrir honum hef ég ekki séð eða
heyrt.
Bifreiðaeftirlitið er opinber stofn-
un, sem við verðum að hafa í ein-
hverri mynd. Þessi háttur er á í
öllum löndum, sem við þekkjum til,
eins og t.d. á hinum Norðurlöndun-
um, sem oftast er vitnað til. Þama
fer fram skráning ökutækja og eft-
irlit með ökutækjum eða með öðrum
orðum löggæsla.
Þetta em þættir, sem ekki er
hægt að færa til einkaaðila með
góðu móti. Skoðun ökutækja er.
aftur á móti hægt að framkvæma
á hvaða verkstæði sem er og hefur
gefist vel í sambandi við ljósaskoð-
un ökutækja en hún hefur farið
fram á viðurkenndum verkstæðum
um árabil. Þá hefur biðfreiðaeftirlit-
ið séð um framkvæmd allra öku-
prófa, námskeið til meiraprófs og
ökukennaraprófs. Suma þessa þætti
er hægt að færa til einkaaðila, eins
og t.d. námskeiðahald og fræðilega
hlutann af almennum ökuprófum.
En öll verkleg próf verður að mínu
viti að framkvæma af því opinbera.
Það er allstaðar gert, þar sem til
þekkist, eins og t.d. á hinum Norð-
urlöndunum, svo aftur sé vitnað í
þau. Vissulega eru til aðrar opin-
berar stofnanir, sem geta fram-
kvæmt þessa hluti, en hvað sparast
við að leggja niður eitt fyrirtæki
og stofna nýtt eða auka við báknið
sem fyrir er?
Bifreiðaeftirlitinu hefur verið illa
stjómað eins og svo mörgum ríkis-
fyrirtækjum. Stjómendur þess hafa
komist upp með það eins og stjóm-
endur annarra ríkisfyrirtækja, að
fara langt fram úr ijárlögum ár
eftir ár með stjómleysi og jafnan
fengið aukafjárveitingu til þess að
greiða með óstjómina. Þessu verður
að breyta.
Þá er það fasta númerakerfið,
sem koma skal á allar bifreiðir.
Með því á að vera hægt að spara
stórfé. Það kemur hvergi fram
hvemig, eða að bíleigendur hafa
greitt fyrir þessa þjónustu til ríkis-
sjóðs milljónir króna, og t.d. á
síðasta ári hátt á annað hundrað
milljónir króna.
Hér á landi eru umskráningar á
milli 40 og 50 þúsund á ári. Hver
umskráning með númeraskiptum
kostar í dag kr. 7.300 hér í
Reykjavík, en á milli umdæma kr.
4.500, en haldi bifreiðin sama núm-
eri kostar umskráningin kr. 1.500.
Ef við gefum okkur að á þessu
ári verði 45 þúsund umskráningar,
sem skiptast þannig: 15 þúsund
umskráningar hér í Reykjavík með
númeraskiptum, og þær gæfu rík-
inu 109.500.000 krónur, 15 þúsund
umskráningar á milli umdæma er
gæfu ríkinu 67.500.000 krónur og
að lokum 15 þúsund umskráningar
án númeraskipta, er gæfu þá
22.500.000 krónur í kassann, þá
verða þetta samtals tæpar
200.000.000 krónur, sem renna
beint í ríkiskassann.
Ef þessar 45 þúsund umskrán-
ingar færu fram eftir þessu nýja
kerfi sem verið er að boða, gæfi
það ríkissjóði aðeins 67.500.000
krónur í -tekjur, mismunurinn er því
í þessu dæmi 132.000.000 krónur
í mínus.
Því spyr ég: Hvar ætlar ríkið að
taka þessar milljónir, sem um er
að ræða í þessu dæmi, en eru líklega
í rauninni mun hærri upphæðir?
Eigum við bíleigendur kannski að
greiða sama gjald og áður var
greitt fyrir að stimpla eigendaskipti
og/eða umskráningu inn í tölvu?
Eg held að ráðherra, sem fer
með þessi mál, ætti að taka á mikil-
vægari málum, sem varða umferð-
arvandamál okkar, en þessi tvö
mál.-Ef hann vill spara fyrir bíleig-
endur ætti hann t.d. að leiðrétta
það misrétti, sem viðgengst í trygg-
ingamálum bíleigenda, eins og t.d.
að gera allt landið að einu áhættu-
svæði. Er eitthvað ódýrara að gera
við bíl eftir árekstur, ef hann er
með T- eða Z-númer, svo dæmi sé
tekið, heldur en bíl með R-númeri?
Spyr sá er ekki veit. En á þessum
stöðum er allt að helmings munur
á tryggingariðgjöldum bifreiða. Þá
ætti að láta þessa 3 til 4 þúsund
ökumenn, sem oftast valda tjóni,
greiða stærri hlut en nú er gert.
Það er dæmi þess að maður, sem
lent hefur í þremur árekstrum á
ári og alltaf í órétti, er með 50%
bónus hjá tryggingafélagi sínu.
Þetta eru hlutir, sem bíleigendur
eru skyldaðir til að greiða, hvort
sem þeim líkar betur eða verr. En
þeim er í sjálfsvald sett, hvort þeir
greiða fyrir að halda gamla bílnúm-
erinu sínu eða ekki, sá er munurinn.
Birkir Skarphéðinsson
HÖGNI HREKKVlSI
„ pAE> ER S\/EI /héf^ HAVAÐI FjZA
VARA/VIAMNA&EKKNU/Vl.' "
Yíkverji skrifar
Kunningi Víkveija stendur á því
fastar en fótunum að sem
næst fjórðungur útsendingartíma
ríkissjónvarpsins á kvöldin fari orð-
ið í auglýsingar og svo meira eða
minna hástemmdar lofrollur um
væntanlegt dagskrárefni af ýmsu
tagi.
Hann er að vonum síður en svo
sáttur við þessa þróun, og það því
fremur sem hann segir að þýðingar-
laust sé með öllu að reyna að forða
sér með því að skipta yfir á Stöð 2.
Það er að fara úr öskunni í eld-
inn, segir aumingja maðurinn; á
Stöð 2 séu þeir nefnilega jafnvel
iðnari við það en á hinum bænum
að gorta af sínu eigin ágæti auk
þess sem þeir séu í tíma og ótíma
með allskyns ávörp til allskyns fyr-
irtækja úti í bæ að tjá þeim þakk-
læti sitt fyrir að hafa ausið fé í
þessa eða hina dagskrárliði.
XXX
Fróðlegt væri að fá úr því skor-
ið hvort fyrmefnd fullyrðing
heimildarmanns Víkvetja (sem er
annars ólyginn) eigi í rauninni við
rök að styðjast. Hann sver og sárt
við leggur að svo sé, staðhæfir að
þetta sjálfshólsfargan beggja stöðv-
anna aukist meira að segja dag frá
degi og þykist raunar horfa fram á
þann dag að dagskrár beggja verði
einn linnulaus lofsöngur um þær
sjálfar og mest annað ekki.
Hvað finnst þeim nú um þetta,
stjórunum þama um borð? Báðar
stöðvamar hafa verið ósparar á alls-
kyns línurit sem hafa einkanlega
haft þann tilgang að níða skóinn
af keppinautnum. Gaman væri nú
að fá eins og eitt línurit á skjáinn
sem sýndi okkur glápurunum með
þessum góðkunnu skræpóttu súlum
hve mikið af sýningartíma stöðv-
anna fer í raunverulegt sjónvarps-
efni og hve mikið í raus og manna-
læti.
XXX
Vonandi taka sjónvarpsmenn því
ékki illa þó að nú skuli látið
af þessum vangaveltum um heiminn
þeirra í svipinn og talinu vikið í
staðinn að svínarækt. Um að gera
í svona rabbdálkum að bera sem
víðast niður.
Svo er mál með vexti að bóndi
nokkur í Svíþjóð komst í heims-
pressuna ekki alls fyrir löngu þegar
það spurðist að hann hafði keypt
einhver reiðinnar ósköp af boltum
og fært þá svínunum sínum í þeirri
von að hressa þau bæði andlega
og líkamlega.
„Þegar svínunum finnst gaman
að lifa eru þeir betri til heilsunnar
og fljótari að vaxa,“ er haft eftir
Lasse Knutsson sem á hvorki meira
né minna en 2.500 stykki.
Fyrir nokkrum árum færði hann
þeim stereógræjur svo að þau gætu
haft músík í stíunum.
í