Morgunblaðið - 03.08.1988, Qupperneq 19
19
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 3. ÁGÚST 1988
grein fyrir eðli þess og sjálfsögðum
kröfum. Leita ég líka að presta sið
langft til baka um leiðbeiningar, þeg-
ar huga er beint til þjóðhöfðingja.
En í fyrri Kronikubók má lesa þessi
orð: „Þó skalt vera hirðir þjóðar
minnar, og þú skalt vera höfðingi
yfir þjóð minni." Þekki ég ekki önn-
ur tvö orð, sem að mínu viti túlka
betur eðii hugsjónarinnar í starfi
þjóðhöfðingja, en þegar hann er í
senn hirðir lýðs og höfðingi. Og
munu þá allir réttsýnir menn líta til
hans með gleði, laðast að honum
með stolti og lúta í fúsleika.
A síðasta hausti sóttum við hjónin
þing Alkirkjuráðsins í E1 Escorial á
Spáni, en þar skyldi rætt um sam-
skipti heimshluta og hjálp hinna bet-
ur stæðu við þá, sem örlög veita
skertan hlut. Á leið frá flugvelli um
Madrid-borg sóttist ferðin hægt, slík
var umferðin á háannatímanum.
Loksins var komið út fyrir borgar-
mörkin, en niðurinn ómaði enn í eyr-
um, svo nærri var umferðarþunginn.
En vart gátum við trúað eigin aug-
um, þegar hirðir með hjörð sína birt-
ist rétt við hlið bílsins, sem flutti
okkur á áfangastað. Var engu líkara
en sá væri nýstiginn af blöðum Bibl-
íunnar eða lifandi tákn þeirra mynda
sem við höfum svo mörg litið og
tengjum liðnum tíma. Veðurbarinn
gekk hann í fararbroddi hjarðar
sinnar og þar fylgdi fé eftir, svo að
ekki virtist nein hætta á því, að lamb
heltist úr lestinni. Þótti okkur undar-
legt að sjá þarna sambland þess, sem
í huga okkar tilheyrir fortíð í svo
mikilli nánd samtímans, með hávaða
sinn, umferðarhnúta og flýti, jafnvel
leiða vegna hægrar farar. En þama
var hirðirinn kominn og hjörðin
fylgdi, í slíkri ró og friði, að ekkert
virtist mundi trufla, hvað þá æra eða
fæla.
Stundum er þjóðhöfðingi settur á
bekk með konungum og öðru því,
sem sögur varðveita helzt og litinn
sem tákn löngu liðins tíma. Sprettur
þá fram spuming um þörf fyrir slikan
í samtímanum. Enda beri honum
ekki hirð, sem fyrr þótti nauðsyn og
spuming um viðfangsefni og afskipti
af málum. En þegar nær er skoðað
er þama kominn sá þáttur í samtí-
manum, þegar vel tekst til, sem sízt
má án vera. Þegar þjóðhöfðingi er
hirðir, sem fer í fararbroddi þjóðar
sinnar og leiðir eftir farsælum stig-
um, er fátt betra fyrir samtímann
og ekkert nauðsynlegra kynslóðum
framtíðar. Það er því mikil ábyrgð,
sem hvílir á þeim, sem í fararbroddi
veitir öðmm fyrirmynd, og þar kom-
inn sá þáttur, sem ég vildi setja efst-
an, þá viðfangsefni forseta eru met-
in. Hér skal þess ekki sízt minnzt í
þakkarskyni, þegar fordæmi forseta
mannorð íslenskrar þjóðar. Að gera
öðrum þjóðum ljóst að við erum
ábyrgir og hugsandi þegnar í sam-
félagi þjóðanna, fólk sem er þess
virði að við það sé rætt, af því sé
lært og við það samið um allt sem
máli skipti. Brýnast er að rækta
ímynd íslensku þjóðarinnar nú þegar
heimurinn umhverfis okkur er að
taka stórfelldum breytingum. Þær
þjóðir, sem við höfum átt best sam-
skipti við á meginlandi Evrópu og
talið til nánustu frændsemi við, skipa
sér nú saman í bandalag með nýjum
hætti. Eins og skilyrði eru fyrir þátt-
töku eru til þess auglós rök að við
getum ekki átt beina aðild að því
Evrópubandalagi sem verður að
veruleika innan fárra ára. Hins vegar
mun okkur þjóðamauðsyn að geta
átt náin samskipti við þetta bandalag
— einmitt með þeim hætti sem hér
hefur verið ræddur; þannig að ímynd
okkar sé sterk og hrein og skær, að
við stöndum frammi fyrir öðrum
þjóðum með þá séríslensku ímynd
sem umfram allt gefur okkur svip-
mót sem tekið er eftir. Þessa stöðu
getum við best öðlast í krafti þekk-
ingar og með því að sýna öðrum þjóð-
um að við búum yfir mikilli reynslu
og kunnáttu í hveiju því sem við
tökum okkur fyrir hendur. Til þess
að það megi rætast hljótum við að
veita þekkingunni, almennri mennt-
un, ræktun vísinda og skapandi
hugsun forgang umfram allt annað
í náinni framtíð. Þannig getum við
borið höfuðið hátt, fullviss um að
okkar verði minnst með virðingu.
Megi sú verða gæfa Islenskrar þjóð-
ar.
birtist í reglulegri kirkjugöngu og
þátttöku í virkri tilbeiðslu safnaðar
í söng og bænargjörð. Ekki er heldur
sú fyrirmynd síðri, þegar þjóðhöfð-
ingi beygir kné sín sem huga við
náðarborð Drottins og þiggur sem
aðrir þegnar náð fyrirgefningarinn-
ar. Fer þar fagurlega saman hreins-
un hugar með þeim undirbúningi,
sem fylgir, og er farsælt veganesti
frekari göngu í fararbroddi.
Herma íbúar staða, sem forseti
heimsækir, að gott sé að fá þjóð-
höfðingja sllkan sem nú eigum við I
heimsókn. Fari þar saman upplyfting
hugar á hátíðarstundum með
skírskotun til þess, sem sameinar
íslenzka þjóð. En sá sé einnig kostur
slíkrar heimsóknar, að heimamenn
vita vel, að ekki er hægt að bjóða
þjóðhöfðingja sínum það, sem endra-
nær mætir kíki við blinda augað.
Er því allt fegrað og fágað og það
fjarlægt, sem ekki sæmir. Er því
staður sem fólk sparibúið, þegar for-
seti ekur I hlað. Þar fer því enn líking
um hirði og hjörð. Góður hirðir laðar
fram hið bezta og býr hjörð sinni
það eitt, sem vel gagnar. Og þegar
það hefur ítrekað verið gjört, verður
það sjálfsagt, svo að annað særir.
Þannig getur máttur endurtekning-
arinnar orðið til þess að athyglin
vex, ekkert síður en I aðgæzluleysi,
að hún slævist.
En fom texti kveður forystumann
þjóðar ekki aðeins hirði, heldur og
höfðingja. Sá einn ber þann titil með
sóma, sem varðar þá stigu, er heill
fylgir og laðar að þeim. Þótti forðum
sem saman færi gæfa konungs og
gott árferði. Mun reyndar ekki fjarri
sanni, að enn þyki líklegt, að heill á
einu sviði, laði fram blessun á öðrum.
Og er líka sá höfðingi einn sannur
hirðir, sem kann að hverfa úr há-
sæti til að deila kjörum við þá, sem
I kring safnast. Ber því hirðir höfuð
hátt sem höfðingi, en lýtur líka að
þeim, sem lýist á för hjarðar og lyft-
ir I fang sér eða hlúir að með öðrum
hætti.
En sízt skyldi okkur skjótast yfir
eitt atriði textans úr fómri Kroniku-
bók. Þar er ekki aðeins talað um
hirði og höfðingja þjóðar, heldur
notar sá, sem orðin em lögð I munn
eignarfomafnið. Takið eftin „Þú
skalt vera hirðir þjóðar minnar, og
þú skalt vera höfðingi yfir þjóð
minni." Hver mælir svo annar en sá,
sem upphaf er rakið til, hann sem
er skapari himins og jarðar, sá sem
mælti og það varð. Hans er þjóðin,
höfðingi sem þegnar, hirðir sem
hjörð. Islenzk þjóð má ekki sízt telja
það gæfu sína, að nafn Guðs hefur
verið hér ákallað og tilbeðið allt frá
upphafi, svo að fyrr en föst búseta
var hér, var Guði sungið lof og frels-
aranum Jesú Kristi lotið. Og hvort
heldur það var heill eða hörmung sem
einkenndi árin, þá gleymdist ekki
Drottins nafn. Vera má jafnvel, að
því hafi síður verið gleymt, þegar I
móti blés en þá allt gekk fólki I hag-
inn. Er því ekki sízt ástæða fyrir
okkur I velmegun ótrúlegri að gæta
vel hugar ekki síður en fóta, svo að
við rötum ekki I þær ógöngur, að
Guði sé gleymt Er því leiðsögn þjóð-
höfðingja á þeim leiðum mikil blessun
og fyrirmynd I fararbroddi nokkur
trygging gegn gleymsku og ekki sízt
ástæða fagnaðar við upphaf hins
þriðja kjörtímabils.
Það fylgir því enginn leiði endur-
tekningu nú, heldur fögnuður og
þakklæti. Við þekkjum sögu áranna
liðnu og eigum I forseta bæði hirði
sem höfðingja og felum árin næstu
forsjá Guðs I góðri trú á handleiðslu
hans.
Blessi Drottinn Jesús, hinn góði
hirðir, Vigdísi Finnbogadóttur, for-
seta Islands, og þegna hennar. Miðli
hann henni styrk svo sem verið hefur
til að veita vemd hirðisins með góðu
vali vegferðar, ásamt fyrirmynd
höfðingjans, sem eðlilegt er að líta
upp til og sýna aðeins hið bezta. Við
felum Guði árin fjögur, já, árin öll
og landið hans, Island og islenzka
þjóð. Heyrum fyrirmæli hans forseta
veitt „Þú skalt vera hirðir þjóðar
minnar, og þú skalt vera höfðingi
yfir þjóð minni."
í Jesú nafni. Amen.
Citroen
á tilboðsverði
Við þurfum að rýma fyrir nýjum birgðum og bjóðum nokkra
AX bíla á tilboðsverði eins og að neðan greinir:
B X
BX/Leader
BX16TRS
BX19GI
BX'
BX1
BX19TRS Break
Verðliata- Afsláttur: Tilfc
verð:
595.000^ M7.C
r9.ooo
929.000
1147.000
859.000
939.000
125ITO00
899.000
989.000
.000
103.000
40.000
50.000
A X
Verðlista- Afsláttur: Tilboðs-
verð: verð:
AX 10 RE 3 390.000 31.000 359.000
AX 10 RE 5 410,000 32.000 378.000
AX 11 TRE 3 430.000 31.000 399.000
AX 11 TRE5 473.000 54.000 419.000
AX14TRS3 474.000 45.000 429.000
AX 14 TRS 5 493.000 48.000 446.000
Aldrei áður höfum við boðið Citroén á slíku verði.
—Látið því ekki happ úr hendi sleppa.
Komið í sýningarsalinn í vikunni og gerið góð kaup.
SÉð Greiðsluskilmálar við allra hæfl.
Heitt á könnunni.
Globusi
Lágmúla 5