Morgunblaðið - 19.08.1988, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 19. ÁGÚST 1988
Kaupfélögin á Akureyri, Húsavík og Kópaskerí:
Hagræðing með
aukinni samvinnu
Kaupfélagsstjórar þriggja kaupfélaga norðanlands og fulltrúar
þeirra hittust í fyrradag og ræddu um hvernig auka mætti hagræðingu
í rekstri fyrirtækjanna með aukinni samvinnu félaganna. Skipaðar
voru nefndir fagmanna innan félaganna þriggja sem ætlað er að koma
fram með tillögur um hvemig samvinnunni verði best á komið. Kaup-
' félögin þijú eru Kaupfélag Eyfirðinga á Akureyri, Kaupfélag Þingey-
inga á Húsavík og Kaupfélag Norður-Þingeyinga á Kópaskeri.
Jóhannes Sigvaldason stjómar-
formaður KEA sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að ekki væri
verið að ræða um samruna félaganna
þriggja, heldur aðeins samvinnu á
sem flestum sviðum. Kaupfélag
Norður-Þingeyinga á Kópaskeri hef-
ur til dæmis í hyggju að stofna hluta-
félag bænda og kaupfélagsins um
slátrunina hjá sér til að fá aukið fjár-
magn inn í reksturinn. I framhaldi
af því er gert ráð fyrir aukinni ha-
græðingu á milli allra þessara þriggja
kaupfélaga, hugsanlega tilflutning á
sláturfé frá einu ári til annars á
milli sláturhúsanna. Þá hefur jafn-
* framt verið rætt um hagræðingu í
versluninni og afurðasölunni al-
mennt, en engar haldbærar úrlausnir
liggja fyrir. Nefndunum, sem skipað-
ar voru á fundinum í fyrradag, er
ætlað að koma fram með hugmyndir
í þá átt.
í fyrstunni kom fram áhugi hjá
Norður-Þingeyingum í þá átt að
kaupfélögin þijú myndu sameinast.
Fallið var frá þeirri hugmynd fljót-
lega og það varð ofan á að stofnað
yrði nýtt hlutafélag um slátrunina
^til að fullreyna hvort kaupfélagið
gæti leyst úr sínum vandamálum
sjálft með aðstoð heimaaðila til að
koma rekstrinum á réttan kjöl að
nýju. Ekki verður því af sameiningu
kaupfélaganna í bili að minnsta
kosti, að sögn Jóhannesar. Hann
sagði Kaupfélag Norður-Þingeyinga
verst statt af þessum þremur kaup-
félögum. Eigið fé félagsins væri lítið
og samdráttur þar, bæði í hefð-
bundnum búskap og sjávarútvegi,
hefði verið mikill miðað við aðra staði
á landinu. Þótt félögin tvö hefðu
verið rekin með halla á síðasta ári,
en KEA hefði sýnt rúmlega 50 millj.
kr. hagnað sæi KEA sér mikinn hag
í samvinnu við kaupfélög í nágrenn-
inu þó samvinnan væri ef til vill
meira knýjandi hjá hinum félögun-
um.
Jóhannes sagði að samkeppnin á
sviði verslunar hefði verið geysimikil
á undanfomum árum eftir að stór-
markaðimir hefðu farið að rísa.
Matvöruverslunin hjá KEA var
byggð upp í litlum hverfaverslunum,
sem nánast er úrelt form eftir að
samkeppnisaðilamir komu fram og
gengur það mun verr fyrir kaup-
félagið að bakka út úr fyrra formi
heldur en fyrir einkaaðila. Bygging
stórmarkaðar á homi Tryggvabraut-
ar og Glerárgötu hófst á vegum KEA
í fyrra, en framkvæmdir hafa að
mestu legið niðri á yfirstandandi ári.
Jóhannes sagði óljóst hvenær fram-
kvæmdir hæfust að nýju þar sem
ástandið í þjóðfélaginu gæfi ekki til-
efni til að fara út í fjárfestingar.
„Við bíðum eftir því að það rofi til
í efnahagsmálunum og reynum að
halda sjó á meðan,“ sagði Jóhannés.
Morgunblaðið/Rúnar Þór
HJOLABATAR A POLLINUM
Nýlega keypti Höldur sf. fjóra danska hjóla-
báta, sem leigðir eru út á Pollinum, fyrir innan
Leirubrúna. Hjólabátarnir hafa notið mikilla vin-
sælda þjá Akureyringum í góðum veðrum og
fylgir veiðistöng hveijum bát fyrir sig. Leigan
er 300 krónur fyrir hálftímann og 400 krónur
fyrir klukkutímann og er veiðileyfið innifalið í
verðinu.
Verðlagsforsendur fjárhagsáætlunar Akureyrarbæjar að bresta?
Ottast að efnahagsaðgerðir
verði sveitarfélögum erfiðar
- segir Úlfar Hauksson hagsýslustjóri Akureyrarbæjar
ALLT bendir nú til þess að nokkur halli verði á fjárlögum Akur-
eyrarbæjar miðað við óbreytt ástand í efnahagsmálum. Úlfar
Hauksson hagsýslustjóri bæjarins sagði í samtali við Morgun-
blaðið að þetta færi þó eftir því hvernig sá tími, er eftir væri
ársins, kæmi út fyrir bæjarfélagið. Við afgreiðslu fjárlaga fyrir
árið 1988 gerði bærinn ráð fyrir 25% verðbólgu að meðaltali, en
búast má við að meðaltalið verði eitthvað ríflega það ef marka
má spá Þjóðhagsstofnunar, sem gerir ráð fyrir 27-28% meðaltals-
verðbólgu á árinu.
Úlfar sagði að annað verðlag
væri ekki fjarri áætlunum hag-
sýslustjórnun bæjarins þannig að
bærinn slyppi með skrekkinn.
Ljóst væri þó að einhveiju skeik-
aði. Almennt sagðist hann telja
að meðaltalshækkun verðlags á
árinu yrði á bilinu 25-30%, en í
áætlunum bæjarins var gengið út
frá 18% meðaltalshækkun launa
miðað við 1. október 1987 og 25%
meðaltalshækkun á vörum og
þjónustu frá meðaltalinu árinu
áður. „Ég óttast að einhveijar
breytingar verði á efnahagsstjóm-
inni á næstu mánuðum sem kunni
að færa hag sveitarfélaganna til
verri vegar. Gengisfelling myndi
færa okkur aukna verðbólgu og
ef launum yrði á sama tíma hald-
ið föstum þar sem bráðabirgðalög-
in gilda til áramóta, þá hækka
tekjur sveitarfélaga ekki neitt
þrátt fyrir vaxandi verðbólgu. Ef
á hinn bóginn niðurfærsluleiðin
yrði valin sem þýðir það að laun
eru beinlínis færð niður, þá lækka
tekjur sveitarfélaga samfara
minni útsvarsgreiðslum. Hvor
leiðin fyrir sig myndi hafa áhrif
Er vel til viðræðu um
kaupfélagsstjórastöðuna
- segir Magnús Gauti Gautason fjármálastjóri KEA
ALLAR LÍKUR benda nú til þess að Magnús Gauti Gautason verði um stöðu fyrirtækisins út á við.
arftaki Vals Arnþórssonar sem kaupfélagsstj óri Kaupfélags Ey-
firðinga á Akureyri. Jóhannes Sigvaldason sijórnarformaður KEA
sagði í samtali við Morgunblaðið í gær að viðræður við hann
væru ekki formlega hafnar þó hugmyndimar hefðu verið reifað-
ar. Hann bjóst við að Valur Ámþórsson gengi frá ráðningu Magn-
úsar Gauta sem aðstoðarkaupfélagsstjóra nú á næstu dögum og
hann hæfi störf sem slíkur frá og með 1. september. Þá myndi
stjórn KEA fá tóm til að ræða við Magnús Gauta og væntanlega
ganga frá ráðningu hans sem kaupfélagsstjóra frá og með áramót-
um. Valur Amþórsson hefur þá verið kaupfélagsstjóri í sextán ár.
Eins og kunnugt er var í fyrstu
rætt við Axel Gíslason aðstoðar-
forstjóra Sambandsins um stöð-
una, en afsvar hans lá fyrir stjóm-
arfundi KEA síðastliðinn þriðju-
dag. Fundurinn samþykkti þá að
beina þeim tilmælum til Vals að
hann réði Magnús Gauta sem að-
stoðarkaupfélagsstjóra og í fram-
haldi af því myndi stjómin ganga
til viðræðna við hann um stöðuna.
Magnús Gauti sagðist í samtali
við Morgunblaðið í gær ekki vilja
tjá sig opinberlega um þær hug-
myndir sem fram væm komnar,
aðeins það að hann væri vel til
viðræðu um stöðuna við stjómina.
Ekki vildi hann heldur ræða stöðu
og framtið kaupfélagsins þar sem
hann væri ennþá fjármálastjóri
fyrirtækisins og sem slíkur væri
það ekki hlutverk hans að ræða
Magnús Gauti er 38 ára Akur-
eyringur, fæddur þann 8. ágúst
árið 1950, sonur hjónanna Jó-
hanns Gauta Gestssonar og Eddu
Magnúsdóttur. Hann varð stúdent
frá Menntaskólanum á Akureyri
árið 1970 og hélt þá til Uppsala
í Svíþjóð þar sem hann lagði stund
á háskólanám í rekstrarhagfræði.
Heim kom hann árið 1974 og hóf
störf hjá KEA þar sem hann hefur
verið síðan, nú sem fjármálastjóri.
Magnús hóf fyrst að vinna að
ýmiskonar hagkvaemniathugunum
hjá fyrirtækinu. Árið 1978 varð
hann fulltrúi kaupfélagsstjóra á
sviði skipulags- og hagmála. Und-
ir það svið féll skrifstofustjómun,
bókhald og uppgjör svo eitthvað
sé nefnt og skömmu síðar féll yfir-
umsjón með matvöruverslunum
KEA undir hans stjóm. Frá árinu
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Magnús Gauti Gautason fjár-
málastjóri Kaupfélags Eyfirð-
inga verður að öllum líkindum
næsti kaupfélagsstjóri KEA.
1986 hefur Magnús Gauti starfað
sem fjármálastjóri fyrirtækisins.
Eiginkona Magnúsar er Hrefna
Torfadóttir og eiga þau þijú börn,
3, 8 og 15 ára.
á tekjur sveitarfélaga."
Ef samdráttur verður í hag-
kerfínu, hvort sem er af völdum
stjómvalda eða okkar sjálfra, hlýt-
ur hann að bitna á öllum sveitarfé-
lögum í landinu. Akureyrarbær
býður upp á mikla þjónustu og
dregur hana ekkert til baka auð-
veldlega. Því hlýtur að verða að
koma til samdráttur í fram-
kvæmdum á vegum bæjarfélags-
ins. „Ég er þeirrar skoðunar að
gengisfelling sé viðurkenning á
staðreyndum. Fræðilega era til
aðrir möguleikar, en gengisfelling
með tilheyrandi hliðarráðstöfun-
um myndi rétta hlut landsbyggð-
arinnar meira en niðurfærsluleið
því úti á landi búa útflutnings-
greinamar í stóram stíl. Menn sjá
ekki í hendi sér hvemig niður-
færsluleiðin er tæknilega fram-
kvæmanleg og tel ég að hún hafi
ekkert í för með sér nema niður-
færslu á launum einum saman,"
sagði Úlfar.
Sigfús Jónsson bæjarstjóri
sagði ljóst að á næsta ári yrði
annaðhvort að taka meiri lán eða
draga enn frekar saman seglin í
framkvæmdum á vegum bæjarins.
Bæjarfulltrúamir tækju sjálfsagt
um það ákvörðun þegar sýnt væri
að verðlagsforsendur væra endan-
lega að bresta. Sigfús kvað þó bót
í máli að útsvarið, sem er um
helmingur tekna bæjarins, skuli
vera orðið verðtryggt og því hefði
óðaverðbólga minni áhrif á fjár-
hag bæjarins nú en fyrir stað-
greiðslukerfi skatta. „Það er ekki
nokkur leið að spá um hvað gert
verður eftir einhveija mánuði.
Þjóðfélagið er einfaldlega rekið
frá degi til dags og margir óvissu-
endar era ennþá uppi til dæmis
um hvemig staðgreiðslukerfi
skatta kemur í raun út. Við höfum
þó þann möguleika á næsta ári
að hækka útsvar upp í 7,5% úr
6,7%,“ sagði Sigfús.