Morgunblaðið - 13.11.1988, Qupperneq 26

26 C
MORGUNBLAÐIÐ FJOLMIÐLAR SUNNUDAGUR 13. NÓVEMBER 1988
Viðamiklir heimildaþættir Stöðvar 2:
Þorsteinn leik-
ur Jón forseta
Á Stöð 2 er hafinn undirbúningur að heimildarmynd um eina helstu
sjálfstæðishetju íslendinga, Jón Sigurðsson. Um er að ræða tvo 35
mínútnaþætti, með leiknum atriðum úr lífi Jóns, viðtöl við
sérfræðinga og svipmyndir frá sögustöðum. Leiksljóri er Lárus
Ýmir Óskarsson og með hlutverk Jóns fer Þorsteinn Gunnarsson,
leikari og arkitekt. Áætlað er að gerð þáttanna ljúki í apríl á næsta
i ári.
Að sögn Jóns Óttars Ragnars-
sonar, sjónvarpsstjóra hefur
gerð myndarinnar verið draumur
margra starfsmanna stöðvarinnar
þó ekki hafi verið ráðist í gerð þátt-
anna fyrr en nú. „Tilgangurinn með
gerð þeirra er að vekja unga fólkið
til umhugsunar um söguna og áhrif
Jóns á gang hennar. Þetta er óskap-
lega spennandi verkefni og tímabi-
lið sem um er fjallað hefur verið
lítið skoðað af sagnfræðingum."
Handritsgerðin verður m.a. í
höndum Jóns Óttars og Einars Lax-
ness sagnfræðings, sem er aðalráð-
gjafí við gerð myndarinnar. Fjallað
verður um stöðu, hugmyndafræði
og vinnubrögð Jóns auk þess sem
reynt verður sýna hvern mann hann
Gjaldþrot
á skjáinn?
Plús-Film hefur lokið upp-
tökum fyrir sjónvarpsþátt
um gjaldþrot, sem kvik-
myndagerðin stendur að.
Handritshöfundur er Anna
Kristjánsdóttir, sem nú star-
far hjá Stöð 2. Allri vinnslu
efnisins er ólokið þar sem
myndin er enn óseld.
Sveinn M. Sveinsson, eigandi
Plús-Film, segir að hug-
myndin að gerð myndarinnar
hafí komið upp síðastliðið vor
og sé því alls óskyld hinu ný-
stofnaða Félagi gjaldþrota ein-
staklinga.
í sjónvarpsþættinum er m.a
rætt við fógeta, dómara og fjöl-
skyldu, sem hefur orðið gjald-
þrota og fylgst með meðferð
gjaldþrotsins í kerfinu. Sveinn
segir vandalítið að ljúka vinnslu
þáttarins á einni viku, verði af
sölu. Býst hann við að bætt
verði við nýjum upplýsingum í
þáttinn sem áætlað er að taki
20-25 mínútur í sýningu.
Persónan: Leikarinn:
Sjálfstæðishetj- Arkitektinn Þor-
an Jón Sigurðs- steinn Gunnars-
son. son.
hafði að geymaf „Jón Sigurðsson
verður ekki gerður að dýrlingi. Við
sýnum bæði kosti og lesti í fari
hans, en hann var yfirburðamaður
og persóna fárraþolir betur gagn-
rýni,“ segir Jón Ottar.
Ekki hefur verið ákveðið hvenær
þættimir verða sýndir en Jón sagði
ljóst að þeir ættu heima í hátíðadag-
skrá stöðvarinnar. Samkvæmt
heimildum Morgunblaðsins er
kostnaður við gerð þáttanna áætl-
aður á þriðju milljón en Jón sagðist
ekki geta sagt fyrir um það enn.
Auk Stöðvar 2 verður SPRON bak
hjarl þáttana.
RÚV-neftidin
fiindar um svörtu
skýrsluna
Nefnd sú sem Svavar Gestsson,
skipaði til gera tillögur um
eflingu Ríkisútvarpsins hefur hafið
störf og haldið með sér tvo fundi.
Á fundunum hefur einkum verið
fjallað um fjárhagsstöðu stofnunar-
innar og á seinni fundinn, sem hald-
inn var nú í vikunni, mættu fulltrú-
ar frá Ríkisendurskoðun. Sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðsins
munu þeir einkum hafa farið yfir
„svörtu skýrslu" Ríkisendurskoðun-
ar um stjórnsýslu RUV.
Morgunblaðið/Einar Falur
Spumingar
og svör
I Svara stjómmáíamenn betur í dag?
■ Hafa þeir breytt Qölmiðiafiramkomu
sinni?
■ “Hvernig er hitaveitan heima hjá yður?“
*
Asakanir stjómmálamanna á
hendur fjölmiðlum og frétta-
mönnum eru ekki alveg nýjar af
nálinni. Það hljómar sjálfsagt
kunnuglega að fjölmiðlar hafi
blásið hitt eða þetta málið upp
og út eða þá að fjölmiðlar hafí
þagað þetta eða hitt
í hel. Því verður ekki
á móti mælt að frét-
taflutningur af vett-
vangi stjómmál-
anna hefur á und-
anförnum árum
breyst umtalsvert,
en hvað veldur? Hafa íjölmiðlarn-
ir breyst? Hafa stjómmálamenn-
imir breyst? Hvað hefur breyst?
Það virðist vera samdóma álit
fréttamanna á þessu sviði sem
rætt var við af þessu tilefni að
fréttir af pólitík hafi gjörbreyst á
skömmum tíma. Þar komi ýmis-
legt til. Samkeppni fjölmiðla hafi
aukist við fjölgun fjölmiðla, út-
varpsstöðva og sjónvarpsstöðva.
Stjómmálamenn séu jafnframt í
eitilharðri samkeppni um athygli
fjölmiðlanna, og gerist yfirlýsin-
gaglaðari til þess að fá einhveija
umfjöllun. Nú dugi ekki lengur
að ýja að einhveiju - heldur þurfi
afdráttarlausa og skorinorða yfir-
lýsingu til þess að hún sé í frásög-
ur færandi. Það sem virðist þó
gera útslagið, að mati frétta-
manna, er að lotning sú sem áður
var borin fyrir stjómmálamönn-
um, bæði af fréttamönnum og
öðrum í þjóðfélaginu, er ekki leng-
ur fyrir hendi. Það sjónarmið virð-
ist ráða nú, að sé stjómmálamað-
ur spurður spumingar og ætli
með orðavaðli að
koma sér hjá að
svara henni, þá
komist hann einfald-
lega ekki upp með
þann háttinn. Hon-
um sé bent á að enn
hafi spumingunni
ekki verið svarað, og fáist ekki
svar, verður það ekki falið, hvorki
fyrir áhorfendum, áheyrendum né
lesendum.
Fréttamenn segja þó að allt sé
þetta mjög persónubundið og það
sé mikið undir stjórnmálamannin-
um komið sem spurður er, hvort
og hvemig hann svarar. Sumir
stjómmálamenn veiti gjaman
svör, án þess að á þá þurfi að
ganga og er Steingrímur Her-
mannsson, forsætisráðherra oft-
ast nefndur í þessu sambandi.
Ólafur Ragnar Grímsson, fjár-
málaráðherra er einnig nefndur
til sögunnar, en þó með öðrum
hætti, því fréttamenn virðast
flestir vera þeirrar skoðunar að
Ólafur Ragnar sé af ásetningi
yfirlýsingaglaður mjög, með það
Aukin samkeppni
fjölmiðla
Stjórnmálamenn eru jafnframt í
eitilharðri samkeppni um athygli
fjölmiðlanna,
að markmiði að komast sem oft-
ast og sem lengst í sem flesta
fjölmiðla.
Þá hafa aðrir stjórnmálamenn
á sér orð fyrir það að hafa breytt
fjölmiðlaframkomu sinni,_ við það
að valdastaða þeirra í þjóð’félaginu
breytist. Þar eru nefndir til menn
eins og Albert Guðmundsson, sem
hafði það orð á sér að ræða oft
og ítarlega við fjölmiðlafólk á bló-
matímabili sínu í Sjálfstæðis-
flokknum, en fréttamenn kvarta
nú undan því að hann sé bæði
stuttur í spuna og fjölmiðlafælinn.
Svavar Gestsson er einnig sagður
hafa tvenns konar fjölmiðlafram-
komu, allt eftir því hvort hann er
óbreyttur þingmaður eða ráðherra
og virðist ekki eiga í nokkrum
erfíðleikum með að skipta um
gervi þegar svo ber undir.
Reyndur sjónvarpsfréttamaður
sagðist telja að það væri liðin tíð
að stjórnmálamenn kæmust upp
með það að svara ekki neinu.
Áður fyrr hefðu fréttamenn ekki
gengið á menn og látið það gott
heita, ef sá sem sat fyrir svörum
kaus að svara ekki. Einkum hafi
þetta átt við um ríkisfjölmiðlana,
en nú sé aftur á móti gengið á
menn, jafnvel þótt slíkt hafi ein-
hveijar fyrirsjáanlegar afleiðingar
í för með sér. Fagleg sjónarmið,
það að afla upplýsinganna og
koma þeim á framfæri, ráði nú
ferðinni, en áhyggjur af pólitísk-
um titringi eða pirringi séu látnar
lönd og leið, enda sé litið á stjóm-
málamenn sem jafnmisvitra og
skeikula viðmælendur og aðra.
Hræðslublandin lotning frétta-
manna fyrir stjórnmálamönnum
heyri sögunni til. Bendir hann á
hversu stutt sé í rauninni síðan
að ráðherrar vom þéraðir í sjón-
varpsviðtölum ríkissjónvarpsins,
en það munu ekki vera meira en
12 til 13 ár síðan þéringar lögð-
ust af í fréttatímum sjónvarps,
þó að þéringar almennt í þjóð-
félaginu væm nánast útdautt fyr-
irbæri. Eiður Guðnason, núver-
andi alþingismaður Alþýðuflokks-
ins og fyrmm fréttamaður Sjón-
varps riijaði litla sögu upp í þessu
sambandi. Hann sagðist hafa tek-
ið viðtal við Geir Hallgrímsson,
þegar Hitaveitan í Reykjavík hafði
bmgðist í miklu kuldakasti, en
Geir var þá borgarstjóri í
Reykjavík. Eiður sagði í lok við-
talsins: „En má ég þá spyija borg-
arstjóri. Hvemig er hitaveitan
heima hjá yður?“ og Geir svaraði
að bragði: „Hún er ágæt, en
hvernig er hún hjá yður?“
BAKSVIÐ
eftir Agnesi Bragadóttur
EfMoggi væri
j ekkiMoggi
Hmtti tontti
Dtmísnkiinnt tkuldsr alm«
hoitit C. Batli mgi akktri
HBílíWBfÍiÍ
Sameining gæti þýtl
30% lækkun iðgjaldc
lltWN tUNNV l*.#on ÍHI.IIMD 1«
©1
■MÍHHM
Tíminn var að bera Moggann
fyrir bijósti rétt einn ganginn
núna um daginn. Hann hefur
af því óbærilegar áhyggjur ekki
sjaldnar en tvisvar á ári hvað
Morgunblaðið sé orðið pattaralegt.
Raunar heitir þetta ofvöxtur hjá
jþeim. Þá setjást þeir við mas-
kínurnar sínar þeirra fæmstu
menn og skrúfa saman dulítinn
pistil í föðurlegum umvöndunartón
þar sem rök em færð fyrir því
(eða einskonar rök allavega) hvað
Morgunblaðið væri mörgum sinn-
um merkilegra og huggulegra blað
ef það væri bara fátækara af blaðs-
íðum og þarmeð vitanlega af les-
efni og auglýsingum. Ef Morgun-
blaðið væri með öðmm orðum ekki
Morgunblaðið, þá væri nú munur
að lifa. Og em mennirnir einsog
nærri má geta einungis að stinga
þessu að okkur á Mogga af ein-
skæri umhyggju fyrir velferð hans
og alls ekki af því að nein ber séu
súr eða eitthvað svoleiðis. Það
vantaði nú bara.
Afturámóti segja þeir okkur
aldrei, þessir félagar okkar í blaða-
bransanum, hver sé ákjósanlegasti
síðufjöldi fyrir hann Mogga, hver
sé hin eina og sanna kjörstærð
hans. Fjörutíu og átta síður? Tutt-
ugu og fjórar ef til vill? Eða yrðu
kaupendur Morgunblaðsins
kannski vitstola af hrifingu ef ein-
takið sem borið yrði heim til þeirra
á þriðjudaginn kemur yrði uppá
þessar tólf síður sem blaðið var
oftast á fyrstu ámnum eftir stríð?
Sextán samt tíðast á sunnudögum
og svo á auglýsingavertíðinni
síðasta sprettinn fyrir jól.
Raunar hefur sú gáta aldrei
verið ráðin og verður víst seint
hver sé „rétta“ stærðin á dag-
blaði, né heldur em til marktækar
forskriftir um farsælasta útlitið og
innihaldið. Svo einfalt er þetta
ekki. Öll blöð og ekki síst þau
íslensku em enda sífellt að glíma
við þessa gátu og ósjaldan því
miður bókstaflega með lífið í lúk-
unum einsog fjármálastjóramir
þeirra geta best borið vitni um.
Það er meira að segja ekkert
óskaplega langt síðan sjálfur
Tíminn skipti rétt einu sinni um.
tón og útlit og áherslur, og varð
fyrir bragðið á stundinni drjúgt
læsilegri að dómi undirritaðs.
Þama um borð á maður líka gamla
bræður í syndinni sem maður veit
af eigin reynslu að em engir skuss-
ar. Meinið er bara það að „nýjun-
garnar“ em það fæstar lengur
nema bara að nafninu til. Þær em
allavega ekki svipur hjá sjón. Það
er liðin tíð að hressilegri fyrirsagn-
ir og hispurslausari fréttaflutning-
ur geri sjálfkrafa gæfumuninn.
Það var hérna um árið, drengir.
Þjóðviljinn færði helgarblaðið
sitt í nýjan búning á dögunum og
flutti um leið útkomudaginn frámá
föstudag til þess að drýgja sölutí-
mann. Þrátt fyrir
snöggt andlát
Helgarpóstsins
virðast allaballar
og kratar hafa
tröllatrú á því í
svipinn að setja
upp spariandlit
einu sinni í viku
og vera þá jafnvel
spakari en ella og
þó ekki síður sval-
ari eða fmmlegri
eða hvað það nú
heitir. Vanga-
veltugrein nýja
spariblaðsins um
heppilegustu stærðina á getnaðar-
limi karla flokkast eflaust undir
annaðhvort. Lífsreyndari mönnum
kynni þó einkanlega að finnast
framtak af þessu tagi barnalegt —
svosem einsog þegar strákar em
að spreyta sig á því að geta pissað
hæst uppá húsvegg.
Gísli J.
Ástþórsson