Morgunblaðið - 26.02.1989, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26. FEBRÚAR 1989
Illviðrið, um-
hverfið og valdið
Ennþá heftir veðráttan veruleg áhrif á daglegt líf flestra íslend-
inga. Ekki bara bænda og sjómanna sem þó eru í nánari tengslum
við náttúruöflin, starfa sinna vegna, en flestir aðrir,.heldur einnig
annarra íslendinga. Veðráttan mótar umhverfið að hluta og þar
með tilveruna.
Illviðrakafli hefur staðið linnulít-
ið allt frá áramótum. Hver
lægðin hefur rekið aðra suð-
vestan úr hafí og þær hafa verið
dýpri og kröftugri en venjulegt er
og veðurhæð hefur verið eftir því.
Sorgleg slys má rekja til þessa
veðrahams. Þó má e.t.v. þakka fyr-
ir að ekki hafa enn fleiri slys orðið,
því stundum hefur hurð skollið
nærri hælum og sjómenn verið
hætt komnir. Þetta leiðir hugann
að því hversu mikið við sem í landi
störfum eigum sjómönnum að
þakka. Vinna þeirra er oft erfið og
stundum hættuleg en ef hennar
nyti ekki við þá væri hér ekki hald-
ið uppi velferðarríki með lífskjörum
betri en víðast þekkist í heiminum.
Sá afli sem þessir 4.000 sjómenn
sækja í hafíð er undirstaðan.
Illviðrin hafa margvíslega erfíð-
leika og kostnað í för með sér.
Fönninni þarf að ryðja af flugvöll-
um, götum og vegum til þess að
samgöngum verði haldið uppi. Svo
ótrúlegt sem það kann að virðast
innheimtir ríkið söluskatt af snjó-
mokstri þannig að ríkissjóður hefur
líka tekjur af ótíðinni. Fyrir nokkr-
um árum átti ég þátt í því að lög-
fest var heimild til íjármálaráðherra
að endurgreiða söluskatt af snjó-
mokstri. Síðan hafa nokkrir fjár-
málaráðherrar setið en enginn
þeirra hefur fengist til að nota þessa
heimild.
Vegakerfí landsmanna er mokað
eftir reglum sem að sumu leyti eru
úreltar. Samkvæmt þeim er ekki
opnað milli Reykjavíkur og Akur-
eyrar nema á þriðjudögum og föstu-
dögum. Þetta er allsendis ófull-
nægjandi. Óhjákvæmilegt er að
breyta þessu og moka a.m.k. á
mánudögum, miðvikudögum og
föstudögum. Forráðamenn vega-
gerðar sjá gjaman eftir þeim fjár-
munum sem til snjómoksturs fara
og vilja fremur að þeim sé varið til
varanlegrar vegagerðar, þetta sjón-
armið á að vísu nokkum rétt á sér
en umferðin er það mikil, og þau
byggðarlög sem um er að ræða eru
mjög háð flutningum
á landi. Þeir sem
stunda flutninga á
fólki og vömm verða
að komast leiðar
sinnar svo og aðrir
vegfarendur. Vonandi
batnar tíðin bráðum
og stórviðralægðimar
era vonandi hættar í
bili. Enda þótt okkur
þyki illviðrin leið, þá
hafa þau þann kost
að loftið hreinsast.
Fyrir nokkram
dögum var ég staddur
í Genf. Þar hafði verið
logn mjög lengi og
mengunarþoka lá yfír
borginni. Mengunin
var komin yfir hættu-
mörk og skólabömum
var ekki hleypt út í frímínútum, að
ráði heilbrigðisyfirvalda. Þá var
einnig í undirbúningi að takmarka
bílaumferð. Það átti að gera með
því að takmarka umferð bíla án
mengunarvama og annan daginn
átti að banna umferð þeirra bíla sem
höfðu númer sem endaði á odda-
tölu, en á jafnri tölu hinn daginn.
Þegar maður hefur kynnst því
ástandi sem ríkti í Genf þá daga
sem ég var þar þá lærir maður að
meta loftslagið á íslandi jafnvel
þótt ótíð sé.
Sennilega er mengun orðin helsta
vandamál mannkynsins. Ægilegar
era fregnimar af þynningu óson-
lagsins, þá er ekki gæfulegt með
gróðurhúsaáhrifín, loftmengunina,
hvað þá heldur mengun hafsins.
Það lítur út fyrir að mannskepnan
sé að tortíma sjálfri sér og að gera
þennan hnött okkar
óbyggilegan. Það er
mjög brýnt að íslend-
ingar gefí mengunar-
vömum meiri gaum
og láti sitt ekki eftir
liggja á alþjóðavett-
vangi. Það er ekki
vansalaust að við
skulum ekki hafa full-
gilt alþjóðasamninga
sem gerðir hafa verið
um umhverfísmál.
Mjög er orðið brýnt
að sameina umhverf-
ismál sem flest í einu
ráðuneyti og að gera
einn ráðherra ábyrg-
an fyrir umhverfis-
málum.
Þegar ég tók að
mér að setja saman
HUCSAD
UPPHÁTT
í dag skrifar Páll
Pétursson formabur
þingflokks
Framsóknatflokksins
Teikning/Pétur Halldórason
þennan pistil fyrir Morgunblaðið
fékk ég þá forskrift að hann mætti
ekki fjalla um pólitík. Ég vona þó
að mér leyfist að fara nokkram
orðum um löggjafarstarfíð og fram-
kvæmdavaldið.
Ég hef undanfarið sett fram hug-
myndir um breytingar á starfs-
háttum Alþingis, sem ég tel að
ættu að geta orðið til veralegra
bóta. Ég vil taka það fram að mörgu
i starfsháttum Alþingis er ástæðu-
laust að breyta og hér er unnið
merkilegt starf en sumt er að
mínum dómi ástæða til að laga á
annan hátt.
Ég tel rétt að þegar alþingismenn
verða ráðherrar fái þeir leyfi frá
þingstörfum og varamenn þeirra
taki sæti á Alþingi á meðan þeir
gegna ráðherrastörfum. Að sjálf-
sögðu hefði ráðherra skyldur til að
sitja þingflokksfundi sína svo og
þingfundi, með málfrelsi og tillögu-
rétti, þegar fyallað væri um mál sem
væra tengd hans ráðuneyti. Ráðu-
neytin mætti endurskipuleggja og
fækka aðstoðarmönnum ráðherra
til þess að forðast kostnaðarauka.
Enginn ráðherra á að fara með
90 ára
Afmælishátíð KR verður haldin föstudaginn 3. mars
1989 kl. 19.30 í Súlnasal Hótels Sögu.
Miðar verða seldir hjá formönnum deilda í KR-heimilinu
og Skósölunni, Laugavegi 1.
T ryggið ykkur miða tímanlega.
Nefndin.
Sprengiefna-
námskeið
Fyrirhugað er að halda námskeið um notkun, meðferð og
geymslu sprengiefna dagana 1.-4. mars á Bíldshöfða 16,
Reykjavík, ef næg þátttaka fæst.
Námskeiðsgjald erkr. 18.000.
Skráning og nánari upplýsingar hjá Vinnueftirliti ríkisins í síma
672500 eða hjá Stefáni Einarssyni utan vinnutíma í síma
78719.
Vinnueftirlit ríkisins.
Allir skór á 590 kr. eða lægra verði
TOPPSKÓNUM, VELTUSUNDI
TOPP
—O»®SK0RWN
VELTUSUNDI 1
21212
KRINGWN
KKIM0NM DomusMedica.
Sími 689212. S. 18519.
Blaðbmr
óskast
mmmmm^mmmmmmmmmmmmmmmmm'0’ / mmmmmmmmm
Símar 35408 og 83033
GAMLI BÆRINN
Ingólfsstræti
IHoíCigiimMAhtíi