Morgunblaðið - 26.02.1989, Qupperneq 16
yor fi/IMÍ !N ÍS' SIIOícriHMuP. (JiaAJf[MUOaOM
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26. FEBRUAR 1989
16
ANDUGAR
HANDLÆKNINGAR
iP-a
-ONNUR
UMFERÐ?
eftir Hugo Ólofsson
RÚMLEGA TUTTUGU manns eru saraan komnir til að hlýða á
íyrirlestur Lauru Horan í Odda, húsi félagsvísindadeildar
Háskólans. Efni fyrirlestursins er ábyggileg’a með því óveiyulegra
sem þar hefur heyrst: „sálrænar skurðlækningar". Það eru rétt
ellefii ár um þessar mundir síðan nokkrir íslendingar gengust
undir „uppskurði" hjá andalæknum á Filippseyjum og varð mikil
umræða um slíkar aðgerðir í kjölfarið. Svarthvítt myndband sem
Laura sýnir af starfi brasilískra andalækna minnir óneitanlega
á svipaðar myndir fi-á Filippseyjum, þó að Brasilíumenn skeri
ekki upp með vísifingri eins og kollegar þeirra þar. Læknirinn
sér krabbameinsber í bijósti holdugrar bandariskrar konu á
útgeislun frá líkama hennar (sem er hæfileiki sem við getum öll
ræktað með okkur, fullyrðir Laura), sker síðan um 5 sentimetra
langan skurð með hníf en notar annars fingurna eina við
aðgerðina. Konan er ekki deyfð og með fúllri meðvitund, en
finnur lítinn sársauka. Það er fúrðulítið blóð sem rennur úr
sárinu miðað við þennan blóðrika stað, að þvi að þulurinn í
myndbandinu segir, en því meira af allskyns slimugum treQum,
að ógleymdu æxlinu sjálfú, sem er krækt upp úr skurðinum með
fingrunum.
állækningar eru engin ný bóla á
íslandi, en fara yfirleitt fram með
milligöngu miðla og huglækna og
eru tæplega eins áhrifamiklar fyrir
augað og þær aðgerðir sem Paula
Horan sýndi rúmlega tuttugu
manna hóp í Odda fyrir um tíu
dögum síðan. Það eru engar ferðir
ákveðnar til læknanna í Brasilíu,
en Laura Horan segir að sé áhugi
fyrir hendi hér á landi væri hún
reiðubúin að fara með hóp manna
til að kynna sér starfsemi þeirra
og jafnvel að leita sér lækninga;
hugsanlega í október á þessu ári
en líklega ekki fyrr en á næsta ári.
Neikvæð viðbrögð við
Filippseyjaferð
En hver er reynsla Filippseyjafa-
ranna fyrir rúmum áratug af
„skurðlækningum“ af þessu tagi?
Morgunblaðið náði tali af tveimur
þeirra sem fóru, en hvorugt þeirra
vildi koma fram undir nafni, þar
sem viðbrögð fólks á sínum tíma
hefðu verið geysilega hörð og nei-
kvæð. Sérstaklega hefði sviðið und-
an yfirlýsingum landlæknis og bisk-
ups, sem hefðu fordæmt ferðina án
þess að tala við fólkið sem fór eða
fara sjálfir. Annar viðmælandínn
sagði að hún hefði verið mjög veik
en hefði fengið fullan bata og hinn
sagðist einnig telja að förin hefði
verið honum til góðs. Guðmundur
Einarsson, verkfræðingur og fyrr-
um forseti Sálarrannsóknafélagsins
fór með þremur öðrum Islendingum
árið 1981 til Filippseyja til að kynna
sér staðinn sem Islendingamir fóru
íslendingur á „skurðarborðinu" í Baguio-borg á Filippseyjum árið 1981.
á og hann var fús til að ræða
reynslu sína.
Guðmundur og samferðamenn
hans fóru eins og hópurinn árið
1978 til Baguio City fyrir norðan
höfuðborgina Manila árið 1981 á
vit Tony Agpoa, sem þá var fræg-
asti huglæknir eyjanna. Þrír þeirra
gengust undir skurðaðgerð þar og
eru allir á lífi í dag. Guðmundur
var með hæga blóðrás í ristli, sem
hann segist hafa fengið bót á, en
auk þess fór hann í „almenna skoð-
un“ og uppgötvaðist þá mein í
milta, sem einnig var bætt. Félagi
Guðmundar, sem hafði þjáðst af of
háum blóðþrýsting í 17 ár fékk bót
á því eftir tíu daga, en hafði áður
árangurslaust leitað sér lækninga
í Englandi og Þýskalandi.
Guðmundur var með fullri með-
vitund á meðan á uppskurðinum
stóð og sá í spegli allt sem gerðist
þar sem hann lá á bakinu. Upp-
skurðurinn tók aðeins um tíu mínút-
ur. íslendingarnir voru með mynda-
vélar og kvikmyndatökuvélar sem
þeir fengu að nota á meðan á að-
gerðunum á félögum þeirra stóð.
„Ég trúði því ekki fyrr en ég sá
1