Morgunblaðið - 01.04.1989, Blaðsíða 1
72 SIÐUR B OG LESBOK
STOFNAÐ 1913
73. tbl. 77. árg.
LAUGARDAGUR 1. APRÍL 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Selaflokk-
arnir ógna
Finnmörk
Ósló. Frá Rune Timberlid. fréttaritara
Morfpinbladsins.
STORIR vöðuselsflokkar hafa á
síðustu dögum komið upp að Finn-
merkurströndum með þeim afleið-
ingum að vorvertíðin ætlar að
fara í súginn rétt einu sinni.
Fyrir nokkrum vikum kom stór
loðnuganga og með henni mikill
þorskur og fram til páska var mikil
og góð veiði fyrir Norður-Noregi.
Nú fæst hins vegar ekki bein úr sjó.
Selurinn hrekur þorskinn.út á djúpið
þar sem bátarnir ná ekki til hans og
sjómennimir sitja aðgerðalausir í
landi.
Þetta er 12. árið í röð sem sela-
flokkamir koma upp að Finnmörk
og verða þeir stærri með hveiju árinu
sem líður. Afleiðingin er kreppa í
nyrstu héruðunum í Noregi. A fáum
áram hafa 19 fiskvinnslufyrirtæki í
Finnmörk orðið gjaldþrota og þau
45, sem eftir eru, beijast í bökkum.
Vopnasalan til Iran:
Reaganber
ekki vitni
Washington. Reuter.
RONALD Reagan, fyrrum Banda-
ríkjaforseti, mun ekki þurfa að
betra vitni í máli sem höfðað hef-
Reuter
NAMIBÍA SENN FRJALS
Martti Ahtisaari, sérlegur sendimaður Perez de
Cuellars, framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna,
kom í gær til Windhoek, höfuðborgar Namibíu.
Ahtisaari mun fylgjast með því að farið verði að
ákvæðum samkomulags um frið í suðurhluta Afríku,
sem nýlega var gert milli deiluaðila og hefur m.a.
sér til fulltingis um 4.600 manna herlið SÞ. Ákveð-
ið var að Namibía, sem verið hefur undir stjórn
Suður-Afríku síðan 1915, fái sjálfstæði og verða
fijálsar kosningar haldnar í landinu í nóvember
næstkomandi. Á myndinni sjást skrautbúnar konur
af ættbálki Ovahimba sem komu frá norðurhluta
landsins til að fagna sendimanni SÞ.
Sjá ennfremur bls. 22: „Namibía laus und-
Pólland:
Morðin í Brussel:
Líbanskir
öfgamenn
að verki?
Beirút; Brussel. Reuter.
SAMTOK líbanskra múhameðs-
trúarmanna er nefiiast „Her-
menn sannleikans" lýstu yfir því
í gær að flugumenn á vegum
samtakanna hefðu myrt leiðtoga
múhameðstrúarmanna í Belgíu
og aðstoðarmann hans á mið-
vikudag.
I tilkynningu sem samtökin
sendu alþjóðlegri fréttastofu í Beir-
út í Líbanon sagði að mennirnir
tveir hefðu verið ráðnir af dögum
vegna þess að þeir hefðu unnið
gegn málstað múhameðstrúar-
manna. Lögregluyfirvöld í Brassel
telja líklegt að leiðtoginn, Abdullah
al-Ahdal, hafi verið myrtur vegna
hófsamrar afstöðu sem hann hafði
tekið til Salmans Rushdie, höfundar
bókarinnar „Söngvar Satans".
Skýrt var frá því í gær að al-Ahdal
hefðu borist líflátshótanir sem rakt-
ar hefðu verið til írana.
„Hermenn sannleikans" hafa áð-
ur lýst yfir ábyrgð á morðum og
margvíslegum óhæfuverkum m.a. í
Belgíu, Pakistan og Tælandi.
ur verið gegn Oliver North, fyrr-
um starfsmannni Þjóðaröryggis-
ráðs Bandaríkjaforseta. North er
ákærður um að hafa skipulagt
ólöglega vopnasölu til klerka-
stjórnarinnar í Iran og fjárstuðn-
ing við kontra-skæruliða í Nic-
aragua.
Gerhard Gessel,
sem dæmir í mál-
inu, hafnaði í gær
þeirri röksemda-
færslu verkjenda
Norths að nauð-
synlegt væri að
Reagan bæri vitni
en þeir hafa fullyrt
að vopnasalan hafi
farið fram með vit-
und og vilja forset-
ans. Embættismenn í bandaríska
dómsmálaráðuneytinu og lögfræð-
ingar Reagans höfðu á hinn bóginn
haldið því fram að það kynni að
ógna öryggi landsins ef forsetanum
væri gert að mæta sem vitni.
Ákæran á hendur North ofursta
er í 12 liðum en hann er m.a. sakað-
ur um að hafa logið að þingmönnum
er vopnasalan fór fram á áranum
1985 og 1986 og breytt og eytt opin-
berum skjölum.
Samningsdröff Samstöðu
o g kommúnista staðfest
Varsjá. Reuter.
MIÐSTJÓRN pólska kommúnistaflokksins hefur lagt blessun sína yfir
samkomulag pólsku ríkisstjórnarinnar og Samstöðu, hinnar óleyfilegu
hreyfingar pólskra verkamanna. Talsmaður kommúnistaflokksins, Jan
Bisztyga, skýrði blaðamönnum frá þessu í gær í Varsjá en samkomulag-
ið kveður á um víðtækar umbætur á sljómkerfi Póllands auk þess sem
gert er ráð fyrir því að Samstöðu verði leyft að starfa og að stjómar-
andstæðingum verði heimilað að taka þátt í þingkosningum.
Talsmaðurinn sagði þetta „sögu-
legan áfanga" og kvað ákvæði sam-
komulagsins „byltingarkennd". 230
menn sitja í miðstjórn flokksins og
voru ummæli Bisztyga túlkuð á þann
veg að samkomulagsdrögin hefðu
verið samþykkt óbreytt. Kvað hann
miðstjómarmenn hafa samþykkt sér-
staka ályktun í þessa vera.
Jaruzelski herforingi og leiðtogi
pólska kommúnistaflokksins tók
fyrstur til máls á miðstjómarfundin-
um og hvatti hann fundarmenn til
þess að leggja blessun sína yfir sam-
komulagið en þau ákvæði sem lúta
að stjórnarskrá Póllands hafa þegar
verið lögð fyrir pólska þingið. Ekki
var greint frá umræðum á miðstjórn-
arfundinum en fyrr um daginn hafði
ónefndur leiðtogi Samstöðu sagt að
gera mætti ráð fyrir verulegri and-
stöðu við breytingarnar og að óljóst
væri hver yrði raunveraleg niður-
staða fundarins. Sami heimildarmað-
ur sagði að stjórnarandstaðan hefði
krafist nánari skýringa á valdsviði
nýrrar efri deildar þingsins og for-
setaembættisins. Hygðust stjórnvöld
á einn eða annan hátt hverfa frá
upphafiegum tillögum varðandi þetta
tvennt myndi stjórnarandstaðan ekki
staðfesta samkomulagið og hundsa
með öllu kosningar til þingsins.
Viðræður stjórnvalda og fulltrúa
Samstöðu hófust í janúar en áformað
er að ljúka þeim í næstu viku. Þær
þykja hafa skilað mun meiri árangri
en bjartsýnustu menn þorðu að vona
en ennþá er deilt um vísitölutrygg-
ingu launa, sem Samstaða vill að
leidd verði í lög. Þá hafa samtökin
krafist þess að stjómarandstæðing-
ar, sem reknir vora úr starfi er her-
lög vora sett í Póllandi árið 1981,
fái vinnu á ný.
Andóf og geðveiki enn lagt
að jöfnu í Sovétríkjunum
Reuter
OTIMABÆRT APRILGABB
Lundúnum. Reuter.
SOVÉSKIR andófemenn eru enn vistaðir á geðveikrahælum þó svo
sfjómvöld hafi sagt að gerðar hafi verið umbætur og breytingar á
þessu sviði en lýðræðisríkin vestan Járntjaldsins hafa oftlega fordæmt
misnotkun geðlæknisfræðinnar í Sovétríkjunum.
Þessar upplýsingar komu fram á
blaðamannafundi sem mannréttin-
dasamtökin Amnesty International
boðuðu til í Lundúnum í gær. „Yfir-
völd í Sovétríkjunum halda enn
áfram að fangelsa borgara sem sam-
visku sinnar vegna hafa haldið uppi
friðsamlegu andófi gegn opinberri
stefnu stjómvalda og þvinga aðra
til að gangast undir geðlæknismeð-
ferð,“ sagði talsmaður samtakanna.
í máli hans kom fram að 25 sam-
viskufangar dveljast nú á soveskum
geðveikrahælum og sagði hann sam-
tökin hafa heimildir fyrir því að níu
andófsmenn hefðu verið úrskurðaðir
geðveikir á síðasta ári.
fjöldi manns taldi sig í gær loks hafa fengið endanlega sönnun fyrir því
að líf væri á öðram hnöttum er geimskipið sem sést á myndinni sveif
yfir nokkra smábæi suður af Lundúnum. Flestir fundu sig knúna til
að skýra starfsmönnum breskra almannavama frá þessum stórmerka
atburði og elstu símadömur breskra dagblaða kváðust ekki muna eftir
viðlíka degi. Loks viðurkenndi breski milljónamæringurinn Richard Bran-
son að þama hefðu starfsmenn hans verið að verki í loftbelg, íklæddir
einkennisbúningum marsbúa. Hefði þetta verið lauflétt gabb í tilefni
1. apríl. Lögregluyfirvöld sögðu tiltækið ótímabært og sérlega ófyndið.