Morgunblaðið - 01.04.1989, Blaðsíða 23

:K 1 ilaSA .t ílUAGHADUMJ (fKLAJSVfJDHOM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. APRÍL 1989
23
Önnur útgáfa Oxford-orðabókarinnar:
Tuttugu bindi, 22.000 blað-
síður og vegur 62,6 kíló
Oxford. Reuter.
JOHN Simpson og Edmund
Weiner hafa að sinni sagt sitt
síðasta orð um hina ensku tungu;
þeir hafa nú skilað af sér öðru
bindi Oxford-orðabókarinnar,
mælistikunnar, sem notuð er á
allar aðrar enskar orðabækur.
Bókin, sem kom út á fimmtudag,
er sú stærsta, sem um getur, og
nær yfir enskuna allt frá 1150 og
fram á vora daga. Aðeins á síðustu
árum hafa bæst við 5.000 ný orð
og má nefna sem dæmi breyting-
amar í Sovétríkjunum en þær hafa
fært enskunni orð eins og „glasn-
ost“ og „perestroika". Þá má einnig
nefna orðin „stýriflaug", „knatt-
spymubullur", „skiptivinna“,
„gervihnattasendingar" og „óvirkar
reykingar". Rambo, sem Sylvester
Stallone hefur gert frægan, fær þá
umsögn, að um sé að ræða „upp-
gjafahermann úr Víetnamstríðinu,
kaldan karl, sem hefur ráð undir
rifi hveiju, og er í hefndarhug“.
Oxford-orðabókin er engin
smásmíði eins og sést af þessum
tölfræðilegu upplýsingum: Bindin
em 20 talsins og gefa skýringu á
rúmlega hálfri milljón orða. Til frek-
ari útlistunar eru í henni 2,4 milljón-
ir tilvitnana og þar af'30.000 frá
Shakespeare einum. Orðafjöldinn
alls í bókinni, skýringartextinn
meðtalinn, er 60 milljónir og blað-
síðumar 22.000. Öll bindin vega
Mótmæli í
Norðursjó
Ósló. Reuter.
ÓTTAST er að gas- og olíuvinnsla
Norðmanna stöðvist með öllu vegna
fyrirhugaðs sólarhringsverkfall um
6.000 starfsmanna á olíuvinnslu-
svæðum þeirra í Norðursjó næst-
komandi miðvikudag. Starfsmenn
olíufyrirtækjanna hyggjast mót-
mæla sparnaðarráðstöfunum í olíu-
iðnaðinum sem þeir segja muni
bitna á öryggi á borpöllunum.
Frakkland:
Havel til
Cannes?
París. Reuter.
FRANSKA menningarmála-
ráðuneytið skýrði frá því í
gær að tékkneska leikrita-
skáldinu Vaclav Havel, sem
situr í fangelsi í heimalandi
sínu, hefði verið boðið að
setja kvikmyndahátíðina i
Gannes 11. maí.
Havel, sem var dæmdur í
fangelsi í janúar fyrir andóf
gegn tékknesku stjórninni,
hyggst fara þess á leit við
stjórnvöld að sér verði sleppt
til reynslu 15. maí, en þá hefur
hann afplánað helming fangels-
isdómsins. Frakkar hafa mót-
mælt dóminum og hvatt vald-
hafana í Tékkóslóvakíu til þess
að láta hann lausan.
200 ára afmælis mannrétt-
indayfirlýsingarinnar og
frönsku byltingarinnar er
minnst í ár og verður kvik-
myndahátíðin í Cannes tileink-
uð mannréttindum af því til-
efni. „Listamenn munu einnig
fá tækifæri til að sýna sam-
stöðu með þeim sem búa eða
hafa búið við skert frelsi til að
framleiða kvikmyndir," sagði í
yfírlýsingu franska menningar-
málaráðuneytisins.
samtals 62,6 kíló og út ur búð kosta
þau um 127.000 ísl. kr.
Rithöfundurinn Anthony Burg-
ess hefur kallað Oxford-orðabókina
„lengsta ljóð, sem nokkru sinni hef-
ur verið ort“ en eftir þijú ár verður
allur óðurinn fáanlegur á tölvu-
diski. Það tók ritstjórana tvo sex
ár að ljúka við aðra útgáfuna en
undirstaðan var að sjálfsögðu fyrri
útgáfan í 12 bindum, sem út kom
á árunum 1884-1933, og bókar-
auki, sem kom út í fjórum bindum
frá 1972 til 1986.
Fyrsta skrefið var að færa alla
fyrri útgáfuna yfir á tölvu og það
var bandaríska fyrirtækið Intern-
ational Computaprint, sem annaðist
það. 120 tölvuritarar gerðu ekkert
annað í hálft annað ár. Var það
áskilið í samningnum, að villurnar
yrðu ekki fleiri en sjö á hver 10.000
slög en þégar allt kom til alls reynd-
ust þær ekki fleiri en 4,5.
Að lesa prófarkir af svona bók
er ekkert áhlaupaverk en þeir Simp-
son og Weiner sáu um það sjálfir.
Skiptu þeir bókinni með sér og lásu
og leiðréttu á 10 mánuðum. Kom-
ust saman yfír 550 blaðsíður á viku
en það jafngildir allri Biblíunni.
Þeir félagarnir komust að ýmsu
fróðlegu þegar þeir unnu að verk-
inu. Til dæmis kom í ljós, að mörg
orð, sem haldin voru ný, höfðu ver-
ið á kreiki í langan tíma. „Dýrarétt-
indi“, eitt af tískuorðum síðustu
ára, má rekja allt aftur til ársins
1879 og „súrt regn“ finnst á prenti
á árinu 1859.
Reuter
Fölsun uppgötvuð
Fundið hefúr verið upp nýtt tæki, Vista-leitarinn, til að ganga
úr skugga um það hvort peningaseðlar séu falsaðir og er það
byggt á tækni sem ísraelski herinn átti frumkvæði að. Sé tækinu
nuddað við seðilinn undir myndinni á miðjum dollaraseðlinum,
sem sést á ljósmyndinni, á að heyrast ákveðinn tónn þegar tækið
nemur segulmagnaðar málmagnir er komið hefúr verið fyrir í
ófólsuðum dollaraseðlum.
0mega-3 og hjailað
„ Þorskalýsið og
hjartað: Áhugaverð
effni, sem viröast
m.a. geta dregið úr
hættu á myndun
blóðtappa — segir Dr.
Sigmundur
Guðbjarnason. “
Morgunblaðið 6. nóvember 1984.
,, Vísindalega sannað
aðEPA ogDHA
f itusýrur, sem
f innanlegar eru í
ffiskalýsi, draga úr
kólesterólmagni í
blóði og
blóðfflögumyndun,
stærsta verkef ni
sem Lýsi hff. vinnur
að um þessar
mundir. “
Þjóðviljinn 7. febrúar 1985.
Viðtökur Omega-3 hérlendis sýna
að íslendingum er annt um heilsuna
Qm9ga-3 borskalvsisbvkkniðl
Rannsóknir vísindamanna um allan heim benda
ótvírætt til þess að fjölómettaðar fitusýrur af
Omega-3 hópnum (EPA og DHA) stuðli að því að
fyrirbyggja kransæðasjúkdóma eða draga úr
hættunni á þeim.
Omeaa-3 frá Lýsi hf. er eina þykknið sinnar
tegundar í heiminum sem unnið er úr hreinu
þorskalvsi. Hráefnið er sérvalin þorskalifur.
í Omega-3 er mun meira af fjölómettuðum
fitusýrum en í venjulegu þorskalýsi.
Nú hefur maqn AoaD vftamfna verið
mirmkað vemlftaaú Þeir sem teljast til áhættu-
hóps geta því tekið fleiri perlur á dag án þess að
fara yfir ráðlagðan dagskammt af A og D
vftamínum.
Grandavegi 42, Reykjavík, sími 91 -28777
ARGUS/SlA