Morgunblaðið - 01.04.1989, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. APRÍL 1989
„ Ég vcxrabi þ'igv'ié að plokkux burtu
gráu hoírin."
*
Ast er...
J-/-V
... í fyrsta sæti.
TM Reg. U.S. Pat Off,—all rights reserved
® 1989 Los Angeles Times Syndicate
Því ertu alltaf að tala um
veðríð?
Þetta eru gamanteikning-
ar sem þú getur skemmt
þér við þegar fram líða
stundir...?
HÖGNI HREKKVÍSI
Um Lífsbjörg í norður-
höfiim og umræðuþáttínn
Til Velvakanda.
Ég tel mig eiginlega neydda til
þess að hripa niður nokkrar línur,
eftir að hafa horft á mynd Magnús-
ar Guðmundssonar og Eddu Sverris-
dóttur, Lífsbjörg í norðurhöfum, og
þá ekki síst umræðuþátt er fylgdi í
kjölfarið. En stjórnun þess þáttar
fannst mér því miður, verð ég að
segja, farast annars ágætum frétta-
manni, Helga H. Jónssyni, alveg
herfilega úr hendi.
Hingað til hef ég fylgt Green-
peace nokkuð vel að málum í flestu
því sem þau samtök hafa tekið sér
fyrir hendur. Því er þó ekki að neita
Niðurgreiðsl-
ur á bjór og
barnamjólk
Kæri Velvakandi
Getur það verið rétt að ríkið
ætli að hafa það með bjórinn eins
og barnamjólkina, að niðurgreiða
hann úr ríkissjóði og ábyijast
bruggurunum visst magn í sölu?
Eg á bágt með að trúa þessu,
því ég hefi ekki orðið var við neinn
mótblástur í Dagblaðmu, sem hef-
ir verið óþreytandi að fordæma
allar niðurgreiðslur á afurðum
landbúnaðarins, nema það geti
verið að Dagblaðið telji að bjórinn
hafi forgang þegar um niður-
greiðslur er að ræða.
Væri nauðsynlegt að vita hvað
rétt er í þessu máli.
Árni Helgason,
Stykkishólmi.
að mér hefur alltaf fundist þetta
hvalabrölt á þeim „frekar út í hött“.
Einnig hefur mér þótt það sæta
mikilli furðu hve íslensk stjórnvöld
hafa verið tilbúin að hætta miklu
fyrir einhveija tugi hvala. Hvali, sem
ég er sannfærð um að skipta ekki
einn né neinn einu einasta máli,
nema ef vera skyldi okkar rislága
efnahag, úr því sem komið er.
Þegar grænfriðunga hefur borið
á góma hef ég margoft haldið upp
vömum fyrir þá. Bendi ég þá yfir-
leitt á hversu nauðsynlegt það er
að láta sig heiminn einhveiju skipta
og horfa öðru hvom gagnrýnum
augum á lífið og tilveruna.
En þar komum við nú eiginlega
að dálítið viðkvæmum punkti.
Greenpeace-samtökin em svo sann-
arlega ekki yfír heiminn hafin. Svo
hvers vegna leyfíst ekki nein gagn-
rýni á þau? Guðrúnu Helgadóttur
og kollegum hennar úr fyrmefndum
umræðuþætti fínnst það vera bölv-
aður dónaskapur að yfirleitt láta sér
detta það í hug. Hvað þá að taka
upp á því að gera heila mynd um
það. Ég verð að segja að mér fannst
myndin nokkuð góð og er raunar
fegin því að hafa gefíð mér tíma til
þess að horfa á hana. Svo margar
spumingar og efasemdir hefur hún
vakið með mér.
Ég geri ráð fyrir því að tríóið
þarna úr umræðuþættinum geri sér
grein fyrir því að „ætíð er mislitur
sauður í mörgu fé“. Mér skilst að
sauðimir skipti milljónum þarna í
Greenpeace, því skyldu ekki nokkrir
þeirra vera svartir?
Ekki þykir mér ólíklegt að til-
gangurinn með myndinni hafí verið
sá að vekja upp slíkar spurningar.
Annars get ég nú ekki sagt að ég
viti hver tilgangurinn var þar sem
Magnús Guðmundsson, sá er gerði
myndina, fékk aldrei tækifæri til að
svara þeirri spumingu. Má þakka
það stjómanda þáttarins, sem lagði
allan sinn metnað í að hleypa honum
ekki að. Það má undmn sæta að
manninum skyldi yfírleitt hafa verið
boðin þátttaka í umræðunum.
Ég er satt að segja alveg undr-
andi á þeirri stillingu sem Magnús
sýndi, eftir allt sem slengt var fram-
an í hann. „Myndin var leiðinleg,
langdregin, haugalygi, þjóðarskömm
sem óskandi var að yrði hvergi ann-
ars staðar sýnd“ og ég veit bara
ekki hvað. Og manngreyið fékk tæp-
lega að svara fyrir sig. Ég trúi ekki
öðm en hann hafí langað til þess,
eftir að hafa lagt 3ja ára vinnu í
gerð myndarinnar.
Flestir aðrir fengu að blaðra að
vild, Guðrún var nú orðin ansi lang-
lokuleg og þessi maður frá Land-
vernd var nú svo sem ekkert að
spara orðin. Ef hann hafði ekki orð-
ið, þá bara blaðraði hann við sjálfan
sig eða þá sessunaut sinn. Nú og
ef allt þraut, þá blaðaði hann í gegn-
um alla þessa bæklinga sem þarna
lágu frammi. Á tímabili var ég farin
að gæla við þá hugmynd að þetta
væm einhvers konar ferðabæklingar
og manngreyið hefði hug á því að
koma sér úr landi.
Og hvers vegna Guðrún, þú sem
margoft tókst það fram, að þú hefð-
ir bara ekkert vit á hvölum eða hval-
veiðum eða nokkm því sem vísinda-
menn em að sýsla með, hvers vegna
í ósköpunum ferðu ekki að leggja
fram einhveijar spumingar?
Það get ég sagt, að ég var gagn-
rýnin þegar ég settist niður til að
lurfa á umrædda mynd. „Hvemig
skyldi nú þessi áróðursmyndin
vera?“ En ég var ekki síður gagnrýn-
in þegar ég stóð upp.
„Hvernig skyldu nú annars þessi
Greenpeace-samtök vera?“
Ingibjörg Þorvarðardóttir
Víkverji skrifar
Furðumargir fréttamenn sjón-
varpsstöðvanna gerast sekir um
það enn í dag að nota orðalag í frét-
taflutningi sínum sem lætur ekki
einasta hjákátlega í eymm heldur
er raunar að auki augljóst brot á
málvenju okkar. Þeir em semsagt
ekki ennþá búnir að átta sig, blessað-
ir, að þeir era að semja fréttir til
flutnings en ekki af því tagi sem
okkur er ætlað að stauta okkur
framúr sjálf í dagblöðunum. Fyrir
vikið víla þeir ekki fyrir sér að segja
til dæmis hinir hressustu „eins og
sagt var hér að framan“ í stað þess
að nota hið sjálfsagða „eins og áðan
var sagt“ eða „eins og fyrr er sagt“
eða eitthvað í þeim dúr.
Af nógu er að taka. Líklega
myndu hinir ágætu fréttamenn samt
strax sjá ljósið ef þeir settu sig sem
snöggvast í fótspor hlustenda.
Víkveiji ráðleggur þeim að taka hið
snarasta einhvern kunningjann út
undir vegg og spjalla þar við hann
eins og þeir ættu lífið að leysa. Og
láta nú ekki undir höfuð leggjast
að taka vandlega eftir svipnum á
aumingja manneskjunni þegar þeir
taka til við að segja á sjónvarpsvísu:
„Eins og ég sagði hér að fram-
xxx
Ennfremur fannst undirrituðum
það óneitanlega allnokkuð
kyndugt um daginn þegar einn af
fréttahaukum ríkissjónvarpsins bauð
okkur að líta inn á fund í sameinuðu
þingi þar sem hann hugðist leyfa
okkur „að sjá viðbrögð þingmanna"
við tiltekinni ræðu forsætisráðherra.
Takið eftir orðalaginu: „Að sjá við-
brögðin, ekki að heyra þau. Kannski
ekki að furða þótt Víkveiji ætti allt
eins von á því að menn legðu hend-
ur á Steingrím eða „ulluðu" að
minnstakosti á hann, eins og krakk-
amir segja, með viðeigandi fettum
og brettum. Um svipað leyti komst
síðan bálreiður Reykvíkingur, sem
löggan átti eitthvað vantalað við, svo
að orði í blaðaviðtali, að það væri
einkennilegt í meira lagi „að sjá
ákæmr á sig í sjónvarpi".
xxx
annig mótar miðillinn málfar
okkar og hugsun ef við gætum
okkar ekki. Síðan fáum við glappa-
skotin í kaupbæti og allar furðurn-
ar. Sá sem stýrir íþróttaþættinum
það kvöldið tilkynnir okkur hróðugur
að nú verði sýndar „stuttar svip-
myndir“ úr íþróttaheiminum.
Kannski fyrirbærið sé til. Maður
hefur svosem heyrt þetta áður á
þessum bæ. En hversvegna í ósköp-
unum smíðar fólkið þá ekki viðeig-
andi nafn á þessar „stuttu svip-
myndir" sínar? Leifturmyndir til
dæmis eða jafnvel örskotsmyndir.
Þá var ekki alls fyrir löngu „út-
sala á skrámuðu grænmeti" í þættin-
um „Á framabraut" eða svo var það
að minnstakosti látið heita í íslenska
textanum. Og ef marka mátti virðu-
lega forstjórann, sem spjallað var
við í fréttunum fýrir svosem tveimur
vikum, þá étum við íslendingar fím-
in öll af plasti. Að minnstakosti gerði
sá ágæti maður sér tíðrætt um
„neyslu“ okkar á plastpokum og
upplýsti að í Noregi til dæmis væri
„neysla á plastpokum um 20%
minni“ en hér heima.
x x x
En það er svosem margt kynlegt
líka í „gömlu“ fjölmiðlunum
okkar, þ.e.a.s. í dagblöðunum. „Mik-
il aukning snjósleða“ hét það til
dæmis í allmyndarlegri fyrirsögn hér
í Morgunblaðinu á miðvikudaginn
var. Maður hélt í einfeldni sinni að
sleðum fjölgaði bara. Ailavega hlýt-
ur maður að vona að ekki verði
umtalsverð „aukning" á svona fyrir-
sögnum hér í blaðinu.
xxx
Víkveiji föstudagsins vék að
prentvillupúkanum og þeim
leiðindum sem hann gæti valdið.
Sem dæmi nefndi Víkveiji auglýs-
ingu frá Bókaútgáfu þar sem stóð
að bækumar væm „Veganesti sem
endast ævilangt".
Prentvillupúkinn sá hins vegar
við Víkveija og leiðrétti vitleysuna
þannig að „endast" varð „endist"
sem auðvitað er rétt. Víkverji vonar
að prentvillupúkinn leiðrétti nú
sjálfan sig í umræddri auglýsingu
líka.