Morgunblaðið - 19.07.1989, Side 15

Morgunblaðið - 19.07.1989, Side 15
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ 1989 15 „kvennamenning“ er í stuttu máli þetta; að til séu sérstök gildi, túlk- anir og orsakasamhengi sem stöð- ugt eru að verki hjá konum, en eru illskiljanleg eða ósýnileg karlmönn- um. Það er auðvelt að sjá hvernig reynsla og menning kvenna endur- speglast a.m.k. á fjórum sviðum í pólitíkinni. í fyrsta lagi eru það viðhorf sem tengjast eða eru afleiðing af þætti kvenna í viðhaldi mannkyns, þ.e.a.s. að ganga með börnin, fæða þau og annast. Viðhorf kvenna sem skap- ast af þessari reynslu stangast á við viðhorf sem eru ráðandi innan framleiðslunnar. Það veldur tog- streitu milli tveggja sjónarmiða. Þeirra sem leggja höfuðáherslu á hagvöxt og hinna sem leggja meiri áherslu á að lifa í jafnvægi við náttúrúna. Rannsóknir hafa sýnt að karlmenn eru meira uppteknir af hinu fyrrnefnda og þar með lífs„standard“ en konur hinu síðara, það er að segja lífs„innihaldinu“. í öðru lagi era viðhorf sem tengj- ast umönnunarhlutverki kvenna innan fjölskyldunnar. Stjórnmála- þátttaka kvenna einkennist fremur af áhuga fyrir félagsmálum en framleiðslu. Almennt eru konur einnig uppteknari af sínu nánasta umhverfi og þar með því í hvemig umhverfi börnin alast upp í. í fjórða lagi hafa konur sameigin- lega reynslu sem kúgaður hópur í samfélaginu. Þess vegna er það mín skoðun að ef konur taka þátt í stjórnmálum meðvitaðar um „þriðju víddina" muni átakapunktarnir í hinu pólitíska kerfi færast til og að kon- urnar muni verða ógnun við „sið- menningu“ og „lýðræði" karlmann- anna. Eg held því ekki fram að þetta sé ný kenning t.d. áleit Rousseau konur vera ævarandi eyðileggjandi afl í hinu pólitíska skipulagi. Freud lét heldur ekki sitt eftir liggja og sagði að konan væri óvinur siðmenningarinnar og í stöð- ugri andstöðu við hana. Þó að ég sé næsta viss um að forsendur mínar og þeirra kumpána séu mjög ólíkar, þá er ég sammála þeim um að konur beri í skauti sér fræ gagngerra samfélagsbyltingar. (E.s. 1 skilgreiningu minni á „þriðoju víddinni" styðst ég við skil- greiningar sænsku fræðikonunnar Ábby Peterson, en hún talar um „sex/gender dimensjonen.“) Höfundur er við nám íháskólnnum íOsló. MINOLTA Netta Ijósritunarvélin sem ekkert fer fyrir Lítil og handhæg vél sem ávallt skilar hámarksgæðum. Auðveld I notkun og viðhaldi. Tekur ýmsar gerðir og stærðir pappírs. Sterk vél sem óhætt er að reiða ! s'9á- | Útkoman verður óaðfinnanieg með i Minolta EP-30 KJARAN Síðumúla 14,108 Reykjavík, s:(91) 83022 Hugarorka telpunnar Amy Erlendar bækur Jóhanna Kristjónsdóttir Bari Wood: Amy Girl Utg. New American Library 1988 Ekki minnist ég þess í fljótu bragði að hafa lesið áður bækur eftir þennan höfund, Bari Wood, sem mun hafa skrifað allmargar bækur sem hafa fengið athyglis- verðar undirtektir. Hann skrifar að mér skilst ekki beinlínis hrollvekjur en þó er ekki djúpt á hryllingnum í sögunni um telpuna Amy. Þar segir frá foreldram hennar Michael og Ewy, sem eiga í basli bæði með sambúðina og fleira. Michael hafði verið við lagánám þegar hann kynntist Ewy og lagði námið á hilluna þegar ’von var á fjölgun. Að vísu er trúlegt að hann hefði hvort sem er gefist upp, hann er veikgeðja og um sumt harla brenglaður og engan veginn fær um að axla ábyrgð sem fylgir hjóna- bandi. Hann á bróðurinn Jonathan sem er á geðveikrahæli, en hefur sýnt mjög mörg og undarlega af- gerandi merki um dulræna hæfi- leika, hann sér fram í tímann og hann virðist einnig sjá atburði sér tengda sem eru að gerast. Ewy er vansæl og gerist drykk- felld og þetta endar mjög sorglega, Michael lemur hana svo að hún hlýt- ur bana af og áður hafði Ewy lok- að dótturina litlu inni í skáp til að forða henni frá barsmíðum föður- ins. Þar sem Michael gerir sér enga grein fyrir gjörðum sínum virðist ekkert í vændum annað en Amy deyi í skápnum.liar eð enginn vitj- ar þeirra. Jonathan upplifir þetta á hælinu og tekst að lokum að sann- færa lækninn um að eitthvað hafi verið að gerast á heimilinu og lög- reglumaðurinn Levin og fjölskylda hans tekur Amy í fóstur. Svo virðist sem Amy hafí náð sérkennilegu og óhugnanlegu valdi sem læknar eiga erfitt með að skil- greina hvað er. En það felst í því að hún getur með hugarorku gefið skipanir og það er sýnilegt að hún mun ekki nota þessa gáfu til góðs alla tíð. Læknarnir hafa rannsakað þetta fyrirbæri og komist að raun um orsök þess, þeir reyna að telja fósturföðurinn á að senda Amy í burtu af heimilinu áður en illa fer. Hann er ekki fáanlegur til þess og á erfitt með að leggja trúnað á það sem honum er sagt. Paulie sonur hans hefur frá fyrstu tíð horn í síðu Amy og læknunum er ljóst, að áður en langt um líður getur dregið til hryllilegra tíðinda. Þetta er ágætlega skrifuð bók, hryllingurinn verður aldrei um of og það er reynt að gera mál Amy og einkum þessa óhugnanlegu hæfi- leika henni sem mest sannfærandi. :0 £ KJ fO P O. T3 2 £ c e o h 15 -o x> P •p « i2 .b H’Z'* :0 °0 Æ 00 xO ►—i bO •S E; T3 c "" ^ c3 ce , S »2 *§ 3 2 c > 2 ö c ko g íO QJ o-s > ; C3 a, EÆ O o-l- öo = £ DC (0 O>o 00 id U ti '<* ■5 4 | cd o/-* <D C/3 > 'C3 C 6 “E c 5 •m <u > :° c Ö M cð > O 43 £ TÍ c_ ?> 'cö \fi 'P > V-i cd +-» G <D X! *c 2 .S ^ 13 bD'cð :§§1 8'S? E C/3 ,B 1 <D C co E oo Vh 00 > 2 g>o cO §, cd > cd "O v-. tí £ '53 cd ^ | sl rr. G n «0 Sá s U. E; 7U c/3 r—H 03 <D kO c C3 ÖO 03 O 4C G vcd :o /O 'Cd o > :0 ÖX)& cd c *o c -2 u 2 fi ° c . . ÖO ££ E .b 2 ;o £ 13 >§ oo ■ ' oo cð 3 34 43 > rO C pCCN S.g^ K 3 M m,2 0 S oO ■fi 3 42 c 'C8 4> cc > 'C 2 c >0 M c no rO « 0> oc § II íE 'CO S Í3 3 'o£ 2 ___^ C X) 3 tS 3 C Éd 3 oo cs c :0 X) SZ 5 S E «•£ 1P§ 31 <D 00 l'Í^i ÖPQ Uh ffl

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.