Morgunblaðið - 18.01.1990, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. JANÚAR 1990
9
Náðir þú yfir 10% raunvöxtum
á sparifé þitt á síðasta ári?
Eigendur
Einingabréfa 3 fengu 34,5%
nafnvexti eða
10,7%vexti
umfram verðbólgu á sparifé
sittárið 1989
Þeir sparifjáreigendur, sem áttu eða keypu Einingabréf
3 í upphafi ársins fyrir 500.000 krónur áttu því
672.500 krónur.
j3. má kaupa fyrir hvaða upphæð sem er
- eru að jafnaði laus til útborgunar hvenær sem er
- gefa hæstu ávöxtunina á markaðnum á
hverjum tíma
- hækka daglega sem nemur vöxtum og
verðbótum.
Hafðu samband við okkur í síma 68 90 80 og
ráðgjafar okkar munu leiðbeina þérvið val á
öruggri sparnaðarleið.
Sölugengi verðbréfa 18. janúar 1990:
EININGABRÉF 1 4.596
EININGABRÉF 2 2.528
EININGABRÉF 3 3.024
LÍFEYRISBRÉF 2.311
SKAMMTÍMABRÉF 1.569
Gengi hlutabréfa hjá Kaupþingi hf. 18. janúar 1990:
Alþýðubankinn hf Kaupgengi 1,19.... Sölugcngi 1,25
Eimskipafélagið hf 3,81 .... 4.00
1,51 .... 1,61
1,62 .... 1,70
Hávöxtunarfélagið hf 14,00.... 15,00
Hlutabréfasjóðurinn hf 1,48 .... 1,56
Iðnaðarbankinn hf 1,67.... 1,75
Olíufélagið hf 3,00.... 3,18
Sjóvá-Almennarhf 3,90.... 4,10
Skagstrendingurhf 3,09.... 3,25
Skeljungur hf 3,33.... 3,50
Tollvörugeymslan hf 1,02... 1,05
Verslunarbankinn hf 1,45... 1,53
Próunarfélag íslands hf 1,52 ... 1,60
Hlutabréf í flestum þessum félögum eru greidd út samdægurs.
KAUPÞING HF
Kringlunni 5, 103 Reykjavík,
sími 91-689080
Eiu sumar bókmenntir meiri
bókmenntir en aðrar?
Gunnar Karlsson skrifar
cin athöfn. ein leiksýning eða geslabod.
Það er hallterislegi og óvideigandi að
láia hluia þeirra della úi ( miðjum kllð-
Enn um bókmennta-
verðlaunin
Brátt líður að því, að úthlutað verði bók-
menntaverðlaunum þeim, sem Félag
þókaútgefenda stofnaði til vegna 100 ára
afmælis síns. Nú eru sérstaklega til-
nefndir fulltrúar að leggja lokamat á
þækurnar 10, sem valdar voru fyrir jólin.
í þeim hópi voru í senn skáldverk og einn-
ig bækur, sem flokkaðar eru undir heim-
ildaverk eða fræðirit. Vegna ummæla
þriggja manna í nefndinni sem á lokaorð-
ið um það hvaða verk þeir teldu koma
til álita ritaði Gunnar Karlsson, prófessor
í sagnfræði við Háskóla íslands, grein í
Þjóðviljann á þriðjudag. Er vitnað í þá
grein í Staksteinum í dag.
Eftirvænting
og vonbrigði
í upphafi greinar
sinnar í Þjóðviljanum
segir Gunnar Karlsson:
„Mér fannst það snjöll
og djörf ákvörðun hjá
bókaútgefendum að
stofna til sameiginlegra
verðlauna fyrir hvers
konar bækur ársins. Sem
fræðimanni og kennara í
þeirri list að setja saman
fræðirit var það mikil-
væg viðurkenning á iðju
minni. Svo er það líka
skemmtilega ögrandi
hugmynd að bera saman
beitingu orða og hugsun-
ar í svo ólikum verkum
sem orðabókiun og
skáldsögum, að leggja að
líku orðnautnina í því að
lesa fræðilega greinar-
gerð um orðsiíjar og list-
ræna málbeitingu í ljóð-
um. Úrval tíu manna
nefhdarinnar fyrir jólin
varð líka góð blanda
ólikra verka: fjórar
skáldsögur, tvær
ljóðabækur, tvö sagn-
fræðirit, eitt smásagna-
safn og ein orðsifjabók.
Það sýndi þróttmikla og
(jölbreytta menningar-
starfsemi á bókum.
Þvi urðu það mikil
vonbrigði að lesa viðtöl
við þrjá fulltrúa í siðari
verðlaunanefijdinni í DV
fimmtudaginn ll.janúar.
Það lýstu þeir hver af
öðrum þeirri skoðun
sinni að einungis bók-
menntaverk i þrengstu
merkingu, nefnilega
skáldverk, kæmu til
greina að liljóta verð-
launin. Pétur Gunnars-
son, rithöfundur og full-
frúi Rithöfundasambands
ísiands, var spurður
hvort ekki væri erfitt að
gera upp á milli fræðirita
og skáldrita og svaraði:
„En verðlaunin eru
kennd við bókmenntir
þannig að ég hef gengið
út frá því að bókmennta-
legt gildi verkaima eigi
að ráða úrslitum." Ást-
ráður Eysteinsson, bók-
menntafræðingur fil-
nefiidur af Háskóla fs-
lands, segin „Tíu manna
nefhdin á að tilnefha „at-
hygíisverðustu bækur
ársins“ en við eigum
valalaust að veita bók-
menntaverðlaun. Þvi er
sýnt að fræðiritin eiga
litla möguleika í annarri
umferðinni." Einar
Bjamason, lögreglufull-
trúi og maður BSRB í
ncfndinni, sagði: „Ég
vissi ekki betur en að við
ættum að verðlauna
skáldverk og er enn á
þeirri skoðun."
Ekki veit ég livaðan
sú skoðun er komin að
verðlaunin eigi að ein-
skorðast við skáldverk.
Ég get ekki lesið það út
úr þeirri frásögn af verð-
laununum sem birt er í
íslenskum bókatiðindum
1989, og svo mikið er
vist að allar tíu athyglis-
verðustu bækumar vom
taldar upp þegar bókaút-
gefendur auglýstu at-
kvæðagreiðsiu lesenda
um verðlaunaveitinguna
núna fyrir skemmstu.
Maður verður að ætla að
þar hafi átt að segja al-
menningi satt frá því
hvaða bækur væra í raun
og vem kjörgengar. Þótt
verðlaunin séu kennd við
bókmenntir, kölluð ís-
lensku bókmenntaverð-
launin, þá útilokar það
engan veginn fræðirit.
Orðið bókmenntir hefur
lengi verið notað um
hvers konar menntír
stundaðar á bókum, til
dæmis i nafni Hins
íslenska bókmenntafé-
lags. Það hefur lítið gefið
út af skáldskap en hins
vegar verk um fjölbreytt-
ustu efni önnur, sögu og
söguheimildir, heim-
speki, sálfræði, stærð-
fræði, eðlisfræði. Og þótt
menn hugsi kannski ekki
alltaf á íslensku um þessi
efhi er engu þrengri
merking til í útlenda orð-
inu Iitteratúr. í fiæðirit-
um á ensku bera heim-
ildaskrár oft fyrirsögnina
Literature."
Meginatriði
Grein sinni lýkur
Gunnar Karlsson pró-
fessor á þessum orðum:
„Meginatriði málsins
er í minum huga það að
veiting islensku bók-
menntaverðlaunanna er
öll ein athöfh, ein leiksýn-
ing eða gestaboð. Til-
nefhdu bækumar tiu
hafa allar verið kallaðar
til leiks, og þær verða
allar að fá að leika hann
til enda, hver á sínum
forsendum. Það er hall-
ærislegt og óviðeigandi
að láta hluta þeirra detta
út í miðjum klíðum,
óformlega og án þess að
kveðja þær. Það er eins
og leikrit þar sem höf-
undur leiðir tíu persónm-
inn á sviðið í fyrsta þætti,
uppgötvar svo að haim
hefur í rauninni ekki þörf
fyrir nema sjö en gleymir
að skrifa óþörfii persón-
umar þtjár út úr verk-
inu. Við getum líka sagt
að fræðiritín séu hér eins
og böm sem fa að sitja
til borðs með fullorðna
fólkinu en em svo send
í rúmið áður en farið er
að fa sér í staupinu á eft-
ir. Eða eins og konur sem
áður fyrr hurfu úr sam-
kvæmum þegar karlara-
ir fóm inn í stofu eftir
matími að reykja vindla,
drekka viskí og segja
tvíræðar sögm-.
Bókaútgefendur taka
á sig mikla ábyrgð gagn-
vart liöfundum sinum
þegar þeir efiia til verð-
launa eins og íslensku
bókmenntaverðlaun-
anna, og þeir eiga ekki
að gera upp á milli höf-
unda eflir því hvort þeir
skrifa skáldskap eða eitt-
hvað annað. Ef þeim
tekst ekki í næsta sinn
að fá verðlaunanelhdar-
menn til að takast á við
það ögrandi viðfangsefhi
að velja eina bók úr öllu
flóðinu, þá eiga þeir ekki
um annað að vefyi en
skipta verðlaunafenu í
tvo jafiia hluta og veita
tvenn verðlaun, ömmr
fyrir skáldskap og hin
fyrir fræðirit. En það er
aðeins næstbesti kostur-
1 inn.“
TOYOTA
NOTAÐIR BfLAR
44144 - 44733
GOLF SKY '18
Blór. 5 gíra. Ekinn 32 þús/km. Verð k. 780 þús.
TOYOTR CARINA II '86
Rauóur. 5 gíra. Ekinn 61 þús/km. Verð kr. 610 þús.
OPEL OMEGA 6L 87
Hvítur. Sjólfsk. Ekinn 80 þús/km. Verð kr. 1,150 þús.
TOYOTA HI-LUX XCAD '89
Hvítur. 5 gíra. Ékinn 4 þús/km. Verð kr. 1,430 þús.
HOHDA CRX 16v ’88
Hvítur. 5 gira. Ekinn 20 þús/km. Verð kr. 950 þús.
TOYOTA COROLLA 89
Hvítur. 5 gíra. Ekinn 3 þús/km. Verð kr. 880 þús.
44 1 44 - 44 7 33
TOYOTA
NÝBÝLAVEGI 6-8, KÖPAVOGI, S.:91 44144