Morgunblaðið - 28.07.1990, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 28. JÚLÍ 1990
Páll Halldórsson, formaður BHMR:
Leggjum fram gagntilboð
Þjóðarsáttin sátt um að halda taxtakjörum niðri
„VIÐ teljum tilboð ríkisstjórnarinnar ekki fullnægjandi og munum
leggja fram gagntilboð,“ sagði Páll Halldórsson, formaður Banda-
lags háskólamenntaðra ríkisstarfsmanna eftir fund forsvarsmanna
BHMR með Qármálaráðherra í gær, þar sem tilboð ríkisstjórnarinn-
ar var Iagt fram.
Aðspurður sagði hann að það
væri ekki hægt að fresta þeirri
kauphækkun sem Félagsdómur
hefði dæmt BHMR, hún væri veru-
leiki og það væri því verið að tala
um tæplega 4,5% kauplækkun.
„Við höfum yfirleitt ekki samið um
kauplækkanir. Hins vegar þegar við
tókum við þessu tilboði frá þeim
þá tókum við það til umræðu í
heild sinni og svörum því í heild
sinni,“ sagði Páll.
Hann sagði að tilboð ríkisins
varðandi 15. grein samningsins,
sem samninganefndin bauð upp á
viðræður um í fyrradag, væri alls
ekki fullnægjandi heldur og BHMR
myndi setja fram gagntilboð hvað
það varðaði. Hann sagði að þegar
það yrði lagt fram kæmi í ljós
hvort umræðugrundvöllur væri fýr-
ir hendi eða ekki. Samninganefnd
BHMR yrði kölluð saman á næst-
unni og afstaða tekin til tilboðsins.
Hann sagðist ekki geta sagt að
hann hefði orðið standandi hissa
yfir þessu tilboði. Aðspurður hvort
ríkisstjómin hefði gert grein fyrir
til hvaða aðgerða hún myndi grípa
ef samkomulag tækist ekki, sagði
Páll: „Hún hefur ekki gert okkur
grein fyrir því að öðru Ieyti en því
að það er alltaf verið að tala um
bráðabirgðalög og það er auðvittað
ekki eðlilegt samningaumhverfí að
semja undir hótunum."
Hann sagði að á fundinum hefði
komið fram að talað hefði verið um
bráðabirgðalög í herbúðum ríkis-
stjómarinnar, en ekki hefði komið
fram hvemig það yrði framkvæmt
í smáatriðum. „Það er hins vegar
alveg klárt að þessi 4,5% hækkun
kom á laun 1. júlí. Hún er raunveru-
leiki og það að breyta því er launa-
lækkun. Það hefur verið farið fram
á launalækkun og ég á bágt með
að sjá samninganefnd okkar fallast
á það.“
Páll sagði að málið væri komið
í erfiðari stöðu en ella úr því ekki
var reynt að semja um hlutina
fyrir 1. júlí, það hefðu verið margir
möguleikar á því þá. Aðspurður
hvort það hefði verið hugsanlegt
að BHMR hefði gengið inn í þjóðar-
sáttina sagði hann: „Þjóðarsáttin
er eins og ég hef oft sagt sátt um
það að halda taxtakjörum niðri. Ef
farið hefði verið inn í hana hefði
töxtum ríkisstarfsmanna verið
haldið niðri og hún hefði einnig
orðið til þess að við hefðum orðið
að hlaupa frá þeim leiðréttingum
sem við höfum verið að beijast fyr-
ir ámm saman. Ég held nefnilega
að það sé dálítið holur hljómur í
þessu þjóðarsáttartali vegna þess
að þeir sem eru ekki inni í þessum
taxtakerfum eru ekkert inni í þess-
ari þjóðarsátt."
Fjármálaráðherra lagði fram tilboð á fundi með fulltrúum BHMR
Skynsamlegast fyrir BHMR að
taka tilboði ríkissljórnarinnar
segir Ölafiir Ragnar Grímsson flármálaráðherra
ÓLAFUR Ragnar Grimsson fjármálaráðherra segir að skynsamleg-
ast sé fyrir BHMR, í þágu þjóðarinnar allrar, að taka tílboði því sem
ríkisstjórnin gerði BHMR í gær um endurskoðun á kjarasamningi.
„Þetta er tilboð sem við ákváðum
að setja fram eftir að BHMR sam-
þykkti að ræða breytingar á samn-
ingnum. Við töldum rétt að leggja
fram tilboð, sem fæli í sér breyting-
ar, sem samræmast markmiðunum
í efnahagsmálum og efnahagsþró-
uninni í landinu. En gera jafnframt
kleyft að halda áfram vinnunni við
kjarasamninginn sem gerður var
fyrir ári síðan,“ sagði Ólafur Ragn-
ar.
Þegar hann var spurður hvort
ríkisstjómin myndi setja lög á
samninga BHMR, yrði þessu tilboði
hafnað, sagði hann það ekki vana,
þegar tilboð væru sett fram í samn-
ingum, að segja hvað gerðist ef
þeim væru hafnað. Ólafur Ragnar
neitaði þvf að ríkisstjómin hefði
þegar ákveðið að setja lög.
„Við ræddum þetta tilboð ýtar-
lega við BHMR og þeir ákváðu að
kynna það sínum félögum. Síðan
munum við koma saman til viðræðu
aftur um helgina," sagði Ólafur
Ragnar.
Breytingartillögur ríkisstjómar-
innar við samning BHMR eru svo-
hljóðandi:
1. Frá og með 1. september 1990
verði frestað 4,5% kauphækkun
sem Félagsdómur hefur dæmt að-
ildarfélögum BHMR. Hækkunin
greiðist í áföngum, þannig að 2%
hækkun verði 1. desember 1990,
og 2,5% hækkun 1. mars 1991.
2. Við bætist 2% hækkun hinn
1. júní 1991.
3. Breytingar á kjöram aðilarfé-
laga BHMR hliðstæðar þeim sem
hugsanlega hefðu orðið á grand-
velli 5. gr. núgildandi kjarasamn-
inga aðila frá 18. og 19. maí 1989
komi ekki til framkvæmda fyrr en
eftir 15. september 1991.
4. Félagsmenn í BHMR fái
greidda orlofsuppbót í júní 1991
með sama hætti og í júní 1990.
5. 15. gr. samninga BHMR og
ríkisins falli niður en þess í stað
njóti BHMR sambærilegrar kaup-
tryggingar þeirri sem er í kjara-
samningum ríkisins og annarra op-
inberra starfsmanna.
Þegar Morgunblaðið spurði fjár-
málaráðherra hvort þetta væra ekki
frekar úrslitakostir er tilboð svaraði
hann: „Þetta er ítarlegt og efnislegt
tilboð sem við höfum sett fram að
vandlega yfirveguðu ráði, og sem
við teljum skynsamlegt fyrir
BHMR, fyrir þjóðina alla og fyrir
hagsmuni launafólks í landinu, að
sé skoðað í mikilli alvöra."
Ásmundur Stefánsson, forseti Alþýðusambands íslands:
Getur komið til þess að
lagasetning verði nauðsyn
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra:
Bráðabirgðalög verða sett
ef samkomulag tekst ekki
RÍKISSTJÓRNIN ákvað á fundi
sínum í gær að gera BHMR til-
boð um leiðir til lausnar deilu
ríkisins og BHMR. Steingrímur
Hermannsson, forsætisráðherra,
segir að frestur til að viðræðurn-
ar skili niðurstöðu hafi verið
gefinn til 31. júlí og ef ekki náist
samkomulag óttist hann að
bráðabirgðalög verði eina lausn-
in sem eftir sé.
Steingrímur sagði að í tilboði
BHMR fælist önnur trygging kaup-
máttar launa, en það þyrfti miklu
meira til að ná því efnahagsmark-
miði sem ríkistjórnin væri ákveðin
í að tryggja.
Hann sagði að samráð hefði ver-
ið haft við Alþýðusamband íslands
og vinnveitendur og þeir ekki út
af fyrir sig gert athugasemd við
að svona tilraun verði gerð. Ef
þetta leystist með samkomulagi
eins og tillagan gerði ráð fyrir
þyrfti engin bráðabirgðalög. Hann
vildi ekki tjá sig um efni tillögunn-
ar en sagði að hún yrði væntanlega
rædd um helgina. Markmiðið væri
að þjóðarsáttinn yrði varin en
ákveðið hefði verið að gefa frest til
viðræðnanna yfír helgina til 31.
júlí. Ef þær skiluðu ekki ásættan-
legri niðurstöðu fyrir þann tíma
óttaðist hann að eina leiðin til að
leysa málið væri lagasetning.
Eðlilegt að BHMR gangi inn á þá línu
sem mörkuð var með kjarasamningi ASÍ
„Eina skynsamlega iausnin í stöðunni er að BHMR taki sinn samn-
ing til endurskoðunar. Ég treysti því að heilbrigð skynsemi verði
látin ráða,“ sagði Ásmundur Stefánsson, forseti Alþýðusambands
íslands, aðspurður um stöðuna í kjaramálum eftir tilboð ríkissljómar-
innar til BHMR.
„Samningur BHMR byggir á gangi yfir fjögurra og hálfs árs
þeirri óraunhæfu forsendu að það tímabil að þeir taki sérstakar hækk-
anir til hliðar við það sem aðrir
megi fá. Og eftir að háskólamaður-
inn hafði hækkað um 10-20-30-40%
og launabilið þar með aukið þá fái
hann svo síðar nákvæmlega sama
og aðrir hlutfallslega allt þetta
tímabil, til viðbótar svonefndri íeið-
réttingu. Þannig kerfi gengur ekki
upp og það hafa háskólamenn út
af fyrir sig viðurkennt með því að
lýsa vilja sínum að ræða um annað
fyrirkomulag," sagði Ásmundur.
„Eftir stendur þessi víxlgangur
eins og málið er í pottinn búið í
dag. Hversu miklum skaða hann
veldur fer eftir hvort hann fær að
leika Iausum hala. Bara það að all-
ir launþegar hækki um 4,5% mun
auka verðbólguna í 10-12% í stað
6-7%, hækka vextina í yfír 20% og
verða til þess að verðtryggðu lánin
Aðspurður hvort hann bindi von-
ir við að viðræðumar skiluðu ár-
angri, sagði hann: „Ég vona það.
Ég ræddi við formann BHMR áðan
og lagði áherslu á það við hann að
reynt yrði að fara þessa leið, en ég
veit að það era áreiðanlega margir
erfiðleikar á því.“
taka stökk upp. Þannig mun þetta
verða, ekki fyrst og fremst vegna
þess að það sé eitthvert beint hag-
rænt samhengi milli launa og verð-
Iags, heldur vegna þess að við eram
að semja á miðju samningstímabili
og það er ljóst að atvinnurekendur
muni ekki samþykkja launahækk-
anir nema að verðlagsforsendunum
verði breytt um leið.
Af þessum ástæðum er það aug-
ljóst, að eini skynsamlegi kosturinn
er að BHMR taki samning sinn til
endurskoðunar, til að þessi hringrás
verði ekki sett af stað, og gangist
inn á þá almennu línu sem mörkuð
er í okkar kjarasamningi. En. ef
þessi hringrás verður sett af stað,
þannig að enginn gefí eftir, er bein
krafa um lagasetningu óhjákvæmi-
leg,“ sagði Ásmundur.
Hann bætti við, að þegar samn-
ingarnir hefðu verið gerðir í vetur
hefði ASÍ rætt við BHMR og óskað
eftir því að BHMR tæki samning
sinn til endurskoðunar með hliðsjón
af samningi ASÍ með tilvísun til
þess að allir njóti ávinningsins af
lægri nafnvöxtum, óbreyttu bú-
vöraverði og stöðugu gengi. „Sú
krafa stendur enn,“ sagði Ásmund-
ur Stefánsson.
Þing* KFUM og KFUK í Kópavogi
LANDSSAMBAND KFUM og KFUK hélt sambandsþing sitt fyrir
skömmu í Kópavogi og sóttu þingið um 30 fúlltrúar hinna ýmsu
KFUM og KFUK-félaga á landinu.
Á fyrri degi þingsins fóra fram
venjuleg aðalfundarstörf. Þá
greindi Sigursteinn Hersveinsson,
kennari, sérstaklega frá upphafí
starfs KFUM og KFUK í Kópa-
vogi. Tilefnið var að í ár era 40
ár liðin frá því að Sigursteinn hóf
starfíð í Kópavogi. Félögin eiga
þar nú sitt eigið félagsheimili við
Lyngheiði 21.-
Síðari dagur þingsins hófst með
kynnisferð í nýjar aðalstöðvar
KFUM og KFUK við Holtaveg og
þátttöku í guðsþjónustu í Hjalla-
sókn þar sem framkvæmdastjóri
landssambandsihs, Þórarinn
Bjömsson, prédikaði.
Að hádegisverði loknum héldu
þingstörf áfram og var þá rætt
um hlutverk landssambandsins og
tengsl aðildarfélaga við það í fram-
tíðinni. Jóhannes Ingibjartsson, úr
stjóm landssambandsins, og Anna
Hilmarsdóttir, úr stjóm KFUK í
Reykjavík, fluttu stutt inngangser-
indi um málið en síðan fóra fram
umræður í hópum. Var það sam-
dóma mál manna að mikil og brýn
þörf væri á auknum stuðningi við
starf sjálfboðaliða í félögunum sem
bera uppi starfíð í þeim 50 félags-
deildum sem starfa á vetuma.
í lok þings fór fram kosning.
Sr. Jónas Gíslason, vígslubiskup,
sem verið hefur formaður lands-
sambandsins síðustu árin, gaf ekki
kost á sér til endurkjörs. Til for-
mennsku í stað Jónasar var kosinn
Jóhannes Ingibjartsson, bygging-
arverkfræðingur, búsettur á Akra-
nesi. Aðrir í stjóm til tveggja ára
era: Málfríður Finnbogadóttir, var-
aformaður, Guðbjörn Egilsson, rit-
ari, Jón Oddgeir Guðmundsson,
gjaldkeri, Emilía Guðjónsdóttir,
meðstjórnandi.
(Úr fréttatilkynningu)