Morgunblaðið - 10.10.1990, Blaðsíða 1

56 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
229. tbl. 78. árg.
MIÐVIKUDAGUR 10. OKTOBER 1990
Prentsmiðja Morgunblaðsins
„ Reuter
Lögreglumaður í bænum Qalansowa í Israel skýtur táragasi á ísraelska araba sem mótmæltu í gær
drápum her- og lögreglusveita á að minnsta kosti nítján Palestínumönnum í Jerúsalem í fyrradag. Einn-
ig var efnt til mótmæla í írak, Jórdaníu og á hernumdu svæðunum. Stjórnvöld í írak fyrirskipuðu
þriggja daga þjóðarsorg vegna drápanna.
Upplýsingamálaráðherra írakssljórnar í samtali við Morgunblaðið:.
Búumst við stríði hvenær
sem er en hefjum það ekki
Sænskir hægrimenn:
Sótt verði um EB-
aðild næsta haust
Stokkhólmi. Frá Erik Liden, fréttaritara Mórgunblaðsins.
FORYSTUMENN sænska Hægri flokksins (Moderata samlingspartiet)
telja að Svíum beri að sækja um aðild að Evrópubandalaginu (EB)
haustið 1991 og þykir fullvíst að þessi afstaða verði staðfest á þingi
flokksins í næsta mánuði.
Fyrir þinginu liggja . níu tillögur
varðandi samskipti Svía og EB og
kveða þær allar á um að sækja beri
um aðild að bandalaginu. Af hálfu
EB liggur fyrir að bandalagsríkjum
verður ekki fjölgað fyrr en eftir 1.
janúar 1993 er sameiginlegur mark-
aður EB-ríkjanna verður orðinn að
veruleika. Talsmenn sænsku ríkis-
stjórnarinnar hafa sagt að þá fyrst
verði tímabært að taka málið á dag-
skrá en sænskir hægrimenn eru á
hinn bóginn þeirrar skoðunar að af-
staða Svía þurfi þá þegar að liggja
fyrir. Forystumenn Hægri flokksins
telja á hinn bóginn ekki hyggilegt
að sækja nú þegar um aðild að Evr-
ópubandalaginu en vilja að slík um-
sókn verði lögð fram eftir að þing-
kosningar hafa farið fram í septem-
ber á næsta ári.
í máli talsmanna Hægri flokksins
hefur komið fram að þeir álíta hlut-
leysisstefnu Svía á vettvangi utanrík-
ismála ekki standa í vegi fyrir aðild
að EB en þeir telja á hinn bóginn
ekki tímabært að ræða hugsanlegt
samstarf á sviði varnarmála.
Bagdad. Frá Jóhönnu Kristjónsdóttur, blaðamanni Morgunblaðsins.
„VIÐ búumst við stríði hvenær
sem er en það verður ekki Irak
sem hefur það,“ sagði Latif al-
Jassinij upplýsingamálaráð-
herra Iraks, í samtali við Morg-
unblaðið í gærkvöldi en hann
er að flestra mati þriðji valda-
mesti maðurinn hér í Irak. Hann
var hvassyrtur vegna mann-
Skógar Asíu
eyðasttvisvar
sinnum hrað-
ar entalið var
Bangkok. Reuter.
SKÓGAR Asíu eyðast meira
en tvisvar sinnum hraðar en
talið hefur verið til þessa, að
því cr S.A.M.S. Kibria, fram-
kvæmdastjóri ESCAP, þeirrar
stofnunar Sameinuðu þjóð-
anna sem fer með málefni
Asíu- og Kyrrahafsríkja,
skýrði frá í gær.
Kibria sagði á blaðamanna-
fundi að eyðing skóganna væri
ein af helstu ástæðum flóða og
skriðufalla í Asíu, sem kosta
hundruð manna lífið árlega.
Hann sagði að nú væri áætlað
að fimm milljónir hektara af
skógum Asíu eyddust á ári
hveiju. Tveir þriðju af uppruna-
legum heimkynnum dýra og
jurta hefðu orðið eyðingunni að
bráð með þeim afleiðingum að
um 600 dýrategundir og 5.000
plöntutegundir væru í útrýming-
arhættu.
drápa ísraelskra hermanna í
Jerúsalem á mánudag. Hér ríkir
nú þriggja daga þjóðarsorg
vegna þessara atburða. Saddam
Hussein forseti flutti ávarp í
gær og notaði tækifærið til að
kunngera að írakar hefðu þróað
nýtt vopn og gaf í skyn að því
yrði beitt gegn Israelum í hugs-
anlegum átökum. Vopnið er
kallað „Steinninn" og sagt er
að með því megi hæfa skotmörk
í mikilli fjarlægð af mikilli ná-
kvæmni. „Steinninn kemst þó
ekki til Washington,“ sagði Jass-
im aðspurður.
Hamed Saeed, ritstjóri stærsta
blaðs íraks, Byltingin, og mjög
áhrifamikill maður þér, sagði í gær
að viðskiptabann Sameinuðu þjóð-
anna, hefði þau áhrif nú að lyf og
sjúkragögn væru að ganga til
þurrðar. Sömuleiðis er skortur á
mjólk en hann sagði að hert hefði
verið á allri matvælaframleiðslu
og írakar ættu í landi sínu góða
möguleika á að framleiða meira.
Hamed Saeed sagði að þó svo
írakar hefðu áreiðanlega ekki allt-
af verið einhuga um forystumenn
þjóðarinnar gæti hann fullyrt að
nú stæði þjóðin öll sem einn maður
að baki Saddam. Hann benti á
sögulegt tilkall íraka til Kúvæt og
sagði að það væri skoðun sín að
færi frjáls atkvæðagreiðsla fram
meðal Kúvæta myndi meirihluti
vera fylgjandi því að vera áfram
hluti af Irak.
Eftir að hafa verið hér í Irak í
sólarhring er auðvitað ekki nokkur
leið að segja til um hvernig al-
menningi er innanbijósts. En svo
virðist þó sem stolts gæti hjá fólki
yfir framgöngu Saddams forseta.
„Hann hefur hrætt heiminn upp
úr skónum og það er nú ekki á
allra færi“ heyrist sagt og enn-
fremur: „Hann þarf ekki annað en
lyfta litla fingri þá nötra Bush og
hans pótintátar," og fleira í svipuð-
um dúr.
Hér virðist ekki hörgull á neinu
í fljótu bragði hvað sem viðskipta-
banni líður. Gnægð ávaxta og
grænmetis var á markaðinum í
gærmorgun og þar voru húsmæður
að kaupa inn eins og venjulega.
Að því frátöldu virðist vera ákaf-
lega lítil umferð hér í Bagdad að
deginum til, andstætt því sem áður
tíðkaðist. Fáir eru á götum og eft-
ir klukkan 10 í gærmorgun var
varla sálu að sjá nema hermenn,
gráa fyrir járnum sem eru alls
staðar á vappi. Myndatökur eru
takmarkaðar þó svo að Jassim ráð-
herra fullyrti hið gagnstæða.
Iraki einn af kúrdískum uppruna
sem ég hitti á kvöldgöngu sagði
að fæstir hér byggjust við að stríð
brytist út. Hann sagði að Francois
Mitterrand Frakklandsforseti hefði
brotið ísinn með því að viðurkenna
að Persaflóadeiluna ætti að leysa
með tilliti til hagsmuna Palestínu-
manna og það væri sannarlega
eftirtektarvert að meira að segja
Bandaríkjamenn væru farnir að
tala á þessum nótum þó veikt
væri slegið. „Það sýnir að Saddam
er að vinna taugastríðið.“
Reuter
Friðarboðskapur
á afinæli Lennons
Ekkja tónlistarmannsins og frið-
arsinnans Johns Lennons, Yoko
Ono, hvatti þjóðir heims i gær
til að minnast afmælis hans með
því að láta drauma hans um ást
og frið rætast. Yoko Ono flutti
ávarp við athöfn hjá Sameinuðu
þjóðunum er þess var minnst að
fimmtíu ár voru liðin frá fæðingu
Lennons. Athöfninni var útvarp-
að frá meira en 1.000 útvarps-
stöðvum í 130 löndum, meðal
annars Rás 2. Eitt af þekktustu
lögum hans, „Imagine", var
einnig flutt, svo og upptaka með
rödd Bítilsins fyrrverandi.
„Hugsið bara um börnin ykkar.
Viljið þið að þau verði drepin?
Þetta er einmitt það sem um er
að velja - stríð eða friður,“
heyrðist Lennon segja. Lennon
féll fyrir morðingja hendi 8. des-
ember árið 1980.
Bush segir þolinmæði sína
gagnvart Irökum á þrotum
Nicosíu. Reuter.
LEIÐTOGAR Evrópu- og Asíuríkja fordæmdu í gær dráp ísraelskra
her- og lögreglusveita á að minnsta kosti nitján Palestínumönnuib í
Jerúsalem í fyrradag. George Bush Bandaríkjaforseti gagnrýndi einn-
ig Israela og sagði að her og lögregla þeirra þyrftu að sýna „meiri
stillingu". Forsetinn hafnaði hins vegar tilraunum Saddams Husseins
til að tengja Persaflóadeiluna við Palestínumálið. Hann ítrekaði kröfu
sina um að írakar flyttu hersveitir sínar á brott frá Kúvæt og varaði
við því að þolinmæði sín gagnvart írökum væri á þrotum.
Roland Dumas, utanríkisráðherra
Frakklands, sagði að drápin á Pal-
estínumönnunum væirn „vatn á myllu
Saddams Husseins", sem væri orðinn
„sjálfskipaður foringi í baráttu araba
gegn ísraelum". Fulltrúar arabaríkja
hjá Sameinuðu þjóðunum kröfðust
þess að öryggisráðið gi’ipi þegar í
stað tii aðgerða gegn Israelum.
Heimildarmenn hjá Sameinuðu þjóð-
unum sögðu að Bandaríkjamenn
hefðu lagst gegn tillögum um að
drápin yrðu fordæmd með ályktun
og vildu almenna yfirlýsingu sem
arabaríkin gætu ekki sætt sig við.
Stjórn Sovétríkjanna varaði við því
að drápin gætu valdið klofningi
meðal ríkjanna sem hafa sameinas
gegn írökum. Ilún krafðist þess a
Sameinuðu þjóðirnar bæru söm
umhyggju fyrir Palestínumönnum o
Kúvætum.
Bush vísaði því á bug að hæg
væri að tengja blóðbaðið í Jerúsalei
við Persaflóadeiluna og sagði eng
hættu á klofningi á meðal andstæc
inga íraka. „ísraelskar öryggissveit
verða að vera betur undirbúnar o
þurfa að sýna meiri stillingu," sag(
forsetinn. „Við hörmum manndrápi
og þetta má ekki gerast," bætti han
við.