Morgunblaðið - 10.10.1990, Blaðsíða 48

IBM PS/2
KEYR/R STÝRIKERFI
FRAMTÍÐARINNAR:
IBM OS/2
ftrginttMiiMfr
MIÐVIKUDAGUR 10. OKTOBER 1990
VERÐ I LAUSASOLU 90 KR.
Hlutdeild ríkissjóðs í kostnaði
við tannréttingar:
Um þúsund börn og
imglingar bíða úrskurð-
ar um endurgreiðslu
„ÞAÐ eru óneitanlega lög í gildi frá 1. janúar og það er óneitanlega
reglugerð komin alla leið upp á skrifborð ráðherra og í raun er samn-
ingur í gildi sem báðir aðilar fara eftir, þannig að það hlýtur að
vera stutt í það, að fólk geti einfaldlega krafist réttar síns út frá
þessum atriðum til að fá endurgreitt," segir Teitur Jónsson formað-
ur Tannréttingafélags íslands. Teitur segir fjallháa stafla umsókna
um endurgreiðslur bíða afgreiðslu Tryggingastofnunar ríkisins, þar
sem reglugerð um endurgreiðslur tannréttingakostnaðar hafi ekki
verið gefin út, en láta mun nærri að 1000 börn og unglingar undir
17 ára aldri bíði nú úrskurðar um endurgreiðslu vegna tannréttinga
sem þegar hafa verið framkvæmdar.
Teitur segir samning milli Trygg-
"Vigastofnunar og Tannlæknafélags-
ins hafa verið lausan síðan um ára-
mót og síðan hafi verið samninga-
fundir í gangi. Báðir aðilar hafi unn-
ið eftir ákvæðum eldri samningsins,
með þeirri undantekningu að tann-
réttingar hafí ekki verið endur-
greiddar þar sem reglugerð þar um
hafí vantað.
Hann segir drög að samningi hafa
verið gerð, þar hafi verið fjallað um
allt nema tannréttingar. „Þessi
sammningur var felldur á fundi í
Tannlæknafélaginu á þriðjudags-
Háskólarektor:
Spaug að
Happdrætti
HÍ greiði
endurbygg-
ingu Þjóð-
minjasafns
„ÞAÐ GETUR ekki verið ann-
að en spaug, sem kom fram
hjá Ólafi Ragnari Grímssyni
fjármálaráðherra í sjónvarps-
þætti fyrir skömmu, að Happ-
drætti háskólans eigi að
greiða viðgerð á Þjóðminja-
safninu," segir Sigmundur
Guðbjarnason háskólarektor.
„Fjármálaráðherra á það til
að gera að gamni sínu og ég
trúi því ekki að honum sé alvara
að fara í eitt stríðið við okkur
enn,“ segir Sigmundur Guð-
bjarnason.
Hann segir að um það hafí
verið samið -að Happdrætti há-
skólans greiddi kostnað vegna
tölvukaupa og tölvunets fyrir
Þjóðarbókhlöðuna. Einnig hefði
verið rætt um að happdrættið
tæki þátt í að greiða húsbúnað
í lesaðstöðu stúdenta.
Söltun hafin á
Fáskrúðsfirði
SÍLDARSÖLTUN hófst hjá Pól-
arsíld hf. á Fáskrúðsfirði í gær.
Guðmundur Kristinn SU landaði
þar tæplega 40 tonnum af síld,
sem fengust í Beruljarðarál að-
faranótt þriðjudags. Síldin var
söltuð á Finnland og Svíþjóð.
Hvanney SF fékk rúm 20 tonn af
sfld í Hornafjarðardýpi í fyrrinótt og
landaði aflanum hjá KASK á Höfn
í Homafírði. Sfldin var 280 grömm
að meðaltali og fryst á Evrópumark-
að. Þá fékk Ágúst Guðmundsson GK
35 tonn af síld í Berufjarðarál í fyrri-
nótt og var aflinn frystur hjá Síldar-
vinnslunni hf. á Neskaupstað-.
kvöld í síðustu viku,“ segir Teitur.
Hann segir tannréttingalækna
hafa verið ráðgefandi um reglugerð
um tannréttingar. „Niðurstaðan
varð sú að okkar tillögur voru af-
þakkaðar og í staðinn samþykkti
tryggingaráð 11. september síðast-
liðinn að flokkun skyldi taka gildi.
Það táknar að allir sem fara í tann-
réttingu verða að sækja um og fá
úrskurð hjá Tryggingastofnun um
hvort þeir fá endurgreitt og þá hve
mikið."
Teitur segir. að með ákvörðun
tryggingaráðs séu endurgreiðslur
komnar úr höndum tannréttinga-
lækna. „Ráðið sendir sína tillögu til
ráðherra, en þótt nú sé liðinn mánuð-
ur, þá er hann ekki búinn að undir-
rita reglugerðina til þess að hún
geti tekið gildi.“
Hann segir tryggingatannlækni
þegar vera byijaðan að úrskurða
umsóknir, með fyrirvara um endur-
skoðun, þó að reglugerð sé ekki
komin. „Við erum þessa dagana
bara að uppgötva að hann er byrjað-
ur að samþykkja þetta, af því að
engin tilkynning hefur komið frá
Tryggingastofnun,“ segir Teitur.
Endurgreiðslur fyrir tannrétting-
ar, samkvæmt tillögum trygginga-
ráðs, eru veittar sjúklingum upp að
17 ára aldri. Þær eru allt frá því
að vera engar upp í það sem algeng-
ast er, 40% eða 50%, og í sumum
tilvikum meira. Fyrir almennar tann-
lækningar eru 100% kostnaðar end-
urgreidd fyrir 6-16 ára sjúklinga,
að sögn Teits Jónssonar.
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundssón
Fjölmenni ístóðrétt
Mikið fjölmenni var í Laufskálarétt í Hjaltadal í Skagafirði á laugardaginn. Um 700 hross voru í réttinni
og enn fleira fólk en í þessari rétt eru jafnan fleiri hross en í öðrum stóðréttum landsins á haustin.
Afkoma Landsvirkjunar miðað við að orkuverð verði 18,3 mill
Fyrirtækið skuldlaust 2008
Eignir 34 milljörðum meiri 2029 ef kemur til stóriðju
JÓHANNES Nordal, sljórnarformaður Landsvirkjunar, segir að af-
koma Landsvirkjunar verði nokkuð góð ef miðað er við að ný ál-
bræðsla greiði að meðaltali 18,3 inills á kílóvattsstund fyrir þá orku
sem hún notar. Myndi þetta bæta arðgjöf og eigið fé Landsvirkjunar
verulega umfram það sem ella myndi verða. „Það yrði verulegur
viðbótarhagnaður samkvæmt þessari forsendu," segir Jóhannes. Hall-
dór Jónatansson, forstjóri Landsvirkjunar, segir að þrátt fyrir þá
miklu fjárfestingar sem Landsvirkjun yrði að leggja í vegna nýs
210.000 tonna álvers sé gert ráð fyrir að fyrirtækið verði skuldlaust
árið 2008 og að eignir Landsvirkjunar verði 34 milljörðum hærri í
árslok 2029 en ef ekki kæmi til nýrrar stóriðju.
Halldór segir Landsvirkjun reikna
með því að Atlantsálbræðslan hefji
rekstur sinn 1. ágúst 1994 og verði
komin í fullan gang átta mánuðum
síðar. Þá er gert ráð fyrir að samn-
ingstíminn verði 25 ár með tíu ára
framlengingu, og að bræðslan taki
um 90% orkunnar sem forgangs-
orku og 10% sem afgangsorku eða
að meðaltali 2.940 GWh á ári.
Kostnaðarverð orkunnar til ál-
versins hefur verið reiknað út 16,3
milI/kWh en samkvæmt þeim út-
reikningum sem gerðir hafa verið
má reikna með að meðalorkuverðið
sem fást mun frá álbræðslunni verði
á bilinu 17,1-19,1 milI/kWh en
mestar líkur eru á að það verði um
18,3 mill/kWh. Það samsvarar um
um 2 mill/kWh yfír kostnaðarverði
eða 12%. Áætlaðar árlegar tekjur
samkvæmt spá um líklegasta álverð
reiknast verða að meðaltali um 53
milljónir Bandaríkjadala eða um 3,3
milljarðar íslenskra króna.
Allir útreikningar um orkuverð
til nýrrar stóriðju miða við að Lands-
virkjun verði að greiða 5,5% raun-
vexti af fjárfestingum sínum. Hall-
dór sagði þetta vera nokkuð rúmt
áætlað og mætti geta þess að Alum-
ax notaði 5% raunvexti í útreikning-
um sínum á hagkvæmni álvers á
íslandi og fulltrúar erlendra banka
teldu til lengri tíma litið varla raun-
hæft að reikna með hærri vöxtum
en 4-5%.
Þegar Halldór var spurður um
hvað orkukaup álvers á þessu verði
gætu þýtt fyrir afkomu Landsvirkj-
unar sagði hann, að gert væri ráð
fyrir hagnaði af rekstri Landsvirkj-
unar sama hvort farið yrði út í nýja
stóriðju eða ekki, ef undanskilið
væri árið 1995. Hann sagði að eigið
fé myndi vaxa mun hægar í byijun
ef komi til nýrrar stóriðju miðað við
að ekki kæmi til hennar, en á tólfta
starfsári bræðslunnar myndi þessi
þróun snúast við og eigið fé vaxa
mun hraðar en án stóriðju. Meðal-
arðgjöf af eigin fé ef kemur til stór-
iðju er talin verða 7,1% en 6,7% án
hennar. í lok samningstímans árið
2020 yrðu eignir Landsvirkjunar um
fjórtán milljörðum hærri ef kæmi
til nýrrar stóriðju og 34 milljörðum
hærri i árslok 2029. Sagði Halldór
að þrátt fyrir hina miklu uppbygg-
ingu sem Landsvirkjun myndi þurfa
að leggja út i ef kæmi til nýrrar
210.000 tonna álbræðslu yrði fyrir-
tækið skuldlaust árið 2008.
Halldór Jónatansson sagði Lands-
virkjun byggja forsendur sínar á
spám sem byggðar væru á upplýs-
ingum frá færustu sérfræðingum
hérlendis og erlendis. „Við teljum
þessar forsendur mjög frambærileg-
ar og eins góðar og menn geta orð-
ið sér úti um að bestu manna yfir-
sýn og með aðstoð fremstu ráðgjafa
á hluteigandi sviði.“