Morgunblaðið - 30.04.1991, Qupperneq 29
28
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. APRIL 1991
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. APRÍL 1991
29
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúarritstjóra
Fréttastjórar
Árvakur, Reykjavík
HaraldurSveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannssori,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1100 kr. á mánuði innanlands. I lausasölu 100 kr. eintakið.
Ný viðreisn
Að öllu óbreyttu tekur ný við-
reisnarstjóm við völdum í
dag. Þegar Morgunblaðið fór í
prentun í nótt var myndun nýrr-
ar ríkisstjórnar að vísu ekki end-
anlega lokið en hins vegar engin
merki um hindranir í vegi þess,
að ráðuneyti Davíðs Oddssonar
taki við stjórnartaumunum
síðdegis.
Myndun nýrrar ríkisstjórnar
Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
flokks er merkur atburður á
vettvangi íslenzkra stjórnmála.
Samstjórn þessara tveggja
flokka sat við völd f tólf ár frá
1959 til 1971 og markaði þátta-
skil í þjóðlífi okkar á margan
veg. Það var bezt heppnaða
stjómarsamstarf í sögu lýðveld-
isi'ns. Miklar vonir eru bundnar
við samstarf þessara tveggja
flokka nú.
Eins og jafnan, þegar ný ríkis-
stjóm er mynduð, verða uppi
mismunandi sjónarmið um skipt-
ingu ráðuneyta milli flokka. En
þegar niðurstaða er fengin ein-
beita menn sér að þeim verkefn-
um, sem við blasa. Sjálfstæðis-
flokkur og Alþýðuflokkur komu
sér saman um jafnan ráðherra-
fjölda. Á það ber að líta, sem
útrétta hönd af hálfu Sjálfstæð-
isflokksins, sem hefur á að skipa
26 þingmönnum á Alþingi en
Alþýðuflokkurinn 10 þingmönn-
um. Mörgum stuðningsmönnum
Sjálfstæðisflokksins mun þykja
þetta býsna langt gengið til
móts við Alþýðuflokkinn. Á hitt
er að líta, að slíkt jafnræði er
líklegt til þess að skapa traust
á milli samstarfsflokkanna, þeg-
ar til lengri tíma er litið. Þess
vegna var það áreiðanlega
hyggilegt af þingflokki Sjálf-
stæðismanna að fallast á óskir
Alþýðuflokksins um þetta efni.
Að öðru leyti vekur skipting
ráðuneyta á milli flokkanna eng-
ar sérstakar spurningar. Aug-
ljóst er, að sjávarútvegsráðu-
neytið er margfalt mikilvægara
ráðuneyti nú en nokkru sinni
fyrr. Sjávarútvegsráðherra í
hinni nýju ríkisstjórn mun hafa
forystu um endurskoðun fisk-
veiðistefnunnar á næstu misser-
um. Sú endurskoðun hlýtur að
byggjast annars vegar á því, að
gera eignarréttarákvæði núver-
andi laga virkari, eins og Davíð
Oddsson, formaður Sjálfstæðis-
flokksins, hefur rætt um og Jón
Baldvin Hannibalsson, formaður
Alþýðuflokksins, ítrekaði og tók
undir í opinberum yfirlýsingum
í gær og hins vegar á stefnu-
mörkun, sem felur í sér viðun-
andi málamiðlun gagnvart sjáv-
arútveginum. Af þessum sökum
er skipan í þetta embætti óvenju
vandasöm og mikilvægt, að sá
þingmaður Sjálfstæðisflokksins,
sem tekur að sér þetta ráðu-
neyti, hafi ekki bundið sig um
of við eina lausn fremur en aðra;
sem sagt, að hann sé frjáls og
óháður hagsmunaaðilum.
Næstu mánuðir verða hinni
nýju ríkisstjórn erfiðir. Hún þarf
þegar í stað að takast á við gífur-
legan vanda í ríkisfjármálum,
sem Ólafur Ragnar Grímsson
skilur eftir sig. Lausn á þeim
vanda er ein helzta forsendan
fyrir því að takast megi að end-
urnýja þjóðarsátt með einum eða
öðrum hætti. Jafnframt má bú-
ast við, að Framsóknarflokkur
og Alþýðubandalag efni til upp-
hlaups gegn hinni nýju ríkis-
stjóm og svífist einskis í tilraun-
um til þess að gera henni erfið-
ara fyrir en ella að leysa vanda-
söm verkefni. Forystumenn
þessara tveggja flokka hafa á
undanförnum misserum gert
kröfu til annarra um ábyrgð en
það má ganga út frá því sem
vísu, að þeir sjálfir muni ekki
sýna þá ábyrgð í verki, alla vega
ekki forystumenn Alþýðubanda-
lagsins, sem bersýnilega mega
ekki til þess hugsa að standa
upp úr ráðherrastólunum, sem
þeir missa í dag.
Mestu skiptir í samstarfi
Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
flokks að traust skapist á milli
forystumanna flokkanna. Slíkt
traust er undirstaða góðs sam-
starfs þeirra í milli. Stuðnings-
menn flokkanna geta átt rnikinn
þátt í að skapa það traust og
viðhalda því með því að láta tog-
streitu um minni háttar mál
liggja á milli hluta. Augljóst er,
að efnislegur ágreiningur flokk-
anna er óverulegur og hefur
aldrei verið minni. Þar er í raun
um að ræða blæbrigði en ekki
grundvallaratriði, ef Sjálfstæðis-
flokkurinn verður trúr yfirlýs-
ingum formanns síns í sjávarút-
vegsmálum. Að öðru leyti verður
velgengni þessarar ríkisstjómar
undir því komin, að hún vinni
að framgangi þeirra málefna,
sem flokkarnir hafa komið sér
saman um að leggja áherzlu á.
Þar er ekki um.að ræða langan
loforðalista. Hins vegar eru mál-
in veigameiri en oftast áður.
Sjálfstæðismenn hafa forystu
í tveimur þessara mikilvægu
mála, þ.e. niðurskurði ríkisum-
svifa og skattabreytingum svo
og mótun nýrrar fiskveiðistefnu.
Alþýðuflokkurinn hefur á sinni
hendi forræði EFTA-EB-samn-
inga og lok samningagerðar um
byggingu nýs álvers. Að þessu
leyti er því líka jafnræði með
flokkunum. Ráðuneyti Davíðs
Oddssonar, sem tekur við völd-
um í dag, fylgja góðar óskir um
velgengni og farsæld þjóðinni til
handa.
STJORNARMYNDUN SJALFSTÆÐISFLOKKS OG ALÞYÐUFLOKKS
Jón Baldvin Hannibalsson, formaður Alþýðuflokksins og Davíð Oddsson, formaður Sjálfstæðisflokksins,
að Ioknum fundi þeirra í gær.
Davíð Oddsson formaður Sjálfstæðisflokksins:
Ætlunin að færa stjórn-
arfarið í frjálsræðisátt
DAVÍÐ Oddsson formaður Sjálfstæðisflokksins segir með nýrri ríkis-
stjórn Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks, sé ætlunin að færa stjórnar-
far hér á landi í frjálsræðisátt, í því trausti að það skapi þjóðinni
betri kjör þegar fram í sækir.
„Stjórnarmyndunin hefur gengið
mjög vel fyrir sig. Það hefur náðst
mjög gott samband milli mín og
formanns Alþýðuflokksins á fáum
dögum. Við höfum fundið það, að
það hefur mátt treysta orðum hvors
annars út í hörgul. Við höfum auð-
vitað slegið af eins og gengur, en
ég tel að báðir flokkar hafi sýnt
sanngirni og það ætti að verða góð-
ur grunnur fyrir flokkana að starfa
á,“ sagði Davíð Oddsson í gær-
kvöldi.
Hann sagði að ætlunin væri að
færa stjórnarfarið hér á landi í
ftjálsræðisátt, eins og gert hefði
verið hvarvetna í Evrópu á undan-
förnum árum, nema hér á landi.
„Við viljum notfæra okkur þá
eiginleika sem gagnast best ftjálsu
atvinnulífi í því trausti að það skapi
okkur betri sameiginlegar tekjur
þegar fram í sækir, betri aðstæður
og betri kjör. Það er þó enginn vafí
á að sá mikli og stjórnlausi halli í
ríkisútgjöldum, sem við blasir, gerir
þetta markmið erfiðara og verður
því fyrsta verkið sem þarf að taka
á,“ sagði Davíð.
Stefnuyfirlýsing ríkisstjórnarinn-
ar er stutt, en Davíð sagði að unn-
ið hefðu verið ýmisleg gögn til við-
bótar henni, sem ekki hefðu verið
staðfest af flokkunum en væru til
vitnis um það með hvaða hætti
menn vildu vinna.
Einna lengst var tekist á um sjáv-
arútvegsráðuneytið þegar ráðu-
neytunum var skipt milli flokkanna.
Davíð Oddsson sagði að hann hefði
fyrir sitt leyti treyst Alþýðuflokkn-
um fyrir því ráðuneyti, og staðfesti
að hann hefði rætt þá hugmynd í
þingflokki sínum. Mikil andstaða
var hins vegar gegn því í þing-
flokki Sjálfstæðisflokksins, en yfir-
lýst stefna Alþýðuflokksins er að
taka upp leigugjald í áföngum fyrir
aflakvóta.
„Ég held að Alþýðuflokkurinn
myndi fara með löndum í þeim efn-
um. Hins vegar höfum við ákveðið
að skipa sameiginlega nefnd, þar
sem unnið verði mjög ákveðið og
markvisst innan þessa málaflokks,
og viljum taka tillit til allra sjónar-
miða þar. Við viljum líka fastsetja
núverandi 1. grein laga um fisk-
veiðistjórnun um að fiskimiðin séu
sameign þjóðarinnnar. En okkar
landsfundur hafnaði á sínum tíma
veiðileyfaleigu þannig að það verður
einn af þeim þáttum sem verður
skoðaður með öðrum þáttum við
endurskoðun málsins,“ sagði Davíð
Oddsson.
Jóhanna Sigurðardóttir og Rannveig Guðmundsdóttir koma á fund
flokksstjórnar Alþýðuflokksins í gærkvöldi.
Ný ríkissljóm Alþýðu-
flokks og- Sjálfstæðisflokks
mynduð á fjómm dögimi
FORMENN Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks náðu í gær samkomulagi
um stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnar þessara flokka og skiptingu ráðu-
neyta. Þá voru tæpir fjórir sólarhringar liðnir síðan Davíð Oddsson
formaður Sjálfstæðisflokksins fékk formlegt umboð til stjórnarmyndun-
ar. Gert er ráð fyrir að ný ríkissljórn taki við völdum á ríkisráðsfundi
klukkan 14 i dag.
Davíð Oddsson formaður Sjálf-
stæðisflokksins og Jón Baldvin
Hannibalsson formaður Alþýðu-
flokksins hittust tvívegis í Viðey um
helgina og fóru yfir stefnuyfirlýs-
ingu væntanlegrar ríkisstjórnar og
skiptingu ráðherraembætta. Jafn-
framt störfuðu starfshópar um ríkis-
ijármál, sjávarútvegsmál, húsnæðis-
og félagsmál og málefni á vorþingi,
sem kalla á saman 13. maí.
Snemma lá fyrir samkomulag um
að fimm ráðherrar yrðu frá hvorum
flokki, og að forsætisráðuneyti kæmi
í hlut Sjálfstæðisflokks og utanríkis-
ráðuneyti í hlut Alþýðuflokks. Þing-
flokkur Sjálfstæðisflokksins gerði á
laugardag kröfu um að sjávarút-
vegs- og landbúnaðarráðuneyti
kæmu í hlut flokksins, og um þau
embætti toguðust formennirnir aðal-
lega á, eins og þeir orðuðu það sjálf-
ir í samtölum við fréttamenn.
Ýmsar útgáfur af embættaskipt-
ingu voru ræddar. Á þingflokksfundi
Sjálfstæðisflokksins, sem hófst
klukkan 10 í gærmorgun, viðraði
Davíð Oddsson hugmynd um emb-
ættaskiptinu sem þar sem sjávarút-
vegsráðuneytið kæmi í hlut Alþýðu-
flokks, en mikil andstaða kom fram
í þingflokknum gegn því að láta sjáv-
arútvegsmálin af hendi. Engin form-
leg samþykkt var gerð, en Davíð
Oddsson fékk umboð til að ganga
endanlega frá stjórnarmynduninni
með hliðsjón af þeim skoðunum sem
komu fram á fundinum.
Davíð og Jón Baldvin hittust tveir
á borgarstjóraskrifstofu Davíðs
klukkan 13.30 og sátu á fundi í tvo
tíma. Þar komust þeir að endanlegu
Stj órnar skrárbr eyt-
ingar fyrir vorþing
STEFNT er að því að Alþingi verði kallað saman 13. maí næstkom-
andi til að fjalla um sljórnarskrárbreytingarnar, sem samþykktar
voru fyrir þinglausnir í vor. Jafnframt er stefnt að því að þingið
samþykki ný þingskaparlög, kosið verði í þær nefndir og ráð, sem
frestað var að kjósa i fyrir þinglausnir, auk þess sem gert er ráð
fyrir að fram fari almenn stjórnmálaumræða um stefnu nýrrar ríkis-
stjórnar.
Ólafur G. Einarsson, formaður
þingflokks sjálfstæðismanna, segir
að stefnt sé að því að afgreiða
stjórnarskrárbreytingarnar, sem
samþykktar voru fyrr í vor, á þing-
inu í maí. Til þess að stjórnarskrár-
breytingar öðlist gildi þarf að sam-
þykkja þær á tveimur þingum og
þurfa alþingiskosningar að fara
fram á milli. Helsta nýmælið, sem
felst í stjómarskrárbreytingunum,
er að deildaskipting Alþingis verður
aflögð, nái þær fram að ganga.
Ólafur segir að í ljósi þessa verði
einnig að samþykkja ný þingskap-
arlög í vor.
Að sögn Ólafs G. Einarssonar
munu einnig fara fram kosningar
í þær nefndir og ráð, sem frestað
var við þinglausnir í vor. Þá sé
gert ráð fyrir að fram fari almenn
stjórnmálaumræða um stefnu nýrr-
ar ríkisstjórnar. Ólafur segir að
vafalaust verði reynt að ná sam-
komulagi milli stjórnar og stjórnar-
andstöðu um að þingið í maí verði
stutt.
samkomulagi um stefnuyfirlýsingu
væntanlegrar ríkisstjórnar, og ráðu-
neytaskiptingu. í því fólst að for-
sæti, hagstofa, fjármál, dóms- og
kirkjumál, sjávarútvegsmál, land-
búnaðar, samgöngumál og mennta-
mál kæmu í hlut Sjálfstæðisflokks-
ins, en utanríkismál, iðnaðar- og
viðskiptamál, félagsmál, heilbrigðis-
mál og umhverfismál kæmu í hlut
Alþýðuflokks. Þá kæmi formennska
í fjárveitinganefnd í hlut Alþýðu-
flokks og embætti forseta Alþingis
og formennska í utanríkismálanefnd
í hlut Sjálfstæðisflokks.
Eftir fund formannanna sagði
Davíð Oddsson við fréttamenn, að
ný stjórn ætti að geta tekið við eftir
hádegi daginn eftir (í dag). Hann
sagði m.a. að í samkomulagi flokk-
anna fælist að búvörusamningurinn
yrði tekinn til endurskoðunar, en
Alþýðuflokkurinn hafði krafist þess
að allt að 4 milljarðar yrðu skornir
af fyrirhuguðum ríkisútgjöldum sem
sá samningur hefur í för með sér.
Davíð sagði að búvörusamningur-
inn bæri lögfræðilegar skyldur
gagnvart bændasamtökunum, en í
honum væru þó Ijölmörg ákvæði,
sem væntanlegir stjórnarflokkar
vildu láta skoða nánar. „Miðað við
þau tíðindi á hinum svarta degi ríkis-
fjármála, sem menn sáu í morgun,
þá er af mörgu að taka í þeim efn-
um,“ sagði Davíð, og vísaði þar til
skýrslu Ríkisendurskoðunar um fyr-
irsjáanlegan 12,2 milljarða halla á
ríkissjóði, og sagt er frá á öðrum
stað í blaðinu.
Davíð sagði aðspurður að þetta
þýddi að skattalækkanir yrðu tor-
sóttari. Til þess þyrfti að vinda ofan
af ríkisútgjöldum og skuldasöfnun
og það gæti tekið lengri tíma í þessu
ljósi. En ennþá væri vilji til að vinna
að því án þess að hækka skattana.
„Þess vegna var nauðsynlegt að
okkar sérfræðingar færu nákvæm-
lega ofan í þessi mál. Og við höfum
mikinn hugmyndabanka þar, þótt
það komi ekki fram í stjórnarstefnu-
yfírlýsingunni sjálfri,“ sagði Davíð.
Hann ræddi síðan einslega við
alla þingmenn flokksins til að und-
irbúa ráðherraskipan Sjálfstæðis-
flokksins, sem verður ákveðin í dag
á þingflokksfundi sem hefst klukkan
8.30. Þingflokksfundur Alþýðu-
flokksins hófst klukkan 16 í gær og
stóð í tvo tíma, en var frestað með-
an Jón Baldvin Hannibalsson ræddi
einslega við alla þingmenn flokksins.
Klukkan 21.30 hófust fundir í
flokksráði Sjálfstæðisflokks, og
flokksstjórn Alþýðuflokks.
Davíð Oddsson á flokksráðsfundi Sjálfstæðisflokksins í gærkvöldi.
Stefnuyfírlýsing ríkisstjórnarinnar
HÉR FER á eftir stefnuyfirlýsing ríkis-
stjórnar Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
flokks, en formenn flokkanna staðfesta
hana með undirskrift sinni í Viðey í dag:
Ríkisstjórnin hyggst ijúfa kyrrstöðu og
auka verðmætasköpun í atvinnulífinu, sem
skili sér í bættum lífskjörum.
Ríkisstjórnin vill tryggja stöðugleika í
efnahagslífinu og sáttargjörð um sanngjörn
kjör, m.a. með aðgerðum í skatta- og félags-
málum.
Ríkisstjórnin stefnir að opnun og eflingu
íslensks samfélags m.a. með afnámi einokun-
ar og hafta í atvinnulífi og viðskiptum, með
aukinni samkeppni á markaði í þágu neyt-
enda og löggjöf gegn einokun og hringa-
myndun.
Besta leiðin til að varðveita sjálfstæði
þjóðarinnar er að örva efnahagslegar fram-
farir, án verðbólgu og án ofnýtingar náttúru-
auðlinda. Setja þarf almennar leikreglur um
samskipti fólks og fyrirtækja og ryðja mis-
munun úr vegi.
Markmiðum sínum hyggst ríkisstjórnin
ná með eftirfarandi aðgerðum:
1. Með sáttargjörð um sanngjörn kjör,
þannig að auknar þjóðartekjur skili sér í
bættum lífskjörum m.a. með aðgerðum í
skatta- og félagsmálum, sem koma hinum
tekjulægstu og barnafjölskyldum að gagni.
2. Með mótun sjávarútvegsstefnu, sem nær
jafnt til veiða og vinnslu, hamlar gegn of-
veiði, eflir fiskmarkaði, treystir byggð og
stuðlar að hagræðingu. Og þar sem stjórn-
skipuleg staða sameignarákvæðis laga um
stjórn fiskveiða er tryggð.
3. Með mótun landbúnaðarstefnu er hafi
að leiðarljósi lægra verð til neytenda, bætta
samkeppnisstöðu bænda, lægri ríkisútgjöld
og gróðurvernd. Þetta felur m.a. í sér breyt-
ingar á vinnslu- og dreifingarkerfi landbún-
aðarvara í framhaldi af endurskoðun búvöru-
samnings.
4. Með því að ljúka samningum um álver
á Keilisnesi og áætlun um frekari nýtingu
orkulinda landsins.
5. Með því að kanna vandlega hvernig
stuðla megi að auknum stöðugleika í efna-
hagslífinu með tengingu íslensku krónunnar
við evrópska myntkerfið.
6. Með uppskurði á ríkisijármálum í því
skyni að stöðva hallarekstur, skuldasöfnun
og útgjaldaþenslu og stuðla þannig að lækk-
un raunvaxta. Eitt meginverkefni ríkisstjórn-
arinnar á kjörtímabilinu verður að lækka
ríkisútgjöld, breyta ríkisfyrirtækjum í hluta-
félög, heQ'a sölu þeirra, þar sem samkeppni
verður við komið, breyta þjónustustofnunum
í sjálfstæðar stofnanir, sem taki í auknum
mæli gjöld fyrir veitta þjónustu. Verkefni í
ríkisrekstri verði boðin út.
7. Með lækkun ríkisútgjalda verði búið í
haginn fyrir að jafnvægi náist í ríkisrekstri,
án hækkunar skattbyrði. Stefnt skal að
lækkun skatta, þegar tekist hefur að hemja
vöxt ríkisútgjalda umfram vöxt þjóðartekna.
Skattlagning fyrirtækja og neysla verði sam-
ræmd því sem gerist með samkeppnisþjóð-
um. Samræmd verði skattlagning eigna og
eignatekna.
8. Með því að treysta hvort tveggja í senn,
sjálfseignarstefnu í húsnæðismálum, og upp-
byggingu félagslegra íbúða. Húsbréfakerfið
verði fest í sessi og jafnvægi komið á á
húsbréfamarkaði með því að draga úr óhóf-
legri lánsfjárþörf ríkisins. Fjárhagsstaða
opinberu byggingarsjóðanna verði styrkt.
Húsaleigulög verði endurskoðuð, og framboð
aukið á leiguhúsnæði og aðstoð veitt til að
draga úr húsnæðiskostnaði leigjenda.
Bankakerfið verði nýtt til að færa þjónuStu
við íbúðakaupendur nær þeim í heimabyggð.
Fylgt verði eftir áætlun um bætta húsnæðis-
aðstöðu og þjónustu við aldraða og fatlaða.
9. Með aðgerðum í atvinnu- og samgöngu-
málum verði þjónustu- og vaxtarsvæði á
landsbyggðinni styrkt. Dregið verður úr
miðstýringu og forræði eigin mála flutt í
heimabyggð. Unnið verður að sameiningu
sveitarfélaga í samstarfi við þau. Lífskjör
verða jöfnuð m.a. með lækkun húshitunar-
kostnaðar þar sem hann er hæstur.
10. Með því að styðja einstaklinga og félög
í baráttu gegn landeyðingu og fyrir gróður-
vemd. Lög verða sett um eignarhald á orku-
lindum og almenningum og um afnotarétt
almennings. Ríkisstjórnin mun taka virkan
þátt í alþjóðasamstarfi um mengunarvarnir
og verndun lífríkis sjávar.
11. Með því að allir landsmenn njóti sam-
bærilegra lífeyrisréttinda og valfrelsis í
lífeyrismálum, og iðgjaldagreiðslur hvetji til
einstaklingsbundins sparnaðar.
12. Með því að tryggja öllum tækifæri til
menntunar við sitt hæfi til þess að búa æsku
landsins undir fjölbreytt framtíðarstörf.
Dregið verði úr miðstýringu í skólakerfinu
og áhersla lögð á starfs- og endurmenntun.
Ríkisstjórnin mun efla rannsóknir og vísinda-
starfsemi og greinar, sem byggjast á hug-
viti og hátækni.
13. Með því að styrkja forvarna- og fræðslu-
starf í heilbrigðismálum, sem og varnir gegn
vímuefnum og umferðarslysum. Ríkisstjórn-
in mun vinna að endurskipulagningu á starf-
semi sjúkrahúsa og lyfjadreifingu og auka
sjálfstæði heilsugæslu- og sjúkrastofnana.
14. Með því að endurskoða núgildandi kosn-
ingalög í þeim tilgangi að tryggja jafnræði
með kjósendum og auka áhrif þeirra á það,
hverjir veljist til þingsetu.
15. Með því að semja um þátttöku íslend-
inga í Evrópska efnahagssvæðinu (EES), til
þess að tryggja hindrunarlausan aðgang
sjávarafurða að Evrópumörkuðum. Ekki
kemur til greina að gefa eftir forræði yfir
íslenskri fiskveiðilögsögu í skiptum fyrir
aðgang að mörkuðum.
16. Með því að íslendingar verði á fordóma-
lausan hátt þátttakendur I hinni miklu um-
sköpun í átt til frelsis, sem nú setur svip
sinn á þróun stjórnmála í Evrópu. Öryggi
íslands verður áfram best borgið með þátt-
töku íslendinga i varnarsamtökum vest-
rænna lýðræðisríkja og varnarsamstarfí við
Bandaríki Norður-Ameríku. Jafnframt legg-
ur ríkisstjórnin áherslu á þátttöku íslands í
norrænu samstarfí og í starfí Sameinuðu
þjóðanna og Ráðstefnunnar um öryggi og
samvinnu Evrópuþjóða.
í framhaldi af þessari stefnuyfírlýsingu
mun ríkisstjóm Sjálfstæðisflokks og Alþýðu-
flokks láta undirbúa starfsáætlun þar sem
ítarleg grein verður gerð fyrir þeim verkum
sem ríkisstjórnin ætlar að ljúka á kjörtímabil-
inu. Starfsáætlunin verður lögð fyrir Alþingi
í haust.