Morgunblaðið - 20.03.1992, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 20. MARZ 1992
Seðlabanki Þýskalands:
Sameiningin kall-
ar á hærri skatta
Frankfurt. Reuter.
SEÐLABANKI Þýskalands skýrði frá því í mánaðarskýrslu sinni
fyrir mars að kostnaðurinn af uppbyggingunni í austurhluta Þýska-
lands væri miklu meiri en gert hefði verið ráð fyrir og að hann
myndi aukast enn frekar. Þetta myndi stuðla að æ meiri fjárlaga-
halla sem gerði frekari skattahækkanir óhjákvæmilegar.
í skýrslu seðlabankans sagði að
uppbyggingin í austurhluta Þýska-
lands hefði kostað Þjóðverja og
Vesturlönd alls 140 milljarða
marka (um 5.000 milljörðum ÍSK)
í fyrra og líklegt væri að kostnað-
urinn yrði 180 milljarðar marka á
þessu ári.
„Ef við göngum út frá því að
þjóðarframleiðslan í Austur-
Þýskalandi verði 215 milljarðar
marka í ár verður uppbyggingar-
kostnaðurinn hartnær 80% af
henni,“ sagði Ulrich Stiehler, yfír-
hagfræðingur Nomura-rannsókn-
astofnunarinnar í Frankfurt.
Oskar Lafontaine, kanslaraefni
þýskra jafnaðarmanna í fyrstu
kosningunum eftir sameiningu
Þýskalands í október 1990, varaði
við því í kosningabaráttunni að
sameiningin myndi kosta 100
milljarða marka á ári. Helmut
Kohl kanslari vísaði þessu á bug
og sagði að sameiningin myndi
ekki hafa skattahækkanir í för
með sér. Nú viðurkenna embættis-
menn í Bonn hins vegar að þýska
stjórnin verði að veija 100 millj-
örðum marka árlega í nokkur ár
til að rétta efnahag austurhlutans
við.
Kurt Biedenkopf, forsætisráð-
herra Saxlands, sagði um helgina
að þegar yfír lyki gæti heildar-
kostnaðurinn orðið rúmlega 900
milljarðar marka. Þá hefur Ric-
hard von Weizsácker forseti sagt
að þýsk stjórnvöld þurfí að veija
miklum fjármunum í tíu ár, fremur
en þijú eins og gert hefur verið
ráð fyrir, til að lífskjörin í austur-
hlutanum verði jafn góð og í vest-
urhlutanum. Hagfræðingar segja
að austurhlutinn verði háður vest-
urhlutanum efnahagslega í allt að
áratug en svo geti farið að aldrei
verði hægt að jafna lífskjaramun-
inn til fulls. „Það má segja að
austurhluti Þýskalands verði fá-
tækari hluti landsins það sem eft-
ir er,“ sagði Ulrich Stiehler.
Samkvæmt skoðanakönnunum
gerist almenningur í Þýskalandi æ
óánægðari með kostnaðinn af
sameiningunni.
Tugir manna fórust í aurskriðu
AÐ minnsta kosti 35 manns iétu lffið og 60 slösuðust þegar aurskriða færði á kaf hluta af fátækrahverfi í
borginni Belo Horizonte í Brazilíu. Var aðallega um að ræða aldraðar konur og börn og næsta víst þykir, að
tala Iátinna eigi eftir að hækka mikið. Litlar líkur eru á, að nokkur finnist á lífi í skriðunni. íbúar fátækra-
hverfisins voru flestir við vinnu annars staðar þegar skriðan féll og börnin, sem oft eru lokuð inni meðan for-
eldrar eru ljarverandi, voru því ein heima eða með ömmum sínum og öfum. Er óttast, að meira en 100 manns
hafi farist og talið er, að það geti tekið nokkrar vikur að ryðja burt aurnum. Fátækrahverfið var utan í hlíð en
uppi á fellinu var sorphaugur og það voru framkvæmdir við hann, mikið jarðvegsrót, sem komu skriðunni af
stað. Hafði verið varað við þessu en því var ekki sinnt. Um eitt hundrað hús grófust í skriðunni. Mörg hundr-
uð hermenn unnu að björgunarstörfum í gær og hér heldur einn þeirra á líki lítillar stúlku.
Rússland:
Þj óðaratkvæðagreiðsla
um sjálfsstjóm í Tatarstan
Ekki stefnt að því að slíta tengslin
við rússneska sambandslýðveldið
Kazan. Reuter.
IBUAR í Tatarstan, einu rúss-
nesku sambandslýðveldanna,
ganga að kjörborðinu á morgun,
laugardag, til að ákveða hvort
lýst verði yfir sjálfsstjórn. Borís
Jeltsín, forseti Rússlands, skoraði
í gær á ráðamenn i lýðveldinu að
hætta við atkvæðagreiðsluna og
fyrr í vikunni kvað rússneskur
stjórnlagadómstóll upp þann úr-
skurð, að hún væri ólögleg. Tat-
arstan, sem er á Volgubökkum og
mjög olíuauðugt, er byggt Tatör-
um, tyrkneskumælandi músl-
imum, að hálfu en Rússum að
hálfu. Ráðamenn I Moskvu óttast,
að lýsi Tatarar yfir sjálfsstjórn
muni það valda keðjuverkun í öðr-
um sambandslýðveldum Rúss-
lands.
Tatarar segja raunar, að þeir ætli
ekki að segja skilið við Rússland,
éia) KLOSSAR
Stærðir: 36-46
Litir: Hvítt, svart, brúnt
Verö frá Kr. 2.195,-
Ath. Mikið úrval af klossum og
fótlaga skóm á góðu verði.
| Póstsendum samdægurs. 5% síaögreiðsluafsláttur.
/ •
VELTUSUNDI • SIIHl: 21212
heldur vilji þeir, að samskiptin við
Rússa verði á jafnréttisgrundvelli.
Um 4,5 milljónir manna búa í lýð-
veldinu og hefur sambúð þjóðanna
ávallt þótt góð og þar er meira um
blönduð hjónabönd en annars staðar
í Sovétríkjunum fyrrverandi. íjóð-
ernisvitund Tatara hefur hins vegar
aukist að undanfömu og nú vilja
þeir ekki lengur taka þegjandi við
skipunum frá Moskvu, heldur kveða
á um samskiptin með tvíhliða samn-
ingum.
Vassílíj Líkhatsjev, varaforseti
Tatarstan, segir, að Tatarar vilji
stjóma efnahagsmálunum sjálfir en
láta Rússum eftir varnarmálin en
talsmenn Rússa í lýðveldinu segja,
að sjálfsstjórnarhugmyndin sé örþrif-
aráð gömlu, kommúnísku valdhaf-
anna, sem hafi nú gerst miklir þjóð-
ernissinnar í von um að halda völdun-
um. „Við lítum á þetta sem tilraun
til að hafna umbótum og standa vörð
um efnahagslega stöðnun," sagði
Rashid Akhmetov, leiðtogi rússneska
lýðræðisflokksins.
í skoðanakönnunum kemur fram,
að kjósendur skiptast nokkurn veg-
inn til helminga í afstöðu til sjálfs-
stjórnar og aðeins 20% vilja segja
skilið við Rússland.
Innan Rússlands eru 16 sam-
bandslýðveldi og í sumum, sem eru
byggð að hluta eða miklu leyti fólki
af öðru þjóðerni en rússnesku, eru
mikil náttúruauðæfi. Er til dæmis
mikil olía í Bashkíríu og Komí og
þar hefur einnig gætt aðskilnaðartil-
hneiginga. Eru þær þó fyrst og
fremst af efnahagslegum rótum
runnar enda rússneskur meirihluti í
báðum lýðveldunum. Eitt lýðveldið,
Tsjetsjen-íngústan nyrst á Kákasus-
svæðinu, hefur þó lýst yfir fullu sjálf-
stæði.
ERLENT,
Jean-Marie Le Pen á kosningafundi en honum er spáð allt að fimmt-
án prósent atkvæða í frönsku héraðsráðskosningunum.
Kosið til héraðsráða í Frakklandi:
æshrun sósíal-
elst talið koma
Le Pen til góða
París. Reuter. ^
BÚIST er við að franski Sósíalistaflokkurinn muni bíða gífurlegt
afhroð þegar kosið verður þar í landi til héraðsráða á sunnudag.
Samkvæmt fjölmörgum skoðanakönnunum mun flokkurinn missa
allt að þriðjung af fylgi sínu og fá minna en 20% atkvæða á Iandsvísu
í fyrsta skipti síðan á sjötta áratugnum. Kosningarnar skipta litlu
sem engu máli varðandi valdahlutföllin í Frakklandi en þær eru
taldar eiga eftir að gefa góða vísbendingu um stöðu einstakra
stjórnmálaflokka.
Þó að um kosningar til héraðs-
ráða sé að ræða má rekja þetta
fylgishrun Sósíalistaflokksins til
mikillar óánægju meðal kjósenda
með Francois Mitterrand, sem
gegnt hefur forsetaembætti í ellefu
ár, og Edith Cresson, forsætisráð-
herra. Hefur stöðnun í efnahagslíf-
inu, mikið atvinnuleysi og endalaus
hneykslismál tengd fjármálum Sós-
íalistaflokksins ekki orðið til að
bæta stöðu þeirra.
En þrátt fyrir þessa slæmu stöðu
sósíalista er því einnig spáð að
helstu flokkar miðju- og hægri-
manna, UDF og RPR, muni tapa
einhveiju fylgi og fá samtals ein-
ungis 33-34% atkvæða. Það eru því
líkur á að sósíalistar gætu þrátt
fyrir allt unnið sigur í einhveijum
héruðum þar sem hægriflokkarnir
ætla ekki að gera svæðisbundin
kosningabandalög við hægri öfga-
manninn Jean-Marie Le Pen og
flokk hans Þjóðarfylkinguna, líkt
og gert var á einstaka stöðum í
síðustu kosningum árið 1986. Sós-
íalistar fara eins og stendur með
stjórn í tveimur héruðum af 22.
Skoðanakannanir benda til að
allt að þriðjungur kjósenda muni
greiða annað hvort Þjóðarfylking-
unni eða öðrum af tveimur flokkum
Græningja atkvæði sitt. Er því spáð
að jafnt Le Pen sehi Græningjar
muni fá um 15% atkvæða hvor.
Jafnvel Kommúnistaflokkurinn,
sem gengið hefur mjög illa í síðustu
kosningum, er talin eiga eftir að
bæta við sig og fá allt að níu pró-
sent atkvæða.
Þátttaka í kosningunum er talin
verða ein sú minnsta í mörg ár eða
einungis um 50%. í héraðskosning-
unum árið 1986 var kosningaþátt-
taka 78%.