Morgunblaðið - 04.04.1992, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. APRÍL 1992
9
w
SYNING&h
Sýnum stórglæsilegt Fifa Sól
52 fm heilsárs sumarhús,
fullbúið, í dag og næstu daga
í Skútahrauni 9, Hafnarfirði.
Hamraverk hf.,
sími 91-53755.
DHV járnrúm
Vönduð varanleg fermingargjöf
Teg. 504 - 90x200, kr. 27.900,- stgr. m/svampdýnu.
Teg. 601 - 90x200, kr. 34.500,- stgr. m/svampdýnu.
Visa - Euro raðgreiðslur
OPIÐ í DAG TIL Kl. 16
□BBBG3EH
HÚSGAGNAVERSLUN
REYKJAVÍKCIRVEGI 66 HAFNARFIRÐI SÍMI 54100
Erfitt að áætla
tíðni slysa og
sjúkdóma
Arni Gunnarsson, for-
maður stjórnamefndar
Ríkisspílala, segir í við-
tali við Alþýðublaðið í
gær:
„Ég benti á það áðan,
aö á síðasta ári hefðu
Ríkisspítalar farið 1%
frani úr áætlun. Þeir eru
í hópi þeirra ríkisstofn-
ana sem hvað bezt hafa
staðið við áætlanir sinar.
Þess verður hins vegar
að gæta að umsvif Ríkis-
spítalanna eru gífurlega
mikil, 6,4 milljarða velta
á þessu :Vri og um 2.500
starfsmenn. Það þarf
ekki mikiö að gerast til
að rekstrarkostnaður
hækki verulega. Sem
dæmi get ég nefnt að á
síðasta ári komu tveir
mikiö veikir sjúklingar í
Landspítalann, sem
þurftu mjög dýr lyf.
Heildarlyfjakostnaður
vegna þeirra vai-ð um 34
m.kr.
Nýlega voru tckin í
notkun ný lyf sein auka
til mikilla muna lifslíkur
fyrirbura og örbura, og
engimi dregur í efa að
eigi að nota. Aukakostn-
aður vegna þessara lyfja
getur orðið 15 til 20 m.kr.
á þessu ári. Mörg fleiri
dæmi af þessu tagi inætti
nefna. Ríkisspítalar geta
ekki séð fyrir í áætlana-
gerð sinni, hvort slæmur
inflúensufaraldur lierjar
á þjóðina eða ekki, en
slíkur faraldur getur
haft í för sér niilda fjölg-
un niikiö veikia sjúkl-
inga, sérstaklega aldr-
aðra.“
Laun 70%
kostnaðar
Arni segir emifremur:
„Mér hefur raunar
koniið á óvart, hve áætl-
anagerðin hefur reynzt
nákvæm. Hms vegai’ er
mcginvandinn við þær
.iqo ma ckri
skera ó slagceðar!
Sparnaður í heilbrigðis-
kerfinu
Aðhald og samdrátt í ríkisútgjöldum
hefur borið hátt í þjóðmálaumræðunni.
Heilbrigðiskerfið hefur ekki farið varhluta
af þeirri umfjöllun. Árni Gunnarsson, for-
maður stjórnarnefndar Ríkisspítala,
bregður skildi fyrir þá stóru stofnun í við-
tali við Alþýðublaðið í gær. Staksteinar
gefa lesendum sínum kost á að kynnast
viðhorfum hans.
sparnaðaraðgerðir, sem
við erum nú að fást við,
að latinagrciöslur Ríkis-
spítalanna ei-u um 70%
af öllum rekstrarkostn-
aði. Margt cr nú gert til
að lækka rekstrarkostn-
aöinn mcö betri nýtingu
á öllum sviðum, örari
útboðum á rekstrarvör-
um, hagræðingu á deild-
um og með fleiri aðgerð-
um. Starfsfólk Ríkisspít-
alanna hefur lagt sig
fram um að ná árangri
og samvinnan við það
hefur verið meö miklum
ágætum. Því er liins veg-
ar ekkert að leyna að það
er komið við hjartað í
rjúpunni þegar þarf að
skera niður launaliði.
Okkur hefur þó tekizt að
Iiekka yfirvinnukostn-
að...
En við verðum að horf-
ast í augu við þá stað-
reynd að okkur er gert
að skera niöur um 320
milljónir króna, sem er
5% flatur niðurskurður,
og jafnvel um 100 m.kr.
til viðbótar. Þessi aðgerð
verður hvorki átaka- né
sársaukulaus, eins og
þegar hefur koinið í ljós.“
Gjaldtaka eða
frekari niður-
skurður
Á öðmm stað í viðtal-
inu segir stjómamefnd-
arformaðurinn:
„Ef ekki tekst að afla
fjár til að viðhalda
rekstri Ríkisspítalanna
svipuðum og nú er... þá
er komiö að því að huga
alvarlega að einhverri
gjaldtöku á sjúkrahúsun-
um. Enþá verður að vera
fyrir hendi almemi viður-
kenning á því að með
óbreyttri skattlagningu
og enguin nýjuni tckju-
póstum ríkissjóðs liafi
þjóðin ckki ráð á núver-
andi heilbrigðiskerfi. Og
kannski höfum við i raun
rekið kerfið á erlendum
Iánum á undanfömum
ámm. Svíar og Finnar
taka um citt þúsund
krónur á sólarhring af
hvetjum sjúklingi sem i
sjúkrahús kemur. Ég vil
heldur að slík gjaldtaka
verði upp tekin cn að við
rýrum heilbrigðiskerf-
ið...
Á hinn bóginn vil ég
vara við því, ef einhveij-
ar ákvarðanir verða
teknar um gjaldtöku á
sjúkrahúsum, að tryggi-
lega verði frá því gengiö
að gjaldiö fari aldrei upp
fyrir citthvert ákveðið
mark... Verði það ekki
gert er veruleg liætta á
að ríkisvald á hverjum
tíma hækki gjaldið i
livert skipti sem fjármuni
skortir. Þá styttist í að
almenningi verði boöiö
upp á sérstakar sjúkra-
tryggingar á almemium
trygingamarkaði og að
við nálgumst þá amer-
íska kerfið."
1% fram úr
áætlun
Það er rétt hjá Árna
að erfitt er aö áætJa fyr-
irfram tíðni sjúkdóma og
slysa, sem miklu ráða um
útgjöld heilbrigðiskerfis-
ins. Ný og dýr lyf, sem
fært geta mörgum líf og
heilsu, setja og sti-ik í
kostnaðarreikninginn.
Sama máli gegnir um
nýja og aukna starfsemi,
eins og t.d. hjartaaðgerö-
ir og glasafijógvanir,
sem auka útgjöld á
Landspítala, en spara
dýrar utanferðir og
lækka i raun heildar-
kostnað. Það er heldur
ekki fært til tekna lijá
heilbrigðiskerfmu að það
skilar samfélaginu mý-
mörgum vinnuárum í
bættu heilsufari og
lengri starfsævi þegn-
anna, að ekki sé nú talaö
um heill og velferð ein-
staklinganna sjálfra.
„Islenzka ríkið fór 16
milljarða króna fram úr
áætlun á síðast ári,“ seg-
ir í tilvitnuðu samtali, „en
Ríkisspítalar, með rúm-
lega 6 milljarða króna
rekstur, fóru 1% fram
úr áætlun".
Ávöxtun á erlendum verðbréfum
Opið í Kringlunni í dag á milli kl.10 og 16.
Ávöxtun verðbréfa á tímabilinu janúar 1991 til apríl 1992
Verðbólga 8,3%
63,1%
8,6%
14,9%
15,8%
AMERICA
INNLEND
HLUTABRÉF
' ', HÚSBRÉF
INNLENDIIl
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Sigrún Ólafsdóttir ráðgjafi,
verður í Kringlunni í dag.
Verið velkomin!
---“T------1-----1-----1------1------1--------1---
0 10 20 30 40 50 60 70 %
Ql)
VERÐBREFAMARKAÐUR
FJÁRFESTINGARFÉLAGSINS HF.
KRINGLUNNI, 103 REV^JAVÍK S. (91) 689700