Morgunblaðið - 24.10.1992, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. OKTÓBER 1992
LJÓS
________Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Um þessar mundir eru 10 ár
síðan gifturík samvinna hófst milli
verzlunar íslenzks Heimilisiðnað-
ar, Hafnarstræti 3 og fyrirtækis-
ins Glers í Bergvík, sem þau reka
hjónin Sigrún Ölöf Einarsdóttir og
Sören Staunsager Larsen.
Af því tilefni hefur verið sett
upp sýning á nýjum munum frá
Bergvík, sem hefur hlotið nafnið
„Ljós“ vegna þess að höfuðáhersl-
an er lögð á ljósstjaka í hinu marg-
víslegasta formi.
Verkstæðið mun hið fýrsta sinn-
ar tegundar á íslandi og eru þau
Sigrún og Sören því brautryðjend-
ur í faginu hérlendis og það ekki
af lakara taginu, því að þau eru
ekki aðeins vel menntuð og hug-
myndarík, heldur virðist þeim vaxa
ásmegin með ári hveiju.
Það er tærleiki glersins sem
helst vakir fyrir listamönnunum í
formsköpun sinni ásamt léttum
náttúrulegum leik, sem byggist
m.a. á áhrifum sem þau verða
fyrir frá umhverfinu í kringum
verkstæði sitt og híbýli að Bergvík
á Kjalarnesi.
Þetta kemur vel fram í ljósstjök-
unum í gluggarými íslenzks heim-
ilisiðnaðar og inni fyrir er að auki
mikið úrval glermuna frá verk-
stæðinu.
Ljósstjakamir minna fyrir sumt
á trjástilka sem laufkrónur vaxa
upp úr og hér eru litbrigðin í nátt-
úrunni virkjuð á hinn fjölþættasta
hátt.
Glergerð í ýmsu formi er æva-
fom listgrein og þegar á fjórða
árþúsundi fyrir Krists burð vom
búin til ílát úr svonefndri Fayence
deigkvoðu, en sódainnihald hennar
gaf áferðinni svip af gleri. Á þriðja
árþúsundinu vom í sömu löndum
búnar til perlur og fleiri hlutir úr
gleri.
Glerið hefur þannig fylgt mann-
inum í árþúsundir, saga þess er
heillandi og á fomgripasöfnum
má víða sjá mjög falleg ílát úr
gleri frá upphafi tímatals okkar.
Þá em til uppskriftir að glergerð
á Assírsku letri og fleigrúnum.
Það er spennandi að sjá þessa
fomu listgrein loks iðkaða hér á
landi og geta má þess að listrænir
hlutir úr gleri era í hávegum með-
al allra menningarþjóða. Hér er
þannig um að ræða ævaforna list-
grein af hárri gráðu, sem er ung
á íslandi, og því þótti mér rétt að
vekja sérstaka athygli á fram-
kvæmdinni, sem lýkur 24. októ-
ber, en tíminn telst helst til
skammur með hliðsjón af eðli sýn-
ingarinnar.
TRÉRISTUR
Aðalsýningarsali Hafnarborgar,
Menningar- og listastofnun Hafn-
arfjarðar, prýða um þessar mundir
og fram til sunnudagsins 25. októ-
ber, 46 tréristur Ásrúnar Tryggva-
dóttur og er þetta fyrsta meiri
háttar einkasýning hennar. Áður
hefur hún haldið sýningar á teikn-
ingum í bókasafni Mosfellssveitar
(1984) og í Harnett Hall listhúsinu
í Minot, Norður Dakota (1979) auk
þess að vera virkur þátttakandi á
samsýningum frá því 1979. þá
hefur hún BA próf í myndlistar-
kennslu frá Minot State Univers-
ity, og var kennari við Myndlistar-
skóla Reykjavíkur á ámnum
1983-87, er hún var ráðin til
Kennaraháskólans, þar sem hún
er enn starfandi.
Ásrún telst því naumast ný-
græðingur á listasviðinu og þess
má geta að hún er núverandi for-
maður félagsins íslenzk grafík.
Sýningu sína nefnir myndlistar-
konan „Bergmál" og höfðar þá til
þess að undanfarið hefur hún verið
gagntekin af áferð gijótsins sem
setur svo sterkan svip á íslenzka
náttúm.
Ennfremur segir hún í sýningar-
skrá: „Nútímamaðurinn byggir sér
ný hús, leggur vegi, og afhjúpar
með sprengingum áður óþekkt
standberg. Jarðsögulegar stað-
reyndir sem verið hafa mönnum
huldar eru sprengdar fram í dags-
Ijósið, klettar eru tættir í sundur
og snúa skörpum brúnum í okkur.
Borgarbúum býðst að berja augum
þessar afhjúpuðu steinmyndanir,
þessi náttúrulegu minnismerki.
í nýjustu verkum mínum hef ég
reynt að fanga sál þessarar nátt-
úru sem gerð er af mannahöndum.
Ég hef unnið verk eftir jarðsögu-
legum fyrirmyndum og gætt þau
nýjum litatónum.
Asrún Tryggvadóttir
/ návígi sýna grafíkmyndir mín-
ar smágerð afstrakt mynstur nátt-
úrunnar. í fjarlægð fá þessi mynst-
ur nýja vídd og vægi, skorur og
gljúfur opnast og gijóthnullungar
virðast í þann mund að hrynja út
af myndfletinum."
— Ég hef þetta með hér vegna
þess að það er mikilvægt að mynd-
listarmenn útskýri á einhvem hátt
hvert þeir em að fara og hvað
þeimbýr í hjarta, að öðmm kosti
verða sýningargestir utangátta og
fínnst þeir staddir í tómarúmi.
Skilgreining Ásrúnar er einföld
og blátt áfram og felur ekki í sér
neina fræðilega skírskotun né
flókna orðaleiki og myndir hennar
bera einnig svip af þessum viðhorf-
um. Þær em meira gerðar af fíngr-
um fram og í hita augnabliksins
en að þær séu ávöxtur yfírvegaðra
og markvissra hugleiðinga um list-
ina. Þannig séð vega þær salt á
milli þess að vera óformleg (infor-
mel) vinnubrögð hins þjálfaða
myndlistarmanns og að vera að-
skiljanlegar meðvitaðar þreifingar
og tilraunir á vettvangi þrykk-
tækninnar.
í myndum myndlistarmanna
eins og t.d. Henri Michaux (1899-
1984) og Jaroslav Serpan (f. 1922)
sjáum við form sem geta minnt á
svo margt í náttúranni, án þess
að náttúran sé bein viðmiðun, en
hins vegar beita þeir vinnubrögð-
um, sem eins og gera þá að þátt-
takendum í sköpunarverkinu.
Ósjálfráðum að vísu, en mjög þjálf-
uðum, líkt eins og náttúran gengur
út frá ströngum en sveigjanlegum
lögmálum sem koma jafnt fram í
rökréttum fmmformum sem í
ósjálfráðum leik lækjarsprænunn-
ar, mjúkum formum skýjaþykknis-
ins ogfjölþættum formum bergsins
eða gijóthnullungsins. Það sem
máli skiptir er að maður skynji
þessi lögmál á bak við hin ósjálfr-
áðu vinnubrögð á myndfletinum á
líkan hátt og í náttúmnni og til
að beisla þau þarf jafnvel enn
meiri þjálfun en t.d. í strangflata-
Iistinni í öllu falli meira skynrænt
næmi.
Ásrún Tryggvadóttir er enn sem
byijandi á löngu ferli en lausnir
hennar geta þó verið gæddar ríkum
yndisþokka svo sem þar sem hún
vinnur hreint og klárt einsog í
myndunum „Skíma" og „Ljósa-
skipti" (2 og 3), eða nær að bregða
upp dúlúð eins og í myndinni
„Blámi“ (8).
SIGLINGASKÓUNN
30 RÚMLESTA
RÉTTINDANÁMSKEIÐ
hefst mánudaginn 2. nóv.
Kennt er eftir námsskrá
menntamálaráðuneytisins.
Kennt er á mánudags-
og miðvikudagskvöldum
frá kl. 7-11.
Námskeiðsgjald er kr. 20.500.-
Ef tveir eða fleiri eru úr
sömu fjölskyldu, sem og ef
3 eða fleiri innritast saman,
er gefinn 10% afsláttur.
Öll námsgögn fást í skólanum.
Upplýsingar og innritun í
síma 91 - 68 98 85 og 3 10 92.
alla daga og öll kvöld.
Lýsing á öllum námskeiðum
sem skólinn býður er sendur þeim sem þess óska.
SIGUNGASKÓLINN U.GMHA,
- meðlimur i Alþjóðasambandi siglingaskóla. ISSA.
fBOTgmriWnfttft
Metsölublað d hverjum degi!
Orðlist Guðbergs Bergssonar
í nóvember mun menningar-
miðstöðin Gerðuberg gangast
fyrir sýningu sem hlotið hefur
heitið ORÐLIST GUÐBERGS
BERGSSONAR. Sýningin er
haldin í tilefni af sextugsafmæli
skáldsins 16. október síðastlið-
inn. Henni er ætlað að gefa
mynd af Guðbergi sem lista-
manni og persónu. í tengslum
við sýninguna verður dagskrá
sem byggir á verkum hans.
verkum SÚM-hópsins.
Á sýningunni í Gerðubergi
verða sýndar klippimyndir, teikn-
ingar, ljósmyndasögur, kvikmynd-
ir, munir og fleira. Og í útibúi
Borgarbókasafnsins í Gerðubergi
verður meðal annars bókasýning.
Einnig gefst sýningargestum kost-
ur á að hlýða á hljóðverk Guð-
bergs sem hann nefnir LJÓÐ-
HLJÓÐ. Flutt verður leiklesin dag-
skrá í leikstjóm Viðars Eggertss-
onar. Einnig verður dagskrá í
umsjá skáldsins.
Sýningin verður opin til 28.
nóvember.
Unginennafélagið íslendingnr
Guðbergur er vafalaust þekkt-
astur fyrir ritlist. Hann hefur
skrifað um 20 bækur, skáldsögur,
smásögur og ljóð, auk þýðinga
einkum úr rómönsku málunum.
Guðbergur hefur einnig lagt
gjörva hönd á önnur listform sem
tengist tilraunum hans til að víkka
ritlistarformið.
Guðbergur var einn af fáum
íslenskum rithöfundumsem tók
þátt í formtilraunum þeim sem
umbreyttu allri listsköpun á sjö-
unda og áttunda áratugnum og
birtust lslendingum einna helst í
Sýnir sagnaleikrit
um Svein sáluga
UNGMENNAFÉLAGIÐ íslendingur í Borgarfírði æfír nú gaman-
leikinn um Svein sáluga Sveinsson í Spjör og samsveitunga hans
eftir Önnu Kristjánsdóttur og Unni Guttormsdóttur.
Leikritið er gamanleikur þar Áma Hjartarson. Leik-
sem sveitarómantíkin blómstrar í stjóri er Þröstur Guðbjartsson, það
tali og tónum. Tónlist og textar hefur áður venð sýnt hjá Hug-
leik í Reykjavík.
✓
» % ...alltaftilað
<0- toraaalvinnu
Ellefu leikarar taka þátt í
uppfærslunni auk tveggja hljóð-
færaleikara og era þeir úr And-
akílshreppi og Skorradal. Nýir
leikendur stíga þar sfn fyrstu
skref á leiklistarbrautinni auk
annarra sem hafa oft leikið lyk-
ilhlutverk hjá félaginu áður.
Frumsýning er fyrirhuguð í
Brún í Bæjarsveit 7. nóvember.
- D.J.