Morgunblaðið - 14.02.1993, Síða 18

18 B
MORGUNBLAÐIÐ FOLK I FRETTUM SUNNUDAGUR 14. FEBRÚAR 1993
t
I
!
!
i
I
BjjDDAN
Við, verðlags-
eftirlitið
NEYTENDUR í Þýskalandi þurfa ekki á verðlagseftirliti að
halda því þeir eru sjálfir verðlagseftirlitið. Ef vörur hækka
þusa þeir ekki hver í sínu horni eins og íslendingar og kaupa
síðan vöruna með ólundarsvip, heldur láta í sér heyra hvar
sem er og hvenær sem er og detta fyrr dauðir niður en að
borga of hátt verð fyrir vöru. Ef tilboð eru auglýst fara þeir
bæinn á enda til að versla, ekki aðeins til að spara, heldur
einnig til að sýna hug sinn í neytendamálum. Þess vegna eru
þeir núna ríkasta þjóðin í Evrópu.
Húsmæður í Þýskalandi heila-
þvoðu mig á níunda áratugnum.
Að vísu hafði ég lent í höndum
þeirra á ungdómsárum og feng-
ið smjörþefinn, en hafði í milli-
tíðinni gleymt öllu sem hét að-
hald og spamaður enda undir
sterkum áhrifum íslenskrar
eyðslusemi og óhagsýni.
Þegar ég kom inn í samfélag
þýskra húsmæðra í seinna skipt-
ið reyndi ég að haga mér
í öllu eins og þær hvað
snerti frístundir, uppeldi
og innkaup. Samt var ég
alltaf hálf utangátta og
öðruvísi fyrstu mánuðina.
Ef við í frúarleikfíminni
fórum til dæmis út að
borða saman, keypti ég
ætíð hið dýrasta og borg-
aði mest, og ef við fórum
í hjólatúr eyddu þær ekki
marki en ég kom með tóma
buddu heim.
Ég var ekkert að æsa
mig yfir þessu, vissi auðvit-
að að ég var eðlileg en þær
forhertir nískupúkar eins
og öll þeirra ætt og þjóð.
Svo nískar að ríkar þjóðir
eins og við íslendingar
gerðum bara gys að
þeim.
Einn daginn gengu þær svo
alveg fram af mér. Var ég á
leiðinni út í bakaríið eldsnemma
einn morguninn þegar ég sá
hvar stór hópur kvenna stóð þar
fyrir utan og var hávær mjög.
Þarna stóðu þær sem sagt Frau
Meyer, kona forstjórans í vill-
unni, Frau Schramm eigandi
ballettskólans, Frau Knoblauch
stærðfræðikennari, Frau König
sem átti rauðu Porschuna og
margar fleiri sem ég þekkti ekki,
og kölluðu æstar hver upp í aðra.
Ég efaðist ekki eitt andartak
um að morð hefði verið framið
í bakaríinu. Brá skjótt við og
hljóp til hópsins ef vera skyldi
að ég gæti gefið lögreglunni
leiðbeiningar. Eftir að hafa troð-
ist og kallað um stund eins og
þær, komst ég að því hvað hafði
gerst.
Rúnnstykkin höfðu hækkað
um þrjú Pfennig.
Það er líklega svipað og ef
heilhveitibrauð hefði hækkað
um krónu hér.
Eftir að hafa jafnað mig eftir
vonbrigðin og vorkennt sjálfri
mér nógu lengi fyrir að þurfa
að umgangast þessa nirfla, sá
ég auðvitað spaugilegu hliðina
á málinu og hringdi mörg símtöl
til íslands til að lýsa þessum
atburði. Grét í símanum af
hlátri.
En viti menn. Ekki liðu nema
fjórir dagar þar til rúnnstykkin
lækkuðu aftur. Samtök bakara-
meistara höfðu ekki þolað þrýst-
ing hins eina og sanna verðlag-
seftirlits. Rúnnstykkin voru
nefnilega ekki keypt á háa verð-
inu.
Þetta var fyrsta stig hins
þýska heilaþvotts. Ég skildi loks
að málið snerist ekki um nísku,
heldur um „prinsipp" og sjálfs-
virðingu neytandans.
Slíkt og annað eins gæti ekki
gerst á íslandi og þess vegna
kostar þvottavél 80 þúsund, ull-
arkápa 30 þúsund, gleraugu 20
þúsund og lambalæri 2 þúsund.
Það hefur aldrei verið rannsakað
hvers vegna íslendingar kaupa
vörur á okurverði möglunar-
laust. Hvers vegna þeir setja upp
þennan íslenska sauðasvip og
borga þegjandi þótt þeir viti
innst inni að það er verið að
hafa þá að fíflum.
Kunningjakona mín sagðist
hafa farið út í búð um daginn
ásamt stálpaðri dóttur sinni.
Hún leit á okurverðið á álegginu
og sagði sem svona: Þetta er
alltof dýrt, ég held ég sé ekkert
að kaupa þetta. Þá sagði dóttir-
in hneyksluð: Mamma, þú lætur
eins og fátæklingur!
Kannski er þetta ein skýring-
in. íslendingar kæra sig ekkert
um að vera álitnir fátæklingar
og þaðan af síður nískupúkar.
Hér tala margir og hegða sér
eins og ríkisbubbar. Fólk sem á
í erfíðleikum með afborganir og
á ekki fyrir krítarkortinu talar
fjálglega um væntanlegt sum-
arfrí sitt til Ameríku eða París-
ar. Maður verður alveg ruglað-
ur.
Einnig gæti hér verið um al-
varleg Dallaseinkenni að ræða
sem lýsa sér í því að fólk neiti
að horfast í augu við þá stað-
reynd að það heitir ekki J.R. eða
Súellen, heldur Jón og Sigga og
er komið af íslenskum sjómönn-
um og bændum.
Þriðja skýringin gæti verið
kaupæði. Það mun vera nokkuð
einkennileg sýki sem Gerhard
Scherhom próféssor í neyslu-
fræði og neytendamálum við
Háskólann í Hohenheim í Þýska-
landi hefur rannsakað. Segir
prófessorinn það vera sýki þegar
menn kaupa stöðugt hluti þótt
þeir eigi kannski ekki fyrir þeim,
og þegar þeir kaupa sér hluti
til að bæta upp ákveðna vöntun.
Þessu fólki fínnist það sjálft
ekki mikils virði, heldur séu það
hlutirnir sem öllu máli skipti.
En vissulega myndu ýmsir
hlutir lækka ef íslenskir neyt-
endur tækju sjálfír að sér verð-
lagseftirlitið.
Kristín Maija Baldursdóttir
TÍMAMÓT
Cher kúvendir lífi sínu
Leik- og söngkonan
Cher hefur nú látið í
veðri vaka að hún ætli að
hægja ferðina á frama-
brautinni og eignast mann
og börn. Cher er 46 ára
og á þeim aldri fer hver
að verða síðastur að eiga
börn, en Cher er ákveðinn
og ekki þarf að eyða dýr-
mætum tíma í að leita
maka.
Hann er fyrir hendi,
ungmenni að nafni Rob
Camiletti. Þau voru lengi
saman fyrir nokkrum
árum síðan, það slitnaði
upp úr hjá þeim, en nú eru
þau tekin saman að nýju.
Cher gefur einnig í skin
að brúðkaupsbjöllur hringi
í fjarska og þaun bönd
verði treyst með vorinu.
Það er haft fyrir satt,
að slík sé einurð Cher í
þessum efnum, að hún hafi sjálf
beðið Rob, í stað þess að bíða þess
Cher og Rob, saman á ný og fjölskyldulíf framundan
að hann byði sín. Það gerðist um
síðustu jól og er sagt að það hafi
komið verulega á hinn 28
ára gamla bakara. En það
stóð þó ekki lengi á svar-
inu. Cher sagði nýverið í
viðtali að ef í ljós kæmi
að hún væri komin úr
bameign myndu þau Rob
ættleiða bam. Fyrir á Cher
tvö böm frá fyrri sam-
böndum.
Kynni Cher og Robs
Camiletti tókust árið 1986
og stóð samband þeirra til
ársins 1989, en þá lét Rob
Cher róa, var orðinn
þreyttur á því að vera
þekktur sem „Herra
Cher“, eða „þessi sem er
með Cher“. Cher var þá á
mikilli hraðferð í rokkinu
og naut meiri hylli en
nokkm sinni fyrr. Nú hef-
ur hún nánast látið af
rokksöng og leikur aðeins
í kvikmyndum endmm og
sinnum. Það kann hinn jarðbundni
Camiletti betur við.
Jarlinn
BAKKFIRÐINGAR
Þorrablót verður haldið í Brautarholti 26
laugardaginn 20. febrúar kl. 20.00.
Hljómsveit Ingvars Jónassonar frá Bakkafirði
leikurfyrirdansi.
Tilkynnið þátttöku í síma 681417, 79483
og 666675.
Undirbúningsnefnd.
Starfsemi útibús íslandsbanka flyst
frá Grensásvegi 13
í Kringluna 7
Frá og meb mánudeginum 15. febrúar,
flyst öll starfsemi útibús íslandsbanka viö
Grensásveg 7 3 yfir í Kringluna 7.
í Kringlunni 7 er öll aöstaöa til fyrirmyndar
til aö veita góöa þjónustu og nœg bíla-
stœöi eru viö húsiö aö vestanveröu.
í tilefni flutninganna veröur boöiö upp
á kaffi og meölœti alla nœstu viku.