Morgunblaðið - 13.09.1994, Síða 26
26 ÞRIÐJUDAGUR 13. SEPTEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Bætt réttarstaða
flóttamanna
RETTARSTAÐA
flóttamanna hefur
verið talsvert til um-
ræðu að undanförnu
og bent á þörf úrbóta
á því sviði. Af því til-
efni þykir mér rétt
að minna á það að á
síðasta þingi var lagt
fram frumvarþ til
laga um breytingar á
ýjmsum lagaákvæð-
ura er varða réttarf-
ar, atvinnuréttindi
o.fl. og var því vísað
til allshetjarnefndar
Alþingis.
í V. kafla fyrr-
greind frumvarps,
óbreyttur að lögum,
133/1993, voru lagðar til nokkrar
breytingar á lögum um eftirlit með
útlendingum, nr. 45/1965. í sam-
ræmi við það að reglur ESB (8.
og 9. gr. tilskipunar nr. 64/221)
gera ráð fyrir að unnt sé að kæra
Sólveig
Pétursdóttir
sem varð
sbr. lög nr.
ákvarðanir um komu
útlendings, synjun um
útgáfu eða endurnýj-
un dvalarleyfis eða
brottvísun úr landi
var með lögum nr.
133/1993 breytt fyr-
irkomulaginu um
þessi efni þannig að
nú eru ákvarðanir um
þetta ekki í höndum
dómsmálaráðuneytis-
ins heldur fluttust
þær til Útlendingaeft-
irlitsins, en með
kærurétti til ráðu-
neytisins. Aðrar
breytingar á lögum
nr. 45/1965 fólust í því að verk-
efni voru flutt til Útlendingaeftir-
litsins.
Með þessu frumvarpi var/fþví
verið að sinna skyldum á grund-
velli EES-samningsins en ekkí var
um að ræða neina heildarendur-
skoðun á lögum um eftirlit með
m moppu
Kostir þess að fá þér Gerðu það goti' möppu
fyrir uppskriftirnar þínar eru fleiri en einn:
• Þú hefur alla bæklinga Tilraunaeldhúss MS
á einum stað
• Mappan er falleg, handhæg og af hentugri stærð
fyrir alla bæklingana
• í möppunni eru grunnupplýsingar um mál,
vog og ýmis góð ráð
• Hún kostar aðeins 490 kr
Já takk!
□ Ég vil fá senda safnmöppu MS í póstkröfu
□ Ég óska eftir því að uppskriftarbMingar MS
númer------------------- fylgi möppunni.
Utanáskrijtin er: Tilraunaeldhús MS, Pósthólf10340, 130 Reykjavík.
KENNITALA
HEIMILISFANG
PÓSTNÚMER STADUR
Með þessu frnmvarpi er
veríð að sinna skyldum
á grundvelli EES-samn-
ingsins, segir Sólveig
Pétursdóttir, en ekki
er um að ræða heildar-
endurskoðun á lögum
um eftirlit með útlend-
ingum.
útlendingum. Hins vegar fólst í
þessum breytingum að kæruleiðir
eru nú fyrir hendi sem ekki voru
áður, sbr. rétt til að kæra
ákvarðanir Útlendingaeftirlitsins
til dómsmálaráðuneytisins.
Nú hefur ríkisstjómin hins vegar
ákveðið að taka sérstaklega á
málefnum útlendinga, þ. á m.
flóttamanna, og hefur dómsmála-
ráðherra ákveðið að fram fari
heildarendurskoðun á lögum um
eftirlit með útlendingum.
Allsherjarnefnd barst einmitt er-
indi frá Íslandsdeild Amnesty Int-
ernational sl. vetur þar sem vakin
var athygli á vanköntum þessara
laga og lét nefndin af því tilefni í
ljós það sjónarmið sitt að nauðsyn-
legt væri að íslenskar réttarreglur
væru í sem mestu samræmi við
alþjóðlega viðurkenndar megin-
reglur um réttindi flóttamanna.
Allsherjarnefnd hefur ennfremur
hug á að endurskoða þær verklags-
reglur er gilda um veitingu ríkis-
borgararéttar.
Það er því vonandi að fljótlega
komi fram tillögur um breyttar
reglur á þessu sviði og þar með
bætta réttarstöðu flóttamanna.
Höfundur er þingmaður
Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík
og formaður allsheijarnefndar
Alþingis.
Af lestrar-
gæðingnm
BÓKIN er undir-
staða íslenskrar þjóð-
menningar. Þetta er
eitt af því sem okkur
íslendingum hefur
verið innprentað frá
því við munum eftir
okkur. Okkur hefur
verið kennt að íslend-
ingasögurnar, Passíu-
sálmarnir, Þórbergur
og Laxness séu ekki
bara hluti af menn-
ingu okkar, heldur
séu bókstaflega
menning okkar að
langmestu leyti. Þetta
sé Arfurinn, Minning-
in, íslenska Þjóðin og
þess vegna verði allir að gera svo
vel að lesa bækur og ekkert múð-
ur. Bókmenntalíf og bókmenning
virðist alla tíð hafa verið blómleg
hér og því eru bókmenntirnar
hefðbundið veldi, jafnvel slíkt veldi
að menn hafa sett spurningar aft-
an við það veldi eins og önnur. A
okkar ágætu efasemdatímum þar
sem gildismat hverskonar, og þó
einkum pólitískt,. er í frjósamri
upplausn, spyr fólk sig skiljanlega:
er hin biblíulega oftrú á Bókina
og bókmenninguna ekki tíma-
skekkja? Getur verið að ákveðin
stífni sem einkenndi bókmenn-
taumræðuna til skamms tíma, og
gerir e.t.v. enn, beri í sér drep sem
getur orðið bókmenntum okkar
dýrkeypt? Er kannski kominn tími
til að slaka aðeins á og taka bók-
menntirnar ekki af þessari dauð-
ans alvöru og fara heldur að njóta
þeirra?
Ungt fólk allra tíma hefur haft
efasemdir um ágæti margs sem
undanfarnar kynslóðir hafa afrek-
að og það valdakerfi sem þær
hafa komið á laggirnar. Þetta á
einnig við um það sem kalla mætti
vald bókmenntanna. Þannig er lík-
legt að tilkoma sjónvarpsins, sem
menn segja vera
ástæðu minnkandi
bóklesturs, hafi á sín-
um tíma ekki einungis
verið spennandi nýj-
ung fyrir fólk heldur
hafi margir litið á það
sem létti, kærkomna
flóttaleið frá ábúðar-
mikilli og þrúgandi
bókmenntahefð.
Menn gátu slappað af
fyrir framan sjón-
varpið, horft á fram-
haldsmyndaflokka og
bíómyndir í löngum
Friðrik bunum og verið fylli-
Rafnsson lega samræðuhæfir í
kaffitímum og afmæl-
um án þess að hafa litið í nýjustu
bók X eða Z.
En nú hefur þetta gersamlega
snúist við. Bókin á í vök að verj-
ast hér á landi og þar með ákveð-
in tegund hugsunar. Gagnrýnin
hugsun sem byggist á fjölbreyttri
þekkingu. Virk hugsun lesandans
sem skapar um leið og hann les,
sér kringumstæður, fólk og um-
hverfi fyrir sér út frá nokkrum
einföldum lykiltáknum sem við
köllum bókstafi. Valdið er nú hjá
sjónvarpsstöðvunum. Tékkneski
heimspekingurinn Karel Kosik
sagði réttilega í viðtali í Tímariti
Máls og menningar á síðasta ári
að myndmiðlarnir og auglýsinga-
iðnaðurinn væru nú orðnir svo
öflugir að stappar nærri alræði.
Alræði markaðshyggjunnar hefur
tekið við af alræði kommúnism-
ans. Og einhæfni og íhaldssemi
sjónvarpsstöðvanna er slík að það
er orðið tímabært að setja spurn-
ingarmerki við þetta vald. Auðvit-
að er hægt að hafna þessu valdi
með því annaðhvort að kaupa ekki
sjónvarp eða slökkva þegar manni
finnst nóg komið. En gerir fólk
það? Geta menn slökkt á sjónvarp-
inu án þess að lenda úti á þekju
0
f-l ífiskólabíoi
Stjórnandi: Rico Saccani
Einleikari: Þorsteinn Gauti Sigurðsson
Kynnir: Edda Þórarinsdóttir
Þorsteinn Gauti Sigurðsson
Rico Saccani
Dmitríj Shostakovitsj: Hátíðarforleikur
Sergej Rakhmanínov: Tilbrigði við stef eftir Paganini
Antonin Dvorak: Karneval, forleikur
Alexander Borodin: Næturljóð
Emmanuel Chabrier: Espagna
Igor Stravinskíj: Þættir úr Eldfuglinum
SINFÓNÍUHLJÓMSVEIT ÍSLANDS
Blómstrandi hliómsveit
simi
622255