Morgunblaðið - 11.11.1994, Qupperneq 36
36 FÖSTUDAGUR 11. NÓVEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
i
VI&SKtPrAVlHKNtfi B/PJA
AL LTAFUM ÞAÐ SAtfA. ÉG
LOt AO t'
VILDI itO þFlK VÆ&J
IpAL! TtÐ HUeATyNDA -
£G A SVOAVVZGAfL GÓDiA.
AVsvJRlbns&vi OPPsfjiiFr-
, lp, CN ENGINN þOUB AO
^-iB/CUAOIH þÆK /]npl
r
TA Þ'A.. HVAB> V/L T
ÞO FA > KVÖL DA»A T/fl/V
Ferdinand
Smáfólk
fltargniifrfabife
BRÉF
HL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 691100 • Símbréf 691329
Hvar er siðgæðis-
vitund dómara?
Frá Lindu Óskarsdóttur:
HVERNIG stendur á því að dómar-
ar landsins dæma svo svívirðilega
vægt í málum þeirra manna er
fremja kynferðislega glæpi gagn-
vart börnum? Það er spuming sem
margir íslendingar velta fyrir sér í
dag. Það eru
heimildir í lögun-
um fyrir margra
ára fangelsisdómi
fyrir misnotkun á
bömum, en þessir
ódæðismenn fá
nokkra mánaða
refsivist. Miklu
þyngri dómar em
felldir yfir mönn-
um sem í slags-
málum skaða aðra
þó ekki meir en svo að þeir ná full-
um bata. Börn sem verða fyrir kyn-
ferðislegu ofbeldi ná sér aldrei aft-
ur. Það er léleg afsökun hjá dómur-
um að segja að dómar séu að þyngj-
ast og að það taki áratugi að breyta
„hefðum" í dómum. Rugl. 'Hefðir
eða venja skipta hér engu máli. Það
þarf ekki áratugi til að breyta þessu.
Það þarf aðeins hugarfarsbreytingu
hjá dómarastétt landsins. Ef lögin
gera ráð fyrir lengri dómum, þá ber
að lengja þá strax. Dómurum ber
skylda til þess. Auk þess hlýtur það
að vera góð tilfinning að hafa vald
til að loka þá menn inni í fangels-
um, sem framið hafa jafn alvarlegan
glæp gagnvart börnum og kynferð-
islegt ofbeldi er og um leið forða
kannski öðrum börnum frá þeirri
óhamingju sem þvílíkum glæp fylg-
ir. Þyngri dómar geta lika gegnt
fyrirbyggjandi hlutverki að ein-
hveiju leyti.
Refsing þyngist við
ítrekað brot
Einhvetjir af þeim mönnum sem
slíka glæpi fremja, myndu kannski
hugsa sig um tvisvar áður en þeir
fremdu slíkt óhæfuverk, ef ■ þeir
vissu að þeir ættu von á margra
ára fangelsisvist en ekki 4-7 mán-
uðum og jafnvel eitthvað skilorðis-
bundið af því. Við fyrsta brot þess-
ara glæpamanna mætti dæma til
langrar fangelsisvistar en hvað ef
brotin verða fleiri? Má ekki hugsa
þann möguleika að við ítrekað brot
séu menn vanaðir? Ef það drepur
hvöt manna til slíkra óhæfuverka
þá finnst mér það einungis sann-
gjarnt. Þeir eiga ekki skilið annað
tækifæri. Ekki á kost saklausra
barna.
Er það ekki sanngjörn krafa að
þeir sem fremja slíkt ódæði gagn-
vart börnum fái að gjalda fyrir
það? Hvað ætli það taki langan tíma
fyrir börnin sem fyrir þessu hafa
orðið að vinna sig út úr verstu af-
leiðingum glæpsins? Örugglega
ekki nokkra mánuði. Líklega hefur
þetta áhrif á allt þeirra líf svo og
fjölskyldna þeirra. Er nokkuð rétt-
læti í því að glæpamaðurinn sleppi
betur en fórnarlambið? Mér finnst
ekki. Lítum aðeins á hvað þessir
menn gera.
Hugsið ykkur lítil saklaus börn,
ekkert nema einlægnin og traustið.
Traust til okkar fuliorðna fólksins.
Þau geta enga björg sér veitt gagn-
vart slíkum mönnum. Þessir glæpa-
menn leyfa sér að beita aflsmun
gagnvart þessum litlu einstakling-
um, traðka á sakleysi þeirra og til-
finningnm, slökkva lífsgleðina og
traustið í augum þeirra. Eiga þessir
menn einhver rétt á tilslökun eða
mildi í dómum vegna þessara glæpa?
Stundum bara af því að þeir hafa
játað strax eða ekki framið ofbeldi
gagnvart barninu „nema“ einu sini.
Nei, alls ekki, nema síður sé.
Á þessum glæpum ber dómurum
að taka á af fullum þunga og ef
þessum mönnum er hleypt aftur út
í þjóðfélagið eftir refsivist, á að birta
nöfn þeirra og gjarnan mynd af
þeim í fjölmiðum svo önnur börn
hafa möguleikann á að vara sig á
þeim. Eitt bam sem verður fyrir
kynferðislegu ofbeldi er einu bami
of mikið.
Birtið myndir af
glæpamönnum
Ég leyfi mér að fullyrða að meiri-
hluti ísienzku þjóðarinnar vill ein-
dregið að viðurlög verði hert vera-
lega í slíkum málum. Ég er þess
líka fullviss að ef meðaldur dómara
í Hæstarétti landins væri lægri, þá
væra dómar yfir mönnum sem
fremdu kynferðislegt ofbeldi gagn-
vart bömum, miklu þyngri að ég
tali nú ekki um ef tækist að fjölga
konum í dómarastéttinni. Þær
myndu taka miklu alvarlegar á þess-
um málum en nú er gert.
Umboðsmaður barna
láti til sín taka
Nú hefur verið skipaður umboðs-
maður barna, sem tekur til starfa
um næstkomandi áramót. Eins og
ég skil það, á hann að vera talsmað-
ur barna og gæta réttar þeirra. Ég
skora á nýskipaðan umboðsmann
að láta það verða eitt af sínum
fyrstu verkum að fá samtök í land-
inu sem hafa heill barna að leiðar-
ljósi, til samvinnu við sig og stofna
til undirskriftasöfnunar meðal allra
landsmanna, þar sem krafist verður
þyngri dóma í málum þeirra manna
sem fótumtroða tilfinningar sak-
lausra barna á íslandi með kynferð-
islegu ofbeldi gagnvart þeim í hverri
mynd sem það birtist.
Okkur ber skylda til að vemda
öll börn í þessu þjóðfélagi á hvern
þann hátt sem við eigum möguleika
á. Við getum a.m.k. séð til þess að
menn sem fremja slíka glæpi fái
verðskuldaða refsingu. Þá refsingu
fá þeir ekki í dag.
Sýnum ráðamönnum þjóðarinnar
og dómurum í slíkum málum hvað
við viljum. Söfnum undirskriftum.
Börnin eiga rétt á því, fínnst ykkur
ekki? Ég myndi skrifa undir og er
þess fullviss að undirskriftirnar
myndu skipta þúsundum.
Fyrir nýskipaðan umboðsmann
barna og öll barnavinasamtök í
landinu væri það verðugt verkefni
að fá dóma yfir þessum svívirðilegu
glæpamönnum þyngda. Börn okkar
eiga það skilið.
LINDA ÓSKARSDÓTTIR,
bóndi og húsmóðir í Aðaldal. •
Linda
Óskarsdóttir
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt i
upplýsingasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu það-
an, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
L