Morgunblaðið - 02.08.1995, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 2. ÁGÚST 1995 17
ERLENT
Ibúar í Suðaustur-Flórída birgja sig upp af vatni og mat
Gífurlegt úrfelli fylgir
fellibylnum Erin
FELLIBYLURINN Erin stefndi í
gær í átt til Flórída og var búist við
að hann kæmi að ströndinni undir
morgun að staðartíma. Yfirvöld
sögðu að fellibylnum væri að aukast
kraftur, en að sögn Reufer-frétta-
stofunnar létu íbúar á strönd Flórída
sér margir áskoranir yfirvalda um
að yfirgefa heimili sín í léttu rúmi
liggja.
Búist hafði verið við því að Erin
kæmi að Miami, en síðdegis breytti
fellibylurinn um stefnu og var sagt
að hann myndi koma norðar að landi.
Að sögn Atla Steinarssonar,
fréttaritara Morgunblaðsins, búa um
1200 íslendingar á Flórída og þar
af um 800 á mið- og suðurhluta
Flórída-skagans, þar sem búast má
við að Erins gæti mest. Hann hafði
ekki heyrt um mikinn viðbúnað ís-
lendinganna.
íbúar á svæðinu keyptu upp birgð-
ir verslana af vatni, niðursuðuvörum,
rafhlöðum og rafmagnskyndlum.
Langar biðraðir mynduðust við bens-
ínstöðvar í Miami.
Fellibyljamiðstöðin breytti skil-
greiningu sinni á Erin úr hitabeltis-
stormi í eiginlegan fellibyl síðla á
mánudag.
I gærdag var bylurinn 338 kíló-
metra aust-suðaustur af Miami og
færðist í vest-norðvestur með 19 km
hraða á klukkustund.
Veðurfræðingar kváðust áhyggju-
fullir vegna gífurlegrar úrkomu sem
fylgir Erin. Búist er við allt að 25
sentimetra úrfelli á Miamisvæðinu
og 30 sentimetrum í Orlando. Þessar
borgir munu þó báðar sleppa við
veðurofsann haldi Erin óbreyttri
stefnu.
„Við búumst ekki við að þettá
verði mikill fellibylur. En allir felli-
byljir geta orðið hættulegir og ber
að varast þá,“ sagði Jerry Jarrell,
aðstoðarframkvæmdastjóri Felli-
byljamiðstöðvarinnar.
Þetta er í fyrsta sinn sem hættu-
ástand skapast á suðurhluta Flórída
vegna fellibyls frá því fellibylurinn
Andrew varð 35 manns að bana 24.
ágúst 1992. Tvö hundruð og fímmtíu
þúsund manns misstu þá heimili sín
og tjónið af völdum bylsins var metið
á um 20 milljarða Bandaríkjadala.
LISTIR
SIGRÚN Guðmundsdóttir: „Afstaða tveggja stóla í sólargeisla". 1995.
Reuter
Pólverjar
óttast Rússa
Varsjá. Reuter.
Form og litir
unn í Esju“ (nr. 34), sem síðan vík-
Landnem-
ar á brott
ÍSRAELSKIR lögreglumenn sjást
hér bera burt ísraelska landnema
og taka niður tjöld á hæð skammt
frá landnemabyggðinni Beit E1 á
Vesturbakkanum í gær. Her- og
lögreglumenn höfðu í gær fjar-
lægt alla landnemana, um 200
talsins, af hæðinni. Með þessum
aðgerðum hyggjast landnemarn-
ir, sem trúa því að Guð hafi gef-
ið gyðingum Vesturbakkann,
hindra stækkun sjálfsljórnar-
svæðis Palestínumanna þar.
----------» ♦ ♦----
Flóttafólki
bjargað á
Eystrasalti
Ósló. Reuter.
UM 75 flóttamenn fundust í fjórum
gúmmíbátum í Eystrasalti í gær-
morgun og voru teknir um borð í
norska feiju.
Um 70 flóttamannanna eru frá
Afgánistan, þar af 20 börn, og fjór-
ir eða fímpi frá Sri Lanka. Þeir
fundust norðaustan við þýsku eyj-
una Rugen.
Skipið sigldi til hafnar í Dan-
mörku og þar verður flóttafólkið
yfirheyrt.
Flóttamennirnir vildu ekki tala
um ferðina og ekki er vitað hvaðan
þeir komu. Talið er að skipulögð
glæpasamtök stundi smygl á fólki
frá löndum eins og Afganistan og
írak um fyrrverandi Sovétlýðveldi
til Norðurlanda.
OTTI Pólverja við Rússland hefur
aukist og er ástæðan sú að þeir telja
að í Rússland stefni í einræði og
ráðamenn í Moskvu vilji hafa hemil
á þeim löndum sem áður heyrðu
Sovétríkjunum til. Þetta er niður-
staða skoðanakönnunar sem birt var
á mánudag.
Alls telja nú um 72% Pólveija að
Rússland vilji ná þeim áhrifum sem
Sovétríkin höfðu í löndum Austur-
Evrópu. í skoðanakönnun sem gerð
var 1993 þótti 39% þetta líklegt.
Tveir af hveijum þrem sem spurð-
ir voru í skoðanakönnuninni nú ótt-
uðust að í Rússlandi yrði komið á
einræði innan skamms. Einungis 13
DYRAFRÆÐINGUR í London
sagði í gær að hann hygðist leiða
til lykta getgátur um að risakettir
séu á ferli á Bodmin-heiði, með
því að gera DNA-rannsókn á haus-
kúpu sem þar fannst.
Doug Richardson dýrafræðing-
ur hefur sérhæft sig í rannsóknum
á spendýrum og hyggst kanna
hvort hauskúpan er af púmu eða
öðru stóru kattardýri. Tvær víg-
tennur eru í kúpunni.
af hundraði töldu líklegt að framhald
yrði á lýðræðisþróuninni í Rússlandi.
í tilkynningu frá pólsku ríkisstofn-
uninni sem gerði skoðanakönnunina
segir að helsta ástæða ótta Pólveija
sé einörð andstaða rússneskra stjórn-
valda við stækkun Atlantshafs-
bandalagsins (NATO) og ákvörðun
Hvítrússa nýverið að treysta tengslin
við Rússland.
Aukin samskipti Pólveija við
NATO að undanförnu hafa valdið
rússneskum ráðamönnum mikilli
gremju, og segja þeir að ekki komi
til greina að liðsafli NATO verði stað-
settur í grennd við landamæri Rúss-
lands.
Richardson útilokar ekki að dýr
af kattarætt hafi sloppið úr gæslu
og lifað villt á heiðinni. Bændur í
nágrenni Bodmin fullyrða að sést
hafí til risakatta á heiðinni sem
hafí lagst á sauðfé. Síðastliðna
átta mánuði hafa myndbönd og
ljósmyndir sem teknar voru á heið-
inni verið rannsakaðar vegna full-
yrðinganna um risakettina en
stærstu kattardýrin sem sjást á
þeim eru venjulegir heimiliskettir.
MYNPLIST
Ilulduhólar
— Mosfellsbæ
MÁLVERK OG
HÖGGMYNDIR
Samsýning. Opið kl. 14-18 alla
daga nema mánudaga tíl 20. ágúst.
Aðgangur ókeypis.
SUMARSÝNINGARNAR að
Hulduhólum hafa undanfarin ár
unnið sér ákveðinn sess í myndlist-
arlífi sumarsins fyrir skemmtilegt
form, aðstæður og val listafólksins.
Húsráðandinn, Steinunn Marteins-
dóttir leirlistarkona, hefur árlega
boðið tveimur listamönnum að sýna
í ágætum sal á efri hæð heimilis sín
í Mosfellsbæ, en hefur sjálf sýnt
verk sín í tengslum við vinnustofuna
á neðri hæð hússins.
Þessar sérstæðu sýningar hafa
oft komið vel út, og svo er einnig
nú. Gestir staðarins að þessu sinni
eru þær Rut Rebekka listmálari og
Sigrún Guðmundsdóttir mynd-
höggvari, en þær hafa báðar verið
virkar í listalífinu um áraraðir.
Sjálf hefur Steinunn kosið að
taka ekki beinan þátt í þessari sýn-
ingu, en hefur engu að síður komið
fyrir í rýminu á neðri hæð nokkru
sýnishorni þess sem hún hefur ver-
ið að fást við undangengin ár.
Kennir þar ýmissa grasa, allt frá
skemmtilega snúnum stjökum til
lítilla keija, sem minna á brostnar
kúlur í gerð opsins. Sett af grænleit-
um skálum sýnir vel þau fínlegu
vinnubrögð, sem listakonan hefur
svo gott vald á, og fjörlegir vegg-
diskar minna á leikinn í miðlinum.
Þótt hér sé aðeins um að ræða tilfal-
landi verk frá hendi Steinunnar, er
ljóst af þeim að hér hefur vandaður
leirlistamaður farið höndum um.
Rut Rebekka hefur einkum getið
sér orð fyrir myndir sínar af tónlist-
arfólki, þar sem hún hefur notað
einfaldar uppstillingar persónu og
hljóðfæris til könnunar litflatanna,
sem hún hefur oftast unnið í olíulit-
um. Sem fyrr eru það blæbrigði lit-
anna sem heilla listakonuna mest,
en að þessu sinni hefur hún hins
vegar söðlað um hvað varðar miðil,
því hér sýnir hún eingöngu vatns-
litamyndir. Jafnframt leitar hún nú
myndefna á nýjum vettvangi, því
veggina prýða landslagsstemmur,
sem hún hefur að mestu unnið á
liðnum vetri og vori, og eiga upp-
runa sinn í Esjunni.
Þessar litlu myndir eru fyrst og
fremst vaktar af þeim breytingum
birtunnar, sem árstíðirnar bera með
sér; dumbungi vetrarins, fyrstu
leysingum vorsins, birtu hækkandi
sólar. Kuldi blámans kemur vel
fram í verkum eins og „Marsmorg-
ur fyrir bjartari tónum eins og í
myndinni „Vor í Esju“ (nr. 41).
Meðal verkanna er að finna
nokkra flokka örsmárra mynda, þar
sem listakonan þrengir svo að
myndefninu, að það verður nær
afstrakt; hinar bestu þeirra eru hins
vegar meðal sterkustu verkanna á
sýningunni, og nægir þar að benda
á verk nr. 14, 16, 21 og 28 sem
góð dæmi.
Þessar vatnslitamyndir sýna Rut
Rebekku takast á við ný svið í rann-
sókn litanna, og verður athyglisvert
að sjá hvert þessi þróun á eftir að
bera hana á komandi árum.
Sigrún Guðmundsdóttir hefur
stundað höggmyndalistina í nær
þijá áratugi, og tekið þátt í fjölda
samsýninga á því sviði hér á landi
og erlendis. Hún hefur einnig feng-
ist lengi við kennslu, bæði við
Myndlistaskólann í Reykjavík og
við Myndlista- og handíðaskóla ís-
lands. Sigrún hefur einkum getið
sér gott orð fyrir vandaða efninotk-
un, og síðari ár hefur tréð verið
hennar helsti efniviður í ýmsum
skemmtilegum viðfangsefnum sem
tengja saman huglæg viðfangsefni
og sampil forms, rýmis og efnis í
verkinu.
Hér getur að líta þijú umfangs-
mikil verk frá hendi Sigrúnar, þar
sem uppistaðan er dökklitað tré, en
járn kemur sem afar virk skreyting
á það. Hvert þessara verka er rým-
isverk í besta skilningi þess orðs,
þ.e. markar sér rými og stjórnar
því, hvort sem það er út á við eða
innra með verkinu. Jafnframt fylgir
hveiju þeirra ákveðin vísbending
um þann hugarheim, sem þessar
ímyndir eru sprottnar úr, og verður
til að bæta við verkið. Þannig stend-
ur við „Brostinn strengur" (nr. 3):
„Verkið, sem ber í senn svipmót
báts og hljóðfæris, vísar til ævifer-
ils mannsins og þverrandi lífsmátt-
ar.“
Það er mikil kímni í verki nr. 2
(„Um löngun mannsins í það sem
hann fær ekki höndlað"), þar sem
púrtvínsflaska gegnir lykihlutverki,
og lögunin minnir á geymslu þessa
eðla drykks.
Hið hógværasta er þó hið besta
þessara verka, en í „Afstaða
tveggja stóla í sólargeisla“ (nr. 1)
er listakonan einfaldlega að leita
augnabliksins, birtunnar og sam-
spils ólíkra hluta í heildinni - könn-
un hinna formrænu þátta, sem gefa
verkinu innri styrk.
Þessi sumarsýning að Hulduhól-
um er minni um sig en oft áður,
en heimsókn í þetta persónulega
sýningarrými reynist þrátt fyrir það
ánægjuleg sem fyrr.
Eiríkur Þorláksson.
„Risakettir“ á Bodmin-heiði
Rannsaka DNA
London. Reuter.