Morgunblaðið - 03.05.1998, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 03.05.1998, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ Ljósmynd/Hjörtur Aðalsteinsson HÉR ER Daili að taka á móti Gullfaxa árið 1968. Um borð er hið fræga knattspyrnulið Benfica. Ljósmynd/Erling Ól. Aðalsteinsson FOKKER 50 að fara með KR-liðið til Hvíta-Rússlands. Dalli búinn að ganga frá öllu og vélin tilbúin tU flugs. Það skiptir máli að Reykjavíkur- flugvöllur verði hér áfram. Hann verði byggður upp og gerður að góðum flugvelli, með traustum byggingum og góðri flugstöð mætum, þessi ágæta demantssfld. í Hvalfirði var ný veiðiaðferð notuð, sfldin fannst á dýptarmæli og nót- inni kastað og snurpað að og sfld- inni mokað upp og þá var löng lönd- unarbið." Dalli ákveður að gerast flugmaður Manstu eftir friðardeginum þeg- ar haldið var upp á lok síðari heims- styrjaldarinnar? , ,J&, ég gleymi aldrei friðardegin- um. Það voru óeirðir í bænum. Það var skotið upp táragasi og það voru átök á Arnarhóli. Ólætin byrjuðu þannig að breskir hermenn fóru með breska fánann og ætluðu að setja hann jrfir Ingólf Arnarson og það þoldu menn auðvitað ekki. I stríðslok var mikil bjartsýni ríkj- andi og þá var nóg atvinna. Þá varð bylting í atvinnumálum þegar ný- sköpunartogaramir, sem svo voru nefndir, komu til landsins og það var gífurlega mikil atvinna í kring- um togaraútgerðina. Ég var þá enn að vinna þama við höfnina en vann síðan einnig um tíma uppi á Akra- nesi og í Borgamesi við byggingar- framkvæmdir sumarið 1946. Þá voru eins konar tímamót þarna um haustið ‘46. Eg fór til Reykjavíkur, sextán ára og ákveð- inn í að verða flugmaður. Kunningj- ar mínir hér í Reykjavík, Andri Heiðberg og Stefán Guðmundsson, voru báðir komnir í flugið. Ég átti enga peninga til að kosta svo dýrt nám en lét mig hafa það. Ég var nú ekki lengi í flugnámi. Menn þurftu að hafa sæmilega heilsu til að verða flugmenn. Það kom í ljós þegar ég fór til Úlfars Þórðarsonar augn- læknis í þeim erindum að fá augn- vottorð. Þá sagði hann: - Þú getur aldrei orðið flugmaður! Þú ert með meðfæddan sjóngalla á hægra auga! Þar með varð auðvitað ekkert úr frekara flugnámi. Þegar ég var tólf ára hafði ég að- gang að Reykjavíkurflugvelli. Ég seldi blað, Daily Post, til hermanna sem höfðu aðstöðu á Reykjavíkur- flugvelli á stríðsárunum. Sigurður Benediktsson, síðar listmunaupp- boðshaldari, gaf út þetta blað og það gekk vel að selja það. í blaðinu voru fréttir að utan og héðan úr bæjarlífinu. Þá hef ég lfldega aldrei orðið eins efnaður og þegar ég seldi bækling á stríðsárunum sem hét Seturliðið og kvenfólkið. Þessi bæklingur kostaði fimm krónur og ég fékk eina krónu og fimmtíu aura fyrir hvert blað sem ég seldi og ég seldi mikið af því. Þá þótti mér allt ákaflega forvitnilegt í kringum flugið. Upp úr stríðinu byrjaði flug- ið fyrst af alvöru hér á Islandi og árið 1943 fóru þeir út til Bandaríkj- anna að læra flug, Alfreð Elíasson, Jóhannes Snorrason, Magnús Guð- mundsson og Smári Karlsson, sem urðu svo brautryðjendur í fluginu." Reykjavík um miðja öldina Hvemig var að búa í Reykjavík um miðja öldina? „Það var mjög ánægjulegt. Það var margt að gerast. Skemmtana- lífið var óvenju fjölbreytt og árið 1950 voru t.d. sex kvikmyndahús í Reykjavík. A þessum árum voru ýmsar stónnyndir sýndar hér í kvikmyndahúsunum. Ég vísaði til sætis í Gamla bíói um tíma og sá þá nokkuð oft stórmyndina A hverf- anda hveli, með Clark Gabel og Maureen O’Hara." Þú manst þá líklega eftir hinum fræga rúnti sem helstu töffarar sjötta áratugarins hringsóluðu um á bílum sínum í leit að ævintýrum? „Ég tók bílpróf átján ára. Já, rúnturinn var kominn og það var oft fjör á rúntinum, sem var Aust- urstæti, Aðalstræti, Kirkjustræti og Lækjargata. Mörg ástarsam- bönd hófust á rúntinum. Þeir sem ekki áttu bíla gengu bara rúntinn og heilsuðu upp á vini og kunningja því þama var fólkið.“ Finnst þér ekki þegar þú lítur til baka að það hafi verið meira líf í Kvosinni á þessum árum? „Jú, ólíkt meira en er í dag. Þama var líka allt að gerast og þama voru verslanimar. Fjöldi skemmtistaða var í Reykjavík á fyrstu árum sjötta áratugarins. Þá var það dixieland og djassinn og gömlu dansamir. Þetta var fyrir tíma rokksins. Stórar hljómsveitir léku fyrir dansi, hljómsveitir Bjarna Böðvarssonar, Þórarins Óskarssonar, Bjöms R. Einarsson- ar og Kristjáns Kristjánssonar. Kristján og Svavar Gests vom ný- komnir heim frá námi í Bandaríkj- unum og komu með ferskan blæ í tónlistina. Ég man fyrst eftir Svavari árið 1949, sama ár og ég kynntist Gyðu. Við Gyða vissum hvort af öðru sama daginn og ég fermdist 1943. Gyða mín var þá í kirkjunni. Séra Ámi Sigurðsson var Fríkirkjuprestur á þeim árum og sagði við krakkana að þau skyldu vera við ferminguna og fylgjast með. Gyða vann á Tjamar- bamum og þangað átti ég oft er- indi. Við trúlofuðum okkur 6. maí 1950. Faðir Gyðu er Erling Ólafs- son söngvari og móðir Hulda Gests, systir Svavars Gests og Gyða er uppeldissystir Svavars. Erling dó ungur, 24 ára, úr berklum og Gyða var tekin í fóstur hjá Hirti Élí- assyni verkstjóra hjá Eimskip og konu hans Guðrúnu Kristjánsdótt- ur. Þá höfðu þau þegar tekið Svavar í fóstur og Gyða og Svavar voru alla tíð eins og systkini. Svavar Gests var mikið með gestahljóðfæraleikara á þessum ár- um og stóð fyrir hljómleikum og við Gyða fómm oft á þá hljómleika. Einu sinni kom á hans vegum harmonikkuleikari, kvenmaður, Gvendólína hét hún. Ég man að þegar hann auglýsti tónleika með harmonikkuleikaranum gat hann ómögulega auglýst harmonikku- leikara með þessu nafni. Hann kall- aði hana Gvenn! Ég hef alltaf verið mikill knatt- spymuáhugamaður og stuðnings- maður KR og margs er að minnast af Melavellinum. Eg fór mikið á Melavöllinn og mér er það minnis- stætt þegar Islendingar unnu Svía 4-3 og Ríkharður skoraði öll mörk- in. Það voru margar ógleymanlegar stundir á Melavellinum og þama var oft troðfullt af fólki á knatt- SUNNUDAGUR 3. MAÍ 1998 B 17 ------------------------------------ sem fengu flugskírteini. Flugfélag ísland var vel rekið fyrirtæki, en á hitt er að líta, að á þessum tíma var svolítið erfitt í fluginu vegna þess að þarna var verið að endumýja flugflotann og kaupa Viscount-flug- vélarnar og allir lögðust á eitt um að þetta mætti takast. Ég man ekki eftir að það hafi verið tekjuafgang- '- ur af innanlandsfluginu, það er þá orðið langt um liðið síðan það var, en utanlandsflugið hefur lengst af skilað góðum hagnaði. Þetta em eftirminnileg ár. Það hafa margir starfað hjá Flugfélag- inu og síðar Flugleiðum á Reykja- víkurflugvelli þau ár sem ég hef unnið þar og flugvöllurinn verið vinsæll vinnustaður. Þarna hafa verið mjög minnisstæðir og skemmtilegir vinnufélagar eins og t.d. Ulrich Richter, Ormur Ólafsson og Eggert Loftsson, sem voru mikl-*^ ir rímsnillingar, hagyrðingar og skáld. Vísurnar flugu um allt og það var mikil kæti og mikið gaman á þessum ámm. Þá vil ég nefna Ara Jóhannesson og samstarfsmann minn til margra ára hjá Flugfélag- inu og Flugleiðum og Ólaf Þor- steinsson, sem því miður er Iátinn fyrir rúmu ári. Við náðum því ekki að loka hringnum saman og hefja störf hjá nýju flugfélagi og endur- vöktu flugfélagi, Flugfélagi íslands, sem stofnað var 1. júní í fyrra. Einnig er rétt að nefna Brand Tómasson yfirmann flugvirkja- deildarinnar, Ásgeir Samúelsson flugvirkja og Pál Þorsteinsson og fleiri væri hægt að nefna. Fmm- herjamir í fluginu unnu alveg ótrú- leg afrek við oft og tíðum erfiðar aðstæður. Á liðnum ámm hefur t.d. unnið í hlaðdeildinni stórdiópur af ungu fólki og margir merkir menn, sem sumir em flugstjórar í dag og aðrir sem hafa komist til áhrifa í þjóðfélaginu. Ég hef oft sagt það, að hefðum við ekki átt þessa frumheija f flug- inu þá væri margt öðmvísi í þjóðfé- laginu í dag. Flugið hefur verið gíf- — urlega mikilvægt fyrir efnahagslífið og þjóðina alla. Flugið hefur fært okkur nær öðram þjóðum. Þotuöld- in hófst sumarið 1967 og það vom gífurleg tímamót í fluginu þegar Jóhannes R. Snorrason, einn af frumheijunum og yfirflugstjóri til margra ára, kom með fyrstu Boeing 727 þotuna, Gullfaxa, til landsins. Það má ekld gleyma Loft- leiðahópnum, sem vora ekki síður miklir frumherjar í fluginu, Alfreð Elíasson, Kristínn Olsen, Kristján Guðlaugsson, Jóhannes Markús- son, Dagfinnur Stefánsson, Magnús Guðmundsson, Sigurður Helgason og Smári Karlsson. Það skiptir máli að Reykjavíkur- ** flugvöllur verði hér áfram. Hann verði byggður upp og gerður að góðum flugvelli, með traustum byggingum og góðri flugstöð. Ég tel það stórt mál fyrir höfuðborg íslands að hafa flugvöllinn í túnfæt- inum, fyrir atvinnumöguleika og samgöngur og hvað varðar efna- hagslega uppbyggingu í framtíð- inni.“ spyrnuleikum og frjálsíþróttamót- um.“ Ráðinn til starfa hjá Flugfélagi Islands Hvenær byrjar þú að vinna á Rey kj avikurflugvelli? „Ég byrjaði að vinna_hjá Essó i Skerjarfirði 25. nóvember 1948. Oí- íufélagið fékk úthlutað svæði úti á - Reykjavíkurflugvelli, syðst eða norðan við Nauthólsvíkina. Þar vora settar upp skemmur og áfyll- ing. Þama stariaði ég í níu ár, var fyrst „slöngutemjari“, eins og það var kallað og síðan í afgreiðslu og við bifreiðaakstur. Flest hús í Reykjavík vom hituð upp með olíu og hitaveitan ekki komin þá. Flug- málastjórn var tekin við rekstri flugvallarins með Agnar Kofoed- Hansen, þann merka brautryðj- anda í flugmálum, í fararbroddi." Var þetta sæmilega vel launuð vinna? „Kaupið var fjögur hundrað og þrjár krónur á viku, sem þótti bara ágætt. Þetta var eingöngu dag- vinna. Á eyrinni við Reykjavíkur- höfn hafði ég haft þrjú hundruð krónur á viku. Klukkustund í flug- námi kostaði þá eitt hundrað og fimmtíu krónur. Ég starfaði hjá Es- so til 1957. Þetta era á margan hátt minnisstæð ár. Ég ók olíubíl þarna í nokkur ár. Þá vora hermanna- kamparnir frá stríðsáranum víða í Reykjavík og þar bjuggu þúsundir Reykvíkinga og eina hitunin var ol- ía.“ Og þú byrjar þá hjá Flugfélagi íslands þegar þú hættir hjá Olíufé- laginu? „Já, eða nokkrum mánuðum síð- ar. Mig hafði alltaf langað að starfa í kringum flugið. Kunningi minn vann þarna hjá Flugfélaginu og ég hafði samband við hann og spurði hvort ekki vantaði starfsmann. Hann talaði við Ara Jóhannesson verkstjóra í hlaðdeildinni í innan- landsfluginu og Ari bað mig að koma. Ég byijaði hjá Flugfélagi ís- lands 14. apríl 1958. Fyrstu tvö árin var ég starfsmaður í hlaðdeildinni, en frá árinu 1960 hef ég verið verk- stjóri. Á fyrstu áram mínum hjá Flug- félagi íslands var flugfélagið með Douglas, Katalínuflugbátana, Skymaster-flugvélarnar og Viscount-vélarnar, sem komu árið 1957. Þá var utanlandsflugið ein- göngu frá Reykjavíkurflugvelli og í utanlandsfluginu voru Viscount- og Skymaster-vélamar líka. Þær vora einnig mikið í Grænlandsfluginu, sérstaklega við hafísleit." Var ekki mikil og ör þróun í flug- inu einmitt á þessum áram? „Jú, og gífurlega mikið um að vera og jafnvel meira en í dag. Vöruflutningar í lofti vora að aukast nyög mikið. Þarna skömmu síðar komu svo DC-6, stærri og fullkomnari flugvélar, sem tóku áttatíu farþega og vora í utanlands- fluginu. Öm 0. Johnson var for- stjóri Flugfélags íslands í áratugi og var merkur brautryðjandi í flug- málum íslendinga og varð snemma flugmaður og einn af þeim fyrstu © Yogastöðin Heilsubót, SíSumúlo 15, sími 588 5711. Gott fólk athugið! Sex vikna námskeið í Hatha-yoga, frá mánud. 4. maí til laugard. 13. júní ‘98 Við leegium áherslu á fimm þætti til að viðhalda góðri heilsu: • Rétt slökun, losar um spennu í vöðvum, róar og kyrrir hugann. • Líkamleg áreynsla í æfingum, þá styrkjum við vöðva, liðbönd, liðamót, mýkjum hrygginn og örvum blóðrás. • Rétt öndun, þýðir að anda djúpt og vel. • Rétt fæði, sem stjómast af hófsemi og fjölbreytni. • Jákvætt hugarfar, að beina huganum jákvætt að verkefnum dagsins strax að morgni. Byrjendatímar og tímar fyrir vana yogaiðkendur. Sértímar fyrir barnshafandi konur. Tímar fyrir bakveika.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.