Morgunblaðið - 09.06.1998, Side 17
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
ÞRIÐJUDAGUR 9. JÚNÍ 1998 17
Wallenberg eignast
finnskt ríkisfyrirtæki
Helsinki. Morgunbladið.
FINNSKA ríkisfyrirtækið Enso og
skógarfyrirtæki Wallenberg-fjöl-
skyldunnar, Stora Kopparberg,
mynda í haust nýtt risafyrirtæki,
Stora Enso. Tilkynnt var um sam-
runa Enso og Stora í Helsinki og
Stokkhólmi á þriðjudaginn.
Höfuðbækistöðvar nýja fyrirtæk-
isins verða í Finnlandi en Svíar
munu eiga 60% hlutafjár. Fyrri eig-
endur Enso, m.a. finnski ríkissjóð-
urinn, fá 40% hlutafjár í nýja fyrir-
tækinu.
Antti Kalliomáki iðnaðarráðherra
Finna segir að ákvörðun um sam-
runa Enso og Stora hafi verið ýtar-
lega unnin. Fyrirtækin eru jafn stór
og framleiðsla þeirra samhæf.
Að mati Bjöms Hágglunds for-
stjóra Stora stjórnaðist ákvörðunin
af hagkvæmni. Nú telja menn að
hagræða mætti framleiðslunni og
Pulitzer út-
gáfan selur
14 stöðvar
Chicago. Reutcrs.
PULITZER útgáfufyrirtækið ætlar
að selja níu sjónvarps- og fimm út-
varpsstöðvar sínar Heai-st-Argyle
sjónvarpsfyrirtækinu fyrir hlutabréf
upp á 1,15 milijarða dollara, sem
mun gera því kleift að einbeita sér að
blaðakaupum.
Blaða- og nýfjölmiðladeildir Pu-
litzers, þar á meðal St. Louis Post-
Dispatch og Arizona Daily Star í
Tucson, verða aðskilin, og munu
nefnast Pulitzer Inc. að sögn fyrir-
tækisins.
Hið nýja Pulitzer fyrirtæki verður
skuldlaust og mun geta varið um 450
milljónum dollara til að kaupa eignir
og nýta aðra vaxtarmöguleika í
blaðaútgáfustarfsemi, að sögn fyrir-
tækisins.
Sérfræðingar segja aÐ Pulitzer
selji stöðvar sínar á heppilegum
tíma, þar sem samþjöppun í grein-
inni hafi hækkað þær í verði.
Joseph Pulitzer, sem hin frægu
verðlaun eru kennd við, stofnaði Pu-
litzer Publishing 1878 í St. Louis höf-
uðstöðvar fyrirtækisins eru þar enn.
Með samningnum eignast Hearst-
Argyle í New York 24 útvarps-, og
sjónvarpsstöðvar, sem ná til 16,5%
bandarískra sjónvai-psheimila.
Vilja helzt að-
setur í Helsinki
eftir samruna
Stokkhólmi. Reuters.
FYRIRTÆKI, sem stofnuð eru með
sameiningu finnskra og sænskra fyr-
irtækja, munu sennilega kjósa að
hafa aðsetur í Helsinki vegna betri
skattaskilyrða og ákvörðunar Finna
um að ganga í mytbandalagið
(EMU) að sögn sérfræðinga.
Þetta á við um fyrirtæki sem hafa
nýlega sameinazt — sænska bank-
ann Nordbanken og Merita í Finn-
landi og trjávörufyrirtækin Stora og
Enso, að sögn sérfræðinganna.
Bæði nýju fyrirtækin — banka-
samsteypan MeritaNordbanken og
trjávörurisinn Stora Enso — tóku
þann kost að hafa aðalstöðvar sínar í
Finnlandi.
í Svíþjóð er hagnaður fyrirtækja í
aðalatriðum tvískattaður áður en
hluthafr fá arð. í Finnlandi eru
skattaálögur talsvert minni.
-------------------
BBC semur
við Sky
London. Reuters.
BREZKA ríkissjónvarpið BBC hef-
ur samið við BSkyB um að sjónvarpa
efni um stafræna gervihnattaþjón-
ustu Sky.
Samningurinn gerir áhorfendum
kleyft að horfa á stafrænt efni frá
BBC um gervihnött, jarðstöð og
kapal.
Stafrænar sendingar BBC munu
ekki tilheyra áskriftarefni BSkyB.
BSkyB, sem tilheyrir News Corp-
fyrírtæki Ruperts Murdochs, hyggst
taka upp 200 rása stafræna
gervihnattaþjónustu í þessum
einkum stjóm- og markaðsdeildum
nýja fyrirtækisins þannig að útgjöld
minnki sem samsvarar 1,6 milljörð-
um finnskra marka á ári hverju.
Stora Enso verður stærsta fyrir-
tækið í skógariðnaði í Evrópu. Á
heimsmælikvarða verður fyrirtældð
hið fjórða að stærð. Samtals vinna
um 40.000 manns í því en ársvelta
verður líklega 60 milljarðar
finnskra marka.
Það er hins vegar ekki alveg út-
kljáð mál hvort þessi samruni fái að
fara fram. Samkeppnisreglur Evr-
ópusambandsins eru harðar, en
framkvæmdastjórn ESB verður að
taka afstöðu til málsins.
Einnig er tvírætt hvort finnska
ríkið muni samþykkja að eitt helsta
ríkisfyrirtækið verði einkavætt og í
raun selt útlendingum. Esko Aho
formaður Miðflokks og forsprakki
stjómarandstöðunnar segist ugg-
andi.
í Finnlandi hefur verið mikið
rætt um fjárfestingar útlendinga.
Nú þegar eiga erlendir aðilar all-
mikið af fyrirtækjum eins og raf-
eindafyrirtækinu Nokia og skógar-
iðnaðarfyrirtækinu UPM Kymm-
ene.
Aho spáir því að þingið muni ekki
samþykkja áform ríkisstjómarinnar
án athugasemda. Rætt verður um
málið í þinginu á mánudaginn.
Ríkissjóður Finna verður áfram
stærsti hluthafinn en hann á ekki
nema 20% hluta. Fyrri eigendur
Stora verða með 55% atkvæða en
meðal þeirra er Wallenberg-fjöl-
skyldan áberandi.
Samruni fýrirtækjanna kemur
sérfræðingum ekki á óvart. Skógar-
iðnaður og einkum pappírsverk-
smiðjur em mjög næmar fyrir
sveiflum á heimsmarkaði. Stærri
einingar geta auðveldlega stjómað
verðlagi og framboði. Stora Enso
mun framleiða þriðjung af öllum
dagblaðapappír í Evrópu.
Á síðastliðnum áram hefur sam-
runaþróun finnskra og sænskra fyr-
irtækja tekið örum framförum. Að
hluta virðist um hagræðingu að
ræða þar sem Finnar verða aðilar
að myntbandalagi Evrópu en Svíar
halda sinni krónu. Þannig geta fyr-
irtæki átt samtímis heima bæði á
Evró-svæðinu og í ríki sem gæti
notað gengisfellingu til þess að
hlaupa undir bagga útflutningsiðn-
aðarins.
Dantax
HM-sparktilboð
á sjónvarpstækjum
frá danska fyrirtækinu
Dantax.
HM-verð: 47.310 kr.
stgr.
I . , , ..
■ i
if^ tr i
Dantax TLD 30
• 28" Black Matrix myndlampi • Nicam Stereo
magnari • Allar aögerðir á skjá • islenskt textavarp
• Scart-tengi • 100 stöðva minni • CTI-litakerfi
• Tímarofi • Fjarstýring
Ótrúlega góð kaup.
>kkí af tæ' "
Misstu ekl
1 tækifærinu.
Dantax FUTURA 4400
• 28" Black Line S myndlampi • Nicam Stereo
magnari • Allar aðgerðir á skjá • íslenskt textavarp
• 2 Scart-tengi «100 stöðva minni • CTI-litakerfi
• Tímarofi • Fjarstýring.
Stórgl
árstakl
lega
legt taeki
a skarpri mynd.
28'
Dantax FUTURA 7300
Black Matrix my
ck Matrix myndlampi • 2 x 50 W Nicam Stereo
magnari • Dolby Surround Pro-Logic • Innbyggður
bassahátalari • 2 bakhátalarar • Allar aðgeroir á skjá
1 (slenskt textavarp • 16:9-breiðtjaldsstilling • Scart-tengi
• 100 stöðva minni • CTI-litakerfi • Tfmarofi
• Barnaiæsing • Fjarstýring
Frábær ítölsk hönnun. Dúndurhljómur.
Loksins, loksins á islandi:
100 riða þýsk sjónvarpstæki frá Metz sem skipa sér í flokk
þeirra allra bestu í heiminum.
110 ár samfellt hefur Metz verið valið besti framleiðandinn I könnun
þýska fagtlmaritsins „markt intern" meðal fagverslana á þessu sviði í
Þýskalandi þar sem allir þekktustu sjónvarpstækjaframleiðendur heims
keppa um nafnbótina. Segir þetta ekki allt sem segja þarf?
Komdu til okkar og láttu sannfærast.
Við bjóðum nú þessi hágæða sjónvarpstæki á
sérstökum HM-afsláttarkjörum.
Og nú er engfn ástæða til að
nilssa af einum einasta leik.
Myndbandstæki frá Dantax á klassaverði.
SMITH &
NORLAND
m
Nóatúni 4
105 Reykjavík
Slmi: 520 3000
www.tv.is/sminor
Munið umboðsmenn okkar um land allt.