Morgunblaðið - 11.10.1998, Síða 18

18 SUNNUDAGUR 11. OKTÓBER 1998
MORGUNB LAÐIÐ
LISTIR
Nýr brúðuleikur fyrir allra minnstu áhorfendurna
LITLI unginn heldur að gamli og geðvondi krumminn sé mamma sín.
HALLVEIG Thorlacius, höfundur og leikari í brúðuleiknum Ert þú
mamma mín?, Marion Herrera hörpuleikari og Bernd Ogrodnik.
Ungi í
leit að
mömmu
sinni
ERT þú mamma mín? er heitið á
nýjum brúðuleik eftir Ilallveigu
Thorlaeius, sem verður sýndur í
Menningarmiðstöðinni Gerðu-
bergi í dag, sunnudag. Sýningin
er ætluð börnum á aldrinum frá
eins til fímm ára og er þetta að
sögn Hallveigar í fyrsta sinn sem
hún Ieitast við að höfða til svo
ungra áhorfenda.
Söguþráðurinn er einfaldur, að
sögn höfundarins, sem leikur
einnig í brúðuleiknum. „Þetta er
sýning sem mig hefur lengi
langað til að setja upp. Ég er að
reyna að giska á hvað ég get
boðið þessum minnstu börnum
upp á. Ég reyni að fylgja þeirri
reglu að vera í núinu, því svona
lítil börn eru í núinu.“
Krummi stelur öllu sem
er fallegt á litinn
„Þetta er saga af Iitlum unga
sem kemur út úr egginu og það
er með hann eins og svo marga
fugla þegar þeir skrfða úr egg-
inu, að þeir halda að það fyrsta
sem þeir sjá sé mamma sín. Hann
er alltaf að leita að mömmu og
heldur að við séum öll mamma
hans. Svo kemur krummi sem er
gamall og geðvondur og það eina
sem gleður hann eru fallegir lit-
ir. Hann stelur öllu sem er fallegt
á litinn og unginn er jú svo fal-
lega gulur. Auðvitað heldur ung-
inn að krummi sé mamma hans
og krummi ákveður að þykjast
vera hún. En í raun og veru ætl-
ar hann alls ekkert að vera gdð-
ur við ungann, svo við verðum að
bjarga honum úr þessum hremm-
ingum,“ segir Hallveig. Þegar
hún segir „við“ á hún við sjálfa
sig, franska hörpuleikarann
Marion Herrera, sem hún fékk
til liðs við sig í sýningunni, og
svo áhorfendur úti í sal, sem
taka virkan þátt í leiknum.
Leikstjóri er Bernd Ogrodnik,
þekktur þýskur brúðuleikari.
Leikmynd og brúður eru eftir
Tékkann Petr Matásek, sem er
þekktur um alla Evrópu fyrir
leikmyndir sínar.
Uppselt er á sýninguna sem
hefst kl. 14 í dag og því hefur
að sögn Hallveigar verið
ákveðið að hafa aukasýningu
strax að henni lokinni, eða kl.
15. Sýningin stendur yfir í um
hálftíma.
Afmælistónleikar
Jóns Asgeirssonar
KAMMERKÓR Lang-
holtskirkju, Graduale-
kór Langholtskirkju,
Bergþór Pálsson og
Kammersveit Lang-
holtskirkju halda tón-
leika í Langholtskirkju
þriðjudaginn 13. okt-
óber kl. 20.30 til heiðurs
Jóni Asgeirssym
tónskáldi sjötugum. Á
efnisskránni er kórtón-
list Jóns fyrir blandað-
an kór og bamakór.
Meðal þess sem
Kammerkórinn flytur
eru „Þrír gleymdir sön-
gvar“ (írumflutningur) í
kórútsetningu frá þessu
ári en textamir eru eftir Halldór
Laxness úr „Húsi skáldsins". „Tím-
inn og vatnið" 1. hluti við texta
Steins Steinarrs og þáttur úr „Is-
lenskum söngdönsum" sem samið
var 1994 og fhimflutt af Kam-
merkór- og hljómsveit Langholts-
kirkju á sýningu Þjóðdansafélags:
ins í Þjóðleikhúsinu árið 1995. I
þesum kafla, sem heitir „I gleðinni"
leikur Kammersveitin með en hana
skipa 27 hljóðfæraleikarar. Verkið
byggist á íslenskum þjóðlögum og
er í 20 smærri þáttum.
Kammersveitin
leikur einnig með
Bergþóri Pálssyni
sem frumflytur verk
Jóns sem hann samdi
til minningar um Leif
Þórarinsson. Verkið
er samið við kvæði
Jóhanns Jónssonar
„Söknuð“.
Gradualekór Lang-
holtskirkju flytur
nokkrar af
þjóðlagaútsetningum
Jóns, m.a. „Móðir mín
í kví, kví“ og „Vísur
Vatnsenda-Rósu“. Þá
flytur hann verkið
„Barnasöngvar" sem
Jón samdi á árunum 1980-81 í til-
efni af ári barnsins. Það er samið
við fjögur ljóð eftir Guðnýju A.
Þórðardóttur sem hún orti á aldr-
inum sjö til tólf ára. Guðný lést í
bílslysi í maí 1973, aðeins 14 ára
gömul.
Kammerkór Langholtskirkju
er skipaður 12 söngvurum sem
allir eru tónlistarmenntaðir og
hafa sungið með Kór Langholts-
kirkju. Stjórnandi kóranna
beggja og kammersveitarinnar er
Jón Stefánsson.
JÓN Ásgeirsson
tónskáld.
Námskeið um myndlist
„LANDSLAGSMYNDIR og
þjóðarvitund: Sjálfstæðisbarátt-
an og breyttar áherslur í þjóðlíf-
inu“ er yflrskrift námskeiðs sem
Endurmenntunarstofnun
Háskóla íslands heldur næstu
sjö þriðjudagskvöld og hefst það
fyrsta 13. þessa mánaðar.
Fjallað verður um ímynd Is-
lands og íslenskrar náttúru í
myndlist erlendra listamanna
fyrir daga íslensku landslags-
hefðarinnar. í framhaldi af því
verður skoðuð þróun þessarar
sömu hefðar í íslenskri myndhst,
1900-1998, með hliðsjón af þeim
viðhorfum til íslenskrar þjóðar-
vitundar og sjálfstæðisbaráttu
sem hún endurspeglar.
Aðalfyrirlesari verður Aðal-
steinn Ingólfsson listfræðingur
en gestafyrirlesari verður Guð-
mundur Hálfdánarson sagn-
fræðingur.
Tvö nef í
glerkrukkum
„Það er frelsun að setja nefíð upp. Allur
hversdagsleiki og öll höft hverfa eins og
dögg fyrir sólu. Trúðurinn tekur yfír.
Maður fær að fljúga frjáls.“
Morgunblaðið./Golli
TRÚÐARNIR Barbara og Úlfar leika lausum hala í Kaffíleikhúsinu fram eftir hausti.
TRÚÐARNIR Barbara og Úlfar
hefja upp spunaleik í Kaffileikhús-
inu í kvöld. Það er hinn fyrsti leik-
ur af mörgum sem framundan eru.
Engar tvær sýningar eru eins og
allt getur gerst.
Sýningin er samstarfsverkefni
Kaffileikhússins og Leikhús-heim-
sendingarþjónustunnar. Leikar-
amir Bergur Þór Ingólfsson og
Halldóra Geirharðsdóttir standa á
bak við Heimsendingarþjónustuna
og eru jafnframt forráðamenn
trúðanna Úlfars og Barböru. Á
milli sýninga hvíla trúðamir nef sín
í glerkmkkum í leikhúsinu. Rétt
fyrir sýningu em lokin tekin af
krakkunum, Bergur og Halldóra
setja nefín hátíðlega upp, lúta
höfði, draga andann djúpt, líta upp
og Barbara og Úlfar hafa tekið yfír
líkama þeirra og hugsun. Augun
em galopin, munnurinn brosir
breitt, trúðurinn tekur fagnandi
öllu sem fyrir augu ber og athygli
hans er brennandi á umhverfinu.
„Ef þú galopnar augun þá opn-
arðu hjartað um leið,“ segir Hall-
dóra og bætir við að það sé ekki
hægt að brosa án þess að verða
glaður. „Svona em trúðamir, Bar-
bara og Úlfar,“ segir Bergur.
Sýning þeirra Barböm og Úlfars
byggist á atriðum og eintölum úr
þekktum leikritum, þau era öll af
vilja gerð til að koma þessum perl-
um leikhússins á framfæri við
áhorfendur, en oftar en ekki
gleyma þau sér við annað, fá áhuga
á einhveiju á öðra og fyrr en varir
er stundin í leikhúsinu liðin, Bar-
bara og Úlfar hverfa á braut.
„Stundum komast þau aldrei yfír
meira en fyrstu þrjár setningarnar
í einhverju atriði, en það er líka
þetta sem er svo spennandi. Við
vitum ekki sjálf hvað gerist eftir að
nefin era komin upp. Við ákveðum
fyrirfram hvernig við ætlum að
byrja og hvemig við ætlum að
enda. Annað er ekki ákveðið og
framlag þriðja mannsins í sýning-
unni, Egils Ingibergssonar Ijósa-
og hljóðmeistara, ákvarðast líka af
stund og stað,“ segir Halldóra.
„Það er ekki hlutverk trúðs að
koma okkur til að hlæja, heldur
miðla okkur einhverju, upplýsa
okkur, segja sannleikann og þá,
þótt það sé ekki ásetningur hans,
fær hann okkur til að hlæja. Hlát-
urinn verður til þegar hlutirnir
ganga ekki upp eins og hann hafði
hugsað sér,“ segir Bergur til skýr-
ingar á því hvers konar trúðar þau
Barbara og Úlfar séu. „Barbara og
Úlfar era leikhústrúðar, sem er allt
annars konar fyrirbæri en sirku-
strúðar,“ bætir Halldóra við. „Þau
era ekki í því að detta á rassinn og
þau era ekki með tárið á kinninni.
Þetta er ekki sýning fyrir börn,“
segir hún. „Trúðurinn á fullt erindi
við fullorðna því hann er eins konar
bamslegur sannleiksengill. Þau
hugsa ekkert ljótt, en verða að
segja satt. Þau geta aldrei blekkt
eða sýnt falska tilfinningu," segir
Bergur.
Barbara og Úlfar er spunasýn-
ing. „Spuni er fyrirbrigði í leiklist
sem helst má líkja við djass. Spuni
er djass fyrir öll skilningarvitin,"
segir Halldóra. Leikarinn lærir
texta sem hann síðan túlkar,
breytir og bætir við frá eigin
bijósti þegar hann hittir áhorfend-
ur,“ bætir Bergur við. „Þegar þú
blekkir í þessu formi, þá fer það
ekki framhjá neinum. Það sjá allir
í gegnum trúðinn. Hann verðm- að
viðurkenna að hann hafi verið að
blekkja, notað falska tilfinningu,“
segir Halldóra. „Barbara og Úlfar
eru sakleysingjar, heimspekingar,
snillingar, kjánar og grallarar. Þau
elska að fíflast," segir Bergur. „En
þau era mjög siðavönd og eru ekki
kynverar. Þau eru samt óskaplega
elskuleg og þykir vænt um allt
fólk,“ segir Halldóra.
„Þau bera mjög
mikla umhyggju fyr-
ir áhorfendum og
vilja að þeim líði vel,“
segir Bergur. „Ef
eitthvað er að úti í
sal verða þau að
sinna því,“ segir
Halldóra. „Þau eru
svo ástrík. Þess
vegna eru þau að
þessu. Að deila ást
sinni á leikhúsinu og
sannleikanum með
áhorfendum,“ segir
Bergur.
Leikhús-heim-
sendingarþj ónustan
er nýr kostur á
markaði skyndibita
og léttrar afþreying-
ar í borginni. „Leik-
húsið okkar Dóru,
Heimsending-
arþjónustan, var
stofnað formlega fyr-
ir ári og hefur að
markmiði að senda leiklist í heima-
hús,“ segir Bergur. „Ekki á
skemmtiatriðum, heldur leiklist,"
skýtur Halldóra ákveðin inn í.
Bergur samsinnir því og heldur
áfram. „Alls konar leiklist, atriði
og eintöl úr þekktum og óþekktum
leikritum, upplestur á ljóðum og
sögum, jafnvel ef fólk vantai-
félagsskap, eða aðstoð við upp-
vaskið og þá getum við sungið og
leikið á meðan. Möguleikarnir era
ótæmandi.“
Þau segjast reyndar ekki hafa
sinnt þessu vegna anna við önnur
verkefni í leiklistinni og til þessa
hafi Leikhús-heimsending-
arþjónustan aðeins afgreitt eina
pöntun. „En við erum við símann
núna.“
I

I
feb.
k-i