Morgunblaðið - 16.01.1999, Page 6

6 L AU GARDAGUR 16. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Hægt að skila skatt-
framtali á Netinu í ár
EINSTAKLINGUM verður gert kleift að skila
skattframtali sínu í ár með rafrænum hætti um
Netið. Indriði H. Þorláksson ríkisskattstjóri seg-
ir að þessu fylgi umtalsverður spamaður fyi-ir
skattyfu-völd og einnig dragi úr líkum á að villur
verði gerðar við framtalið. Hann segir að þetta
skref sé aðeins fyrsta skref sem skattyfirvöld
fyrirhugi að stíga varðandi rafræn skattframtöl.
Fyrir ári buðu skattyfirvöld lögaðiium að skila
skattframtali á rafrænu formi og nýttu um 70%
lögaðila þennan kost. Þetta var jafnframt í fyrsta
skipti sem lögaðilum var gert að skila skatt-
skýrslu á stöðluðu formi. í ár verður öllum aðil-
um gert að skila framtali á þessu staðlaða formi
og það hefur jafnframt verið þróað áfram í ljósi
reynslunnar.
Veflykill fylgir skattframtalinu
Á næstu dögum fer hið hefðbundna skattfram-
talseyðublað í póst til allra einstaklinga sem
þurfa að telja fram. Á blaðinu verður að þessu
sinni að finna sérstakan veflykil. Þeir sem kjósa
að skiia framtalinu á Netinu geta kallað upp
framtalseyðublað sitt með því að slá inn þennan
veflykil á heimasíðu í-íkisskattstjóra. Einstak-
lingar geta síðan fylgt út blaðið og skilað því með
því að slá aftur inn veflykilinn sem sendir fram-
talið þar með til skattstofanna. Eftir að það hefur
verið gert getur framteljandinn ekki kallað fram-
talið upp að nýju.
Á heimasíðunni er einnig að finna margvísleg-
ar upplýsingar, eins og skattalög, reglugerðir,
reglur um barnabætur, vaxtabætur og fleira.
Einnig getur fólk prentað út eyðublöð fyrir öll
fylgiskjöl með skattframtali. Fólk þarf því ekki
að leggja leið sína niður á skattstofu til að nálgast
þessi eyðublöð.
Sparnaður og minna um villur
Indriði sagði að þarna væri verið að stíga
merkilegt skref, sem væri aðeins það fyrsta af
nokkrum í að færa skattframtal einstaklinga yfir
á rafrænt form. Hann sagði að þetta kæmi til
með að létta mikið vinnu á skattstofunum. Fram
að þessu hefði starfsfólk skattstofanna þurft að
Morgunblaðið/Kristinn
INDRIÐI H. Þorláksson ríkisskattsljóri
kynnti rafræna skattframtalið í gær ásamt
samstarfsmönnum sínum, Guðrúnu Helgu
Brynleifsdóttur aðstoðarríkisskattsljóra og
Ragnari M. Gunnarssyni, forstöðumanni eft-
irlitssviðs RSK.
slá inn í tölvur allar upplýsingar sem fram koma
á skattframtalinu. Skattframtöl þeirra sem
skiluðu á Netinu yrðu yfirfarin á skattstofunum
og ef engar athugasemdir yrðu gerðar færu þau
beint í álagningu án þess að nokkur stafur hefði
verið skrifaður á blað.
Indriði sagðist gera sér vonir um að minna yrði
um villur í rafræna framtalinu. Forritið legði
sjálft saman þannig að lítil hætta væri á villum í
samlagningu. Villuhætta minnkaði einnig vegna
þess að framtalið væri einungis skrifað einu
sinni, en ekki tvisvar eins og nú er, þ.e. af fram-
teljanda og skattstofunni.
Ekki geta allir einstaklingar skilað skattfram-
tali á rafrænu formi. Um 200 þúsund framtelj-
endur fá framtöl, en þar af fá um 150 þúsund
veflykil. Fólk sem fékk launatekjur frá útlöndum
á síðasta ári, þeir sem höfðu rekstrartekur á ár-
inu og þeir sem breyttu hjúskaparstöðu sinni á
árinu geta ekki skilað skattframtalinu á Netinu.
Indriði sagði að unnið væri að þessu í nokkurri
tímaþröng og því hefði ekki tekist að búa svo um
hnútana að þessir hópar gætu verið með. Kerfið
yrði hins vegar þróað frekar á árinu þannig að
fleiri gætu nýtt sér þennan kost á næsta ári.
Hugsanlega lengri skilafrestur
Indriði sagði að skattyfirvöld hefðu áhuga á að
nýta sér miðlæga gagnagrunna og setja inn á
skattframtal einstaklinga upplýsingar frá Fast-
eignamati, úr bifreiðaskrá og upplýsingar úr
launaseðlum. Framteljandi þyrfti þá aðeins að
skoða framtalið og fullvissa sig um að upplýsing-
arnar væru réttar. Þess væri hins vegar ekki að
vænta að upplýsingar úr bankakerfinu færu
beint inn á framtalseyðublaðið vegna þess að
skattstofurnar hefðu ekki heimild til að fá upp-
lýsingar frá bönkunum um fjármál einstaklinga.
Indriði sagðist hins vegar ekki geta svarað því
hvenær þessi skref yrðu stigin.
Framteljendur geta ekki hafist handa við að
telja fram á Netinu um leið og þeir fá veflykillinn
í hendur því að ekki er búið að ljúka allri tækni-
vinnu hjá ríkisskattstjóra. Vonast er eftir að
henni verði lokið um mánaðamótin. Indriði sagði
að til skoðunar væri að gefa þeim sem vildu skila
skattframtali á Netinu lengri skilafrest, en venj-
an er að skila framtalinu í síðasta lagi 10. febrú-
ar.
Þeir sem vilja sækja um lengri frest til að skila
skriflegu framtali geta gert það á Netinu á
heimasíður ríkisskattstjóra. Slóðin er
www.rsk.is.
Rætt um
aga á fundi
skólastjóra
FJALLAÐ var um atburðina
sem upp komu í Hagaskóla á
aukafundi fræðslustjórans í
Reykjavík í fyrradag með
skólastjórum gi-unnskóla borg-
arinnar. Voru þeir upplýstir um
þá atburði sem urðu í skólanum
fyrstu kennsludaga ársins og
settar voru fram fyrstu hug-
myndir um verklagsreglur um
það hvernig bregðast megi við
slíkum uppákomum.
Gerður G. Óskarsdóttir
fræðslustjóri tjáði Morgun-
blaðinu að á fundinum hefðu
skólastjórar fengið frá fyrstu
hendi upplýsingar um þessa at-
burði. Einar Magnússon, skóla-
stjóri Hagaskóla, reifaði þá,
Arthúr Morthens, starfsmaður
Fræðslumiðstöðvar Reykjavík-
ur, skýrði frá því hvað Fræðslu-
miðstöin hefði gert í málinu og
Hjörleifur Kvaran borgarlög-
maður fjallaði um lagalegar
hliðar.
Á fundinum voru jafnframt
kynntar í tveimur vinnuplögg-
um fyrstu hugmyndir um það
hvernig bregðast skuli við hætt-
uástandi af völdum nemenda í
skólum og hvemig farið skuli
með viðurlög við alvarlegum
brotum, til dæmis brottrekstur.
Var drögum að þessum fer-
ilslýsingum vísað til meðferðar
nefndar um samræmdar skóla-
reglur.
Gerður sagði tilgang fundar-
ins hafa verið að fjalla vítt og
breitt um þessa atburði og
reyna að draga lærdóm af
þeim. Hún sagði Fræðslu-
miðstöðina hafa gefið út nokkr-
ar ferilslýsingar um hin ýmsu
mál skólastarfsins og væru þær
eins konar gátlisti um viðbrögð
og vinnubrögð í ýmsum málum
sem snerta daglegt skólastarf.
Samstarf Landssímans og Canal Digital AS
Stafrænar sjónvarps-
útsendingar í augsýn
Stafrænar sjónvarpsútsendingar frá Canal
-------------------------y.. .... ..
Digital AS munu standa Islendingum til
boða innan nokkurra missera. Skapti Hall-
grímsson kynnti sér samstarf Lands-
símans og norsk/franska fyrirtækisins,
sem þegar býður upp á stafrænt sjónvarp
á hinum Norðurlöndunum.
Morgunblaðið/Árni Sœberg
GUÐMUNDUR Björnsson, forsljdri Landssímans (t.v.), og Per Teng-
blad, forstjóri Canal Digital, handsala samninginn í gær. Til hægri er
Friðrik Friðriksson, forstöðumaður Breiðvarpsdeildar Landssímans.
FORSTJÓRI Landssímans, Guð-
mundur Björnsson, og Per Teng-
blad, starfsbróðir hans hjá Canal
Digital AS, sem nýlega hóf stafræn-
ar sjónvarpsútsendiagar á hinum
Noi-ðurlöndunum, undirrituðu í gær
samkomulag uni samstarf sem felst í
því að þróa útsendingu stafræns
sjónvai’ps til íslenskra notenda. Ekki
er endanlega Ijóst hvenær útsend-
ingar geta hafist, en stefnt er að því
að ljúka lokaundirbúningi málsins á
næstu þremur mánuðum og ganga
frá endanlegum samningi um sam-
starfið að þeim tíma loknum. Teng-
blad vonaðist, í samtali við Morgun-
blaðið, að Islendingar gætu náð út-
sendingum fyrii-tækisins fyrir jól.
Canal Digital hóf stafrænar út-
sendingar í Noregi, Danmörku,
Svíþjóð og Finnlandi í október
síðastliðnum. Fyrirtækið er að hálfu
í eigu norska Landssímans, Telenor,
og Canal Plus í Frakklandi á hinn
helminginn en franska íyrirtækið
hefur verið í forystu varðandi
stafrænt sjónvarp í Evrópu.
Margt í dagskrá Canal Digital er
hið sama og þegar er fýrir hendi á
Breiðvarpi Landssímans, fréttir,
fræðsla og afþreying af ýmsu tagi:
Sky News, CNN, BBC Prime, MTV,
Discovery og Eurosport svo eitt-
hvað sé nefnt. Þá verður boðið upp á
ríkisstöðvar hinna Norðurlandanna
en helsta nýjungin er hið svokallaða
pay per view, þáttasala - en með
þeim hætti verður boðið upp á ýmsa
viðburði, svo sem íþróttir.
Breiðband og gervihnattadiskur
„Við hyggjumst tryggja íslend-
ingum sama efni í stafrænu sjón-
varpi og öðrum Norðurlandabúum
stendur nú þegar til boða, á ódýran
hátt,“ segir Friðrik Friðriksson, for-
stöðumaður Breiðvarpsdeildar
Landssímans. Bæði verður hægt að
ná útsendingunum gegnum Breið-
bandið og þar sem móttökudiskur
fyrir gervihnattasendingar er fyrir
hendi. Þar af leiðandi verður hægt
að sjá umræddar útsendingar um
allt land. „Við munum leggja mikla
áherslu á þáttasöluna," segir Friðrik
og nefnir Formúlu 1 kappaksturinn
sem dæmi. Ytra hafi fólki staðið til
boða að kaupa aðgang að hverri
keppni frá fóstudegi til sunnudags;
sem sagt öllum æfingum, tímatökum
og keppninni sjálfri, fyrir innan við
þúsund krónur og þar hafi verið
hægt að stjórna því frá hvaða sjón-
arhorni horft var hverju sinni.
Tæknilegar lausnir vegna
stafræna sjónvarpsins eru þegai’
fyrir hendi og myndlyklar og annar
búnaður er að komast á viðráðanlegt
verð, að sögn Friðriks. „Landssím-
anum bauðst að slást í hópinn með
leiðandi fyrirtækjum á Norðurlönd-
unum og taka forystu á þessu sviði á
íslandi og það er mjög spennandi."
Efnisframboðið verður hið sama eða
svipað og á hinum Norðurlöndunum,
eftir því sem réttindamálum vindur
fram. Tæknilega lausnin er sú sama
hér og annars staðar, alla leið frá
gei-vihnetti og í myndlykilinn, sem
gerii’ það að verkum að fjáifesting
og þróunarkostnaður Landssímans
verður minni en ella og myndlykl-
arnir verða þeir sömu fyrir öll Norð-
urlöndin; íslenska og hin tungumálin
verða innbyggð í alla lyklana.
Franski sjónvai’psrisinn Canal
Plus leggur til hugbúnað fyrir
myndlyklana, kaupir réttinn á þvf
efni sem selt verður í þáttasölu svo
og kvikmyndir en Telenor er tækni-
legur bakhjarl og rekur gervihnett-
ina sem notaðir verða í verkefnið,
Thor I og II og Intelsat 707. Telenor
á auk þess aðgangsstýrikerfið fyrir
myndlyklana.
Canal Digital rekur fyrirtæki á
öllum hinum Norðurlöndunum en að
sögn Per Tengblad verður Lands-
síminn umboðsaðili fyrirtækisins
hérlendis.
Landssfminn sýndi áhuga
„Það eru nokkrar ástæður fyrir
því að við komum til íslands. Ein er
SÚ að Landssíminn sýndi því áhuga
að taka þátt í verkef'ninu. Við send-
um þegar út í öllum löndunum fjór-
um f Skandinavíu og ég vil gjarnan
nefna að þegar norrænu löndin ber
á góma finnst okkur að sjálfsögðu
eðlilegt að ísland sé þar á meðal -
þess vegna fínnst okkur rétt að
bjóða upp á útsendingarnar hér-
lendis líka og vel þess virði að taka
þátt í því að koma stafrænum út-
sendingum á fót á íslandi."
Tengblad leggur áherslu á að
stafræna merkið sé þegar „í loftinu"
þannig að einungis þurfi að bíða eft-
ir því að ljúka tæknilegum undir-
búningi. „Þetta ár verður notað til
þess og markmiðið er að allt verði
tilbúið á síðasta fjórðungi þessa árs
þannig að íslendingar geti náð út-
sendingunum fyrir jól.“
Hann segir stafrænu myndlyklana
einungis hafa verið nokki’a daga á
leigumarkaði ytra þannig að ekki sé
hægt að segja til um viðbrögðin
strax. Þeir hafi hins vegar verið seld-
ir í byrjun, og áskrifendur séu þegar
orðnir 20 þúsund. Það telji forráða-
menn fyi’irtækisins _ mjög gott á
þremur mánuðum. Áskrifendur að
hefðbundnum útsendingum fyrir-
tækisins á Norðurlöndunum -
hliðrænum útsendingum, svokölluð-
um - séu hins vegar 850 þúsund.
Landssíminn verður umboðsaðili
Canal Digital hérlendis og sér uro
áskriftarþjónustu og öll samskipti
við viðskiptavini; útvegar mynd-
lykla, gervihnattadiska og sér um
uppsetningu þeirra. „Nauðsynleg
fjárfesting í móðurstöð Lands-
símans í Reykjavík, til þess að fara
út í stafrænar sendingar, er óveru-
leg. Þáð er gífurlega dýrt að byrja
frá grunni, en þar sem tæknilausn-
irnar liggja þegar fyrir er ekki um
verulegar fjárhæðir að ræða. Við
komum einfaldlega inn í samstarf
Canal Digital og Canal Plus,“ segir
Friðrik Friðriksson.