Morgunblaðið - 06.10.1999, Qupperneq 10

10 MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fyrsta umræða um fjárlagafrumvarp
ríkisstjórnarinnar hófst í gær
Stjórnvöld sjálf sögð
eiga sök á þenslu í
rikisfjármálum
Ekki tókst að ljúka fyrstu umræðu um
fjárlagafrumvarp ríkisstjórnarinnar á AI-
þingi í gær. Davíð Logi Sigurðsson fylgd-
ist með umræðunni en þar gagnrýndi
stjórnarandstaðan ýmis atriði þess.
VIÐ fyrstu umræðu fjárlagafrum-
varps ríkisstjórnarinnar fyrir árið
2000 í gær lýstu flestir þeirra
stjórnarandstæðinga, sem tóku til
máls á Alþingi, ánægju sinni með
það meginmarkmið frumvarpsins
að skila tekjuafgangi af ríkissjóði.
Fram komu þó miklar efasemdir
um að forsendur frumvarpsins
væru raunhæfar og jafnframt var
gagnrýnt að helst væri skorið nið-
ur í málum er snertu þá lægst
launuðu í þjóðfélaginu.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra
mælti fyrir fjárlagafrumvarpi rík-
isstjórnarinnar á Alþingi í gær og
kom fram í máli hans að megin-
markmið þess væri að draga úr
þenslu í efnahagslífínu, sporna
gegn viðskiptahalla og tryggja
stöðugleika, ekki síst í verðlags-
málum.
Geir sagði fjárlagafrumvarpið
lagt fram með hagstæðari niður-
stöðu en áður hefði þekkst hér á
landi og rekstrarafgangur ríkis-
sjóðs væri samkvæmt frumvarpinu
áætlaður 15 milljarðar króna, eða
sem svaraði til 2,2% af landsfram-
leiðslu. „Það er til marks um það
aðhald sem felst í fjárlagafrum-
varpinu að heildarútgjöld ríkis-
sjóðs lækka milli áranna 1999 og
2000 bæði að raungildi, um 1,5%
og í hlutfalli við landsframleiðslu
um sama hlutfall og fara úr 29,2% í
27,7%,“ sagði fjármálaráðherra í
ræðu sinni.
Hann gerði að umtalsefni þær
blikur sem væru nú á lofti í efna-
hagsmálum og rifjaði upp að ýmis-
legt hefði orðið þess valdandi að
verðbólga á þessu ári hefði orðið
meiri en reiknað var með. Sagði
hann eðlilegt að spurt væri hvern-
ig stjórnvöld hygðust bregðast við
þessu.
„Þessari spumingu hefur að
nokkru leyti verið svarað með
þeirri ákvörðun Seðlabankans fyr-
ir skömmu að hækka vexti, í fjórða
sinn á einu ári. Þessi ákvörðun er
að mínu viti rökrétt og eðlileg og
gefur um leið skýr skilaboð um að
stjórnvöld muni einskis láta
ófreistað til að hamla gegn verð-
Alþingi
Dagskrá
ÞINGFUNDUR Alþingis hefst kl.
13.30 í dag. Eftirfarandi mál verða
á dagskrá:
1. Fjárlög 2000. Frh. 1. umræðu.
(Atkv.gr.)
2. Vörugjald af ökutækjum, elds-
neyti o.fl. Fyrsta umræða.
3. Skattfrelsi norrænna verðlauna.
Fyrsta umræða.
4. Tekjuskattur og eignarskattur.
Fyrsta umræða.
5. Utandagskrárumræða um að-
gang að sjúkraskýrslum. Ráðgert
er að hún hefjist um kl. 15.30.
Málshefjandi: Ógmundur Jónas-
son. Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra verður til and-
svara.
bólgu,“ sagði Geir. Hann kvaðst
hins vegar telja að veigamestu og
skýrustu áherslur stjórnvalda um
að það yrði ekki látið viðgangast
að verðbólgan færi úr böndum
kæmu fram í fjárlagafrumvarpi
ríkistj órnarinnar.
Þróun hagstæð undanfarin ár
Fjármálaráðherra rakti í ræðu
sinni þau úrræði sem ríkisstjórnin
hygðist grípa til í því skyni að

I m n ii \ i,' Mmm
ALÞINGI
bregðast við þenslunni. Hann
sagði aðhald nauðsynlegt við að-
stæður eins og þær sem nú væru
uppi og boðaði frestun ýmissa
framkvæmda á vegum ríkisins,
auk þess sem áfram er stefnt að
sölu ríkisfyrirtækja.
Ennfremur kom fram í máli
fjármálaráðherra að helsti vandi á
útgjaldahlið ríkisins á þessu ári
væri aukinn rekstrarkostnaður í
heilbrigðiskerfinu umfram heim-
ildir fjárlaga. Sagði hann að við
undirbúning frumvarpsins hefði
verið lögð áhersla á að greina
þennan vanda og gerðar væru til-
lögur um 1,4 milljarða króna við-
bótarframlög til að styrkja rekstur
sjúkrastofnana. í fjáraukalögum
fyrir árið 1999 yrði einnig lögð til
veruleg viðbót við framlög þessa
árs. Sagði hann ljóst að áfram yrði
að vinna að tillögum um hvernig
brugðist verður við miklum og
vaxandi útgjöldum í heilbrigðis-
kerfinu.
Geir Haarde sagði hins vegar að
ekki væri hægt að líta framhjá
þeirri staðreynd að þróun efna-
hagsmála hér á landi hefði verið
hagstæð undanfarin misseri og að
flestir mælikvarðar á afkomu þjóð-
arbúskaparins væru mjög jákvæð-
ir. Ekki einungis gilti þetta ef bor-
ið væri saman við fyrri ár heldur
einnig með tilliti til stöðunnar í
helstu nágrannaríkjum. Þannig
væri ísland eitt fárra aðildarríkja
OECD þar sem ríkissjóður skilaði
afgangi.
Kostnaðarsamt að fresta
framkvæmdum?
Umræður um fjárlagafrumvarp-
ið stóðu fram á kvöld í gær og þótt
flestir stjórnarandstæðinga kvæð-
ust fagna því að ríkissjóður ætti að
skila tekjuafgangi samkvæmt
frumvarpinu lýstu margir þeirra
efasemdum um að þetta myndi
rætast, og gagnrýndu aukinheldur
Göng undir Reykjanesbraut
harðlega að ekkert skyldi gert til
að bæta stöðu bótaþega og barna-
fólks. Slæm staða sveitarfélaganna
var einnig til umræðu.
Gísli S. Einarsson, þingmaður
Samfylkingar, kvaðst efast um að
það teldist sparnaður þegar til
lengri tíma væri litið að fresta
ýmsum framkvæmdum á vegum
ríkisins, enda kostaði slík frestun
ein og sér áreiðanlega einhverja
fjármuni. Gísli sagði ekkert smá-
ræði að ætla sér að skila fimmtán
milljarða tekjuafgangi og benti á
að ýmislegt mætti gera fyrir slíka
peninga. T.d. þyrfti nauðsynlega
að rétta hlut aldraðra og öryrkja
og að ríkisstjórnin myndi ekki
komast upp með að hækka fram-
færslu þessara hópa um aðeins 4%
á meðan aðrir hópar, t.d. þing-
menn, fengju mun meiri hækkun;
þ.e. 30% skv. nýlegum úrskurði
kjaradóms.
Jón Kristjánsson, formaður fjár-
laganefndar og þingmaður Fram-
sóknarflokksins, fagnaði því að
stjórnarandstaðan skyldi vera
sammála því að gott sé að skila af-
gangi á ríkissjóði. Bar hann til
baka ásakanir ýmissa stjórnarand-
stæðinga að litlar efndir á loforð-
um Framsóknarflokksins fyrir síð-
ustu kosningar væri að finna í fjár-
lagafrumvarpinu. ítrekaði Jón
jafnframt hversu mikilvægt væri
að greiða niður skuldir ríkissjóðs.
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstrihreyfingarinnar-
græns framboðs, benti á að um
næstum þriðjungur rekstraraf-
gangsins, sem áætlaður væri á
næsta ári, byggist á sölu ríkis-
eigna, eða um fjórir milljarðar af
fimmtán. Minnti hann hins vegar á
að menn gengju aðeins einu sinni á
eigur sínar, og því gæti slíkt ekki
verið grundvöllur betri afkomu
ríkissjóðs.
Lægri framlög til barnabóta
gagnrýnd
Rannveig Guðmundsdóttir,
þingmaður Samfylkingar, fullyrti
að ofþensla og verðbólga væri til-
komin vegna hagstjórnar ríkis-
stjórnarinnar sjálfrar og í sama
streng tók Sigríður Jóhannesdótt-
ir, þingmaður Samfylkingar, en
hún sagði það hafa verið mistök að
lækka skatta á fyrirtæki og fjár-
magnstekjur því það hefði stuðlað
að þenslu. Össur Skarphéðinsson,
þingmaður Samfylkingar, rifjaði
jafnframt upp að hann hefði fyrir
kosningar í vor varað við undir-
liggjandi viðskiptahalla en þá
hefðu fjármálaráðherra og Davíð
Oddsson forsætisráðherra gert lít-
ið úr viðvörunum sínum.
Margir stjórnarandstæðinga
gerðu lægri framlög til barnafólks
í fjárlagafrumvarpinu að sérstöku
umtalsefni og Ögmundur Jónas-
son, þingmaður Vinstri grænna,
sagði einnig að með því að láta
skattleysismörk ekki þróast í sam-
ræmi við launaþróun væri ríkið að
þyngja skattbyrðar láglaunafólks
og millitekjufólks. Rifjaði Ög-
mundur upp orð Davíðs Oddssonar
forsætisráðherra í stefnuræðu á
mánudag að hægja yrði á hjólum
atvinnulífs án þess að kloss-
bremsa, og sagði Ögmundur að
augljóst væri að þessi ríkisstjórn
hefði fundið sinn „bremsuborða" í
hinum lægst launuðu.
UNNIÐ er að framkvæmdum við
undirgöng fyrir gangandi vegfar-
endur undir Reykjanesbraut á
milli Öldugötu og Kaldárselsveg-
ar í Hafnarfirði. Verkið er vanda-
samt vegna þess að á gatnamót-
unum er aðalvatnsæð Hafnfirð-
HINN 11. júní síðastliðinn varði
Tryggvi Egilsson doktorsritgerð
sína: „Bound Excitons in Silicon
Carbide" við Háskólann í Linköp-
ing í Svíþjóð.
Andmælandi var
Gordon Davis,
prófessor við
Kings College í
London.
Ritgerðin
greinir frá rann-
sóknum á kísil-
karbíði (SiC).
Ahugi manna á
efni þessu stafar
einkum af hinu háa hita- og spennu-
þoli þess samanborið við aðra hálf-
leiðara svo sem kísO (Si). Miklar
framfarir hafa orðið í ræktun á kís-
d-karbíði á undanförnum árum, og
má telja líklegt að efnið taki við af
kísli sem megin byggingarefni í afl-
rafeindarásum áður en langt um líð-
ur. Háskólinn í Linköping hefur náð
einna lengst í heiminum á þessu
sviði og stendur fyrh- umfangsmikl-
um rannsóknum í samstarfi við ým-
SAMNINGANEFND stéttarfé-
lagsins Samstöðu á Blönduósi
fundaði sl. mánudag og samþykkti
áherslur í komandi kjarasamning-
um. í þeim er m.a. kveðið á um að
lágmarkslaun verði kr. 120 þús-
und á mánuði, skattleysismörk
hækki í kr. 100 þúsund og að
dregið verði stórlega úr tekju-
tengingu verðandi ýmsar bóta-
greiðslur, með það fyrir augum að
tryggja kjör bótaþega.
Samstaða er stéttarfélag Húna-
vatnssýslna en í henni sameinast
m.a. verkalýðsfélög austur og
vestur Húnavatnssýslna, og
Verslunarfélag austur Húna-
vatnssýslu.
I samþykkt nefndarinnar kom
fram að hún telur ófært að semja
lengur en til 6-8 mánaða í senn
nema tryggt sé að launþegar á al-
menna vinnumarkaðinum njóti
kjarabóta sem aðrir hópar kunni
á fá á samningstímabilinu. Sam-
staða leggur áherslu á að gerð
kjarasamninga verði flýtt sem
frekast sé unnt og telur „eðlileg-
ast að fólk legði niður vinnu þegar
kjarasamningar renna út,“ eins
inga og færa þarf háspennu-
streng rafveitunnar. Undirgöngin
eru þó talin nauðsynleg vegna
tíðra slysa og fór verkið af stað
eftir hörmulegt banaslys í vor.
Áætlað er að ljúka við gerð gang-
anna um miðjan næsta mánuð.
is fyrirtæki. Rannsóknarverkefni
Tryggva fólst í athugunum á
svokölluðum bundnum örveindum í
kísd-karbíði. hegðun þefrra gefur
upplýsingar um vedur eða kristal-
galla í efninu sem fram koma við
ræktun þess og meðhöndlun. Lág-
hita ljómunarmælingar af ýmsum
toga voru notaðar við rannsóknirn-
ar. Leiðbeinandi Tryggva vai- pró-
fessor Erík Janzén.
Tryggvi, f. 11.5. 1967, lauk stúd-
entsprófi frá Menntaskólanum á
Akureyri 1987, prófi í rafmagns-
verkfræði frá Háskóla íslands árið
1991, meistaragráðu í eðhsfræði frá
sama skóla árið 1993 og DEA-prófi í
ör-rásatækni frá Joseph Fourier-
háskólanum í Grenoble, Frakklandi,
árið 1995.
Sambýliskona Tryggva er Elín
Magnúsdóttir viðskiptafræðingur,
og eiga þau tvær dætur, Valgerði og
Þórdísi.
Foreldrar Tryggva eru Egdl
Björgúlfsson fyrrverandi kennari
og Þórdís Tryggvadóttir myndlist-
arkona.
og stendur í fréttatilkynningu fé-
lagsins.
----------------
Hafbjörg ÁR 15
Grunur
beinist að
rafmagni
RANNSÓKN á brunanum í Haf-
björgu ÁR 15 frá Þorlákshöfn er að
mestu lokið hjá rannsóknardeild lög-
reglunnar í Keflavík. Endanlegar
niðurstöður hafa þó ekki fengist á
rannsókn á orsökum brunans, en
grunur leikur á að kviknað hafi í út
frá rafmagni.
Rafmangstafla bátsins er til sér-
stakrar rannsóknar hjá rafmagnsör-
yggisdeild Löggildingarstofu en nið-
urstöður eru ekki komnar.
Samkvæmt upplýsingum frá Sand-
gerðishöfn var Hafbjörgin fjarlægð
úr höfninni í gær eftir að hafa legið
þar síðan 28. september. Rann-
sóknardeild lögreglunnar í Keflavík
hefur málið áfram til rannsóknar.
Tryggvi Egilsson
Doktor í tæknilegri
eðlisfræði
Samninganefnd Samstöðu
ályktar á Blönduósi
Lágmarkslaun verði
120 þtísund