Morgunblaðið - 06.10.1999, Qupperneq 37

-f
MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER 1999 37'
UMRÆÐAN
Persónuleiki eða sál?
PERSONULEIKI
þinn er það sem þú ert
ekki.
Mikill heilari sagði
þetta eitt sinn við
nemendur sína. Með
þessum orðum átti
hún við að persónu-
leiki hvers og eins
væri afurð uppeldis,
menningar og þjóðfé-
lags.
Viljinn til að til-
heyra, til að fá sam-
þykki og viðurkenn-
ingu annarra, er mjög
sterkt hreyfiafl í okk-
ur flestum. Ymiss kon-
ar aðstæður, bæði í æsku og á ungl-
ingsárum, jafnvel eftir að við
verðum fullorðin, þröngva okkur til
að velja milli okkar eigin sannleika
og þeirrar áhættu að vera afneitað
og jafnvel yfirgefin. Hvort sem það
er meðvitað eða ómeðvitað, þá er
óttinn við að þola afneitun og þá
niðurlægingu sem felst í að vera yf-
irgefin, svo sterkur að oft á tíðum
veljum við fremur að laga okkui' að
siðum annarra, en höfnum um leið
sannleikanum. Ekkert er veri'a fyr-
ir börn en að þurfa að líða höfnun
og að vera yfirgefin, þar sem, til
þess hreinlega að komast af, ríður á
því að aðrir séu reiðubúnir að
hugsa um okkur og sýna okkur um-
hyggju, þangað til við náum þeim
Gitte Lassen
aldri sem við getum
séð um okkur sjálf.
Um leið og við vöxum
úr grasi þróum við
með okkur aðferðir
sem hjálpa okkur að
komast af, en þær fela
einkum í sér þau
mynstur hugsunar og
hegðunar sem við urð-
um að þróa með okkur
til þess að vera ekki
yfirgefin. Að lokum fá
þessar aðferðir fastan
sess í persónuleika
okkar og verða hluti af
honum.
Margir eiga í erfið-
leikum með að finna frið og ham-
ingju á fullorðinsárum. Stór hluti
þessa vandamáls á rætm- sínar að
rekja til þeirrar staðreyndar að til
að komast af og geta ráðið við ým-
iss konar aðstæður úr fortíðinni, þá
urðum við að fela sannleikann, bæla
hann niður og afneita honum, sem
og allri þeirri reynslu sem við upp-
lifðum, raunveruleikanum sjálfum.
I framhaldinu þróuðum við sýndar-
sjálf sem gat látið sem allt væri í
lagi. Þetta sýndar-sjálf varð til úr
sundurleitu samsafni af aðferðum
þeim sem við notuðum til að komast
af. Að lokum fór svo, að við vorum
ekki lengur fær um að greina á milli
sýndar-sjálfsins og okkar eigin
sanna sjálfs, eftir að hafa svo ákaft
Heilun
Astæðan fyrir hinum
innri tómleika, sem er
svo algengur hjá fólki í
dag, segir Gitte Lassen,
er að við höfum gleymt
hinu sanna sjálfi.
falið, afneitað og bælt niður hið eig-
inlega sjálf að við gleymdum að það
væri til. Sýndar-sjálfið varð síðan
það sem við höldum að við séum,
eða með öðrum orðum, við álítum
að við séum persónuleiki okkar!
Astæðan fyrir hinum innri tóm-
leika, sem er svo algengur hjá fólld
í dag, er að við höfum gleymt hinu
sanna sjálfi, hver við erum í raun.
Að mínum dómi er hvorki grund-
völlur fyrir, né möguleild á, djúpri
heilun eða umbreytingu, fyrr en
fólk viðurkennir og gerir sér grein
fyrir að persónuleikinn er ekki það
sjálft. Flestir einblína á þætti sem
tengjast persónuleikanum, en þar
sem enginn er persónuleikinn sjálf-
ur, verður innri tómleikakenndin
enn til staðar og áfram heldur lífið,
án ástar, friðar og hamingju.
Ef þú vilt í raun og sannleika
breyta lífi þínu og gera umskipti á
því, þannig að það verði eins og þú
vildir ávallt að það yrði og lifa því
lífi sem þig dreymdi ætíð um, þá
verður þú fyrst og fremst að gera
gera þér grein fyrir að þú ert ekki
sá eða sú sem þú heldur að þú sért.
Leiðin til hamingju og gleði, friðar
og gnægðar, ástar og samúðar,
heilleika og visku er í gegnum þitt
eiginlega sjálf, sálar-sjálf þitt, en
ekki persónuleika þinn, eða sýndar-
sjálf þitt. Það er aðeins sálar-sjálf-
ið, sem getur gefið þér það líf sem
þú þráir og sem ég held að allir
menn á jörðu þrái hvað heitast.
Sálar-sjálf þitt fyrirfmnst innra
með þér. Þú ert nú þegar sálar-sjálf
þitt. Vera kann að þú þurfir að leita
að því, áður en þú finnur það. Þessi
leit felst oft í því að læra um pers-
ónuleika þinn og að skilgreina hann
áður en þú hefur leitina að sálar-
sjálfi þínu, sem fyrirfinnst einhvers
staðar handan hans. Þú munt upp-
götva að þrátt fyrir að leiðin, sem
liggur til breytinga og umskipta yf-
ir í lífið með sálar-sjálfi þínu, sé oft
á tíðum erfið, verða á vegi þínum
margs konar undur og gleði.
Er það þess virði? Ef ég segi
mína skoðun, byggða á eigin
reynslu, þá get ég aðeins svarað
játandi, með fullkominni sannfær-
ingu. Mér líður ekki eingöngu bet-
ur sjálfri, heldur fer allt líf mitt sí-
fellt batnandi. Leiðin hefur þó ekki
alltaf verið auðveld og greiðfarin,
heldur þvert á móti, hún hefur oft
valdið mér yfirþyrmandi sársauka.
Engu að síður hef ég valið að ganga
þennan veg og hef aldrei haft
Að reisa sér girðingu
„HEFNIST þeim er
svíkur sína huldumey.“
Múrbrjótarnir sem
undanfarin misseri hafa
barist af einurð og alefli
fyrir því að Berlínar-
múrar þeir er skildu að
flokka vinstrimanna á
Islandi yrðu rifnir virð-
ast hafa reist þar girð-
ingu í staðinn. A þeirri
girðingu situr nú borg-
arfulltrúi R-listans, Ar-
ni Þór Sigurðsson, að
mati formanns Alþýðu-
bandalagsins eins og
fram kom í hádegis-
fréttum útvarpsins 28.
september sl. Framkomu Áma
„verður sjálfsagt ávallt minnst sem
einnar af mestu bakstungum ís-
lenskra stjórnmála - heigulsháttur
segja sumir og tækifærismennska í
nýjum hæðum segja aðrir“, ef
marka má vefritið Grósku.
Glæpur Árna Þórs virðist vera
fólginn í seinlæti. Þeir sem eitthvað
hafa að athuga við stefnu formann-
sins áttu að ganga úr flokknum í
kjölfar aukalandsfundar Alþýðu-
bandalagsins 4. júlí 1998. Reyndar
var þá sagt af forystumönnum
flokksins að félagarnir sem fóru þá
hefðu gert það of snemma, áður en
málefnavinnu væri lokið. Því er til-
valið að rifja upp hvemig sú má-
lefnavinna þróaðist.
Viðaukinn
Á áðurnefndum aukalandsfundi
var samþykkt að efna til sameigin-
legs framboðs með Alþýðuflokki og
Kvennalista. Jafnframt var sam-
þykktur viðauki um að áfram yrði
unnið í þeim drögum að verkefna-
skrá sem þá lágu fyrir. Var þetta
gert vegna þess að megn og út-
breidd óánægja hafði komið fram
með drögin eins og þau litu út þá,
einkum í utanríkismálum og um-
hverfismálum. í viðaukatillögunni,
sem samþykkt var og formaður og
varaformaður flokksins kusu að
gera að sinni, var tekið fram að
einnig skyldi taka tillit til sérálita
sem fram höfðu komið í vinnuhóp-
um; álits Steingríms J. Sigfússonar
í utanríkismálum og Hjörleifs Gut-
tormssonar í umhverfismálum.
Ég var einn þeirra sem stóðu að
þessari tillögu og gekk því nokkuð
eftir þvi að henni væri framfylgt, í
viðræðum við formann og varafor-
Stefán Pálsson
mann Alþýðubanda-
lagsins og fi-am-
kvæmdastj órnar-
menn sem formaður
flokksins hafði vel-
þóknun á. Lögðum
við sem að því máli
komum áherslu á að
utanríkismálakafla
yrði breytt í sam-
ræmi við skýran vilja
meirihluta Alþýðu-
bandalagsins og fyrri
samþykktir flokks-
ins.
Skemmst er frá því
að segja að formaður
flokksins hafði mun meiri áhyggjur
af skoðunum hinna nýju fóst-
bræðra okkar í Alþýðuflokknum en
þeirra flokksmanna sem létu í Ijós
efasemdir um þessi plögg. Loforð
um að tekið yrði tillit til athuga-
semda okkar við drögin voru svikin.
Efndirnar
Þrátt fyrir að viðaukanum væri í
raun varpað fyrir róða var þó í má-
lefnasáttmála Samfylkingarinnar
almennt orðuð viljayfirlýsing um að
endurskoða ætti vamarsamninginn
og að herinn skyldi fara úr landi á
kjörtímabilinu. En jafnvel það sem
gefið var í skyn að áunnist hefði
fyrir stefnu Alþýðubandalagsins
hélt ekki í raun.
Hinn 8. mars sl. var gengið til at-
kvæða um þingsályktunartillögu
þess efnis að undirbúa ætti endur-
skoðun varnarsamningsins. Ein-
Stjórnmál
Alþýðubandalagið hefur
í skjóli Samfylkingar-
innar, segir Stefán Páls-
son, kúvent stefnu sinni
í utanríkismálum.
ungis einn af þáverandi þingmönn-
um Alþýðubandalagsins greiddi at-
kvæði með henni. Formaður
flokksins lýsti yfir andstöðu við til-
löguna í fjölmiðlum. Þetta gerðist
eftir að Árni Þór Sigurðsson hafði
gefið bjartsýnar yfirlýsingar um
framtíð Samfylkingarinnar sem
stjórnmálaflokks. Forsendur þeirr-
ar bjartsýni höfðu nú breyst.
Skömmu síðar kom í ljós hvað
felst í Natóaðildinni sem ekki mátti
hrófla við. ísland fór í stríð við land
sunnarlega í álfunni og var ábyrgt
fyrir sprengjuhernaði og blóðsút-
hellingum í Kosovo og Serbíu í tvo
mánuði. Þess má geta að þegar
Sameinuðu þjóðirnar voru stofnað-
ar 1945 neituðu Islendingar að ger-
ast stofnaðilar vegna þess að það
samræmdist ekki vopnleysi þjóðar-
innar að segja Þýskalandi Hitlers
stríð á hendur. Þetta var því sögu-
leg stund í Islandssögunni. Þessum
tímamótum mættu formaður og
varaformaður Alþýðubandalagsins
með æpandi þögn.
Þá þögn mátti skilja sem sam-
þykki við stórkarlalegar yfii-lýsing-
ar frambjóðenda úr öðrum flokkum
sem töluðu í nafni Samfylkingar-
innar. Einungis ABR, undir foi’ystu
Ái-na Þórs Sigurðssonar, hélt uppi
merki Alþýðubandalagsins í utan-
ríkismálum til margra ára og mót-
mælti stríðinu. Sá hinn sami Árni á
nú að vera kunnur fyrir að stinga
félaga sína í bakið að sögn Grósku-
vefjarins. Vera má þó að sú lýsing
hæfi öðrum betur.
Rangtúlkanir
Af þessu má ráða að orð Mar-
grétar Frímannsdóttur og Ara
Skúlasonar, fulltrúa í fram-
kvæmdastjórn flokksins, og ása-
kanir í garð Arna Þórs Sigurðsson-
ar um að hann sé að gera ágreining
út af engu, að hann hafi skipt um
skoðun án þess að efnislegar for-
sendur séu fyrir hendi og að annar-
legar hvatir hljóti að liggja að baki
skrifum hans á síðum þessa blaðs,
eru ekki á rökum reistar. Þvert á
móti er rétt af honum að benda á að
þvert á samþykktir flokksins og þá
samninga sem við töldum okkur
hafa gert við þá flokka sem buðu
fram með okkur í maí sl. hefur Al-
þýðubandalagið, í skjóli Samfylk-
ingarinnar, kúvent stefnu sinni í ut-
anrfldsmálum. Margar ályktanir
má draga af þessu, en sú er ekki
nærtækust að hagsmunir Alþýðu-
bandalagsfólks felist í því að lögb-
inda þennan gjörning í formlegri
flokksstofnun. Hætt er við að girð-
ing sú sem nú hefur verið reist milli
fornra félaga í nafni sameiningar
reynist jafn traust og múrarnir sem
sundruðu vinstrimönnum forðum.
Höfundur á sæti í framkvæmda-
stjóm Alþýðubandalagsins.
>
dý \ 2 Afmælistilboð í tilefni af 90 ára afmæli verslunar
% ara/ Franch Michelsen bjóðum við öll merki úra og klukkna á einstöku tilboðsverði. Allt að 30% afsláttur!
1909-1999
ÚRSMÍÐAMEISTARI
^ LAUGAVEGUR 15 • SÍMI 511 1900 • FAX 511 1901 ^
ástæðu til að iðrast þess. Umbun sú
sem ég hef hlotið iýrir að horfast í
augu við sársaukann er langtum
meiri en hægt er að gera sér í hug-^
arlund.
Ég reyndi eitt sinn að skrifa lista
yfir hvað það þýðir fyrir mig að lifa
með sálar-sjálfi mínu:
Að vera ófullkomnari en um leið
meira sönn. Að muna eftir hve lífið
er undursamlegt. Að varðveita
barnið í sér - sakleysi, hreinleika
og fegðurð, án þess að vera barna-
leg. Að hafa uppsprettu lífsorku,
gleði, eldmóðs og kæti. Að finna
styrk, afl og hugrekki innra með
sjálfum sér. Að vera ég sjálf í heild
minni, ekki aðeins þeir hlutar sem
fjölskyldan, vinir og þjóðfélagið > •
viðurkennir og sýnir velþóknun. Að
vilja ekki lengur viðurkenningu
annaiTa, heldur vilja að ég sýni
sjálfri mér velþóknun. Að finna
röddina innra með mér sem leiðir
mig til hins æðsta guðs. Að vilja
finna fyrir sársaukanum til að öðl-
ast gleðina. Að gera mér grein fyrir
hver er uppspretta visku minnar og
heilleika, samúðar og ástar sem
setur engin skilyrði. Að hlusta á
drauma sálar minnar og láta þá
rætast. Að trúa á sjálfa mig, en ekki
bíða eftir að aðrir trúi á mig. Að
vera ÉG.
Einhvers staðar innra með þér
finnur þú sálar-sjálf þitt, ef til vill
djúpt, en kannski ekki mjög djúpt.. .
Það kann að taka nokkum tíma að
finna það, vegna þess að þú hefur
verið aðskilin frá því í svo langan
tíma. En haltu áfram að svipast um
og leita og dag nokkurn muntu
uppgötva að sálar-sjálfið hefur
fundið þig og líf þitt verður aldrei
samt á ný!
Höfundur aðstoðar fólk við un1-
breytinguna frá persónuleika-sjáifi
yfir í sálar-sjálf.
Ifö sturtuklefarnir eru fáanlegir úr plasti
eða öryggisgleri í mörgum stærðum og
gerðum. Ifö sturtuklefarnir eru trúlega
þeir vönduðustu á markaðnum (dag.
Ifö - Sænsk gæðavara
"j'jjjl1 11
Smiðjuvegí 11 • 200 Kópavogur
Sími: 564 1088 • Fax: 564 1089
Fást i iiygemgmm mm um innti allt